Metinlerin Sınıflandırılması Soruları

13. Ahînün gerek kim dört nesnesi açık ola. Evvelâ eli aç ola. Hiç dünya içün kayurmaya ve eksilür demeye. Ve ikinci ahînün alnı açuk gerek. Şöyle bir gussalu gelirse şad ola ve dahi gülüci ola ve müsâfirlere güle güle söy leye. Ve üçünci ahînün kapusı açuk gerek ve kimseye yığak olmaya. Yetmiş iki millete kapular açuk ola. He kim içerü girerse önine sofra aça. Pes bu açuk olcak dört nesne dahi ana açıla; Tanrınun nimet kapusi ve devlet kapusi ve saadet kapuları açıla. Bu parça aşağıdakilerden hangisine örnek göste- rilebilir? A) Ruzname C) Surname B) Fütüvvetname D Pendname E) Gazavatname Diğer sayfaya geçiniz.

10. Son yazdığımı bu akşam postaladım. Akşam yemeği- ni Dr. Cockburn ile yedim. Bugün Kraliçe Elizabeht'in doğum günü olduğundan başımıza Tanrı'nın belası İş- ler çıktı. Bu sabah mektubumu mühürlerken, olanları duydum; öyle kızdım ki... Kraliçe Elizabeth'in doğum gününü, burada genel olarak çıraklar ve bunlar gibiler kutlar, ama Whigler gece yarısı için koca bir olay dü- zenlemişler, bin sterlin harcayarak papayı, şeytanı, kardinalleri ve benzerlerini giydirip kuşatmışlar, onları meşaleler ile gezdirmişler, sonra da yakmışlar. Bunu para toplayarak yapmışlar. Bu parça, aşağıdaki düzyazı türlerinden hangisine alt bir örnekten alınmıştır? A) Deneme D) Eleştiri B) Makale E) Fıkra bry bry £ E £ E E 6 bry C) Günlük £* £

Genellikle akademik bir konunun, uzmanları tarafından de. ğişik boyutlarıyla ele alındığı seri konuşmalardır. 10.1. II. Geniş kitleleri ilgilendiren bir konunun, konuyla ilgili uz- manlar tarafından bir başkan yönetiminde ve dinleyiciler önünde tartışıldığı konuşmalardır. III. Bir konuda karşıt görüşleri savunan takımların fikirlerini çarpıştırdıkları bir tartışma platformudur. IV. Panelin devamında yapılan, dinleyicilerin de tartışmaya katıldığı konuşmalardır. Yukarıda tanımı verilen sözlü anlatım türleri arasında aşağı- dakilerden hangisi yoktur? A) Açık oturum C) Sempozyum E) Münazara B) Forum D) Röportaj

21. Aşağıdaki cümlelerde geçen kurallı birleşik sıfatlar oluşumları bakımından ikişerli eşleştirilirse hangisi dışta kalır? M A) Bin yıllık tarihiyle bu bölge muhteşem deneyimler su- nuyordu. B) Boyu uzun çocuk içeriye girip elindeki eşyaları tezgâhın üzerine koydu. C) Sabah kalktığında ilk iş olarak az şekerli bir kahve içerdi. D) Güler yüzlü Anadolu insanı yüzyıllar boyunca misa- firperverliği elden bırakmamış. E) Duvarı yıkık bu evin bahçesinde türlü türlü oyunlar oynardık.

B 9. insan; duyduğunu, düşündüğünü, tasarladığını hissettiğini anlatan bir varlıktır. Anlatmadan, nakletmeden duramaz. Anlattıklarını bir olay çevresinde somut hâlde sunma, hem anlaşılmayı kolaylaştırır hem de dinleyici veya okuyucuda merak uyandırır. Zaten Banlatılmaya, nakledilmeye değer her şey de bir olay çevresinde oluşmuştur; temelinde bir olay vardır. İnsan anlatılarla kuşatılmıştır, anlatılar dünyasında hayatını sürdürür. Bu anlatılardan her dönemde sanat eserleri çıkarılmıştır. Bu sanat eserleri "anlatmaya bağlı edebî metinler" kapsamına girer. Aşağıdakilerden hangisi, bu parçada söz edilen metin grubuna girmez? A) Mesnevi C) Masal Doğru B) Halk hikâyesi D) Destan E) Tiyatroidoto Yanlış X ✓ ins A

