Halk Şiiri Özellikleri Soruları

1. Kutadgu Bilig ve Divan-ı Hikmet'le ilgili aşağıdaki karşılaştırmalardan hangisi yanlıştır? Kutadgu Bilig A) Mesnevi nazım şekliyle yazılmıştır. B) Nazım birimi be- yittir. C) Dini-tasavvufi konulara ağırlık verilmiştir. D) Mesnevi geleneği- nin ilk örneğidir. E) Aruz ölçüsüyle yazılmıştır. Divan-ı Hikmet Hikmet adı verilen manzumelerden oluşmuştur. Nazım birimi dört- lüktür. Ideal devlet yö- netiminin esasları anlatılmıştır. Tekke edebiyatının ilk örnekleri sayılır. Hece ölçüsüyle yazılmıştır.

12. Delikanlım işaret aldığın gün atandan Yürüyeceksin... Millet yürüyecek arkadan Sana selam getirdim Ulubatlı Hasan'dan Sen ki burçlara bayrak olacak kumaştansın vi Bu dizeler için aşağıdakilerden hangisi söylene- mez? A) Didaktik ve epik bir üslubu vardır. B) Hece ölçüsüyle yazılmıştır. C) Millî edebiyat zevk ve anlayışını sürdüren bir şiirdir. D) Telmih sanatına yer verilmiştir. E) Kapalı, imgeli bir söyleyiş hâkimdir.

9. Aşağıdakilerden hangisi İslamiyet öncesi Türk edebiyatının özelliklerinden biri değildir? A) Dinî törenlerden doğmuş, daha sonra din dışı tö- renlerde gelişimini sürdürmüştür. B) Koşuklarda aşk, doğa; sagularda ölüm; destanlar- da ise kahramanlık konuları işlenmiştir. C) Ürünlerin nazım birimi dörtlük, ölçüsü ise hece öl- çüsüdür. D) Çoğunlukla yarım uyak kullanılmıştır, her dörtlü- ğün ilk üç dizesi kendi arasında uyaklıdır. E) Eserlerde süslü ve sanatlı bir söyleyiş hâkimdir. acciniz

8. Şu kopan fırtına Türk ordusudur Ya Rabbi! Senin uğrunda ölen ordu budur Ya Rabbi! Ta ki yükselsin ezanlarla müeyyed namin! Galip et çünkü bu son ordusudur İslam'ın Bu dörtlük, içerik açısından aşağıdaki şiir türlerin- den hangisine örnek verilebilir? A) Didaktik B) Satirik C) Lirik D) Pastoral E) Epik

8. Mendil aldım on beşe Onu serdim güneşe Gitti yârim gelmedi Beni aldı telaşe x Aşağıdakilerden hangisi bu dizelerin ait olduğu nazım biçimin özelliklerinden değildir? Y A) Anonim Halk Edebiyatı ürünüdür. B) Yedili hece ölçüsü ile söylenir. C) Kafiye düzeni aaxa şeklindedir. V D) Kopuz eşliğinde söylenir. E) İlk iki dize doldurma dizelerdir. ?

le Yanıt Yayınları 11. Aşık edebiyatının 19. yüzyılda yaşamış Bektaşi şairlerin- dendir. Hem hece hem aruz ölçüsüyle şiirler yazsa da asıl ününü heceli şiirlerine borçludur. Şiirlerini yazarken hiciv ve mizahtan yararlanır. Şiirlerini Divan'ında toplamıştır. Bazı özellikleri verilen halk ozanı aşağıdakilerden han- gisidir? hecetario A) Dertli 19.44 C) Pir Sultan Abdal 16 podal 16.44 B) Mahzuni Şerif D) Erzurumlu Emrah /.yu 13.44 E) Hac Bektaş Veli

6. Aşağıdakilerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır? A) Şiirlerinde başta sevgi olmak üzere gurbet, ayrılık, ölüm ve yoksulluk temalarını işleyen Neşet Ertaş, "Garip" mahlasını kullanmıştır. B) Küçük yaşta şiir yazmaya başlayan Şeref Taşlıova, kimi şiirlerini Gönül Bahçesi adıyla yayımlamış, Kars Radyo- sunda uzun süre âşıklara yönelik program yapmıştır. Aruzu kullansa da asıl başarısını heceli şiirlerinde gösteren 19. yüzyıl şairi Bayburtlu Zihni, dönemindeki bozulmaları dile getirdiği şiirlerle ünlenmiştir. D) Erzurumlu Emrah'ın çıraklarından olan Tokatlı Nuri, hem hece hem aruzla şiir yazan güçlü bir şair olmasına karşın hak ettiği ilgiyi görememiştir. E) Köy köy dolaşıp şiirler söyleyerek hayatını kazanan Ali İzzet Özkan, Köy Enstitülerinde saz öğretmenliği de yapmıştır.

3. Eğer benim ile gitmek dilersen Eğlen güzel yaz olsun da gidelima Bizim iller kıraçlıdır aşılmaz Yollar çamur kurusun da gidelim a 1. Nazım türü güzellemedir. X. 11'li hece ölçüsü ile yazılmıştır. 6+5 duraklıdır. IX Redif vardır. Nazım biçimi semaidir. Yukarıdaki dizelerle ilgili olarak verilen numaralanmış bilgilerden hangileri yanlıştır? A) I. ve II. B) I. ve V. C) II. ve V.

Bir halk şairinin, "Bilmem gerek var mı bunu demeye Pek lezizdir bizim yemeklerimiz Çorbadan başlanır bizde yemeğe Pek lezizdir bizim yemeklerimiz Erişte çorbası her mevsim yenir Duruca sütlaşa süt çorba denir. Lahana çorbada pancar tat verir Pek lezizdir bizim yemeklerimiz" 6. 11'li dizeleriyle başlayan şiiri, 36 dörtlükten oluşmaktadır. Şair bu şiirinde kendi memleketinin yöresel yemeklerini anlat- mıştır. Bu parçada sözü edilen şiirin nazım biçimi aşağıdakiler- den hangisidir? A) Koşma B) Türkü D) Semai E) Varsağı 11. C) Destan

2. Be hey ela gözlü canım Kul olmağa geldim sana Gönül tahtında sultanım Kul olmağa geldim sana Bu dizeler aşağıda verilen nazım şekillerinin han- gisine ait bir örnekten alınmıştır? A) Türkü D) Mâni B) Semai E) Koşma C) Varsağı

15. Aşağıdaki açıklamalardan hangisi ayraç içinde verilen terimle uyuşmamaktadır? A) Kasidenin 15 ile 20 beyit arasında bir uzunlukta olan ve aşk konusu işlenen giriş bölümüdür. (Nesib) 8) Kaside içindeki gazeldir. Kasidedeki yeri tam olarak belirlenmiş değildir. (Tegazzül) Allah'ın yüceliğini ve birliğini konu alan kasidelerdir. (Tevhid) Padişahların tahta çıkışlarını kutlamak için yazılmış kasidelerdir. (Cūlusiyye) E Allah'a yakarışı konu alan kasidelerdir. (Naat) DOH WING! 19

21. Aşağıdakilerden hangisi Anonim Halk edebiyatına ait bir özellik değildir? A) Bu edebiyat ürünlerinin ilk söyleyeni olmasına rağmen sahipleri belli değildir. B) Koşma, varsağı, semai ve destan başlıca ürünleridir. C) Ölçü, hece ölçüsüdür. D) Genellikle yarım ve cinasli uyak kullanılmıştır. E) Dil yalındır. Halk söyleyişlerine ve söyleyiş inceliklerine yer verilmiştir.

