Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı Düşünceler Soruları
Lise Türkçe
Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı DüşüncelerPiller
7.
Şekilde verilen standart elektrokimyasal pil
Co
plan değil, olan
mesini ya da ta-
"e dönüştürür.
şılmamışın eş
le, kişi yalnız-
anın ezber ni-
boyunca öğ-
an öğretmen,
bağlayan po-
u çözüveren
dığı kopyayı
i ince çizgiyi
aşağıdaki-
nzer iki ol-
dikkatli ba-
ayılmazlar
ada bulur
taklit et-
- X² +2e-
= +0.6
TEST
A
(20. Camus'nün bitiremediği yapıtı Ilk Adam'ın yayımlanması,
... Camus, ilk ünlü anlatısı Yabancı'yla başlamıştı okuyu-
cuya şaşırtmaya. Yaygın beklentiye göre bu ilk eserde mut-
laka kendini anlatmalıydı. Oysa Yabancı, birinci kişi ağzın-
dan anlatılıyordu ama başkahraman Meursault'yla yazarı
arasında hiçbir benzerlik yoktu. Korkunç bir kazada gözle-
rini yumduğu gün yanında taşıdığı çantada bulunduğuna
göre, son yapıt olarak nitelenmesi gereken İlk Adam işleri
iyice karıştırıyor. Yazarın ufak tefek ekleme ve çıkarmalara
karşın, her şeyi nerdeyse yüzde yüz oranında kendi yaşa-
mıyla örtüştürerek anlatması, "Romancı, açık ya da kapa-
li bir biçimde, ilk yapıtına kendini, kendi yaşamını koyar."
genellemesini ters yüz ediyor.
Bu parçada boş bırakılan yere düşüncenin akışına göre
aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
7
A) birinci kişili anlatımın öz yaşam öyküsel anlatımla doğ-
rudan ilgili olmadığını kanıtlayacak
BY durgun bir dönemden geçen edebiyat dünyasına önem-
li bir hareketlilik kazandırdı
C) sanatçının yaşamından izler taşıması nedeniyle sanat-
severlerin ilgisini çekeceğe benziyor
Domancıların yalnızca ilk yapıtlarında daha çok kendile-
rini anlattıklarına ilişkin inançları sarsacak
E) ünlü romancının bilinmeyen yönlerine ışık tutacak, ka-
ranlık birçok konuyu aydınlatacak
1 M HCI
=-1,66 volt
=+0,34 volt
=0,00 volt
Al-Cu pili ile i
gerilimi azal
pH artar.
T.
Na,S eklem
isiyeli aza
lecek kad
)) IV
Lise Türkçe
Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı DüşüncelerSoru 8
Yalnızca Mısır medeniyetine ait eserlerin sergileneceği ve dünyanın
en büyük müzesi olarak tasarlanan Büyük Mısır Müzesinin; Giza
Piramidi'nin yakınında açılması, yüz binden fazla eserin yanı sıra
yeni bulunan Firavun Tutankhamun'un büyük boyutlu heykeb ve
resimlerle bezeli mezarındaki her bir objenin bu müzede
sergilenmesi planlanıyor.
A. Dünyadaki tüm müzelerde en az iki medeniyete ait nesneler
sergilenmektedir.
B. Firavun Tutankhamun'a ait objelerin, farklı müzelerde de
sergilenmesi planlanmaktadır.
C. Giza Piramidi'nin yakınlarında farklı medeniyetlere ait eserlerin
tanıtıldığı bir müze yer almamaktadır.
D. Dünyada farklı medeniyetlere ait yüz bin eser sergileyen müze
bulunmamaktadır.
E. Büyük Mısır Müzesinde sadece Mısır medeniyetine ait farklı
türde eserlerin tanıtılması beklenmektedir.
Lise Türkçe
Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı Düşüncelerkağıdının Türkçe Testi İçin
Bu şairimizin şiirleri, aynı dönemde yazılan şiirlerin
dışında bir yol çizmiştir kendine. Dönemin şiirinin
niteliklerini barındırmakla birlikte daha ileri bir noktaya
sıçramıştır. Onun şiirleri, yaşamla dolaşıma girebilmek
için can atar. Ünlü bir eleştirmenimizin belirttiği gibi
onun şiirleri, hayatla şiiri iç içe okumak isteyenler için
seçmeli değil, zorunludur.
Bu parçada geçen "hayatla şiiri iç içe okumak"
sözüyle anlatılmak istenen aşağıdakilerin
hangisidir?
