Paragrafın Yapısı Soruları

töder DENEME SINAVI 37 ve 38. sorulan aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız. 39 ve 40. sor b Bir gözlemin, bir olayın, bir olgunun ya da bilimsel bir problemin, üzerinde daha fazla inceleme yapılarak test edilmesine olanak veren, öneri niteliğindeki açıklamaya hi- potez denir. Doğruluğu henüz test edilmemiştir. Tekrarla- nan gözlem ve deneylerle, mevcut bilgi birikimi düzeyinde doğruluğu büyük ölçüde kabul edilmiş ancak yine gözlem ve deneyler yoluyla yanlışlanabilme olasılığı bulunan, on- görülerinde doğru çıkmış hipoteze, teori (kuram) denir. Teoriler; gözlem, deney, akıl ve mantık yollarıyla her defa- sinda doğrulanabilmelidir. Doğrudan ispatlanamayan ama geniş geçerliliği olan kökleşmiş hipotez olarak da tanım- lanabilir. (1) 19. yüzyılda kore edilmiş, ta Taş Devri'ne d panya ve Fran riyle doluydu. geçilerek ulaş minin geçitleri geçitlerde dah jen seviyesinin neden olabilir kafa karışıklığ hormonunu ar deneyimlere y 39. Bu parça raf hangi A) 11 37. B parçada teori pe hipotezle ilgili aşağıdakilerin hangisine değinilmemiştir? A) Her iki kayfam hakkında yapılan tanıma B) Mavramlar arasındaki benzerliğe kesin kanıtlanmış doğrular olduklanna D) Gözleme dayanmalarına E) Geçerlilik sürelerinin belirsizliğine ENE 40. Bu parç lardaki 38. Bu parçaya göre teori ve hipotez arasındaki ortak nokta aşağıdakilerin hangisidir? A) Gündelik yaşamda gereksinim duyulan bir ihtiyaç sonucunda ortaya çıkmaları B) Yanlışlıkları ispat edilene kadar doğru kabul edilme- leri Ar Eski ĝorn Eski men C)aboratuvar ortamında bilimsel bir deneyle oluştu- rulmalar D) Tarihin bilinmeyen çağlarından itibaren insanlığın gündeminde olmalan E) Insanların hayatlarını daha yaşanabilir kilma iddia- sinda bulunmalan Mag pilm D) Mağ man E) Mag mas

2 26. 23 7. MÜZ çok tor cle Tarih nesnel midir? Bu soru, tartışma sıcakligini asla y tirmeyecek en önemli sorulardan biridir. Tarih biliminin nesnel olup olmadığı ile ilgili kimi tartışmalar tarih me- todolojisi açısından önemli görulup süregelmiştir. Kimi- leri tarihin belgeye dayalı nesnel bir bakış açısına sahip olduğunu söylerken kimileri de insanın olduğu her torta yorumlama faaliyetinde yorumun da olacağını söyleyip nesnel olamayacağını öngörmüştür. Bu tartışmanın us- tüne konuşulacak bu kadar konu varken bu kadar uzun tutulmasına hayret edip dikkat çekici bir örnek vererek bendeniz de katkıda bulunmayı arzu ediyorum. Belge lere dayalı bir tarihin mutlak nesnel bir tarih sunduğunu kabul edersek aynı savaşı yaşayan devletlerin aynı resmi belgelerine göre farklı bir kurgu yarattığını görmüyor mu- yuz? O hâlde -- Bu parçanın sonuna düşüncenin akışına göre aşağı- dakilerden hangisi getirilmelidir? A) tarih bilimi kişilere bağlı olmadan da nesnelliğini or- taya koyabilmektedir. B) ülkeler kendi tarihlerini oluşturmaya önem vermek- tedir. C) tarihte belgelerin doğruluğu tartışılmaya kapalı bir konu olmalıdır. D) tarih, kişilerin yorumuna bağlı bir şekilde değişebil- mektedir. E) tarih her zaman nesnelliği savunmalıdır.

