İmge ve Söz Sanatları Soruları

E) A A PLM/004/22 9. Aşağıdaki dizelerin hangisinde üzerinde belirtilen söz sanatı yoktur? Mecazımürsel Bu yoksulluk keser nefesimizi Nedense Ankara duymaz sesimizi Teşbih Benim gönlüm bir kelebek Dolaşıyor çiçek çiçek irsalimesel Emin olma gönül hicrandan inen Bilirsen dost olmaz eski düşman istiare Pervane olan kendini gizler mi hiç alevden? Sen istedin ondan bu gönül zorla tutuştu Kinaye Çözülür güzelliğinden dizimin bağı Çevren bir ilahi güzellik, cennet bağı D) B) C)

15.-16. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız. Kimi insanların kötümser bir çevresi vardır. Bunlardan mutlaka kurtulmak gerekir. Bu, başarı için oldukça önemlidir. Her şeye karamsar bakanların en büyük zararı yetenekli kişilerin cesaretini ve girişimlerini yok etmesidir. Cesareti ve girişimcilik kabiliyeti zayıflayan insanlar, hayatın kıyısında ürkek bir ceylan gibi yaşamak durumunda kalırlar. Karamsar insanlar, tıpkı bir kundakçı ve suikastçi gibi değerli fikirleri yok ederler. Böyle insanların bulunduğu işletmeler, risk almaktan kaçınır. Yeniliklere kapalıdır. Buralarda verim düşüktür. Nihayetinde ise bu tip kuruluşlar yok olmaya adaydır. Hocam Sanatlı Soyleyis ne demek? 15.. Düşünceyi daha etkili kılmak için benzetme yoluyla bir durumu daha da somut hâle getirme II. Konuyla ilgili yaşanmış bir örnek verme II. Sanatlı bir söyleyişle okuyucunun ilgisini çekme Bu parçadaki altı çizili ifadede yukarıdaki tekniklerden hangilerine başvurulmuştur? A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III D) Yalnız II E) I, II ve III

2. Sabahtan uğradım ben bir fidanà Gördüm güzelliğin bildirip gider Yine kul oldum da durdum selama Kendin engelimden sakınıp gider Bu dörtlükte altı çizili sözcükte var olan edebî sanat, aşağıdakilerden hangisidir? A) İntak B) Cinas C) Telmih D) İstiare E) Teşhis

8. Aşağıdaki dizelerin hangisinde, ayraç içinde verilen edebî sanat yoktur? 2 A) Biliriz Rabbini yâd ettiği an İbrâhim Nar-i Nemrud'un, o Halil'e, gülistan oldu (İrsalimesel) B) Bülbülün tomar-ı şevkin gerçi kim gül dürmedi Liki hâr-ı kahrıla kan ağlatıp güldürmedi (Cinas) C) Yanağun u dudağın u teninle suretin olmuş Biri rengin, biri şirin, biri nazik, biri rana (Leffüneşir) DYMüzeyyen oldu reyahin bezendi bağ-ı çemen Meğer ki bağa haber geldi yârdan bu gece (Hüsnütalil) el nedene E) Gamzen ciğerim deldi, deldi ciğerim gamzen Bilmem nic'olur hâlim, hâlim nic'olur bilmem (Akis) 3 2 Diğer sayfaya geçiniz.

bendedir 7. Bu kadar letafet çünkü sende var Beyaz gerdanında bir de ben gerek Bu beyitte görülen söz sanatı aşağıdakilerden hangisidir? A Tezat BHüsnütalil C) Teşbih D) Tekrir E) Tevriye www.pelikankitabevi.com.tr

Yahya Kemal, Rumeli yokuşunu tırmanırken kan ter içinde kalır. Mahalle bakkalının önünde boş iskemleye kendini bırakınca yağlı bir müşterinin geldiğini zanneden bakkal koşarak "Bir şey mi emrettiniz, bir şey mi alacaksınız efendim!" diyerek şairi soru yağmuruna tutar. Şair: "Evet, müsade ederseniz biraz hava alacağım." Bu parçadaki "yağlı" ve "hava almak" sözleriyle aşağıdaki açıklamalardan hangisine uygun bir edebi sanat vardır? A) Herkesçe bilinen bir olaya işaret edilmiştir. - B) Hem gerçek hem mecaz anlama gelecek biçimde kulla- nılmıştır. C) Doğal bir olay, gerçek nedeni dışında başka bir nedene bağlanmıştır. D) Sözcükler hem yakın hem de uzak anlamını çağrıştıracak şekilde kullanılmıştır. V E) Bilinen bir olay, bilinmez görünülerek anlatılmaya çalışıl- mıştır. yoğlu maler tevriye

2 0 11. içimde kar donar, buzlar tutuşur Yağan ateş midir, kar mıdır bilmem 1. Kinaye N. Tenasüp III. Hüsnütalil IV. Tecahülüarif V. Tezat Bu dizelerde yukarıdaki numaralanmış söz sanatlarından hangileri yoktur? A) ve H B) ve III C) ii ve IV D) III ve V E) IV ve V TOPI

B for. L G Aşağıdaki dizelerin hangisi ayraç içinde verilen sanatı örneklemez? A) Hazan ile geçti gülşen ü bostan Eyler dertli dertli bülbül zâr garip garip (Tenasüp) B) Aceb bizi sorar m'ola O kaşları keman şimdi teşbihi belig gözel medenteme Teşbihibeliğ) benzetme abortma Gevherî göz yaşım döndü ırmağa Yine minnet düştü elden ayağa (Mübalağa) Jo Gül gülse dâim ağlasa bülbül aceb değül ovic Zira kimine ağla demişler kimine gül (Kinaye) E) Tok olanlar bilemez çektiğini aç kalanın Sırtı pek kimseye ahval-i şitâ yaz görünür (İrsalimesel)