K alı; etne e 2 Paraf Yay 8. 1. Kirpiğin ok, kaşların yay Dişlerin inci, yüzün ay Ben söyledim, sen bir bir say Hak artırsın nazın, dilber (Karacaoğlan) II. Keser dâmânimi her bir bakışda tîr-i müjgâni Ki dürre-i gamla helâk oldum telâşım var (Nedim) tîr-i müjgân: Ok (gibi) kirpik Yukarıda numaralanmış şiir parçalarıyla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? Birincisi, 17. yy.da, ikinci isè 18. vy.da kaleme alınmıştır. Her iki şiirde de "ok" sözcüğü, benzetme unsuru olarak kullanılmıştır. C) Birinci şiir, semai nazım biçimiyle yazılmıştır. D) Birinci, bulunduğu şiirin ilk ya da son dörtlüğü değilken ikinci, bulunduğu şiirin son beytidir. EY Her iki şiir de içerik olarak lirik şiire örnek verilebilir. Diğer sayfaya geçiniz.

9 10 11 8 5 6 7 Davidsb3 ev iliq bhut BENIM HOCAM Hüdai zamanın geçer boşuna Kuşlar bile hep kavuştu eşine Şimdi bu mevsimde dağlar başına Yar ile kaçmanın zamanı geldi Budala Bülbül konar bu dala Olmuşum yâr delisi Bana derler budala AYT-TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI K Sen petek misali Veysel'de arı İnleşir beraber yapardık balı Ben bir insanoğlu sen bir dut dalı Ben babamı sen ustanı unutma Madem çoban değildin Arkandaki sürü ne Beni yârdan ayıran Sürüm sürüm sürüne Çukurova bayramlığın giyerken Çıplaklığın üzerinden soyarken Şubat ayı kış yelini koyarken Cennet demek sana yakışır dağlar Doğru söylerim halk razı değil Eğri söylerim Hak razı değil Her şey akar su, tarih, yıldız, insan ve fikir Oluklar çift, birinden nur akar birinden kir benimhocam 12 13 14 15 16

TEST 17 slamiyet öncesi Türk edebiyatıyla ilgili aşağıdaki bilgi- erden hangisi yanlıştır? Yazılı edebiyatın, Orhun Yazıtları ile başladığı kabul edilir. L 3) İlk Türkçe metinler 11. yüzyılın sonu, 12. yüzyılın başında ortaya çıkmıştır. Göktürkçe ve Uygurca olmak üzere iki yazı dili kullanıl- mıştır. D) Uygur Dönemi'nden günümüze kalan metin sayısı, Göktürk metinlerinin sayısından fazladır. E) Yaygınlık ve nicelik açısından sözlü edebiyatın yazılı edebiyattan daha güçlü olduğu görülür.

2 =tü be ahi me efes HUE 5. Kral Midas, şarap ilâhı Baküs'e bir Bundan çok memnun olan Baküs, Kral Midas'a kendisinden bir şey dilemesini söyler. Dünya ma- lina tamahı olan ve altını çok seven Midas, fırsa- tı kaçırmaz: "Dokunduğum her şeyin altın olmasını isterim" der. Baküs, onun tamahına gülerek "Peki." der. Artık, Kral Midas, neye elini sürerse altın olur. Yerden bir taş alır, altın olur. Ekin başaklarını ko- parır, altın taneler avucuna dökülür. Sevinerek sa- rayına koşar, kapıya dokunur, tokmak altın kesilir. Uşaklarına güzel bir yemek yapmalarını emreder. Sofra, kızartmalar, meyvelerle donanır. Midas bü- yük bir iştihla yemeklere el atar. Hepsi altın olur. İş- te o zaman hatasını anlar, pişman olur. AYDIN YAYINLARI thiye Burge met Bu parça aşağıdakilerin hangisinden alınmış bir örnektir? A) Destan C) Afsane halkın inemen E) Fıkra B) Halk hikâyesi D) Masal