Edebiyatın Sanat Akımlarıyla İlişkisi Soruları

A A 24. Akıl, her yerde ve her devirde yanılmaz, aldanmaz, şaş- maz ve bizi daima doğru olana götürür. Aklın dışında bizi hakikate götürecek bir başka meleke yoktur. Doğru olan da güzeldir. Üstelik akıl bütün insanlarda bir; duy- gu, hayal ve hassasiyetler ise farklı farklıdır. Bu sebeple sanatkâr kendine duygu, sezgi, ilhamlarında aklı rehber olarak seçmek zorundadır. Bu şekilde düşünen bir sanatçının aşağıdaki akım- lardan hangisini benimsediği söylenebilir? B) Klasisizm A Realizm C) Romantizm D) Parnasizm E) Natüralizm

23. Yok artık sandalla çıkmak mehtaba, Bitmese de gece kolay kolay, Gönlümde aşk ateşi yansa da hâlâ Ve hâlâ tepemizde parlasa da ay. Eskitir zamanla kılıç kınını, Yıpratır insanı şu deli gönül, Kalp bile bir an keser hızını, Dinlenmeye yatar gül ile bülbül. Yukarıdaki dizelerin ait olduğu 18. yüzyılda klasi- sizme tepki olarak ortaya çıkan edebî akımla ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Sadece seçkin kişiler değil, her türlü insandan söz edilir. B) Konusuna göre renkli, özentili, şairane bir anlatım tercih edilir. C) Olayların anlatımında rastlantılarla sıkça karşılaşılır. D) Erdem ve onur her şeyin üstünde tutulur. E) Sosyal çevre ve doğa betimlemelerine önem verilir.

Biçim, içerik, dil ve anlatım özellikleri dikkate alındığında bu parça aşağıdaki eserlerin hangisinden alınmış olabilir? A) Göl Saatleri B) Siyah İnciler C) Rübab-ı Şikeste D) Hasan Mellah veobe E) Sinekli Bakkal On nime10 leamnist (O neay xiępher (Q • "Sanat için sanat" görüşü savunulur. inte8 (3 • Olay ve kişiler yaşamdakilerin benzeridir. ● • Yazar, anlattıklarına kendi kişiliğini katmaz. • Betimlemeler yazarın gözüyle değil kahramanın gözüyle gerçekleştirilir. Bazı özellikleri verilen bu edebî akım aşağıdakilerden hangisidir? on how A) Klasisizm B) Romantizm C) Realizm 20. D) Natüralizm Noug E) Parnasizm0x dönemde s olma göre etkileri ola götüren gerçekçi Bu par hangis A) Okt C) Ce 22. ablululqofshúT (O

18. Aşağıdakilerin hangisinde, belirtilen özellik, birlikte verildiği akımla ilgili değildir? A) Hayalleri ve duyguları akıl yoluyla denetim altına alma (Klasisizm) al B) İnsan ruhuna önem vererek ak-kara, güzel-çirkin, iyi-kötü gibi karşıtlıklardan yararlanma (Romantizm) C) Olaylar ve kişiler karşısında tarafsız kalma (Realizm) D) İnsan davranışlarını genetik ve çevresel etkilerle açıklama (Natüralizm) E) Toplumu büyük bir laboratuvar, insanı deney konusu, sanatçıyı da bilim adamı sayma (Sürre- alizm) 6 20

TÜRK DİLİ ve EDEBİYATI-SOSYAL BLUT 9. Victor Hugo'nun "Hernani" adlı oyunuyla bir edebi- yat akımı olarak başarıya ulaşmıştır. • J. Jack Rousseau'nun "Emile, Itiraflar, Toplum Söz- leşmesi" adlı yapıtları akımın düşünsel temelini oluş turmuştur. • A. Dumas Pere'in bu akımın prensiplerine uygun ola- rak yazdığı "Üç Silahşörler, Monte Kristo Kontu" ad- li yapıtları günümüzde hâlâ sevilerek okunmaktadır. Yukarıda bazı özellikleri verilen edebiyat akımı, aşa- ğıdakilerden hangisidir? B) Romantizm A) Realizm D) Natüralizm C) Klasisizm E) Sürrealizm ren und Mülahazin deyisiyle cilarind Bu pa bir A)

