Gezi Yazısının Tarihi Gelişimi Soruları

Akidur her çağ kanum su gibi çağ çağ o yar Bana urup ah şol keskin kılıçlarla yara Dil ve anlatım bakımından incelendiğinde bu beyit, aşa- ğıdaki akımlardan hangisini benimseyen bir divan şairine ait olabilir? A) Sebk-i Hindi B) Hikemî şiir D) Encümen-i Şuara C) Tasavvuf akımı E) Türki-i Basit

Edebiyat ivan Şüri (Sanatçılar) O in Ne Ba ke o S G Bir şehir ve o şehrin güzelliklerinin anlatıldığı tür- dür. (Şehrengiz) L. Bir ad sorularak oluşturulan manzum bilmeceler- dir. (Lugaz) ul. Bir kimsenin ölümü üzerine duyulan üzüntüyü dile getirmek için yazılan yazılardır. (Mersiye) IV. Başta Hz. Muhammed olmak üzere peygam- berlerin iç ve dış güzelliklerini anlatan türlerdir. (Hilye) VŞairin kendini övdüğü, sanatının güzelliklerini be- lirttiği bölümdür. (Fahriye) Yukarıdaki açıklamalar ve ayraç içindeki kavram- lardan hangisi birbiriyle uyuşmamaktadır? A) III B) V C) D)! El onusunu Nizami ve Firdevsi'den almıştır. Kullanılan im biçimi mesnevidir Iskender Filip'in yerine hü- ndar olur. Tabii Eflatun, Aristo gibi ünlü uşünürler de amda Iskenderiye şeh-

Canlar canını buldum bu canım yağma olsun Assı ziyandan geçtim dükkânım yağma olsun Ben benliğimden geçtim gözüm hicabın açtım Dost vaslina eriştim gümanım yağma olsun Benden benliğim gitti hep mülkümü dost tuttu Lâ mekâna kavm oldum mekânım yağma olsun Taalluktan üzüştüm ol dosttan yana uçtum Aşk divanına düştüm divanım yağma olsun Ikilikten usandım birlik hânına kandım Derd-i şarabın içtim dermanım yağma olsun Varlık çün sefer kıldı dost andan bize geldi Viran gönül nur doldu cihanım yağma olsun Bu dizeler aşağıdaki şiir geleneklerinden hangisi- ne aittir? A Anonim Halk Edebiyatı Cumhuriyet Edebiyatı Divan Edebiyat Servetifünun Edebiyati Min Edebiyat

33 . 1. Hest Behişt II. Sefaretname-i Fransa III. Mecalisü'n-Nefais IV. Tezkiretü'ş-Şuara V. Makalat Tezkirelandr. Yukarıda verilenlerden hangileri aynı yazınsal türe ait yapıtlardır? A) I., II., III. B) I., III., IV. C) II., III., V. D) II., IV., V. E) III., IV., V. (2011 - LYS)

hat I Aşağıda verilen metin parçalarını şekil, dil ve anlatım özellikleri yönünden karşılaştırarak ben- zerlikleri ve farklılıkları söyleyiniz. I. Metin Benden selâm olsun Bolu Beyi'ne Çıkıp şu dağlara yaslanmalıdır Ok gıcırtısından kalkan sesinden Dağlar sada verip seslenmelidir Düşman geldi tabur tabur dizildi Alnımıza kara yazı yazıldı Tüfek icad oldu mertlik bozuldu Eğri kılıç kında paslanmalıdır Köroğlu düşer mi yine şânından Ayırır çoğunu er meydanından Kır at köpüğünden düşman kanından Çevrem dolup şalvar ıslanmalıdır Köroğlu II. Metin Bâğ-1 dehrin hem hazânın hem bahârın görmüşüz Biz neşâtın da gamın da rüzgârın görmüşüz Bir hadeng-i can-güdâz-1 âhtır ser-mâyesi Biz bu meydânın nice çâpük-süvârın görmüşüz Çok da mağrur olma kim meyhâne-i ikbâlde Biz hezârân mest-i mağrurun humârın görmüşüz (...) Bir gün eyler dest-beste pây-gâh-1 cây-gâh Bî-adet mağrur-i sadr-ı i'tibârın görmüşüz (...) Nâbî

