Halk Şiiri Özellikleri Soruları
Lise Türkçe
Halk Şiiri Özellikleri11. (1) Şiirlerin; uyak örgüsü, nazım birimi ve ölçülerine göre
kazandığı dış yapıya "nazım şekli/biçimi" denir. (II) Türk-
lerin İslamiyet'i kabul etmelerinden önceki dönemde
"sagu, koşuk, destan" gibi nazım türleri vardı. (III) Halk
edebiyatında "koşma, semai, mâni, tuyuğ, şarkı, varsa-
ğı" gibi nazım şekilleri vardır. (IV) Divan edebiyatında,
"gazel, kaside, mesnevi, rubai, terkibibend, terciibend"
gibi nazım şekilleri yer alır. (V) Tanzimat'tan sonra Türk
edebiyatında Batı edebiyatı kaynaklı "sone, terzarima"
gibi nazım şekilleri de kullanılmıştır.
Just
kon
vece,
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisinde
bir bilgi yanlışı yapılmıştır?
A) I
B) 11
C) III
D) IV
E) V
Lise Türkçe
Halk Şiiri Özellikleri2.
18. yüzyılda yaşamış halk ozanının şiirlerinden, medrese
öğrenimi gördüğü anlaşılmaktadır. Hem aruz hem de hece
vezniyle şiirler yazmıştır. Aşk, tabiat, sevgili ve ayrılık gibi
konuları işlediği şiirlerinde Arapça ve Farsça kelimelerin
fazlalığı dikkat çeker. Musiki ile de ilgilenen ozanın kendi
adını taşıyan bir makam vardır.
Bu parçada sözü edilen sanatçı aşağıdakilerden han-
gisidir?
A) Gevheri
B) Aşık Ömer
D) Dadaloğlu
E) Mevlânâ
C) Hayali
5.
Lise Türkçe
Halk Şiiri Özelliklerigag
dir.
edir.
vardır.
vardicsomorike,
Jelry
dörtlüğüdür.
az böyle bir zara
bendeki yara
ma vurma mezara
oprak, taşlar ağlıyor
ındığı şiirin nazım türü aşağıdakilerden
?
Ağit
C) Taşlama
E) Koçaklama
C) Se
D) Karacaoglal
E) Aşık Ömer - Kayıkç
6.
Her sabah her sabah kendini öğer
Altın saç bağları topuğu döğer
Sade kaşı ile gözleri değer
Acem ülkesinin tac-i tahtını
A) Güzelleme
Bu dizeler aşağıdaki nazım türlerinden hangisini ör
nekler?
C Be
C) Taşlama
B) Koçaklama
Dewriye/
E) Sathiye
Lise Türkçe
Halk Şiiri Özellikleri13. Civan da canına böyle kıyar mi
Hasta başın taş yastığa koyar mi
Ergen kıza beyaz bezler uyar mi
Al giyen alli balam, şalların hani?
Yukarıdaki dörtlük için aşağıdakilerden hangisi
söylenemez?
A) Koçaklama türüne aittir.
B) Halk edebiyatı ürünüdür.
11'li hece ölçüsü ile söylenmiştir.
Uyak örgüsü aaab şeklinde kurulmuştur.
Ek ve sözcük durumunda redif kullanılmıştır.
Lise Türkçe
Halk Şiiri Özellikleriemez?
C) III
7.
>
D) IV
E) V
Tekke şiiri ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söy-
lenemez?
A) Fikir kaynağı ve temel ideolojisi İslam dini ve tasavvuf-
tur.
B) Halk edebiyatı ile divan edebiyatı arasında bu iki ede-
biyatı birbirine yaklaştıran, her iki edebiyatın hitap et-
tiği zümreleri birleştiren bir edebiyat köprüsü vazifesi
görmüştür.
C) Bir yanı divan tarzı Türk edebiyatına, bir yanı da saz
şiirine bağlanan tekke edebiyatı ürünleri dinî ve tasav-
vufi karakterli manzum ve mensur eserlerden meyda-
na gelmektedir.
D) Tekke şiirinin ilk temsilcisi ve ilk örneklerini veren mu-
tasavvıf şair olarak 13. yüzyıl sanatçısı Mevlana kabul
edilmektedir.
2
E) Tekke edebiyatı şiirlerinde hem hece hem de aruz
vezni hem Türk hem de Arap ve Acem edebiyatlarına
özgü nazım şekilleri kullanılmıştır.
Einge
Lise Türkçe
Halk Şiiri Özellikleri1-
eis
Yayinlan
B
D
E)
Yer yer en güzel aşk tutkularını ve tabiat hayranlıklarını
söyleyen asıl özelliği, sertçe ve korkusuzca
Türkmen ruhunun direnişini gösteren koçaklamalarında
görülür. ---- gibi o da halk zevki içinde, Toros bölgelerinin
11
kelime ve deyişlerini çok ve güzel kullanmıştır.
