İmge ve Söz Sanatları Soruları

10 2 Gün de doğar gün de doğar Bir gün mutlaka gün doğar Gün doğmadan neler doğar Gün doğmadan Şehzadebaşı'nda Yukarıdaki dizelerde aşağıdaki söz sanatların- dan hangisi yoktur? AY Tekrir Medres Benzetme B) Teşbih C) İrsalimesel Kinaye (Alassz E) Aliterasyon G Anlam Unsz hat drewn tekrarı A

Milletinin ruhuyla feryat eden bir dudak O şeyleri söyler ki çağlattığı gümüş ses € Asırların önünde nağmesini dindirmez Bu dizelerde altı çizili sözle yapılan edebi sanat aşağıdakilerden hangisidir? (A) İstiare B) Kinaye D) Tariz E) Mecazımürsel 10. C) Telmih

e n KI n a k a n B B B TYT 2 24. Dönüp dönüp okuma duygumu perçinleyen bir söz ırma- ğıdır Salâh Birsel'in anlatıcılığı. Evet, şiirle başlayan yolculuğunu getirip denemede günlükte buluşturmuş; şiirden kopmamış, ama şiirin gizemli duruşunu öyküleyi- ci bir anlatımla bu yeni yoluna taşımıştır hep. Deneme- leri ve günlükleriyle yol alırken bir gün arayıp kendisini, kalkıp gittim. Ama bu öyle hemen olmadı. Telefondaki konuşmamızda bana Çatalçeşme Hatboyu Sokak'taki Şükür Apartmanı'na nasıl ulaşabileceğimi öyle bir anla- tışı vardı ki; bunu yazmak gerekirdi. Denemede ve gün- lüklerinde yaptığının yansıları günlük konuşmasında gözlemek için sanırım ona daha yakın durmak gereki- yordu. Evet, o ilk karşılaşmamızda da gözlediğim buydu. Bu parçanın anlatımıyla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez 1 A) Betimlemelere başvurulmuştur. www B) Konuşma havasıyla yazılmıştır. C) Mecazii ifadelere başvurulmuştur Değerlendirme cümleleri kullanılmıştır. E) Birinci kişili anlatım söz konusudur. A 00 B

Aşağıdaki dizelerin hangisinde, ayraç içinde verilen edebî sanat yoktur? A Bilmez idim bilmek ağzın sırrını düşvar imiş Ağzını yok dediler dediklerince var imiş (Tezat) B) Mor menekşe boyun eğdi Gül kızardı hicabından (Teşhis) C) Esnafa da biraz insaf gerektir Bal tutan parmağın yalar demişler (İrsalimesel) p) O kadar yürekten çaldı ki Türküler aşındırdı kavalı (Hüsnitalil) E) Gönül her çiçekten bal almak ister Kırıldı kanadı, uçamaz oldu (Teşbih)

4. Gönül penceresinden ansızın bakıp geçtin Bir yangının külünü yeniden yakıp geçtin Bu dizelerde altı çizili sözle yapılan edebî sanat aşa- ğıdakilerden hangisidir? A) İstiare B) Tevriye C) Mecazımürsel D) Teşhis E) İntak

A A 7. DENEME 5. Aşağıdaki beyitlerin hangisinde irsalimesel sanatı yoktur? A) Kâh-keşân diclesine sal bırak Çünki değil 'âşıka Bağdâd irak B) Marifet iltifata tabidir Müşterisiz meta zâyîdir C) Kavuşmaz ise de dağ dağa insân kavuşur derler Umulmazken kavuştum ol büte semt-i Cibâlî'de D) Öyle inceldim za'îf oldum ki hâk-i kûyuna Kâbilim hâşâ ki tek olsa bana rehber sabâ E) Ko Ferhad ile Mecnunu belâ-yı aşkı benden sor Taâmın lezzetin var ağzının tadın bilenden sor 16-mub MUBA YAYINLARI

