İmge ve Söz Sanatları Soruları

Benem ol aşk bahrisi denizler hayrân bana Derya benim katremdir zerreler umman bana Bu beyitte yer alan edebî sanatlar aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir? A) Teşbih - Teşhis - Tenasüp - Mübalağa - Tezat B) Teşbih - Tevriye - Kinaye - Mübalağa - İstiare C) Teşhis - Hüsnütalil - Cinas - Tezat - Mübalağa D) Tekrir - Tevriye - İrsali mesel - İstifham - Tezat E) Kinaye - Tecahüliarif - Tevriye - Teşbih - Mecazi- mürsel

5. Gel etme karınca kardeş Ağustos böceğine acı Kabahat onun mu sanki Şarkı söylediyse bütün yaz Yukarıdaki şiirde hangi söz sanatlarına yer verilmiş- tir? Telmih A) Teşhis-telmih - nida B) Teşbih - teşhis - mecaz-ı mürsel C Intak-teşbih - istiare Toshis D) Teşhis-intak - mecaz-ı mürsel E) Telmih - teşbih-cinas neno matuering

metin Aşağıdaki dörtlüklerin hangisinde irsalimesel sanatına yer verilmiştir? A Değirmen misali döner başım Sevda değil bu bir hışım Gel gör beni darmadağın Tel tel çözülüp kalmışım B) Gün de doğar gün de doğar Bir gün mutlaka gün doğar Gün doğmadan neler doğar Gün doğmadan Şehzadebaşı'nda C) Öyle derin ki gözlerin içmeye eğildim de Bütün güneşleri pırıl pırıl orada gördüm Orada bütün ümitsizleri bekleyen ölüm Öyle derin ki her şeyi unuttum içlerinde D) Orada geçti benim güzel günlerim O demleri alıp bugün inlerim Destan-ı ömrümü okur dinlerim İçimde orada bir bülbül vardır E) İlkbaharı geldi Anadolu'nun Silifke'de çiçek açtı nar şimdi Her tarafı yeşillendi Bolu'nun Sultandağı benek benek kar şimdi Atus 201

T D 19. Kitapların dilinden anlamak, onlarla içli dışlı olmaya bağ- lıdır. Bu cümlenin ögeleri aşağıdakilerin hangisinde doğru sıralanmıştır? A) Özne - dolaylı tümleç - yüklem B) Zarf tümleci - özne - yüklem C) Özne - zarf tümleci - yüklem D) Dolaylı tümleç - özne - yüklem E) Dolaylı tümleç - nesne - yüklem 20. "Bazı bilim insanları yanlış, anlaşılmaz bir Türkçe ile ya- zıyorlar. Üstelik bunlar, edebiyatçı olmadıklarını ileri sü- rerek hoş görülmelerini de istiyorlar. Ama bu, mazeret olamaz. Çünkü bizim onlardan istediğimiz; duygu ve düşüncelerini düzgün bir dille yazmalarıdır. Bunun için de sanatçı olmaya gerek yoktur. Her insan ana dilini hatasız kullanacak ölçüde bilmelidir bence." Görüldüğü gibi yazar yukarıdaki parçada önce, eleştirdiği düşünce- yi vermektedir. Dili yanlış kullanan bazı bilim insanlarını eleştirmektedir. Bu konuda hoş görülmeyi isteyen bilim insanlarını ise haksız bulmaktadır. Yazar, her insanın ana dilini düzgün, yanlışsız kullanması gerektiğini savunmak- tadır. Bunun için de bazı bilim insanlarının iddia ettiği gibi sanatçı olmak gerekmediğini doğru görüş olarak okuyu- cuya aktarmaya çalışmaktadır. Bu paragrafta aşağıdaki anlatım biçimlerinden han- gisi ağır basmaktadır? A) Açıklama B) Öyküleme C) Tartışma D) Betimleme E) Öğretici

2. Aşağıdaki dizelerin hangisinde "tunç uyak" var- dir? A) Kimi esti başucumdan yel gibi Kimi sızdı bir toprağa sel gibi B) Gezdirir rüzgâr gibi üstünde yamaçların Boynuma çifte zincir çift örgülü saçların Çare yok, matemin çok derinse de Hasretin tükenmez yaşın dinse de D) Uykuya varmak için bu hazin günde, erken Kapanmayan gözlerim duvarlarda gezerken E) Bir deva bulmak için bağrındaki yaraya Toplanmıştı garipler şimdi kervansaraya PARAF YAY