Türkmen aşiretlerinin göçlerini, sevdalarını, hasretlerini,
aşk duygularını, törelerini, kadınların güzelliklerini anlat
mışsa da Avşar Türkmenlerinin çetin hayat mücade-
T
4.
111-
---
17
lelerini, birbirlerine olan bağlılıklarını şiddetli fakat duy-
gulu söyleyişler hâlinde ortaya koymuştur.
Bu parçada I ve Il numaralı boşluklara getirilecek adlar
aşağıdakilerin hangisinde verilmiştir?
Dadaloğlu
Köroğlu
Dadaloğlu
Köroğlu
Karacaoğlan
||
11
Karacaoğlan
Dadaloğlu
Dertli
Seyranî
Köroğlu
Lise Türkçe
Halk Şiiri Özellikleri3.
Bağ bana
Bahçe sana bağ bana
Değme zincir kâr etmez
Zülfün teli bağ bana
0:00.00
M D
KENKO
Bu maniyle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söyle
nemez?
A) Cinaslı uyak kullanılmıştır.
B) Uyak düzeni aaba biçimindedir.
C) ilk iki dize doldurmadır.
D Artık mani örneğidir.
E) Benzetme sanatı vardır.
➖➖➖➖
T
S
7. Yer yer en güzel aşk tutkularını ve tabiat hayranl
söyleyen
asıl özelliği, sertçe ve korkusu:
Lise Türkçe
Halk Şiiri ÖzellikleriYazarlık yeteneği yile
Adalet kalmadı hep zulüm doldu
Geçti şu baharın gülleri soldu
Dünyanın gidişi acayip oldu
Koyun belli değil kurt belli değil
161) Au
sol-du
1- (du
▪ Konusuna göre şiir türü:
+B.
2. Yukarıdaki şiirle ilgili aşağıdaki soruları cevaplayınız. (20 P.)
• Nazım birimi:
Kafiye ve redifleri:
Şiir geleneği: Holk Nazım şekli: Kosma
siir?
geleneği
(Toslama)
Lise Türkçe
Halk Şiiri Özellikleri2.
Manas Destanı, dünyanın en uzun destanı unvanına
anas
AK
sahiptir. İslamiyet'i yaymak için savaşan bir kahrama-
ni anlatır. Kırgızların yaptıkları savaşları anlatır. Günü-
IV
müzde bu destanı tam olarak söyleyebilen ozanlara
Semetey adı verilmektedir.
V
Yukarıdaki altı çizili ifadelerden hangisinde bir bil-
gi yanlışı vardır?
ak
AX
1
B
C) III
D) IV
www.pelikankitabevi.com.tr
E
h
Lise Türkçe
Halk Şiiri ÖzellikleriOV
13. Dede Korkut Hikâyeleri ile ilgili olarak verilen aşa-
ğıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır?
A) Eserin asıl adı "Kitab-ı Dede Korkut Ala Lisan-ı Ta-
ay hives rel
ife-i Oğuzan" dır.
B) Manzum ve mensur karışık olan bir yapıttır.
CHikâyeler Müslüman Oğuzların hayatını anlatmak-
tadır.
D) Hikâyeler İslamiyet öncesi dönemden izler taşı-
maktadır.
Eserde geçen "Dede Korkut" hikâyeleri kaleme
alan bir halk ozanıdır. obnimenöditshoo (@
and
ona
imala
14. Mehmet bile bu nasihati noktası noktasına tutmuştu.
Arka bahçedeki mutfağına değil misafir, hemşeri filan
hatta yabancı bir kedi bile girmiyordu. Hatice Hanım,
belki günde on defa iner, onu yapayalnız tenceresinin
başında bulurdu. Hatice Hanım'ın temizlik, namus me-
ibrakından başka bir de yüksek ökçe merakı vardı. Civil
Civil bir şeydi. Fakat boyu çok kısa olduğu için evin
içinde de bir karışa yakın ökçeli ayakkabılar, terlikler
giyerdi. Sanki bir cambaza dönmüştü. Bu yüksek ök-
çelerle merdivenleri tákır takır bir hamlede iner, ayağı
burkulmadan bir aşağı, bir yukarı koşar dururdu, So
nunda bir bas dönmo
Lise Türkçe
Halk Şiiri Özellikleri8.
Şecere-i Terakime
Camiü't-tevarih
Bu iki eserin ortak özelliği aşağıdakilerden hangi-
sidir?
