Halk Şiiri Özellikleri Soruları

10. Yârim İstanbul'u mesken mi tuttun Gördün güzelleri beni unuttun Sılaya gelmemeye yemin mi ettin Gayrı dayanacak özüm kalmadı Mektuba yazacak sözüm kalmadı Bu dizelerin nazım biçimi aşağıdakilerden hangisidir? A) Türkü B) Şarkı D) Rubai 11. I. Âşık edebiyatı ürünü olması değildir? A) I ve II II. Uyak düzeninin aaxa biçiminde olması III. 11'li hece ölçüsüyle söylenmesi IV. Dört dizeden meydana gelmesi V. Konu sınırlamasının olmaması Numaralanmış özelliklerden hangileri mâniyle ilgili B) I ve III C) Mâni D) III ve IV E) Koşma C) II ve V E) IV ve V 15. 16

4. Aşağıdakilerin hangisinde verilenlerin tümü, halk edebiya- ti ürünlerinin adlarıdır? A) mâni - ağıt - şarkı - masal - tuyuğ BY semai - masal - kaside - destan - mâni C) türkü - rubai - taşlama - mâni - gazel DY masal-ağıt - koçaklama - türkü - mâni E) koşma - mersiye - atasözü - türkü - kıt'a

10. (1) Yunus Emre, tasavvuf edebiyatının en büyük şairi kabul edilir. (II) Çok sade olduğu için çok kolay görünen; ama benzerinin söylenmesi çok güç olan (sehlimümteni) bir üslubu vardır. (III) Şathiye ve nefes türündeki şiirleriyle tanınmıştır. (IV) Hem aruzla hem de heceyle şiirler söylemiştir; daha çok hece ölçüsünü kullanmıştır. (V) Şiirlerinin bir araya getirildiği bir divanı vardır; ayrıca Risaletü'n-Nushiye adında didaktik bir mesnevisi vardır. Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır? A) I B) II C) III D) IV E) V

13. 1. Ilk takma adı "Lütfi"dir. 11. Hem aruz hem hece ölçüsüyle şiirler yazmıştır Sirlerini Sazımdan Sesler adıyla bir araya toplamıştır. IV. Asıl ününü, hece ölçüleriyle yazdığı şiirlerinde göster miştir. V Divan edebiyatını bilmesi, kent kültürüyle ilişki kurma- si dilinde, söyleyişinde bu kültürün izlerini bırakmıştır. Dertli ile ilgili olarak ukarıda verilen bilgilerden han- gileri yanlıştır? Yalnız 1 DIALve V B) Yalnız III E) III ve IV C) I ve Il On iki imam katar Uyamazsın dem Bu dizelerde likler görülm A Türkü 4. Aşağı nazın A)

Halk Şiiri - Aşık Tarzı Türk Halk Şiiri - 4 7. Karacaoğlan yaşadığı çağda yetişmiş başka saz şair.. terinin tersine, dil ve ölçü bakımından divan edebiya- tının etkisinden uzak kalmıştır. Güneydoğu Anadolu insanının o çağdaki günlük konuşma diliyle yazmıştır. Yöresel sözcükleri ise yoğun bir biçimde kullanmıştır. Deyimler ve benzetmelerle halk şiirinde kendine özgü bir şiir evreni kurmuştur. Buna göre aşağıdaki dörtlüklerden hangisi Karaca- oğlan'a ait olabilir? A) Bu suz-i zulmetten divana gönül Neyleyim bir kerre azad olaydı Cevr ile yıkılan virane gönül Nail-i vasl olup abad olaydı Ne vefasın gördüm bezm-i cihanın Kan ile pür olsun peymâneleri Ne lütfunu gördüm pîr-i mugânın Basma yıkılsın meyhaneleri Ne kaçarsın benden serv-i bülendim Ateş sakınır mı pervanesinden Bezm-i mahabbete benim efendim Mey esirgenir mi mestanesinden D) Eğer bénim ile gitmek dilersen Eğlen güzel yaz olsun da gidelim Bizim iller kıraçlıdır aşılmaz Yollar çamur kurusun da gidelim 1 E Çok cektim feleğin cevr ile kahrın Bin kerre nüş ettim tas ile zehrin Boş olsun şarabı sâk-i dehrin Lebinden emzirmez mestaneleri