TEST 3 1. Ertesi gün başladı gün doğmadan yolculuk Soğuk bir mart sabahı... Buz tutuyor her soluk Bu ikilikteki altı çizili sözcükte görülen edebî sanat aşağıdakilerin hangisinde vardır? Tenos up A) Yağız atlar kişnedi, meşin kırbaç şakladı Bir dakika araba yerinde durakladı B) Yıllanmış bir çınar pusuluk yerin Neredeyse gelecek beklediklerin C) Vurulup tertemiz alnından uzanmış yatıyor Bir hilal uğruna ya Rab ne güneşler batıyor D) Son şanlı macerasını tarihe anlatın Zincir içinde bağlı duran kahraman atın SÖZ SANA E) Bir ölüm matemi hâlinde eserken nefesin Ömrü bir dal gibi aşıklarının, sallanıyor 5

24. Beni bende demen bende değilim Bir ben vardır bende benden öte Bu beyitteki edebî sanat aşağıdakilerden hangisinde vardır? A) Kalbim yırtılıyor her nefesinde Kulağım, ruhumun ayak sesinde B) Balık baştan kokar bunu bilmemek Seyrani gâfilin ahmaklığından C) Baki çemende hayli perişan imiş varak Benzer ki bir şikâyeti var rüzgârdan D) Sen gittin yaslara büründü cihan Soluyor dallarda gül dertli dertli E) Kapalı Çarşı içinde kapalı rüya çarşılanı analı Çarşı içinde öfke ve af çarşıları

ne at Dide 1. "Bu memlekette de bir gün sabah olursa Haluk!" dizesin- de "sabah" sözcüğü benzetme amacıyla "iyi, mutlu, gü- zel ve özgür günler" anlamında kullanılarak - sanatı ya- pılmıştır. Bu cümlede boş bırakılan yere aşağıdakilerin hangisi getirilmelidir? A) teşbih D) tevriye B) istiare E) mecazımürsel C) kinaye 5.

11. Ağlarım aklıma geldikçe gülüştüklerimiz Bu dizedeki söz sanatı aşağıdakilerin hangisinde vardır? A) Nazlı yarim aldı o kanlı felek Aktı gözüm yaşı sel oldu gitti B) Kara gökler, kül rengi bulutlarla kapanık Evlerin bacasını kolluyor yıldırımlar C) Kandilli yüzerken uykularda Mehtabı sürükledik sularda D) Rüya gibi bir yazdı, yarattın hevesinle Her anını, her rengini, her şiirini hazdan E) Yenilgi yenilgi büyüyen bir zafer vardır Sırların sırrına ermek için sende anahtar vardır Gözü Yükse

17. Divan edebiyatında, söz sanatları çok yaygındı. Bir beyit ne kadar süslü ve sanatlıysa o kadar değerli kabul ediliyordu. Bu sanatlar dan biri de tenasüp sanatıdır. Tenasüp, birbiri ile anlam bakımından ilgili kelimeleri aynı nazım birimi içerisinde kullanmak anlamına gelmektedir. Buna göre aşağıdaki beyitlerin hangisi birbiriyle ilişkili sözcük sayısı bakımından ötekilerden üstündür? A) Artık demir almak günü gelmişse zamandan, Meçhule giden bir gemi kalkar bu limandan. C) Günler kısaldı. Kanlıca'nın ihtiyarları, Bir bir hatırlamakta geçen sonbaharları. B) Biçare gönüller! Ne giden son gemidir bul Hicranlı hayatın ne de son matemidir bu. 180 D) Hayır bu hâl uzun süremez, sen yakındasın; Hâlâ dağılmayan bu sisin arkasındasın. E) Gönlümle oturdum da hüzünlendim o yerde, Sen nerdesin, ey sevgili, yaz günleri nerde! 19.

hiçbir zaman iradeni E) Farklı sanatların metodlarını ödünç almak iste- yenler, işe o metodun işlevini öğrenmekle başla- malıdır. 6. 1. Ben yumruklarımla dövüşeceğim. Yumruklarım memleket kadar büyük En güzel mabedi olsun diye en son Budur öz şekli hayal ettiği mimarının. III. O akşam yakamozlar gibiydi bakışların Akdeniz, gözlerinin damlasıydı o akşam IV. Bir gün doludizgin boşanan atlarımızla Yerden yedi kat arşa kanatlandık o hızla... Yukarıdaki beyitlerin hangisinde şairin, sözleri- nin daha etkili olması için anlatmak istediklerini aşırı büyüterek veya küçülterek dile getirdiği söylenemez? A) Yalnız II. son dinin, B) Yalnız III. DNI. ve III. BİLİM ANAHTARI YAYINLARI I. ve II. E) III. ve IV. 8. 2 AE A B