Mat Ya Bu parçada geçen "aslında bibliyografik bir çalışma" sözüyle sözü edilen eserin hangi yönü vurgulanmıştır? A) Mehmet Akif'in hatıralarına yer verdiği B) Mehmet Akif'in yaşam öyküsünü kro- nolojik olarak işlemekle yetindiği C) Mehmet Akif'i olduğu gibi anlatmayı amaç edindiği D) Mehmet Akif'le ilgili kaynakları listele- yen bir araştırma eser olduğu E) Mehmet Akif'le ilgili öznel değerlendir- melere yer vermediği

(1) Fecriati şairleri, görünenden çok, hissedilenin pe- şinde olduklarından seyredilen manzaralar onların şi- irine renkli, hareketli, hissedilmiş tablolar olarak yerle- şir. (II) Çoğu zaman hastalıklı bir hassasiyeti taşıyan bu tablolarda ışık ve renk önemli bir ögedir. (III) Diğer yandan aruza bağlılık ve sembolizmin getirisi olan mü- zikal kullanımlar, bu şiirin en önemli özellikleridir. (IV) Aşk ve tabiat, insan hayatının değişik zamanları ve günün değişik anları onların ifade alanlarını oluşturur. (V) Türk şiirinin geçmişteki ve gelecekteki en büyük şairi Ahmet Haşim, Fecriâti şiirinin bu prensiplerine ömrü boyunca bağlı kalmış ve bu şiir görüşünü daha ileri noktalara götürmüştür. 8. Test 1 Bu parçada numaralanmış cümlelerden hangisi bir makalenin taşıması gereken niteliklerle bağdaş maz? A) I B) II C) III DHV EV

EDEBİYATI 1 ve 2. sorulan aşağıdaki destana göre yanıtlayınız. O zaman Savic Battal Gazi bir nara daha at Sanki ye gök birbirine dokundu. Mübarek Tig Dahhak) eline ald. Sonra tekbir getirip derya gibi kafir askeri- me hamle yaph. Savaş merkezine saldirdi, bir anda kafirlerin kanın seal gibi akt. Käfir alaylarını tarumar et Halle se Seyyid in erliğine hayir dualar ett. Emir Omer ydrenere: Su pehlivanın ardınca gidin! Onu benim yanıma getiriniz. Benim gönlüm öyle şahitlik ederki bu pehlivan Seyyid Battaldir. Kendini örtü ile gizlemiştr." dedi. O dem yedi kşi atanip Seyyid in ardinca daga piktilar Dağian taşlan aradilar, bula- madilar. Dönüp Emir Ömer'in huzuruna geldiler. Di- ger tarafta Seyyid Bamaldaga pikt Sonra sürüp kayserin padinna geldi. Gördü ki Kayser tahtstünde oturmuş Diğer memleketlerin padişah- lan da altın kürsüler Üstünde pepeçevre oturmuş- lar ve siyaset kurulmuş Ahmed Taman Gazi'yi ve Mumian Gaziyi ortaya getirmişler. Eller bağl, gece vaktinde siyasete oturmuşlar. Kayser, Ahmed Tarran Gazi ve Mumlan- Gaziyi o vakit öldürmek istemiş Vezirler ve beyler birakmamışlar. "Eğer sen bunla- in şimdi didürürsen bizim de bu denli ulu beylerimiz Muhammedler elinde esirlerdir. Onlar da onlan öldü- nürler" dediler. Kayser: "Ey beyler! Acaba şu dağdan inen kimdir? Bize bu denli işler yapti. Bugün Mesih'in yüzünün suyunu yere döktü. Ben sanıyordum ki Batal did, Battal'dan kurtuldum. Bu Battal'dan beş beterdir. Bizlere türü türlü işler yaptı." dedi. Vezirleri ve beylen: "Ey Melik! Hele dağdan iner, cenk eder, yine o dağa gider. Kim olduğunu bilmiyoruz?" de- diler. Sonra Kayser: "Bu kişinin kim olduğunu nasıl öğrenebiliriz? dedi. O anda Seyyid Battal da otağın kapısında bekleyip bunlan bir bir dinlerdi. Hemen Seyyid Battal saklandığı yerden çıktı ve ileriye va- np Kaysere: Ey Melik! Bu iki kişi onun kim olduğunu bilirler. Eğer izin verirseniz ben kulun bunlan llete- yim ve işkence yapayım. Bunlar onu söylerler." dedi. Kayser "Doğru söylediniz. Hemen bunlan bir yere let Işkence le söylesinler" dedi. Seyyid Battal bun- lan hemen alip o iki gaziyi kafirlerin arasından dişa- n pikardi, bir tenha yere götürdü. Ikisinin de ellerini plzdü ve Ahmed- Tarran'a: "Benim yüzüme dikkati S R 1 1 L 2. bak" dedi. Ahmed-i Tarran bir kez Seyyid in rek yüzüne baktı. Orada ah edip aklı başından Bir süre sonra gözünü açıp: "Ey alemin sultan gördüğüm rüya midir, yoksa hayal midir?" ded yid hazret: "Ya Ahmed! Aklını başına getir. Ben yid Battal Gaziyim. Olmedim, o dağdan inip bu hünerler gösteren benim." dedi. Seyyid Bal Ahmedi bağrına bastı, gözlerinden öptü. Mum Gazi: "Ya Ahmed! Bu yiğit kimdir ki bize bunun g bir iyilik ve yiğitlik yaptı?" dedi. Ahmed-i Tarran G "Bizim serverimiz, sultanımız Seyyid Battal Gazi bu pehlivandır... (Battal Gazi Destani, Haz. Necati DEMIR, Mehme Dursun ERDEM 1. Bu metin için aşağıdakilerden hangisi söylene mez? A) Anlatmaya dayalı bir metinden alınmıştır. B) Metnin içerisinde Islami motifler de bulunmakta dir. Le Anlatımda abartmaya başvurulmuştur. D) Nazım-nesir iç içe yazılmıştır. EXIslamiyet öncesi Türk destanlarından birinden alınmıştır. Bu metnin dil ve anlatımıyla ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Abartili ifadelere yer verilmiştir. B) Benzetmeden yararlanılmıştır. V C) Doğrudan anlatim cümleleri kullanılmıştır. D) Olaylar, oluş sırasıyla verilmiştir. E) Zamana ve mekâna dair unsurlar ayrıntılarıyla betimlenmiştir.