zeş- 01- an, han- TASAWUFI TURK ŞIIRI (TER 1. Aşağıdakilerden hangisi dini-tasavvufi halk şiirinin özelliklerinden biri değildir? Dini-tasavvufi düşünceyi yaymak düşüncesiyle ge- lişmiştir. BY Tarikatlardan yetişmiş şeyh ve derviş şairler tarafın- dan söylenen şiirlerden oluşmaktadır. Halkın anlayabileceği bir dille yazılan şiirlerde hece ve aruz ölçüsü kullanılmıştır. A Ağırlıklı olarak Allah aşkı ve vahdet-i vücut düşün- desi işlenmiştir. EV Yabancı kültürlerin etkisinden uzak bir anlayışla şi- irler yazılmıştır. 2 5. Gel ey karde Bir kamil m Resulün c Bir kamil D Bu dize 1. Bi II. S IV

MIT YAYINLARI Test 7 5. I. XIV. yüzyılın sonlarıyla XV. yüzyılın başlarında yaşayıp hekimlikle ün kazanmış, sorunlarını padişaha anlat- mak için Harnâme adli mesneviyi yazmıştır. II. Hurufilik tarikatına mensup olan şair, Azeri Türkçesiy- le yazdığı tuyuğlarıyla tanınmıştır. LP13EDESB20-072 III. Yunus Emre'nin etkisinde kalmış, hece ve aruz ölçü- sünü kullanmış, Garibnâme adlı ünlü mesnevisiyle di- van edebiyatının ilk şairlerinden biri olmuştur. IV. Şiirlerinde sade ve sanatlardan uzak bir dil kullanmış, terkibibendiyle ün salmıştır. A) Şeyhi Numaralanmış cümlelerde, aşağıdaki şairlerden han- gisi hakkında bir bilgi yoktur? B) Âşık Paşa D) Bağdatlı Ruhi C) Nesimi E) Kadı Burhanettin 6. Divan edebiyatında ---- deyince içinde olaylar ve hikmet- ler bulunan manzum eserler akla gelir. Divan edebiyatında Fuzûlî'nin 111= - adlı eseri, Fars edebiyatında Firdevsî'nin -- adlı eseri bu nazım biçiminin en güzel örneklerindendir. Bu parçada boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdaki-

mıştır. ngisiyle gé enzetme Palme Yayınevi 9. Bana kara diyen dilber Gözlerin kara değil mi Yüzünü sevdiren gelin Kaşların kara değil mi Bu dörtlük için, aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Sözcük hâlinde redif kullanılmıştır. B) Istifham sanatına başvurulmuştur. C) Yalın bir dille yazılmıştır. D) Nazım biçimi yönünden koşmadır. E) Lirik bir anlatımı vardır.

2. 1. lanmıştır. Belimizde kılıcımız kirmani Taşı deler mızrağımın temreni Hakkımızda devlet etmiş fermanı Ferman padişahın dağlar bizimdir 11. Elá gözlerine kurban olduğum Yüzüne bakmaya doyamadım ben İbret için gelmiş derler cihana Noktadır benlerini sayamadım ben Yukarıdaki dörtlüklerden ilki Dadaloğ- lu'na, ikincisi Âşık Ömer'e aittir. Bu bil- gilerden hareketle dönemin zihniyetiyle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söy- lenemez? A. dörtlükte dönemin yönetimine karşı birbaşkaldını dile getirilmiştir. il dörtlükte aşk teması ele alınmıştır. C) I, dörtlükte devletin yönetim şekli hak- kinda bir bilgi yansıtılmıştır. Her iki dörtlükte de halk edebiyatı ge- leneği görülmektedir. ✓ I dörtlükte şairin yaşadığı dönemin ko- pullarindan etkilenmediği gözlenmek- tedir. Palme Yayınevi