B B 19. I. Sürgünde bulunduğu dönemde Bodrum, kara yolu olmayan ancak deniz yoluyla ulaşılabilen ücra bir kasabaydı. Bu el değmemiş yerden çok etkilendi ve hayatının geri kalanını Bodrum'da geçirdi. Eski çağ- lardan kalma eserleri inceledi, yazıtlarını tercüme et- ti, turist rehberliği yaptı ve ilk "Mavi Tur" organizas- yonlarını gerçekleştirdi. Tüm bunları yaparken "Ma- vi Anadolu" adı verilen hareketi başlattı. AYT A) B) Car II. Fantastik-gerçekçi hikâyeleriyle tanınan yazar, post- modern yapıtlar kaleme almıştır. Gerçekle gerçe- küstü arasında köprüler kuran, masalsı ögelerle beslenen öyküler yazmıştır. Öykülerinde insanların sevgilerini, hüzünlerini işlemiştir. İroni ve eleştirinin ağır bastığı, gerçek dışı bir dünya kurgulamıştır. Ar- zu Sapağında İnecek Var, Yoldan Geçen Öyküler sanatçının yapıtlarındandır. Numaralanmış bu parçalarda söz edilen sanatçılar sırasıyla aşağıdakilerin hangisinde verilmiştir? Aka Gündüz Tahsin Yücel Sadri Ertem Halikarnas Balıkçısı Fakir Baykurt || Ferit Edgü Nezihe Meriç Latife Tekin Nazlı Eray İnci Aral B 22

n i- a ki 31 DENEME-3 HP 7. "Bu acılı yüz, her şeye rağmen gülebiliyor." dizesinde "yüz” sözcüğü benzetme amacı güdülmeden başka bir sözcüğün yerine kullanılarak "ad aktarması” yapılmıştır. Aşağıdaki dizelerin hangisinde böyle bir kullanım söz konusudur? A) Bir bakışı vardı Sanem'in Yağmur damlaları gibi ışıl ışıl B) İyi sanat doğrusu bu şapka satıcılığı İllâki sarhoş şapkası satıcılığı C) Hasretim, hasret olduğuna Kasvetim senin yokluğuna D) Anadolu'da yürekler yandı Ankara bu feryadı duymaz oldu E) Sallana sallana gelen sevdiğim Söyle narin ellim kimin yârisin

Aşağıdaki dizelerin hangisinde altı çizili söz, benzetme amacı güdülmeden başka bir varlık ya da kavram yerine kullanılmamıştır? A) Biz Sakaltutan'dan inerken sabahleyin Kars yeni yeni uyanıyordu uykudan B) Bineceğim son gemi değil midir Hayır sahibi omuzlarda giden tabut C) Köylünün kırları tutmuş yayılırken davarı Sökemezsin sarar afakını yün dalgaları D) Ya Rabbi gönder bize rahmetini ufuktan Kullarının diyarı yanıyor susuzluktan E) Bir kuş sesi gelir dudaklarından Gözlerin, gönlümde açan nergisler 11

10. Aşağıdaki dizelerin hangisinde, ayraç içinde verilen edebi sanat yoktur? A) Karlar etrafı bir karanlığa gömdü Kar değil, gökyüzünden yağan beyaz ölümdü (İrsalime- sel) B) Altın gözleri yanan bir semaverdi llık bir çay kokusu akardı saçlarından (Teşbih) C) Susan yazdı, konuşan güz Usuldu, uzundu denizin boyu (Teşhis) D) Bir kelime buldum çin çin öter Adi candir (İstiare) E) Yelkenim rüzgan yok, gemiyim deryasız Ne ümidim ne terànem kaldı, geceyim ferdåsiz (Tena- süp) D Çiz Kirp L Paylaş Fo A 525

Karma Test : 16 9. "Benzeyen" ve "benzetme yönü" kullanılarak yapılan ben zetmeye kapalı istiare denir. Kapalı istiarede "kendisina benzetilen” ise yer almaz. Buna göre, aşağıdaki dizelerden hangisinde kapalı istiare vardır? A) Bir sel gibi aksın dört yanımda fenerler B) Ben bu kaldırımların emzirdiği çocuğum C) Kaldırımlar, çilekeş yalnızların annesi D) Bu karanlık sokakta bitmesin yolculuğum E) Tak tak, ayak sesimi aç köpekler işitsin