15. (1) 1977 doğumlu Mirzakhani, aslında matematiğe değil edebiyata meraklıymış. (II) Hatta büyüyünce bir yazar olmak istiyor, hikâyeler yaratmayı çok seviyormuş. (III) Ailesinin üzerinde hiçbir zaman baskı kurmaya çalışmadığını belirten Maryam, ilkokul eğitiminin ardından üstün yetenekli çocukların kabul edildiği bir ortaokula başlamış. (IV) Buradayken hayatının dönüm noktası olarak kabul edilebilecek matema- tik ilgisini keşfetmiş. (V) Buna rağmen ortaokula başladığında mate- matik konusunda öyle üstün başarı falan göster- memiş. (VI) Hatta bir öğretmeni onun matematiğe pek yeteneği olmadığı hususunda oldukça emin görünüyormuş. Bu parça iki paragrafa ayrılmak istense ikinci paragraf numaralanmış cümlelerin hangisiyle başlar? A) 11 BOIN C) IV D) V E) VI

24. () Teknolojinin gelişmesiyle birlikte edebiyat alanında görülen yeniliklerden biri, sesli kitap servislerinin kurulması oldu. (1) Birçok şirket, sesli kitap okuma sektörüne yatırım yaparak ünlü isimlere, tanınmış yazarların kitaplarını seslendirttian Seslendirilen kitaplarla okurlara yepyeni bir imkân sunan şirketler, yayıncılık sektöründe kendilerine önemli bir yer edinmeyi başardı. (IV) Yapılan bir araştırmada sesli kitap pazarinin, ülkelerin ekonomik ve kültürel dinamiklerine göre değişkenlik gösterdiği saptandı. (V) Altyapısını tamamlamış, ekonomik açıdan gelişmiş ülkelerde sesli kitap okuma hızla yaygınlaştı. (VI) Teknolojiyi çok iyi kullanan ve yeniliklere açık olan genç nüfusun toplam nüfus içindeki oranının yüksek olması da sesli kitap okumada ülkeleri bir adım öne çıkardı. Bu parça iki paragrafa ayrılmak istense ikinci paragraf numaralanmış cümlelerin hangisiyle başlar? A) B) III C) IV D) V E) W 6 Diğer sayfaya geçiniz . rasini dorun

20. Dilin bir sistem olduğu düşüncesini benimsemek onun kesin birtakım kurallara bağlı mükemmel bir doğası olduğunu kabul etmek demektir. Hâlbuki, dillerin değişme yasası göz önüne alındığında bir dilin hiçbir zaman mükemmellik aşamasına varamayacağı, daha doğrusu zaman içinde alınacak her ke- sitte başka başka mükemmellik kıstasları (ölçütleri) taşıyacağı anlaşılır. Çünkü, her dil kullanıldığı an için gereksinmelere en iyi yanıt verecek niteliktedir. Bir başka zaman kesitinde ise değişmek zorundadır çünkü Bu parçanın sonuna düşüncenin akışına göre, aşağıdaki- lerden hangisi getirilmelidir? A) yaşayan her dil değişme hâlindedir B) dil ve kültür arasında organik bir bütünlük vardir C) dil bilimi çalışmalarında konuşma dili esas alınır D) bu durum dilin değişmekte olmasının doğal bir sonucudur E) gereksinimler değişmiştir Diğer sayfaya geçiniz. 7

6. (1) Akdeniz Bölgesi'nin çatısı Toros Dağları tarafından meydana getirilmektedir. (H) Dağlar bazı yerlerde denize çok sokulur, kayalık ve az girintili çıkıntılı bir kıyı üzerine dikine iner. (W) Bazı yerlerde ise kıyı çizgisiyle dağ sınırları arasına Adana Ovası gibi geniş düzlükler girer (IV) Bu böl- ge özelliğini kendine komşu olan denizden alır. f) Fakat denizin etkisi yüzey şekillerine ve yükseltiye göre değişir. pa (VI) Akdeniz iklimi kiyi ovalarından içeriye sokulduğu hâlde dağlık yerlerde ancak dar bir şerit üzerinde kendini belli eder ve yükseklere doğru önemli değişikliklere uğrar. Bu parça iki paragrafa ayrılsa ikinci parça numaralan- mış cümlelerden hangisi ile başlatılmalıdır?

