İslamiyetin Kabulünden Önce Türk Şiiri Soruları

arda, ya üst yüze A) Destursuz bağa girenin yediği sopayı Mevla bilir. B) Herkes kaşık yapar ama sapını ortaya getiremez. C)Ya bu deveyi gütmeli ya bu diyardan gitmeli. D) Mal adama hem dost hem düşmandır. Akdeniz'in, kahramanlık yuvası sonsuz ufuklarına bakan küçük tepe, mini mini bir çiçek ormanı gibiydi. (II) İnce uzun dallı badem ağaçlarının alaca gölgeleri sahile inen keçiyoluna düşüyor; ilkbaharın tatlı rüzgârıyla sarhoş olan martılar, çılgın bağrışlarıyla havayı çınlatıyordu. (III) Badem bahçesinin yanı geniş bir bağd ve beyaz taşlardan yapıl- miş kısa bir duvarın ötesindeki harabe vadiye kadar iniyordu. (IV) Bağın ortasındaki yıkık kulübenin kapısız girişinde bir ihtiyar denizi seyretmeye başladı. Bu metinde numaralanmış cümlelerle ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır? A) I, fillimsi bulunan cumledir. C) III, bağlaçla bağlanmış cümledir. B) II, birden çok yüklemli cümledir. D) IV, tek yüklemli çümledir Türkçe 49

7. LPSB12TUR22-051 "Edebiyat toplumun ifadesidir." der Mme de Stäel. Peki, edebî yaratılar, toplumu yansıtmaya ne kadar yeterlidir? O toplumun mitolojisinin, mânilerinin, atasözlerinin, söylencelerinin, masallarının imkânları kadar... Aşağıdakilerden hangisi bu parçadaki düşünceyi destekler niteliktedir? A) Toplumsal koşullar, edebiyatı doğrudan etkiler. B) Bir toplumun edebî yaratıları, o toplumun aynasıdır. C) Sanatçı, dışarıda var olanı edebî eserlerinde yeniden yorumlar. DY Edebî ürünlerin öncelikli gayesi, sanatsal haz uyandırmaktır. Edebiyatın görevi, toplumun hayat görüşünü gelecek kuşaklara aktarmaktır.

YINIZ. Yakup Kadri'nin Ankara'sı modern Türk edebiyatın- daki tek şehir ütopyasıdır. Özel hayat ile toplum ha- yatının nasıl ideal bir yapı içinde bir araya geleceği, çoğu ütopya gibi bu kitabın da temel eksenini oluş- turur. Ankara'da, bir şehrin hikâyesiyle bir kadının özel hayatı iç içe anlatılmıştır. Daha doğrusu bu ikisi zaten aynı şeydir; toplumun hayatına biçim veren her şey Selma Hanım'ın özel yaşamında doğrudan karşılığını bulur. Bu bakımdan kamuyla özel alan arasındaki ilişki son derece kaba ve geçişkendir. Ütopyanın anlatıldığı, ideal şehrin tasvir edildiği üçüncü bölümde, yazarın hayal ettiği Ankara'da kamu, özel hayatı tümüyle içine almıştır. Kişisel dertler; toplumsal kaygılar ve ihtiyaçlar içinde sönüp gider. Selma Hanım kalabalık içinde kendini unutur, mahremiyete gerek yoktur çünkü şehir onun evidir. 41 Bu parçadan hareketle aşağıdakilerden hangisi- ne ulaşılabilir? A) Yakup Kadri, eserinde ütopik düzlemden uzak- laştıkça toplumsal düzene ait her şeyi birey ha- yatının kuşatıcılığıyla sarar. B) Yakup Kadri'nin romandaki temel amacı toplu- Y mun birey üzerindeki denetimine eleştirel yakla- şabilmektir. A Y I E Ankara romanı diğer ütopyalardan toplumsal ve N bireysel hikâyeyi kronolojik anlatmasıyla ayrılır. Selma Hanım'ın benliğinin idealize edilmiş sos- yal yapının içinde erimesi onun sorunlarından uzaklaşmasını temsil eder. V Yakup Kadri, romanda Selma Hanım'ın hikâye- sinden giderek uzaklaşıp Ankara'nın serüvenine odaklanır. 12 Bu parçaya göre Ankara romanındaki mekân- insan ilişkileri ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenebilir? A) Mekânın soyut düzlemde ele alınması şahıs kadrosunun silikleşmesine neden olur. B) Mekânda ve atmosferde yaşanan değişimler bi- reyin hayatında yönlendirici etkiye sahiptir. C) Yazar, romanın mekânına bir kimlik kazandıra- rak onu şahıs kadrosuna dâhil eder. D) Daraltılmış mekân bireye hareket imkânı verme- diğinden bireyselliğe dair her unsuru öğütür. Y A R G I E) Kahraman, mekânı dönüştürme gücünü kendin- de bulamadığı için çevresine karşı edilgendir.