9. 1. Bıraktı beni, gitti uzaklara o fidan Günler geçse de olur geçmese de (İstiare) II. Şu karşımızdaki mahşer kudursa, çıldırsa Denizler ordu, bulut donanma yağdırsa (Mübalağa) III. Güzellerde vefa olmaz demek yanlıştır ey Bâkî Olur vallahi billhahi heman yalvarı görsünler (Nida) IV. O yanağa, o dudağa, ah hele o bakışa talip çoktur Biri elma, biri kiraz, biri sinemde oktur (Leffüneşr) V. Yeni bir ülkede yem vermek için atlarına Nice bin atlı kapılmıştı fetih rüzgârına (Tecahülüarif) Numaralanmış dizelerin hangisinde, ayraç içinde verilen edebî sanat yoktur? ATT BYTT CHIT D) IV E) V

ve Edebiyatı Aşağıdakilerden hangisi ayraç içinde verilen söz sanatına bir örnek içermemektedir? uygun 4) Mühür A) Mühür gözlüm, seni elden kıskanırım Uçan kuştan, esen yelden sakınırım, kıskanırım (Açık istiare) B) Ben çok yılan sarf ettim yaz anıtına Bir çığ yuvarlayacağım kiştan yana (Tezat) Doğru bir sözdür bu, herkes de bilir Yokuşu göze almayan çukurda kalır (Kinaye) D) Bir kılıç Nikiye bölmüş İçinde firavun fosilleri görülmüş (Telmih) E) Saatlerini çabuk tüket ey ulu gece Kurban Bayram'dir en derin bayram bence (Nida)

e B 17. Türküler, Anadolu'nun bağrı yanık insanının hikâyesi- ni anlatır. Aslında hikâye değil, tam anlamıyla gerçek!.. "Türk insanının yazılmayan romanı türkülerde saklıdır." der Ahmet Hamdi Tanpınar. Dinlediğimiz zaman nere- deyse sınırsız bir tarihî derinliğe kapı açar türküler. Hiç görmediğimiz geçmişe, bir türkünün kanatlarına binip uçuverirsiniz. Aşkları, hüzünleri, neşeleri alır getirir; önü- nüze koyar türküler. Dinlemeye doyamadığınız, bazen nasihat yüklü, bazen ibret verici, bazen duygulandıran, bazen coşturan ama her zaman abartısız ve samimi.... Türkülerde insan vardır, insanın hayatındaki ayrıntılar vardır. Dışarıdan baktığımızda göremediğimiz, içine attığı duyguları vardır. Türkü söylenmez... Yakılır. Çünkü o, yü- rekten süzülüp gelir!.. Bu parçayla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söy- lenemez? A) Türkülerin yaşamdaki karşılığı kişisel bakış açısıyla ele alınmıştır. ✓ B) Devrik cümlelere, mecazlı söyleyişlere yer verilerek şiirsel bir dile yaklaşılmıştır. C) Türk insanının yaşamının, duygularının türkülere yan- sıdığı düşüncesi tanık göstermeyle desteklenmiştir D) Türkünün toplumsal işlevinin önemi üzerinde duru- lurken bu işlevi örnekleyen durumlarla düşünce so- mutlanmıştır. E) Samimi, sohbet üslubuna yakın bir söyleyişle düşün- celer dile getirilmiş, sözcüklerin duygusal anlamların- dan da yararlanılmıştır. 150 2.4 A

hangisi E) V 12. Aşağıdaki dizelerin hangisinde benzetme yapıl- mamıştır? A) Parlak bakışın siler yüreğimin pasını Gülüşün unutturur gözlerimin yaşını B) Bu yağmur kanımı boğan bir iplik Karnımda acısız yatan bir bıçak C) Gönül verdin de mi düştün bu hâle Neden nazik tenin döndü hilale D) Ufuklarda bu akşam ne sis var ne bulut var Selvilerin içinde bir alev Emirsultan ELAğaçlar kızaran yapraklarını Gözyaşları gibi döktüler yere