4. Kimi edebiyat akamlanna yönelik aşağıdaki yargılanın hangisinde bilgi yanlısı vardır? A Decalizm, Dünya Savaşı yallannda dönemin denge sini yitirmiş inkára, şüpheci, isyankâr ve anarşist bir kusagin ümitsizliği, isyanı ve hayatın saçmalığına olan inancinin ifadesi olan bir harekettir. B) Empresyonistier, evrene ve dış dünyaya karşı ilgisiz- dir, anlatmak istedikleri kendi iç dünyalandır, hayale ve soyut betimlemelere yönelmişlerdir. c) Dişavurumculuk olarak da bilinen ekspresyonizme göre, sanatın amacı sanatçının kendi iç dünyasını göz- lemlemesidir. D) Pamas sanatçılar, doğanın değişik görünümlerini yansıtan veya tarihin farklı dönemlerini canlandıran tasvirci şire yönelmişlerdir. E Dizelerde musikiye önem veren futurist şiir, musiki gibi belli bir şey ifade etmez, açıklıktan uzaktır; duygu ve düşünceler imgelerle anlatılır.

23. ve 24. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız. Çağdaş sanatın kendine has türlerinden biri olan enstalasyon, açık havada ya da kapalı bir mekânda sunulan, taşınabilir ya da mekâna özgü, belirli bir hacim kaplayan ve izleyici katılımını önemseyen bir sanat dalıdır . 1970'lerde şekillenmeye başlayan enstalasyon, izleyicinin sadece bakmakla kalmayıp dünyada ya- şadığı gibi sanat eserinin içinde (yaşaması” düşüncesini içine al- maktadır. Anlam, neden ve ilişkiler bütünü olan enstalasyon, öz- ne ve nesne birlikteliği içinde algılanmalıdır. Önceleri radikal bir sanat yaratım biçimi olarak algılanmış, 1980'lerden itibaren mü- zeler ve galeriler tarafından tamamen kabul görmüş, 20. yüzyıl sonlarında yaygın bir sanat türü olmuş ve dijital teknolojilerin gelişmesiyle birlikte daha da yaygınlaşmıştır. Enstalasyon, sanat- sal bakımdan dadaizm ve fütürizm hareketlerinden oldukça bes- lenmiş bir tarz olarak görülmekte; fütürizm sanatçılarının bili- me yakınlığı, dijital enstalasyon sanatının oluşmasında etken ol- duğu kabul edilmektedir G 23. Bu parçaya göre enstalasyonun bir sanat olarak ayırt edici özel- liği aşağıdakilerden hangisidir? A) Açık havada ya da kapalı bir mekânda sunulabilmesi B) Radikal bir sanat yaratım biçimi olması CD izleyicinin sanat eseriyle bütünleşmesini sağlaması D Müzeler ve galeriler tarafından kabul görmesi Et Dadaizm ve fütürizm hareketlerinden beslenmesi