B) Dişavuri e) Kübist Tiyatro D) Dram E) Surrealist tiyatro 6. İnsanın geleceğini yine insanın kendisinin çizebileceğini ileri süren felsefi anlayışa da- yanan edebiyat akımıdır. Aklın hiçbir değerinin olmadığı ileri sürülmüş, hiçbir şeyin doğruluğuna ve varlığına inanıl mamıştır. ● İnsanların en gizli yönlerini açığa vuran bir anlatım yolu kullanılmıştır. Sanatçı dış dünyada gördüğü varlığın gerçek yönünü değil, kendinde uyandırdığı izlenim- leri anlatır. Bu açıklamalar aşağıdaki edebiyat akımlarının hangisiyle ilişkilendirilemez? Empresyonizm B) Ekspresyonizm D) Dadaizm C Fütürizm E) Egzistansiyalizm 11. Ünite: BATILI EDEBI AKIMLAR

ohlT dır. Roman, en r. Bu a alt ikalık bir esini verir. süreçtir eğişimi en na zaman, a unda en k BS LİMİT YAYINLARI Türk Dili ve Edebiyatı-Sosyal Bilimler-1 I. Cavirin ekmeğini yiyen de cavirin kılıcını çalacak. Eğer gelinime bir şey olursa seni dünyaya geldiğine pişman ederim. Karataş köyünde de bana Irazca demesinler. Hepinizi damlara diktıracam, sürüm sürüm süründürecem, itlerden irezil edecem sizi. Her yer yılan olmuş, dünya yılana karmış. Heç insafa gelmez anam Niğde beyleri. II. Öf... Bu elimde ut da sinirime dokunuyor, kıracağım geliyor. Şunu Şamlı'ya bırakalım. Bunu benim elime nereden musallat ettiler? Evvelki hey hey yetişmiyormuş gibi üstelik bir de Darülelhan! Şu alaturka musikiyi kaldıracaklar mı ne yapacaklar? Yapsalar da ben de kurtulsam. Hep ailenin tesiri. Babam Şark terbiyesi almış. Ney çalar, akrabam öyle... Fakat artık sinirime dokunuyor, bir kere su musibetin biçimine bak, hele torbası? Yirmi gündür elime almıyorum, bugün mecbur oldum. Bırakacağım musibeti... Darülelhan'dan da çıkacağım yahut alafranga kısmına gireceğim. Zaten bizim kısmı lağvedeceklermiş. Allah razı olsun. Kendimden nefret ediyorum. Aşağıdakilerin hangisinde, numaralanmış bu parçaların temsil ettiği roman anlayışları sırasıyla verilmiştir? A) Toplumcu Gerçekçiler - Bireyin İç Dünyasına Eğilenler B) Modernizmi Esas Alanlar - Millî ve Dinî Duyarlılığı Yansıtanlar mas e nde ed laigune C) Bireyin İç Dünyasına Eğilenler - Modernizmi Esas Alanlar D) Millî ve Dinî Duyarlılığı Yansıtanlar - Toplumcu Gerçekçiler RA Toplumcu Gerçekçiler - Modernizmi Esas Alanlar 24.

2) Bu akım, parnasyenlerin şiirden kovduğu duygu ve hayali şiire geri getirmiştir. Birtakım simgelerin arkasına saklanarak, anlamı herkese göre değişebilen kapalı bir şiir anlayışını benimsemiştir Parçada tanıtılan edebiyat akımı aşağıdakilerden hangisidir? A) Sürrealizm B) Sembolizm C) Romantizm D) Fütürizm E) Klasisizm

5. Bir ressam ya da heykeltıraş gibi malzemesini en verimli şekilde kullanmak isteyen şairlerin, şiirin mükemmelleş- tirmek istedikleri tarafı şekil yönüdür. Vezin, kafiye, ahenk unsurları, mısra uzunlukları, nazım biçimi gibi dış yapı özelliklerinin kusursuzluğu için uğraşırlar. Yüzey yapının bir mermer heykel gibi pürüzsüz güzellikte olması için çalışmaları, bir noktadan sonra onları ortak nazım şekille- rini kullanmaya zorlar. Bu parçada sözü edilen şairlerin benimsediği edebi- yat akımı aşağıdakilerden hangisidir? A) Sembolizm B) Parnasizm C) Empresyonizm D) Sürrealizm E) Kübizm

uz öl- bilim n za- gisi- 5 18. I. Bireyin, geleceğini kendisinin belirleyebileceğini ileri süren bir felsefi anlayışa dayanır. II. Sanatçılar, yapıtlarında insanın kendisini aşması gerektiği, hür olmaya mecbur olduğu gibi konuları işlemiştir. III. J. Paul Sartre'in oyunları ve romanlarında, Albert Camus'nün roman ve oyunlarında akımın özgün temalarını görmek mümkündür. Numaralanmış olarak verilen açıklamalar aşağıdaki akımlardan hangisine aittir? A) Realizm B) Sürrealizm Egzistansiyalizm D) Ekspresyonizm E) Empresyonizm Diğer sayfaya geçiniz.