CAP yok- ? 10. Aşağıdakilerin hangisinde küçük ünlü uyumuna aykırı bir sözcük kullanılmıştır? A) Yıllarca yolunu gözlemekten yoruldum. B) Dostlar arasında böyle şeyin sözü mü olur? C) Bu duruma ben de sizin kadar üzüldüm. Dolaptaki giysileri bavulana yerleştirdi. E) Evrendeki hiçbir sevginin dengi yoktur.

2. Aşağıdakilerden hangisi, anlatmaya bağlı edebî me tinlerin özellikleri içinde yer almaz? A) Genellikle insanların yaşadığı ya da yaşaması muh- temel olaylar üzerinde durulur. Roman B) Çoğunlukla, belli bir zaman içinde ve belli bir mekân- da geçen olaylar anlatılır. C) Amaç, okuru bilgilendirerek onlarda belli bir biling oluşturmaktır. D) Gerçek ya da gerçeğe yakın olaylar anlatılsa da kur- maca metin özelliği gösterirler. E) Her anlatmaya bağlı metin, farklı bakış açılarıyla oluşturulabilir.

bütün Siirlere ek Di- sayısı nagisi 5. Divan edebiyatı şairleriyle ilgili verilen bilgilerden hangi- şi yanlıştır? A) Fuzûlî'nin Hadîkatü's-Süedâ adlı eseri İslami Türk Edebi- yatı'nda maktel türünün bir şaheseridir. BY Zâtî'nin Edirne Şehrengizinde II. Bayezid zamanındaki Edirne güzelleri tasvir edilir ve eserin bir nüshası Süley- maniye Kütüphanesinde yer alır. C) Şeyh Gâlib, Esrar Dede'nin ölümü üzerine bir mersiye yazmıştır. evond D) Baki'nin Tuhfetü'l-'Uşşak isimli eseri, Farsça divanda mevcut doksan yedi beyitlik bir kasideden ibarettir. Was E) Tuhfetü'l-Haremeyn, Nâbî'nin hacca gidişinden beş yıl sonra yazdığı nesir türündeki eseridir.

