İmge ve Söz Sanatları Soruları

VIDEO SORU 11. Bir delikanlı haramîdir deyü afv ettiler Asmadan kurtuldu ammâ çok sıkılmıştır şarâb (Asma, söylenen anlamıyla "asmak" eylemi; amaçlanan anlamıyla da "üzüm”dür.) Bu dizelerdeki sanatlı söyleyişe benzer bir örnek aşağıdaki dizelerin hangisinde vardır? A) Dağ başını duman almış Gümüş dere durmaz akar Tylbl B) Dinmiş denizlerin şarkısı, rüzgâr uyumakta Körfez düşünür, Kanlıca mahzundur uzakta C) Renk aldı özge ateşimizden şerâb ü gül Peymâne söylesün bunu gülzâr söylesün 2 D) Ey kimsesizler, el veriniz kimsesizlere Onlardır ancak el verecek kimse sizlere E) Koyup kaldırmada ikide birde Kazan devrildi, söndürdü ocağı 16. Aşağ yapıl A) S B) A C) A D) C Sbsam E) A 17. GE TO Eli Ça B ba A

10. Atabetü'l-Hakayık'tan Karahanlı Türkçesiyle Köni söz asel bu yalgan basal Basal yip acıtma ağız yi asel Bu yalgan söz ig teg köni söz şifa Bu bir söz ozaki urulmuş mesel Günümüz Türkçesiyle Doğru söz, bal ve ya- lan söz soğan gibidir; soğan yiyip, ağzı acı- landırma; bal ye. Yalan söz, hastalık ve doğru söz, şifa gibidir; bu söz eskiden söylenmiş bir meseldir. Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söyle- nemez? A) Benzetmelerden yararanılmıştır. B) Didaktik bir tutumla yazılmıştır. C) Ses yinelemeleriyle ahenk sağlanmıştır. D) Mesaj, karşıtlıklarla somutlaştırılmıştır. E) An (öz) Türkçe ile yazılmıştır.

12. Aşağıdakilerin hangisinde benzetme yapılmamıştır? A) Uyku katillerin bile çeşmesi Yorgan insana bir sığınak.) B) Ellerim bir kanat gibi titrekti Tutmasam gözümden yaş inecekti C) Bir çocuk ana kucağı toprağa uzanmış Geleceğe adım atacak takati kalmamış D) Sandım ki güzelliğin cihanda Bir saltanatın güzelliğiydi E) Bu gece çılgınlığı üzerinde denizin de Kayalar dalgalarla pençeleşiyor sandık 5)

12. Bu tümsek, koparken büyük zelzele Son vatan parçası geçerken ele Mehmet'in düşmanı boğduğu sele Mübarek kanını kattığı yerdir Bu şiirin türü aşağıdakilerden hangisidir? A) Pastoral B) Lirik D) Dramatik E) Satirik C) Epik

6. Bilmem kime yahut neye uyduk gittik Gahi meye gahi neye uyduk gittik Erbab-ı zeka riyayı mezhep bildi Bizler deli divaneye uyduk gittik Bu dizelerle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Sarmal uyak düzeniyle oluşturulmuştur. B) Eleştirel bir tutum söz konusudur. C) Kafiye ve redife yer verilmiştir. D) Cinaslı sözcüklere yer verilmiştir. E) Kelime tekrarıyla ahenk sağlanmıştır.

. Dünya kurulali beri, geçtiğim sıcak ve bunaltıcı vadile- re serinlik bırakırım. Acelem yok denize kavuşmak için. Ahenkle, taşlara vura vura, çağıl çağıl akarım. Karade- niz gece gündüz şeker gibi tatlı sularımdan içmek için hasretle beni bekler. Ne coşmama alınır ne de suyumu çekmeme... Bilir ki binlerce yıldır suyumu eksik etmeden sunarım kendisine. Bu parçada aşağıdaki sanatlardan hangisi kullanıl- mamıştır? A) Benzetme (Teşbih) C) Konuşturma (intak) B) Tezat (Karşıtlık) D) Abartma (Mübalağa)

Aşağıdaki dizelerin hangisinde "Var olan yokluğun öm- nü sürüyorum" dizesindekine benzer bir söz sanatı vardır? A) Rüya gibi bir yazdı yarattın hevesinle B) Bülbülün feryadı gülü ağlatır seherde C) Hatırdan çıkmıyor hilal kaşları D) Top tüfek sesinden inledi dağlar C) Güleriz ağlanacak halimize

20. Aşağıdakilerin hangisinde bir durumun gerçek sebebi bilindiği hâlde bilmezden gelinmiştir? A) Şükråne senin yoluna bin cân ola bir gün Kim hazretine ermeğe imkân ola bir gün B) Göz gördü gönül sevdi ey yüz-i mâhım Kurbanın olam var mı benim bunda günahım C) Cennet gibidir rüyun rüyun cennet gibidir Adem doyamaz sana sana doyamaz Adem D) Öyle ser-mestem ki idråk etmezem dünyâ nedir Ben kimem såki olan kimdir mey û sahbâ nedir E) Åh eylediğim serv-i hiramânın içindir Kan ağladığım gonce-i handanın içindir