e 24. Toplumu ve insanları bir bilim insanı titizliğiyle gözlemliyorum, inceliyorum. Hangi olayın neden w nasıl gerçekleştiği, sonucunun ne olduğu benim için çok önemli. Kimin, nerede, niçin, nasıl davrandığı da. Romanlarıma da bütün bunları olduğu gibi yansıtıyorum Hiç saklamadan, eksiltmeden, çoğaltmadan. Öyle aman şöyle allayıp pullayayım, şöyle güzelleştireyim diye bir derdim de yok. Neyse o. Romanlarından böyle söz eden bir yazarın aşağıdaki edebî akımlardan hangisine bağlı olduğu söylenebilir? A) Klasisizme BY Romantizme CYRealizme D) Modernizme Natüralizme

9. ———— somculuk da denilen bu sanat akımı, yirminci yüzyıl başlarında İspanyol ressam Picasso tarafından resimde açılmış, sonra öteki sanat kolları ile birlikte edebiyata da geçmiştir. 1880'li yıllarda ve o güne kadarki diğer sanat anlayışlarına tepki olarak doğduğu söylenen bu anlayış; önce bir resim akımı olarak görülmüş, 1913'ten sonra ise edebiyatın şiir türünde özellikle 1930'lu yıllara kadar etkilerini devam ettirmiştir. Dünya edebiyatında Max Jacob, Guillaumme Apollinaire, Andre Salmon, Blaise Cendrars, Jean Cocteau şiirleriyle bu akıma örnek May ge madars gösterilmiştir. Bu parçada boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdakilerin hangisi getirilmelidir? A) Ekspresyonizm-fütürizme B) Egzistansiyalizm - ekspreyonizme C) Sürrealizm-dadaizme D) Empresyenizm-fütürizme. E) Kübizm - empresyonizme

11. Victor Hugo'nun Cromwell ön sözü romantizmin; | || Balzac'ın Deneysel Roman adlı eseri natüralizmin; ||| Jean Moreas'ın, Figaro'da yayımlanan "Sembolizmin IV Bildirgesi" sembolizmin manifestosu olarak kabul edilir. Fütürizmin bildirgesi ise İtalyan şair Marinetti tarafından V kaleme alınmıştır. Bu parçada numaralanmış bilgilerden hangisi yanlıştır? AYT BYll C) III D) IV EXV

3. Aşağıdaki sanatçı - edebî akım eşleştirmelerinin han gisinde yanlışlık yapılmıştır? Şinasi - Klasisizm + Namık Kemal - Romantizm + C) Ahmet Vefik Paşa - Klasisizm + D) Abdülhak Hamit Tarhan - Realizm E) Samipaşazade Sezai - Realizm

4. Temelleri iki dünya savaşı arasında, aklın egemenliğinin açık- ça iflas ettiği bir dönemde Fransa'da atılan ----; felsefe, ede- biyat ve sanatta bilinçaltının önemini vurgulayan bir akım olarak ortaya çıkmış ve sözcüsü kabul edilen Andre Bre- ton'un yayımladığı ilk bildirge ile 1924 yılında resmî tanım kazanmıştır. Takip eden yıllarda modernizm ile ilişkilendiri- len en etkili akımlardan biri hâline gelen akım, hayal gücü- hun toplumsal geleneklerden ve aklın kontrolünden bağım- $ız olarak ifade edilmesi fikrini esas almış; Sigmund Freud'un bilinç, bilinçaltı, rüyalar ve yaratıcılık üzerine geliştirdiği ku- amların etkisiyle biçimlenmiştir. Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? antizm C) omantizm B) natüralizm A) sürrealizm D) klasisizm E) sembolizm

9 24. Duygularımı öyle apaçık ortaya koymamı beklemeyin, ben gizemli olanı severim. Üstat Paul Verlaine nasıl de- mişti "Şiir Sanatı” adlı şiirinde: "Bile bile bir nebze aldanmalı. Dumanlısı güzeldir türkülerin..." O hâlde tül ardından bakmalıyım dünyaya. Sonra ben- den toplumsal konulara da yönelmemi beklemeyin. Neden böyle bir şey yapayım ki? Herkesin görevi var değil mi? Ben edebiyatçıyım, siyasetçi değil! Ben söz- cüklerin ses değerini çok önemserim, önceliğim budur. Ardından şekil gelir. Fakat anlam o kadar da önemli de- ğildir. Yazdıklarımın bir şeyler anlatmasından ziyade his- settirmesini isterim çünkü! Söz sanatlarını önemserim, bu da beraberinde şiirimin kolayca anlaşılmasına engel- dir. Şiirimin üzerinde düşünmeli biraz okurum. Bu parçada şiir anlayışını ifade eden şair, aşağıdaki akımlardan hangisinin temsilcisidir? A) Ekspresyonizm B) Kübizm C) Parnasizm D) Sembolizm E) Sürrealizm Diğer sayfaya geçiniz.