7. ve 8. soruları aşağıdaki parçaya gore cevaplay Viyana'da Moritz Schlick öncülüğünde Carnap ve Whitehead'in de aralarında bulunduğu bilim insanları, bir araya gelerek man- tikçi pozitivizm akımını olusturmuştur. "Viyana Çevresi" olarak da bilinen mantıkçı pozitivistler, deney ve gözlem alanının dışın- da kalan önermelerin anlamsız olduğunu belirtirler. Ele alınan problem, önermelerin anlam sorunudur. Yapılmak istenen ise deney ve gözlem alanıyla doğrulanması mümkün olmayan me- tafizik önermeleri, diğer önermelerden ayırmaktır. Mantıkçı po- zitivistlere göre metafiziksel önermeler anlamsızdır. Carnap, me- tafiziksel önermelerin "sözde önermeler" olduğunu ileri sür- müştür. Örneğin "Ruh ölümsüzdür ve bulunduğu beden çürü- yünce diğer bir bedene geçer." önermesi düşünüldüğünde ru- hun varlığı ve bedenler arası geçiş fikri deney ve müşahedeyle ispatlanamayacaiu icin bu önerme metafizikseldir. 7. Bu parçaya göre Carnap'ın, metafiziksel önermeleri sozde önermeler" olarak nitelemesinin gerekçesi aşağıdakilerden hangisidir? A) Deney ve gözlemle kanıtlanabilirliktep uzak olması Somut olarak tanımlanmasında suçlükler yaşanması C) nuhun varlığını önceleyen yaklaşımlarla ele alınması D) Temel düsünceleri, gorsellik olgusuyla birlikte değerlendir- mesi E) Dilimsel verilerle desteklenecek özelliğinin öne çıkması Bu parçada asıl anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir? A) Metafiziksel önermeleri, sözde önermelerden ayırma çalış- maları sürmektedir. Önermelerdeki anlam sorunu, "Viyana Çevresi" grubu tara- findan çözüme kavuşturulmuştur. c) Wantıkçı pozitivizmi benimseyen bilim insanları, felsefi öner- meleri sınıflandırmıştır. DY Deneysel gözleme dayalı önermeler, sözde önerme olarak değerlendirilmemelidir. El Felsefi akımların mantık ve önermelere bakışında reel yak- laşım olmalıdır. PARAGRAFIN RITMI

11. 1. Metin Tüm ambalaj malzemeleri arasında en çok uzak durulması gereken plastik. Çünkü özel- likle PVC gibi plastik maddeler yeniden kulla- nilmak üzere geri kazanılamıyor ve doğada yok olmaları da yüz binlerce yılı bulabiliyor. Bazı plastiklerse yalnızca bir iki kez geri ka- zanılabiliyor. Bunun ardından molekül bağla- ri kısaldığı için dayanıklılıklarını kaybediyor- lar ve çöpe gidiyorlar. 2. Metin Cam, ambalaj malzemesi olarak kullanılan en doğal malzemelerden biri. Yikanarak tek- rar kullanılabilir olması bir yana, geri kazani- mi da kolay. Tümüyle doğal bir malzeme ol- duğu için doğayı kirletici bir rolü yok denecek kadar az. Camın geri kazanımı %30 enerji tasarrufu ve önemli bir miktarda hava ve su kirletici maddelerden tasarruf sağlıyor. Bu iki metne göre aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Plastik ve camlar aynı sürede doğaya karışır. B) Plastik maddeler cam maddelere göre doğaya daha fazla zarar verir. C) Plastikler bir-iki kez kullanılırken camlar pek çok kez kullanılır. D) Camin geri dönüşümü plastiğe göre daha ta- sarrufludur.