Farsçada dübeyt ya da çar-misra adlarıyla ifade edilir. Tek dörtlükten oluşur. xaxa biçiminde kafiyelenir. Aru- zun özel 24 kalıbından biriyle yazılır. Aşağıdakilerden hangisi Türk edebiyatında yukarı- da tanıtılan nazım biçiminin temsilcisidir? Ömer Hayyam Ömer bin Ferid Azmizade Haleti Fuzuli Ribal Baki ankitabevi

12. AYT / Türk Dili ve Edebiyatı-Sosyal Bilimler-1 10. (1) Divan edebiyatına İranlılar tarafından kazandırılmış olan mesneviler olay anlatmaya müsait nazım biçimleridir. (II) Her beyti kendi arasında kafiyeli olan mesneviler aa/ bb/cc.. şeklinde sınırsız olarak yazılabilir. (III) Giriş, ağaz-ı desitan ve hatime olmak üzere üç temel bölümden oluşur. (IV) Aynı sanatçının yazdığı beş mesneviye hamse adı ve- rilir. (V) Anadolu sahasında ilk hamse sahibi 15.yüzyılın önemli şairlerinden Ali Şir Nevai'dir. Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır? V AN (B) Il (1 C) III Loriv

8. Nesir sözcüğü, "yaymak, saçmak, dağıtmak demektir. Bugün düzyazı" terimiyle karşılanmaya çalışılmaktadır, nesir yazarlarına eskiden "násir" denirdi. Aşağıdakilerden hangisi divan edebiyatı násirlerin- den değildir? A)Latifi Sinan Paşa C) Gülşehri D) Nergisi E) Naima 2012 LYS

Ta meth-i Şahenşah için alam ele levh u kalem Bu beyitlerden hangisi, söz konusu kasidenin son bö- lümünde yer alır? A) EV B) 11 G) III D) IV 11. Aşağıdaki beyitlerden hangisi bir kasidenin fahriye bö- lümünden alınmış olabilir? A) Suya versin bağban gül-zâri zahmet çekmesün Bir gül açılmaz yüzün tek verse min gül-zâre su B) Bu devr içinde benim padişah-ı mülk-i suhan Bana sunuldu kaside bana verildi gazel C) Bahar erdi yine düştü letafet gülsitan üzre Yine oldu zeminin lütfu gâlip âsman üzre D) Fuzûlî rind-i şeydâdır hemişe halka rüsvadır Sorun kim bu ne sevdadır bu sevdadan usanmaz mi E) Gül devri ayş eyyamıdır zevk u sefâ hengâmidir Âşıkların bayramıdır bu mevsim-i ferhunde dem zbiyat Soru Bankası 142

Test 02 4. (1) Eski Anadolu Türkçesi, 13. yüzyılın başlarından 15. yüzyıla kadar olan zamanı kapsar. (II) Anadolu ve Ru- meli'de kullanılan, Oğuz temelindeki Türkçe olup Bati Türkçesinin ilk dönemini oluşturur. (III) Eski Anadolu Türkçesi Dönemi'nde verilen eserlerde Arap alfabe- si kullanılmıştır. (IV) Gülşehrî, Yunus Emre, Aşık Paşa bu dönemde ürün vermiş sanatçılardır . (V) Bu dönem Türkçesinde yabancı sözcük görülmez, eserlerde öz atı dönemle- en hangileri- Türkçeye bağlı kalınmıştır. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisin- de bilgi yanlışı vardır? E) V D) IV