obraq vid sienen abrhelső tuy nebrihehobex gob nabrineb idig 10yDamülögru s atrioM 11. Telgrafın tellerine kuşlar mı konar Herkes sevdiğine böyle mi yanar Bad ubion Gel yanıma yanıma da yanı yanı başıma Şu gençlikte neler geldi garip başıma Telgrafin tellerini arşınlamalı Yâr üstüne yâr seveni kurşunlamalı Gel yanıma yanıma da yanı yanı başıma Şu gençlikte neler geldi garip başıma auteumlun A) Şarkı Bu dizelerin konusu, söyleyiş özellikleri ve biçimi dikkate alındığında hangi nazım biçimiyle yazıldığı söylenebilir? and B) Türkü anite abuey lib D) Koşma O E) Gazel C) Mâni 5

en hangi- klardan kullan- ağılar lara bir URK HALK ŞİİRİ -3 5. 1. Seyrani II. Kayıkçı Kul Mustafa III. Erzurumlu Emrah IV. Âşık Ömer V. Karacaoğlan ilişkilendirilemez? A) I Koçaklama Güzelleme Yukarıda âşıklardan hangisi karşısındaki kavramla B) II C) III TEST Taşlama Destan Kosma 6. I. 17. yüzyıl halk ozanlarındandır. 31 D) IV E) V

ği, nefis vardır. i, Ne- DE CDE ABC E B HALK ŞİİRİ GENEL ÖZELLİKLER 1. Halk edebiyatı ile ilgili olarak aşağıdakilerden han- gisi söylenemez? A) Shrler hazırlıksız söylendiğinden genellikle yarım uyak ve redif kullanılmıştır. B) Şiirler, ozanlar tarafından "bağlama" adı verilen bir saz eşliğinde söylenmiştir. E C) Aşk, ölüm, hasret, ayrılık, doğa sevgisi, yiğitlik, za- mandan şikâyet gibi konular işlenmiştir Q Benzetmeler, somut kavramlardan yararlanılarak yapılmıştır. E) Siirler meraklıları tarafından "cenk" adı verilen def- terlerde toplanmıştır. Karac oğlan Her bir del Dolanıp d Kavil ye Bu di AL

3. 1. grup I. Ninni II. Mesnevi III. Koşuk IV. İlk gazete II. grup Tanzimat 10. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Sözlü Dönem Servetifünun Divan V. Mensur şiir Yukarıda I. grupta verilenlerden hangisi II. grup- taki dönemlerin hiçbiriyle eşleşmez? A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. 6. As al A E

4. 1. Uyak düzeni "abab / cccb/dddb..." biçimindedir. II. Şairin mahlası son dörtlükte söylenir. III. Durakları 6+5 veya 4+4+3 şeklindedir. IV. Kahramanlık, yergi, sevg, ölüm gibi konularda söylenir. V. "Divan" adı verilen defterlere yazılarak oluşturulur. Yukarıdaki özelliklerden hangisi koşma ile ilgili de- ğildir? A) I B) II Varsağı C) III D) IV (4 E) V Harami Beller Yöğr Yard Gu Ya

ve adlandırılan her bir türüne nazım türü denir. Aşağıdakilerden rilemez? Koçaklama hangisi buna örnek olarak göste- bilir? by gaze Semai Guzelleme 7. Aşağıdakilerden hangisi bir koşmadan alınmış ola- Bize nispet mi sultanım Adularla salınırsın Yusuf misli canım Sevildikçe alınırsın. Behey ela gözlü dilber Vaktin geçer demedim mi Harami mi olmuş gözlerin Beller keser demedim mi LEYAğit Yöğrüktür bizim axımız Yardan atlattı zatımız Gurbet ilde kıymatımız Ya bilinir ya bilinmez Taşlama E Opalmışam şol 6) palmışam şol bahre kim pâyânı yok Batmışam şol gence kim hüsrânı yok Bulmuşam şol bedri kim noksânı yok Girmişem ol şehre kim vîrânı yok 2 E) Herkese meyledip su gibi akmam Vücudum şehrini odlara yakmam Senden gayrı gülüm cemale bakmam Karşımda Yusuf-i Kenan olsa da

4. I. Türkü II. Mâni III. Masal IV. Ağıt V. Destan - Çok kabey Sok Kirci Sagu Kavuştak Hoyrat? Tekerleme E Yukarıda I. grupta verilen ürünlerden hangisi, II. grup- ta verilen kavramlardan biriyle ilişkilendirilemez? A) I B) II C) III D) IV E) V