11. Nâzenîn bu ömrümüz bir göz yumup açmış gibi a Geldi geçdi tuymaduk bir kuş konup uçmış gibi Yukarıdaki beyit için aşağıdakilerden hangisi doğrudur? A) Redif kullanılmamıştır. B) Gazelin makta bölümüdür. C) Gazelin matla bölümüdür. D) Kafiye kullanılmamıştır. E) Taç beyittir. 61

5. Bu eller miydi masallar arasından Rüyalara uzattığım bu eller miydi Arzu dolu, yaşamak dolu Bu eller miydi resimleri tutarken uyuyan Bu dizelerde aşağıdaki söz sanatlarından hangisi yoktur? A) İstifham B) Tevriye C) İstiare E) Tekrir D) Tecahülüarif 8

5. Şakaklarıma kar mi yağdı ne var? Benim mi Allah'ım bu çizgili yüz? Ya gözler altındaki mor halkalar? Neden böyle düşman görünürsünüz? Yıllar yılı dost bildiğim aynalar? Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerin hangisi söylenemez? "Kar" sözcüğü benzetme ilgisiyle başka bir söz- cük yerine kullanılmıştır. B) Karşıt anlamlı sözcüklere yer verilmiştir. + C) Dizelerin genelinde, bilinen bir durum, bilmezlik- ten gelinmiştir. + D) Son dizede, insana özgü özellikler cansız bir varlı- ğa aktarılmıştır. E) Dördüncü dizede, bir sözcük hem gerçek hem de mecaz anlama gelebilecek biçimde kullanılmıştır. 7.

10. Dünyaya baksan da gülümser gibi Uzuyor hayatın bir keder gibi Ellerde dolaşan kadehler gibi Yıllarca boşaldın, doldun, ey gönül Bu dizelerde aşağıdaki söz sanatlarından hangisi yoktur? A) Tezat B) Nida C) Hüsnütalil D) Teşbih E) İstiare ↓ Senzetme

atı un görmüşüz müşüz söylenemez? er tekrar ilgili k k anlamının işileştirme iriyle ifade YAYINLARI LIWIT 10. I. Yâr deyince kalem elden düşüyor Gözlerim görmüyor aklım şaşıyor Lambada titreyen alev üşüyor Aşk kâğıda yazılmıyor Mihriban II. Boşa bağlanmış bülbül gülüne Kar koysan köz olur aşkın külüne Şaştım kara bahtım tahammülüne Taşa çalsam ezilmiyor Mihriban Bu dörtlüklerle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? hupubl p 1. dörtlüğün üçüncü dizesinde "alev" ile "üşüyor" sözcükleri arasında bir tezatlık söz konusudur. Ⓡ B) I. dörtlüğün üçüncü dizesinde "alev" sözcüğü canlı bir varlık gibi düşünülerek istiare sanatı yapılmıştır. 9x CII. dörtlükte divan şiirindeki bülbül ile gül hikâyesine gönderme yapılarak telmih sanatı yapılmıştır. D) II. dörtlüğün ikinci dizesinde bir durum mübalağa yoluyla dile getirilmiştir. E II. dörtlüğün dördüncü dizesinde bir durum gerçek sebebinin dışında hoşa giden bir sebebe bağlanarak hüsnütalil yapılmıştır.

4. Aşağıdaki dizelerin hangisinde ayraç içindeki söz örneklendirilmemiştir? sanatı A) Selamın geçiyor besbelli Yeşerdi telgraf direkleri Seneler sonra, ormanından ayrı (hüsnütalil) B) Evvel bahar yaz ayları gelende Akar boz bulanık neden dereler (tecahülüarif) C) Aldanma cihanın sakın varına Düşmeyegör onun ah u zarına (irsalimesel) D) Suskunluğa dönüştü sokaklarda feryadım Tereddüt oymak oymak kemirdi gururumu (tezat) E) Bir Kerem'den bir Köroğlu'ndan sor beni Anlatsınlar şu Keloğlanı bil derim (telmih)