TEST -9 3. Paragraf İçin SERENAT 1. iş yerinde, kişisel ilişkilerinizde ya da günlük hayatınızda karşılaştığınız diğer birçok konuda ne kadar stres yaşamış olursanız olun, kendinizi muhteşem bir hikâyenin içerisin- de kaybettiğinizde hepsi yok olur gider. Güzel yazılmış bir roman sizi başka diyarlara götürürken hoşunuza giden bir makale zihninizi başka taraflara çekerek gerginliğinizi azaltır ve rahatlamanızı sağlar. Okumuş olduğunuz her şey, beyni- nizi yeni bilgilerle donatacaktır ve bu bilgilerin ne zaman işe yarayacağını bilemezsiniz. Daha fazla bilgi sahibi oldukça daha donanımlı hâle gelecek ve hayatınız boyunca karşı karşıya geleceğiniz mücadelelerde daha güçlü olacaksınız. Ve unutmamalısınız ki işinizi, paranızı ve hatta sağlığınızı kaybedebilirsiniz ancak edindiğiniz bilgiler asla sizden alına- maz. Bu parçadan kitap okuma ile ilgili olarak aşağıdaki yar- gıların hangisine ulaşılamaz? + * Insana her anlamda yararlı olduğuna B) Okuyucularının hayata dair amaçlarına yardımcı olduğu- na e insanı ruhsal yönden rahatlatıcı bir etkisi olduğuna Kişiyi, hayat mücadelesi adına güçlendirdiğine E Okuyucusunu bilgisel anlamda donattığına 2. 1977 yılında aramızdan ayrılan, Tutunamayanlar'ın yazarı Oğuz Atay da değeri öldükten sonra anlaşılan isimlerden biri. Yaşadığı dönemde oldukça ilgisiz kalsa da günümüz- de tüm eserlerinin büyük bir hayran kitlesi bulunuyor. Ya- zarin en ünlü romanı olan Tutunamayanlardaki karakterler aslinda Atay'ın kendi hayatındaki kisiler in

4. 1 1 Erdem arkasına bakmadan yürüyordu. Sinirliydi. Belli ki onu çok kızdırmışlardı. Öfkesi her hâlinden belli oluyor- du. Eliyle garip işaretler yaparak hızlı hızlı yürüyor, bir yandan da eve gidince neler yapacaklarının bir planını yapıyordu. İntikamını mutlaka almalıydı. Bu yapılanlar asla onların yanına kalmamalıydı. İlk olarak Ahmet'e nasıl bir ceza verebileceğini düşündü. Mutlaka işe Ahmet'ten başlamalı, diyordu içinden. Çünkü onu en çok onun yaptıkları yıkmıştı. Hâlbuki Ahmet onun yıllardır canciğer dostuydu. Yediği içtiği aynı gitmezdi. Ne oldu da böyle iki kanlı bıçaklı düşman olmuşlardı. Bu parçanın anlatımıyla ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Öznel yargılara yer verilmiştir. B) İkilemeye yer verilmiştir. C) Deyime yer verilmiştir. D) Soyut kavramlara yer verilmiştir. E) Kahraman bakış açısı ile kaleme alınmıştır.

B Türkçe dun- dun- on o 35 - 36. soruları aşağıdaki parçaya göre cevap- layınız. liyor aziler de yor. e de ele- eçi- sina ken Şiir Kitapları arasında "Hızırla Kirk Saat, Tanahin Kita- bi, GOI Muştusu, Şahdamar, Körfez, Zamana Adanmış Sözler, Ateş Dansı ve Alin Yazısı Saati" bulunan Sezai Karakoç: 1950 yilinda kaleme aldığı ancak kitaplaştırıl- masına 45 yıl boyunca izin vermediği ve bu süre boyun- ca fotokopi hâlinde elden ele dolaşan Mona Rosa adi akrostiş şiiriyle geniş bir hayran kitlesine ulaştı Necip Fazıl Kısakürek'in "Ruh gibi, Hazreti İsa gibi" diye ta- nımladığı, Ece Ayhan'ın "Sivil şiirin en iyi şairlerinden" şeklinde övdüğü, Cemal Süreya'nın "Öyle bir Müslüman ki Marx da bilir, Nietzsche de bilir, Salvador Dali de se- ver. Sikışmış, sıkıştırılmış deha. Alçak gönüllülükle katı yüksek uçuyor. Şemsiyesi yok." ifadesiyle anlattığı bir sanatçıydı. enin asif an- bes 35. Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangisine başvurulmamıştır? A) Örneklemeye B) Mecazlı ifadelere C) Alinti yapmaya D) Karşılaştırmaya Okuru olay içinde yaşatmaya