at Raunt 9. Dime kim yarda yok cevr ü cefadan gayri Ne dilersen bulunur mihr ü vefadan gayrı Necati'nin bu gazelini tanzir eden Fuzuli'nin aşa- ğıdaki gazellerden hangisini yazdığı söylenebi- lir? A) Dostum âlem seninçün ger olur düşmen bana Gam degil zira yetersin dost ancak sen bana B) Perde çek çehreme hicran günü ey kanlu sirişk Ki gözüm görmeye ol mâhlikadan gayrı C) Gerçi cânândan dil-i şeydâ için kâm isterim Sorsa cânân bilmezem kâm-ı dil-i şeydâ nedir D) Beni candan usandırdı cefâdan yâr usanmaz mi Felekler yandı âhımdan murâdım şem'i yanmaz mi E) Az eyleme inayetini ehl-i dertten Yani ki çoh belâlara kil müptelâ beni 2 2

14. Unf lle halkı kapından sürme Kimseye damon #eest optürme Ne kadar câhın olursa ali Dámenin buseden olsun hân 4. Keşf-i râz eyleme bîgânelere Verme yol meclise dîvânelere (unf: sertlik, damen: etek, dest: el, câh: mevki, ali: yüksek, bîgâne: yabancı, dînâne: budala) lerin aşağıdaki yapıtların hangisinden alınmış oldu Biçim ve içerik özellikleri dikkate alındığında bu diz söylenebilir? B) Hayrâbâd A) Hayriyye D) Şikayetname C) Siham- Kaza E) Keşfü-z Zünun

HIZ VE RENK 6. 1. II. Şeyhi Süleyman Çelebi Ahmet Paşa Baki III. Edirne Şehrengizi Hüsrev ü Şirin Şem ü Pervane Vesiletü'n-Necat Kanuni Mersiyesi IV. V. Zati EDEBİYAT - ÜNİVERSİTE HAZIRLIK Yukarıdaki eserler verilen sanatçılarla eşleştirildiğinde hangi sanatçı dışarıda kalır? B) A)! C) III D) IV E) V 79

14. Ne efsunkâr imişsin ah ey didar- hürriyet Esir-i aşkın olduk gerçi kurtulduk esaretten (Ey hürriyetin güzel yüzü, sen ne büyülü imişsin! Gerçi esaretten kurtulduk ama bu kez de senin aş- kinin esiri olduk.) Bu dizelerde görülen I. tema II. ölçü III. nazım birimi IV. uyak örgüsü özelliklerinden hangileri bu şiirin bir divan şairi- ne ait olmadığını kanıtlar? A) Yalnız! B) Yalnız II Ive IV D) II ve III E) IIL ve IV 5

9. Gül yüzünde göreli zülf-i semen-sây gönül Kara sevdaya yiler bî-ser ü bî-pây gönül Dimedüm mi sana dolaşma ana hay gönül 2. Vay gönül vay gönül vay gönül ey vay gönül XV. yüzyıl divan şairi Ahmet Paşa'ya ait bir şiirden alınan bu dörtlük biçim ve içerik özelliği bakımından aşağıdaki nazim şekillerinden hangisine örnektir? A Kaside B) Murabba C) Müstezat D Muhammes E) Tuyuğ

10. 1. Şeb-i hicrân yanar cânım döker kan çeşm-i giryânım Uyarır halkı efgânım kara bahtım uyanmaz mi II. Meyan-ı güft u gûda bed-meniş îhâm eder kubhun Şecaat arzederken merd-i kiptî sirkatin söyler III. Hattım hisâbın bil dedin gavgâlara saldın beni Zülfüm hayâlin kil dedin sevdâlara saldın beni IV. Yok bu şehr içre senin vasf ettiğin dilber Nedim Bir peri suret görünmüş bir hayal olmuş sana V. Bende yok sabr u sükûn, sende vefadan zerre İki yoktan ne çıkar fikredelim bir kere Bu beyitlerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söy lenemez? A) I. beyit musammat gazelden alınmıştır. B) II. beyitte misra-i berceste örneği vardır. III. beyit bir gazelin matla beytidir. D) IV. beyit bir gazelin şah beytidir. ( V. beyit bir lugaz örneğidir.