- 50 t 10. Ben ebedi taş yontturdum. Çin kağanın dan resimci getirdim, resimlettim. Benim sözümü kırmadı. Çin kağanı maiyetindeki resimciyi gönderdi. Ona bambaşka türbe yaptırdım. İçine dışına bambaşka resim vudurdum. Taş yontturdum. Gönüldeki sö- zümü vurdurdum. On Ok oğluna, yabanci- na kadar bunu görüp bilin. Bu yazıyı yazan yeğeni Yollug Tigin. Günümüz Türkçesiyle verilen bu parçay- la ilgili olarak Söktürk yazıtları 1. Orhun Abideleri'nden alınmıştır. Uygur metinlerine örnektir. II. III. Anonim bir eserden alınmıştır. IV V. İslamiyet öncesine ait bir eserdir. Bir Çinli tarafından kaleme alınmıştır. yargılarından hangileri doğrudur? A) I. ve II. C) II. ve III. alfabesiyle ya E) IV. ve V. B) I. ve IV. D) III. ve V.

13. Aşağıdakilerden hangisi Fuzûlî için söylenemez? A) Şikâyetname adlı eserinde, Hz. Hüseyin'in ✓ Kerbela'da şehit edilişi anlatmaktadır. B) Şiirlerinde beşerî aşktan ilahi aşka dönüşen platonik aşka yer vermiştir. C) Gazellerinde sade ve anlaşılır, kasidelerinde ise süslü ve sanatlı bir dil kullanmıştır. D) İlimsiz şiirin kalıcı olamayacağını ifade etmiş, şiirlerini ilim ve marifetle beslemiştir. E) Üç dilde ustalıklı şiirler yazmış: Arapça Farsça ve Türkçe divanlar oluşturmuştur. 15. Aşa sur B C D E

9. Alegorik mahiyette olan Kutadgu Bilig'de yaşatılan dört şahıs dört fikri temsil eder. Bunlardan: ----- adlı hükümdar, kanun ve adaleti (Köni törü); -- adlı vezir, --, aklı ve ilmi; === saadeti (Kut); vezirin oğlu adlı ----- zahid ise akıbet'i (hayatın sonu) temsil etmektedir. Bu parçada boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağı- dakilerin hangisinde verilenler getirilmelidir? A) Kün Togdi - Ay Toldi - Ögdülmiş - Odgurmış B) Küh Togdi - Ay Toldi - Odgurmış - Ögdülmiş C) Ay Toldi - Kün Togdı - Ögdülmiş - Odgurmış D) Ay Toldi - Ögdülmiş - Kün Togdi - Odgurmiş E) Odgurmiş-Ay Toldı - Ögdülmiş - Kün Togdi