Deneme Sınavı 07 6. Haiku, geleneksel bir Japon şiir türüdür. Dünyanın en kısa şiir türü sayılır. Aşağıda bazı haiku örnekleri verilmiştir. Arada bir bulutlanan hava Ölürken Diyor ki: Nisan gibi ölmeli insan Yazı göremeden. - Sen bulutlanmama sakın aldırma. Rüzgârsız günde Kulak zarını patlatacak bir gümle Kendisi isteyerek düşüyor yaprak. Çalındı kapım Açtım ki karşımda yalnızlığım. Bu haikularda aşağıdaki söz sanatlarından hangisine başvurulmamıştır? C) Karşıtlık B) Konuşturma A) Abartma Türkçe D) Benzetme

3. Zalimlere bir gün dedirir kudret-i Mevlâ Tallâhi le-kad âserek Allahu aleyna (Ziya Paşa) Yukarıdaki beytin ikinci misrai Yusuf Suresi'nin 91. ayetinden alınmıştır. Buna göre, yapılan edebî sanat aşağıdakilerden hangisidir? A) İktibas B) Irsal-ı mesel C) Telmih D) Tazmin E) Cinas

ek ir. ce Örnek-10 Aşağıdaki dizelerin hangisinde dört ögesi de bulu- nan bir "teşbih" vardır? A) Bin atlı o gün dev gibi bir orduyu yendik B) Yerden yedi kat arşa kanatlandık o hızla C) Hâlâ o kızıl hatıra gitmez gözümüzde D) Bin atlı akınlarda çocuklar gibi şendik SUIGV E) Bir yaz günü geçtik Tuna'dan kafilelerle Çözüm-10

6. Bağa sen serv-i revânı bir kadem bassin diyü Hayli döküldi saçıldı yoluna berg-i hazan Bu beyitte aşağıdaki söz sanatlarından hangisine yer verilmiştir? A) Hüsnütalil BOTTO Tecahülüarif C) Mübalağa D) Tezat E Kinaye

erilen A A A (7.) Aralarında benzerlik ilgisi bulunan iki sözcükten birini, diğerinin yerine kullanma sanatına "istiare" denilmekte- dir. Böylece bir sözcük; kendi taşıdığı anlamı değil, baş- ka bir sözcüğün taşıdığı anlamı ifade ettiği için mecaz anlamda kullanılmış olur. Buna göre, insanlar bir bir çekilirken sokaklardan slo Anlarsın yalnız olduğunu bu şehirde II. Şifadır dedin zehir tattırdın Gençliğin okunu boşa attırdın III. Islanan her kirpiğim gözlerinde eriyor Hıçkırık, bir yıldızın kaymasıdır içimde dizelerinin hangilerinde istiare sanatı yapılmıştır? A) Yalnız B) Yainiz T C) Yalnız DHI ve II E) II ve III 8. Karagöz oyununun bölümlerine ait bazı bilgiler aşağıda verilmiştir. 1. Mukaddime: Hacivat'la Karagöz'ün çatışmasına kadar olan kısmı ele alan giriş bölümüdür. Karagöz, müzik eşliğinde bir semai okuduktan sonra "Of, hay Hatu

Gözlenebilirlik, bilginin gözlem yoluyla yanlışlığının | 11 ya da doğruluğunun kanıtlanabilir olmasıdır. Göz- lenen bir olay ya da durumun s sayılarla ifade edilmesi ise ölçülebilirliktir. İnsanın doğrudan gözlenemeyen psikolojik özelliklerinin ölçülmesi söz konusu olduğunda soyut ve teorik olay ve durum- ların somut, gözlenebilir ve ölçülebilir bir hâle geti- islo din IV bis xitoyl lair nobhat. rilmesi gerek. Psikoloji biliminin amaçları insan- davranışlarını tanımlamak, önceden kestirebilmek, V etkilemek ve kontrol etmektir. Bu parçada numaralanmış altı çizili sözcükler- den hangisi birleşik sözcükten türememiştir? A) I B) II C) III D) IV E) V

A) Surname C) Kıyafetname E) Gazavatname Kılıç kaşlarını çekme üstüme Yar gözlerin can almaya kasteder Zalim kirpiklerin düşmüş kastima || Her hücumda beni sana dost eder Hançer gamzelerin kesti yolumu ||| Saçın büklüm büklüm büktü belimi Volkan saçların da dağlar elimi IV Öldürüyor olsa yine mest eder Buluttan sıyrılmış ey dolunayım Yayla gerdanında kadehim meyim V Böyle sere serpe pervasız huyun Sarhoş yürüyüşün beni del'eyler Bu dörtlüklerdeki numaralanmış sözlerin hangisinde ötekilerden farklı bir edebî sanat vardır? A) I B) II C) III D) IV 400/limityayinlari 9. B) Füt vvetname D) Seyahatname LİMİT YAYINLARI Ya lib 11. A E) V 11

7. 'Hâr olmasın a' dâ ki bu gülzâr-ı fenâya Bir gül koparıp zîb-i külâh etmeğe geldik' Beyitte kullanılan sanatlar hangi seçenekte doğru ve tam olarak verilmiştir? A) İstiâre, teşbih, kinaye B) Kinaye, tenasüp, teşhis C) Mecâz-ı mürsel, teşhis, irsâl-i mesel D) Teşbih, mecâz-ı mürsel, tenasüp E) Teşhis, teşbih, kinaye