ÖSS 2000 DESTEK SORUSU 3 içmiş gibi geceyi bir yudumda benzetme Göğün mağrur bakışlı bulutları Bu dizelerdeki sanatlı söyleyişe benzer bir söyleyiş, aşağıdaki dizelerin hangisinde vardır? A) Dinle yolcu, bu ses onun sesidir Sinsi adımlarla akşam yürüyor B) Memleket isterim. Gök mavi, dal yeşil, tarla sarı olsun C) Nice aşklar, arkadaşlıklar gördüm Kahramanlıklar okudum tarihte D) Zamanla nasıl değişiyor insan Hangi resmime baksam ben değilim E) Benim de mi düşüncelerim olacaktı Ben de mi böyle uykusuz kalacaktim ÖSS 1993 4. Kinaye (Değinmece) Bir sözcüğün veya söz öbeğinin hem gerçek hem de mecaz anlama gelecek şekil- de kullanılmasıdır. Ancak asıl anlatılmak istenen, mecaz anlamdır. Bir den faz si, herk- V ✓ Ye Ko D A 7. G böy soz ✔ ✔

? 20. Hicranlar mı çöktü içime benim 6 Gözyaşımı kimse silmez ağlarım Mezarım olsaydı keşke vatanım Sılamdan hiç haber gelmez ağlarım Aşkın mızrağını engine saldım Diyar-i gurbette ben garip kaldım Unuttum kendimi deryaya daldım Kimseler hâlimden bilmez ağlarım Bu dizelerde aşağıdaki şiir türlerinden hangisine özgü niteli ağır basmaktadır? A) Epik D) Didaktik B) Dramatik E) Lirik C) Pastora! Diğer Sayfaya G

3. Kiş geçti, bahar geçti Özledim sılayı gardaş be! Yaz geldi Evime mektup yazdım Mor gömlek istedim, beyaz geldi Çankın'da çarşı pazar doldu da Kadınlar çok, bey az geldi Bu dizelerdeki en belirgin söz sanatı aşağıdakilerin hangisidir? A) Teşbih B) İstiare C) Cinas Mübalağa Intak ****************

Bulamadım dünyada gönüle mekân Nerde bir gül bitse etrafi diken 1.E 2.D 3.C 4.C 5E 6.8 7.E 8.D 9.A 10. B 11.0 10 Gerçek anlamı da düşünülebilecek bir sözü gerçek anlam dışında (mecaz anlamıyla) kullanma sanatına "kinaye (değinmece)" denir. Aşağıdaki dizelerin hangisinde kinaye vardır? A) Yükseğinde büyük namlı karın var Alçağında mor sümbüllü bağın var CX Bahtım karaysa da alnım ak benim Kimselere kötülüğüm yok benim D) Saçları uçuşuyor rüzgârda Her telinde ayrı bir kalp çarpıyor E) Tatabilir misiniz güneşi ellerinizle Bir anda der misiniz seni seviyorum diye HIPOLYMER 11. Âdem'le bir yaşın mı var Baştan aşkın işin mi var LIGHT te to sa muyor Pente

56 Hiç görmediğim yıld Bu başında durmuşuz Cinarla ben bir de kedi D Harfler savruluyordu Zihnimin alaca limanında EX E Demirciler bir nehri dövmektedi Uçsuz bir tarlaya sunulmak üzere 8. Edebiyatta anlatımı zenginleştirmek, renklendirmek ve daha çarpıcı bir duruma getirmek için bazen (1) bilinen bir olaya ait birkaç anahtar kavram verilerek okuyucunun zihninde çağrışımlar uyandırılır, bazen (II) diş dünyadaki gerçeklerin sınırı zorlanır, bazen (III) olaylar daha çarpıcı gerçeklere bağlanır, bazen (IV) bilinen bir şeyi bilmez görünüp bilmezden gelinir, bazen de (V) söylenmek istenen bir söz, tersi kastedilerek kullanılır. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerdeki açıklamalara aşağıdaki dizelerden hangisi örnek olarak gösterilemez? A) I. cümle Yâre ben Yakub değilim Ağlamaktan kör olası BY II. cümle: Elim değse akan sular tutuşur Içim dışım yanar oldu gel gayrı cümle: Sen gittin yaslara büründü cihan Soluyor dallarda gül dertli dertli IV. cümle: Şakaklarıma kar mi yağdı ne var? Benim mi Allah'ım bu çizgili yüz? V. cümle: Gene parmağım ağzımda kaldı Masumluk akıyordu yüzünüzden & YAYINLARI

teşhis Gül gülse daim ağlasa bülbül acep değil Zira kimine ağla demişler kimine gül Jeza+ Bu dizelerde aşağıdaki edebî sanatlardan hangisi yoktur? A) Teşbih B) Teşhis D) Tezat E) Tevriye 2 C) Aliterasyon sessiz tokra 00000000 8 91

7. SANATLARI-11 Karşı dağlarda tutuşmuş gibi gül bahçeleri Koyu bir kırmızılık gökten ayırmakta yeri Gökte top sesleri var, belli, derinden derine Belki yüzlerce şehir sesleniyor birbirine Çok yakından mı bu sesler, çok uzaklardan mi Üsküdar'dan mı, Hisar'dan mı, Kavaklar'dan mi Bu dizelerde aşağıdaki söz sanatlarından hangisi yoktur? C) İstifham A) Teşbih B) İrsalimesel D) Mecazımürsel E) Tecahülüarif

7. Meni cândan usandırdı cefâdan yâr usanmaz mi Felekler yandı âhumdan murâdum şem'i yanmaz mi Bu beyitte altı çizili sözle yapılan edebî sanat aşağıdakilerden hangisidir? A) Mübalağa C) Mecazımürsel E) İstiare B) Hüsnütalil D) Teşhis