A) Şiir gibi tatlı bir yaşam sürmek
B) Şiir aracılığıyla yaşamı yönlendirmek
C) Hayatta şiire daha çok yer ayırmak
D) Şiirle yaşamın gerçeklerini örtüştürmek
E) Şiiri bir yaşam biçimi hâline getirmek
Lise Türkçe
Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı Düşünceler25. Çok geniş kitlelere seslendiği için medyanın kullan-
dığı dilin açık, yalın, anlaşılır olması gerekir. Haber-
de anlaşılırlık; haber hazırlanıp iletildikten sonra hiç-
bir yoruma açık olmaması, insanların habere konu
olan olayı en doğru biçimde anlamasına olanak ve-
recek şekilde anlaşılır bir dille yazılması, insanların
kafasında olayla ilgili uyanan bütün sorulara cevap
vermesi olarak anlaşılmaktadır. Haberin açık, an-
laşılır olarak ifade edilmesi habere ulaşan kişilerin
olayı olduğu gibi yani en doğru hâliyle anlamalarını
sağladığı için etik açıdan çok önemli bir ilkedir.
Bu parçadan hareketle medyayla ilgili aşağıda-
kilerin hangisine ulaşılamaz?
A) İnsanları harekete geçirme gücünü doğru kul-
lanmasının sağlayacağı yararlara
26. S
B) Bir olaya bütün boyutlarıyla doğru bir şekilde
yaklaşmasının önemli olduğuna
Haberi okuyucuya ulaştırırken öznel değerlen-
dirmeler içinde bulunmaması gerektiğine
D) Kitle iletişimi içinde değerlendirildiği için dili
sağlıklı biçimde kullanması gerektiğine
E) Dili kullanma konusunda çeşitli şartları yerine
getirme gerekliliğinin bulunduğuna
Lise Türkçe
Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı Düşünceler24-25. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız.
(1) Yunanca "eironeia'dan gelen ironi, seyirci veya dinleyici-
nin fark etmesi için hazırlanan kasıtlı, işbirlikçi, ters yönlü bir
anlatım biçimidir. (II) Daha basit bir ifadeyle, bir kelime veya
kelime grubunun, sözlük anlamının ötesinde bir anlamda kul-
lanılmasıdır. (III) Temel özelliği, gerçek ve görünüş, söylenen
ile söylenilmek istenen arasındaki karşıtlığa dayanır. (IV) Ironi,
gerçekleşen durumla alay eden kişinin gerçekten uzaklaştığı.
doğruyla yanlışı ayıracak tabanın kayganlaştığı an başlar. (V)
Bir tutum veya yaşamı, felsefi tarzda yorumlama biçimi olan
kavram, ilk olarak Sokrates ile ortaya çıkmış; günümüze kadar
değişik biçimlerle varlığını devam ettirmiştir.
26. (1) Sanat, geçmişte
on gibi düşünülmü
de ele alınmaktad
karekök & dakika-
değiştirmekle birl
olmadığımızı soy
amacı ve işlevine
kesinlikle olacak
bu gereksinimle
yon ve şekil değ
kadar gelişirse
değişime uğram
Bu parça ikl
raf numaralar
25. Bu parçada altı çizili söz ile anlatılmak istenen aşağı-
dakilerden hangisidir?
27. 1.
A) Doğru ile yanlışın alaylı bir biçimde anlatıldığı an
B) Hayalin gerçekten gittikçe uzaklaştığı zaman dilimi
Doğru ile yanlışın ayırt edilmeyecek kadar iç içe geçti-
ği durum
D) Doğru ile yanlışı ayıracak zeminin hakikati gizleyip
yanlış one çıkardığı vaziyet
E) Söylenmek istenen doğrunun, yanlışın gölgesinde
kaldığı için yanlış algılandığı an
E
11.
9
Lise Türkçe
Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı Düşünceler1.
Her gün aynı sokaktan geçiyoruz, aynı araçlara biniyoruz
ama acaba etrafımızı görebiliyor muyuz? Eğer kendi içimi-
ze kapanır, yalnız kendi dünyamızı seyredersek bu güzelim
dünyada bir şey görmemiz mümkün olmayacaktır. Biz, tıpkı
bir aynaya bakar gibi kendimizi seyretmek için bu dünyaya
gelmedik. Bu seyir kısa bir zaman için hoş bile olsa nihayet
can sıkıcıdır. Sabahtan akşama kadar bir aynanın karşısın-
da durmak insana verse verse hüzün verir. Eskiden Çinliler
ağır işkenceye maruz bırakmak istedikleri suçluları dört du-
varı aynalarla kaplı hücrelere kaparlar, böylelikle kendi ken-
disini seyretmeye, kendisinden bir an olsun kurtulmamaya
mahkûm ederlermiş. Adam, uzun müddet buna dayanamaz,
çıldırırmış..
8200
Bu parçanın sonuna düşüncenin akışına göre aşağıdaki
yargılardan hangisi getirilmelidir?