5. Kendimi bildim bileli yazarım ben. Yazmak bir ihtiyaçtır benim için. Hiç durmadan özgürlüğü solumak gibi... Bir kuşun ara vermeden kanat çırpması gibi... Yazmak, yazmak, sürekli ve sadece yazmak... Hep yeniyi yazmak, yeni heyecanları okuyucuya ulaştırmak... Ne büyük ideal, ne büyük bir uğraş! İşte bu yolla mümkün olur okuyucunun ilgisini çekmek. Bir taraftan da hiç düşünmüyor değilim hani; ya okuyucu bir gün bu yazarın verimi düşmüş dese ben ne yaparım a dostlar? Bu parça düşüncenin akışına göre aşağıdakilerden hangisiyle tamamlanamaz? A) O zaman yazma heyecanımın üzerindeki tozları temizlerim B) Daha başka yazma yollarını arar bulurum herhâlde C) Şimdiye kadar yazdıklarım yeter bana, derim hiç çekinmeden D) Sanırım kalemimi gözden geçirip kendimi yenilemem gerekir E) Olsun, yazı gemisine bir yelken daha açarım ben de

4 ON C/AC 5 1 2 8. Ev yaşamımızın bendeki en eski anıları, akşam okumala- rina ve gece sohbetlerine ilişkindir. (1) Yemekten sonra babam kahvesini içerken biraz havadan sudan konuşulur- du. (II) Sonra babamın bir işareti üzerine ablam eline bir kitap alır, gaz lambasının yanına oturur, bir gece önce bıraktığı yerden okumaya başlardi. (III) Annem ve babam sessizce dinlerlerken ben hikâyeyi takip etmeye çalışır, sonunda yorulup minderin üzerinde derin bir uykuya dalar- dim. (IV) Çocukluğumdaki gece okumalarından hatırladı- ğım ilk romanlardan biri Felatun Beyle Rakım Efendi'dir. V O çocuk ruhumla Rakım Efendi'ye özenir, bir yandan da Felatun Bey'e üzülürdüm. (VI) Babam, bu kitabın yaza- a Ahmet Mithat Efendi'ye çok değer verir, "Ne yazarsa okumaya değer." diye onu õverdi. Bu parça iki paragrafa bölünmek istense ikinci parag- raf numaralanmış cümlelerden hangisiyle başlar? A) IV B) II CV DVI E) III .. () Nihayet akşam oldu, karanlık basti. (II) Birden arkamız- da garip bir hışırtı duyar gibi olduk. (III) Karşı karşıya otur- muş iki insan, artık birbirimizin yüzünü görmüyor, yalnız birbirimizin sesini duyuyorduk. (IV) Başımızı çevirdik, iki büyük fıstık ağacının arkasından kipkırmızı bir ay, sanki yapraklara sürünerek ağır ağır yükseliyordu. (V) Bir- denbire dünyanın bütün manzarası değişmişti.

www.pelikanyayinevi.com.tr SORU TARZI 10 4. 1. Nağme her zaman herkesin hoşuna gitmeyebilir. IL Sözlerin kimi yerlerini uzatarak ya da kimi yer- lerine bastırarak yapılan nağmeler dinleyicide güzel bir izlenim uyandırabilir III. Şarkı söylemenin ötesinde bir de nağme yap- mak vardır ki herkeste olan bir özellik değildir. IV. Nağmenin şarkıyı bozduğunu söyleyenler oldu- ğu gibi çok etkilendiğini söyleyenler de olmuştur. V. Nağmenin bu arada durumu birçok yerde aynı şekildedir. Yukarıdaki numaralanmış cümleler anlamlı bir bütün oluşturacak biçimde sıralandığında hangi- si baştan üçüncü olur? C) III D) IV E) V A) B)