A) Aynı yazara ait olmaları
B) Oğuz Kağan Destanı'yla ilgili bilgi vermeleri
C) Tüm doğal destanlar ile ilgili bilgi vermeleri
D) Bozkurt Destanı'nı anlatmaları
E) Ergenekon ve Bozkurt destanlarını anlatmaları
Lise Türkçe
Halk Şiiri Özellikleriu böyle
azmak
üzel-
ait
na-
14. 19. yüzyıl Anadolu halk şairi olarak kabul edilen ----,
Güney Anadolu'nun Toroslar yöresinde konargöçer
bir yaşam süren Avşar boyuna mensuptur. Toprakla-
rından sürgün edilmek istenen ozan, en bilinen şiirle-
rinden olan Yüce Dağdan Aşan Yollar Bizimdir isimli
şiirinde; Avşarların zorunlu iskâna tabii tutulduğunu,
Arap atlarının hızını, kullandıkları silahları söyleyerek
"Ferman padişahın dağlar bizimdir" sözüyle dağların
kendilerinin yurdu olduğunu ve vazgeçmek istemedik-
lerini net bir biçimde ifade etmektedir.
Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden
hangisi getirilmelidir?
A) Seyrani
C) Kayıkçı Kul Mustafa
E) Köroğlu
B) Karacaoğlan
D) Dadaloğlu
D
Lise Türkçe
Halk Şiiri Özellikleri₁
DENIM HOCAM AYT
+
II. Atalarsözü Destanı
III. 17. yüzyıl
IV. Abdülcelil Çelebi
V. III. Ahmet Dönemi
Yukarıdaki anahtar kelimelerden hangisi Levni ile
5. 1. Minyatür
ilgili değildir?
A) 1 B) II
C) III
6. 1. Murat Çobanoğlu - 20. yy.
B) I
+
II. Kayıkçı Kul Mustafa - 19 17. (2)
III. Gevheri - 17. yy.
T
D) IV
C) III
IV. Köroğlu - 16. yy.
V. Levni - 18. yy. +
Yukarıdaki sanatçı - yüzyıl eşleştirmelerinden hangi-
si yanlıştır?
A) I
E) V
D) IV
E) V
Lise Türkçe
Halk Şiiri ÖzellikleriIII
VIDEO
ür.
ma
ir.
i-
31
11. Böyle bağlar
Yâr başın böyle bağlar
Gül açmaz bülbül ötmez
Yıkılsın böyle bağlar
2. Ge
Ya
U-
Bu dizelerle ilgili aşağıdaki yargıların hangisi
liştır?
A) İlk dizesi yedi heceden az olduğu için kesik
olarak adlandırılır.
B) Altı çizili sözcükte hece kusurunu gidermek iç
ses söylenmemiştir.
C) "Bağlar" sözcüğü ile ayak (uyak) verildiği ve
yapıldığı için ayaklı ve cinasli mani kabul edilir
D) Söyleyiş bakımından deyiş mani özelliği gös
mektedir.
E) Son iki dizede tenasüp sanatı yer almaktadır.
2.V
Lise Türkçe
Halk Şiiri ÖzellikleriPALME
YAYINEVİ
B) Sanat yaşamınızı nasıl geçirdiğinizi düşünüyorsunuz?
C) Yazarlar, günlük tutarken en çok neye dikkat
etmelidir?
D) Yazmak için sıra dışı bir hayatınızın olması mi
gerekir?
Yaratıcılık gerektiren türler hakkında ne
düşünüyorsunuz?
4. 1. Zülfünün yay gibi kuvvetli çelik tellerine
Takılan gönlümün asırlarca peşinden gidecek
Sen bir ahu gibi dağdan dağa kaçsan da yine
Seni aşkım canavarlar gibi takip edecek
II. Benim kuzum kuzuların beyidir
Ağca koyun yüreğimin yağıdır
Anın gideceği Yıldız Dağı'dır
Gel koyun meleme gel kuzundan
Bu dörtlükler, içerik açısından sırasıyla aşağıdaki şiir
türlerinden hangilerine örnektir?
A) Epik-lirik
B) Pastoral - didaktik
C) Lirik-pastoral
D) Satirik-lirik
E) Didaktik- satirik
Diğer sayfaya geçiniz.
Lise Türkçe
Halk Şiiri Özellikleriklı
bi
ri
19. Aşağıdaki dizelerden hangisi ayraç içindeki kavramı
örneklendirmez?
A) Derdim bana derman imiş bilmedim
Hiçbir zaman gül dikensiz olamaz
(Aliterasyon)
B) Gider oldum kömür gözlüm elveda
Nazlım bize bu illerden göç oldu
Senin ile zevk ü safa sürdüğüm
Geldi geçti cümle işler hiç oldu
(Tapşırma)
Yine bahar geldi bülbül sesinden
Sada verip seslendi mi yaylalar
(Hece ölçüsü)
Görmesem de seni kalpte bendesin
Gülden ağır laf dedim mi "ben" desin
(Cinas)
EUfku tutuşturmadan fecrin ilk alevleri
Arkamızda kalıyor şehrin kenar evleri
(Tunç uyak)
hece
olcase