A Insan daima kendini haklı görüp diğerlerini dikkate alma-
dığı zaman yalnızlığa mahkûm olur.
.B) Etrafımızı seyretmeyi bir tarafa bırakıp da kendi içimize
kapanmak bundan başka bir şey değildir.
C) Çevresinden tamamen kopuk yaşayan insanların mutlu-
luğu yakalaması söz konusu olamaz.
D) Bu da bize gösteriyor ki insan, mutluluğu yakalamak için
kendisi ile barışık olmalıdır.
Duygu ve düşüncelerimiz çoğu zaman bizi işte böyle ya-
nıltır ve hataya sürükler.
Lise Türkçe
Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı Düşünceler9. Makine seslerinin yükseldiği yerde umut nasıl bitermiş?
Küreklerin suyu hışır hışır yardığı, tırpanın otlara pini pini
sallandığı yerde umutsuzluk nasıl olabilir? Ağaçların çılgın-
ca çiçek açtığı, koyunların, kuzuların otlaklarda koşuştuğu
ortamlarda nasıl olur da umut boy vermez?
Bu parçada yazar aşağıdakilerden hangisine karşı çık
maktadır?
A) Teknoloji, mutluluk için yeterli koşulu sağlamaz.
B) Sağlıksız insanların umudu olamaz..
C) Umudunu yitiren insan sağlıklı düşünemez.
D) Insanın umudunu yaşatacak bir şey yok.
E) Umut, insanı yaşama bağlayan tek şeydir.
D
Lise Türkçe
Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı Düşünceler15. I. Kazma elin kuyusunu, kazarlar kuyunu.
II. Kaynayan kazan kapak tutmaz.
III. Altın eşik, gümüş eşiğe muhtaç olur.
IV. Dost bin ise az, düşman bir ise çoktur.
V. Paça islanmadan balık tutulmaz
Yukarıda verilen atasözlerinden hangisi ger-
çek anlamlıdır?
A) I.
B) II.
C) III.
D) IV.
E) V.
Lise Türkçe
Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı Düşünceler6.
Aziz Nesin'in Ben de Çocuktum adlı kitabı geçtiğimiz
günlerde yeniden basıldı. Yazar, kitabına neden bu adı
verdiği sorulduğunda şöyle demiştir: "Büyümüş insan-
lar genellikle bir zamanlar cocuk olduklarını, çocukken
neler yaptıklarını unuturlar. Kendilerini hep şu anda
oldukları yaştaymış gibi düşünürler. Sanki 15 yaşında
da 30-40 yaşındaymış gibi düşündüklerini zannederler.
Şimdi size açıkça söyleyeyim ki bir zamanlar çocuk
olduğumu anımsamadığım için, kendi çocuklarıma iyi
davranmadığım zamanlar çok olmuştur. Bir zamanlar
ben de çocuktum, diyebilseydim, çocuklarıma daha
hoşgörülü davranabilirdim."
Bu parçaya göre, Aziz Nesin'in çocuklarına hoşgö-
rülü davranmayışının nedeni aşağıdakilerden han-
gisidir?
A) Kimi duyguları çok geç yaşaması
BY Çocuklarını yeterince tanımamış olması
C) Kendisinin de çocukluk evresi yaşadığını unutması
D) Kendini, yaşamının her döneminde yaşlı hissetmesi
E) Erken olgunlaştığı için çocukluğunu yaşayamamış
olması
FEN BİLİMLERİ YAYINLAR
17-
Lise Türkçe
Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı Düşünceler32. Son zamanlarda Türkçe duyarlılığının arttığını, birçok kişi-
nin gazetelerde dil yazısı yazmaya başladığını mutlulukla
karşılıyorum. Ancak yakından bakıldığında bu yazarlardan
çoğunun Türkçe diye Osmanlıcanın kurallarını dayattığını,
kullanımda eski ya da yabancı sözcüklerin hatalı söylenme-
si ve yazılmasından öte pek bir yanlış bulamadıklarını da
te pel
görmüyor değilim. "Camisi" mi doğrudur, "camii" mi; "panta-
lon" mu diyelim, "pantolon" mu; "hastane" mi yazalım, "has-
tahane" mi? Bu sorular gündeme getirildiğinde Türkçe konu-
sunda aydınlanmış olmamak bir yana, dil bilinci iyice bula-
nıklaşıyor ayrıca sürekli olarak bunlar tartışıldığına göre,
Türkçenin bundan başka ve daha ciddi bir sorunu olmadığı
yargısı güç kazanıyor.
Bu parçadan aşağıdakilerin hangisine ulaşılamaz?
A) Türkçe ile ilgili süreli basında yayımlanan yazıların, kul-
lanımı geride kalmış bazı kuralları öne çıkarmaktan öte
bir yararı yoktur.