13. Kurt kuş kamug tirildi Erkek tişi tirildi Ögür alıp tarıldı Yinka yana kirgüsüz 2 Yiglap udu artadım Bagrım başın kartadım Kaçmış kutug irtedim Yağmur kipi kan saçar Günümüz Türkçesiyle 1 (Bahar geldi) Kurtlar kuşlar hep dirildi Erkekler ve dişiler (hep) bir araya geldiler Ve eşlerini alıp dağıldılar (Hiçbiri) artık ine girmeyecek 2 (Beni bırakıp giden sevgilimin) ardından ağlayıp mahvoldum Bağrımın (kapanmış olan) yarasını (yeniden) deştim Ve kaçıp gitmiş mutluluğu aradım durdum (Gözlerim) yağmur gibi kan(lı yaşlar) saçar İslamiyet öncesi Sözlü Dönem'de söylenmiş bu dört- lüklerin nazım türleri aşağıdakilerin hangisinde sıra- sıyla verilmiştir? A) Koşma - ağıt B) Koşma - sagu C) Koşuk - ağıt D) Koşuk - sagu $ Koşuk - sav

kr 8. VO Yaruk tengriler yarlıkazun (Nurlu tanrılar buyursun) Yavaşım birle (Yumuşak huylum ile) Yakışıpan adrılmalım (Birleşip bir daha ayrılmayalım) Küçlüg biriştiler küç birzün (Güçlü peygamberler güç versin) Közi karam birle (Kara gözlüm ile) ings Külüşügin oluralım (Gülüşerek yaşayalım) Aprin Çor Tigin'in yazdığı bu dizelerle ilgili olarak aşa- ğıda belirtilenlerden hangisi kesinlikle yanlıştır? gue neque son conver A Islam öncesi bir inancın etkisiyle yazılmıştır.ed in B) Uygur Dönemi'ne ait bir eserdir. C) Redif ahenk ögesi kullanılmıştır. nabagus u Instvo! doard.co D) Yabancı dillerin etkilemediği bir dil vardır. E) Hecenin o dönem kullanılan bir kalıbı görülür. sbrimosine ninelmão ( ümü sbalmbo V (3 Diğer sayfaya geçiniz. Te

AY 14. Gözün aç imdi uyan tevbeye gel tevbeye Gaflet uykusuna kan tevbeye gel tevbeye Nice bir nefis arzûsu nice dünyâ kaygusu Ya nice nice isyân tevbeye gel tevbeye Gelenler kamu gitdi sevdiğini terk etdi Girdiler sîne uryân tevbeye gel tevbeye Sana derim ey deli ger değil isen ölü Dünyâ yalandır yalan tevbeye gel tevbeye Biçim, içerik, üslup açısından değerlendirildiğinde bu dizelerin, aşağıdaki şairlerin hangisinden alındığı söylenebilir? A) Hoca Dehhani B) Eşrefoğlu Rumi C) Nefi D) Baki (E) Pir Sultan Abdal 16.

22. Yaşar Kemal, ---- adlı eserinde ağa baskısı karşısında dağa çıkan bir destan kahramanını anlatırken aynı za- manda toplumsal yapıdaki aksaklıkların da eleştirisini yapar. ----, adlı eserinde Çukurova yöresindeki çeltik ağalarına karşı mücadele eden ve köylünün yanında yer alan genç ve idealist bir kaymakamın trajik öyküsünü işler, bu eserle aydınımızın mücadele gücünü dile geti- rir. Halk öykücülüğünden yola çıkarak, sözlü gelenekte yaşayan Köroğlu, Karacaoğlan, Alageyik öykülerini adıyla yeniden kaleme almıştır. Yukarıda içerikleri hakkında bilgi verilen eserler han- gi şıkta sırasıyla doğru olarak verilmiştir? A) Ince Memed - Ölmez Otu - Yılanı Öldürseler BY Çakırcalı Efe - Ortadirek - Peri Bacaları CY Sarı Sıcak - Demirciler Çarşısı Cinayeti - Yusufcuk Yusuf D) Ince Mered - Ölüm Tarlası - Ağrı Dağı Efsanesi E) Ince Mered - Teneke - Üç Anadolu Efsanesi (2021-2022) 2