pin en genç yazan bu başarısı Guin maktadır. Kitabının ? (How the World ikiyatr si çıkarı şünme mesi kaçınılmaz olduğu dü u "Dünyayı kim dan çok etkile nnesinin isran miş ve düşleri abı okuyan ve kitaptan çok ş. İçinde Do dıktan iki yıl n gözünden a "Altı Ya- olarak da değil bü- n- Paragrafta Yardımcı Düşünce T 5. Bir edebiyat türüdür söyleşi. Bir kişinin dünyasından günde- lik hayata, insana, topluma, sanata dair tasavvurları önümüze koyar. Kişiyi konuştururken onun serüveni üzerinden geçmişe dair kesitler sunar. lyi bir söyleşide maksat muhatabı söylet- mek değil, kilit sorularla onu söylemeye sevk etmektir. Söyleşi- nin yegâne sermayesini işte bu gerçeğin özüne dokunan, do- kunmak isteyen sorular oluşturur. Zamanın ruhuna, mekânın karakterine uygun, muhatabın hislerine çarpan sorular, söyle- şiyi verimli kılar. Sorular, birbirini açan konularla muhataba ve sözlerine yön verir ve nihayet onları işleyerek söyleşiyi dokur. Bu ise uzun soluklu bir çalışma araştırma ve neyi, nerede, nasıl soracağını bilme maharetini gerektirir. Bu parçada söyleşi türü ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangisine kesin olarak ulaşılamaz? sunce A) Yazınsal türlerden biri olarak kabul edilir. B) Soru-cevap etkinliğine ağırlık verilir. C Yapacak kişinin konuyla ilgili donanımlı olmasını gerektirir. D) Sorulacak soruların birbirini destekleyen nitelikte olmasına dikkat edilir. Amacına uygun yapıldığında okurlarca çok fazla ilgi gören bir türdür. 1 I 1 1 7. Şarbon, özell büyükbaş ha domuz, beyg lebilen bulas da bazı ülke temastan ve sanlara deri bir çıbanla zehirlenme Mikroplu e önemli zoc rüldüğünd kan, katra Bu parça sine ulas A) Hayv hayv B) Sarb ve te C) Has duğ D) Beli rüle E) Ins ğiş

7. İnsanda güzel duygular uyandıran, duygu düşünce ve ha- yal dünyasını zenginleştiren eserlere sanat eseri denir. 1 Resim, müzik, mimari birer sanat dalıdır. Sanat eserleri || görsel, fonetik ve dramatik sanat eserleri diye bölümlere ayrılır. ||| Resim, mimari, heykel görsel sanatlara; edebiyat ve müzik IV fonetik sanatlara örnek olarak verilebilir. V

Dini-tasavvufi halk edebiyatında manzum eserler yanında mensur eserler de verilmiştir. 9. Buna göre aşağıdakilerden hangisi türü bakımından diğerlerinden farklıdır? A) Budalaname B) Müzekkin-nüfus nefsi terbiye ette, C) Marifetname öğük kitabı D) Risaletün-Nushiye E) Makalat Sohbetler n

IZING NAMA ! Yeni Nesil Öğreten 10. Bir dilin bilinemeyen bir dönemde aynlan kollarına lehçe 1 denir. Türkçenin Yakutça ve Azerice olmak üzere iki lehçe 11 vardır. Bu lehçelerle, Türkiye Türkçesi arasında büyük ses, kelime ve şekil farklılıkları mevcuttur. Bir dilin takip edilebilen tarihi seyri içinde ayrılan kollarına ise şive de- IV nir. Çağdaş Türk edebiyatlarını; Kırgız, Kazak, Özbek, Türk V Türk edebiyatı şeklinde birbirinden ayırırken kullanılan ölçüt, bu edebiyatların farklı coğrafyalarda oluşan değişik şivelere ait olmalarıdır. Yukarıda numaralanmış cümlelerden hangisinde yan- lışlık yapılmıştır? A) I B) II C) III D) IV E) V

- Bu iz- ştır. Bu iklerini eri ve- eleme, Diyar özü- ya çı- üste- olay- aşa- -E unel pipis 4. Aşağıdakilerin hangisinde, "konu-metin türü” eşleştir- mesinde yanlışlık yapılmıştır? 3-C A) 2009 yılı OECD ortalamasıyla karşılaştırıldığında; Tür- kiye'nin, birincil enerji yoğunluğu açısından, gelişmiş ülke ekonomilerden biri olduğunu anlatan yazı. (Bilim- sel metin) B) Periyodik sistemdeki elementlerin; metal, ametal, yarı metal ve asal (soy) gaz olarak sınıflandırılmasını anla- tan metin. (Anlatmaya dayalı metin) C) Immanuel Kant'ın "Bu sorgulama biliminin görevi yan- lış anlamadan doğan aldanmacaları ortadan kaldırmak- tır. Üstelik bu, öylesine övülüp değer verilen kuruntula- rin yitmesine sebep olsa bile." sözünü açıklayan yazı. (Felsefi metin) DY Orhan Şaik Gökyay'ın "Bu Vatan Kimin" adlı şiirinin bi- çimsel özelliklerini inceleyen yazı. (Sanatsal metin) E) Osmanlı Devleti'nde Pencik sisteminin ne zaman uy- gulanmaya başlandığını anlatan yazı. (Tarihî metin) Edebiyat 4-B