4. Aşağıdakilerden hangisi "Garip Akımı" sanatçılarının karşı çıktığı ve şiirlerinde dışladığı kavramlar arasın- da yer almaz? A) Hece ve aruz ölçüsü B) Edebî sanatlar C) Mizah ve ironi D) Kafiye ve redif E) Divan şiiri geleneği

3. Islamiyet öncesi Türk edebiyatında sözlü edebiyat ürün- lerini besleyen üç önemli tören vardır. Bunlar denen av törenleri, -- denen kurban ve ziyafet törenleri, ---- de- nen yas törenleridir. Yukarıda boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdakiler- den hangisinde verilenler getirilmelidir? Aşölen-sığır - sagu B) sığır-şölen - yuğ Cşölen - sığır - yuğ B sığır-kopuz - baksı E yuğ - baksi - kopuz LIWIT

8. Türtüg çeçek yarıldı Barçın yadım kerildi Uçmak yeri körüldi Tumlug yana kelgüsüz (Rengarenk çiçekler açıldı, ipek döşek serildi, cennet yeri görüldü, soğuklar artık gelmez.) Bu parçanın nazım biçimi aşağıdakilerden hangisi- dir? A Koşuk B) Sagu C) Koşma D) Destan E) İlahi

23. Aşağıdakilerden hangisi sözlü edebiyat döneminin ürünü değildir? A) Sav B) Sagu C) Destan D) Mesnevi E) Koşuk 24. Aşağıdakilerden hangisi edebiyatın devirlere ayrılmasındaki ölçütlerden biri değildir? Micimler are, şiirlerinde hiçbir insanı, zhebi hor görmemiş: ve evrensel bir sevgiyle I) insanın, kendisi için ne Kaları için de aynı şeyi iğini vurgulamıştır. (III) diği dönemi, dar bir dünya rak yansıtmıştır. (IV) Bu mayi, gururdan ve kibirden nya malına aşırı ölçüde öğütlemiştir. (V) Ona bir gönle girmek, kimseyi A) Dildeki değişimler meyi bilmek, verinde.

1₁ bu ve en 11. Turgan uluğ ışlaka Tirgi urup aşlaka Tumluğ kadır kışlaka Kodti eriğ umdurdu (Düşman saldırılarını püskürten, onları kovan ve çetin iş- lerin üstesinden gelmeyi bilen bir yiğit idi. Feleğin oku ona isabet etti ve onu öldürdü.) Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? Ahenkli bir söyleyiş önemsenmiştir. Dinî nitelikli bir mesaj verme çabası vardır.) Lirik şiir örneğidir. Sözlü edebiyat dönemi ürünüdür. İçerik yönüyle divan şiirindeki "mersiye" ile benzer özellikler taşımaktadır. ! Nosiye den siniseon gilgint-ocry, dile diven edaliyetin getirner I sörlü dönen: Sav-sagur koşur-desta

3. tingla: İlgerü kün togsıkka birigerű kün ortasıngaru kurigaru kün ba- tisinga yırıgaru tün ortasıngaru anda içeri budun kop' manga körür. Bunca budun kop ittim. Ol amti anyig yok. Türk kağan Ötüken yış olursar ilte bung yok., Eski Türkçe Dönemi'ne ait olan, edebiyatımızda pek çok alanda ilkleri temsil eden bu eser aşağıdaki alfabelerden hangisi ile yazılmıştır? A) Arap BYGöktürk CUygur D) Kiril E) Latin Türlüg çeçek yarıldı Barçın yadım kerildi Uçmak yeri körüldi Tumluk yana kelgüsüz (Rengârenk çiçekler açıldı İpek yaygılar serildi Cennet yeri görüldü Soğuklar artık gelmez.) Bu dizelerle ilgili olarak 1. Batı etkisindeki Türk edebiyatına ait bir nazım biçimidir. II. Uyak düzeni "aaab" biçimindedir. III. Nazım biçimi koşuktur. IV. Zengin uyak vardır. yargılarından hangileri doğrudur? A) I ve II B) I ve III C) II ve III D) Il ve IV E) III ve IV 5. Türl kafi bile kin da bu YO ra A 1 F