B) Türkçenin gerçek sorunlarıyla ilgili yazı ve düşünceler,
dilimizin bilinçli kullanımına ve gelişmesine hizmet ede-
cektir.
Yeterli ve ihtiyaca yönelik olmayan dil yazıları, Türkçenin
asıl problemlerini göz ardı etmek gibi bir soruna yol aç-
maktadır.
D Bazı kelimelerin nasıl yazılacağı ve söyleneceği ile ilgili
uyarıların, Türkçe bilincine doğrudan bir katkısı söz ko-
nusu değildir.
Dille ilgili yazıların istenen nitelik ve sayıda olmamasının
nedeni, bunları kaleme alanların Türkçe konusundaki ye-
tersizlikleridir.
Lise Türkçe
Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı Düşünceler3
24. Sanatçı; zihin dünyasında kaotik imgeler yığını durumunda-
ki yazınsal-metni bölüm başlıkları, paragraflar aracılığıyla
belli bir dizgeye sokar. Ancak bu dilsel dizge, hiçbir zaman
daha önce var olan bir gerçeğin doğrudan doğruya aktarımı
M
değildir. Var olan gerçek üstüne temellenmiş kurmaca bir ger-
çeğin iletilmesidir. Bütün bölüm başlıkları ya da metnin akı-
şi içindeki buna benzer göstergeler, okurun metin ile yaşam
arasındaki bağları bulgulamasını sağlayacak kavrayış süre-
cinin çıkış noktalarıdır.
Bu parçaya göre sanatçının yazınsal metni dizgeye sok-
masının nedeni aşağıdakilerden hangisidir?
A Okurun, karmaşık.imgeler dünyası ile gerçeklik arasın-
da ilişki kurabilmesine yardımcı olmak
Kurguyu, yazarın zihninde var olduğu biçimiyle ardışık
olaylar hâlinde bir bütün olarak vermek
C) Gerçeklikle kurgusal olan arasındaki karşıtlıkların okur
düzeyinde takip edilebilmesini sağlamak
Metnin mesajının, herkes tarafından rahatça algılanabil
mesine yardımcı olacak ipuçları oluşturmak
E Gerçekliğin, kurgusal olandan farklı olmadığına dilsel ve
imgesel bir sistematikle dikkat çekmek
Lise Türkçe
Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı Düşünceler2.
Bir bilebilsek neler söyler neler anlatır
Eski albümlerdeki sararmış resimler.
andler
✔FEN BİLİMLERİ YAYINL
Bu dizelerde işlenen düşünceyi belirgin kılmak için
aşağıdaki yollardan hangisine başvurulmuştur?
A) Zıt durumlardan yararlanma
B) Birbirini çağrıştıran sözcükler kullanma
C) İnsana özgü nitelikleri doğaya aktarma
D) Sözcükleri birden çok anlamda kullanma
E) Benzetme amacı olmadan bir sözü başka bir söz yeri-
ne kullanma
c
Lise Türkçe
Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı Düşüncelerçimde dile getirilmesine
A) İki cihanda aziz ol!
B) Ayıbını yer örtsün!
C) Beşikte gör, eşikte görme!
D) Ak sakal tarayasın!
E) Ekmek atlı, sen yaya olasın!
örnektir?
ileğin dolaylı bir b
9. Bu sanatçı deneme türünde eser verir. Denemelerini şiir ya
zar gibi kaleme alır. İleriye doğru bir ışık tuttuğu bu deneme-
1
||
lere hiçbir artık söz eklemez. Denemelerin hiçbir yerinde ek-
|||
sik gedik bırakmaz. Çünkü bu sanatçı, sözcüklerin peşinde
IV
koşan bir yazardır. Bir kuyumcu titizliğiyle işlediği denemele-
rinde daldan dala konmayı bilmez.
V
Bu parçada numaralanmış sözlerle ilgili olarak aşağıda
verilen açıklamalardan hangisi yanlıştır?
S
A) I, şiirsel bir üslup kullanma
B) II, geleceği aydınlatma
C) III, gereksiz sözden uzak durma
IV, sözcüklere yeni anlamlar kazandırma
E) V, sık sık konu değiştirme
11. ara:
bos
anl:
9
Aşa
ső-
lan
A)
C
C
Lise Türkçe
Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı Düşünceler16. Beethoven, çok titiz çalışan bir müzisyendir. (1) Onun
müziği; ifade gücü ve teknik özellikler bakımından çok
üst seviyededir. (N) O; Joseph Haydn ve Mozart'tan
devraldığı prensipleri geliştirip, daha uzun besteler
yazarak daha tutkulu, dramatik eserler oluşturmuştur.
(IV Özellikle Op. 109 piyano sanatıyla klasik müziğin
romantik dönemini başlatmıştır. (V) Yaşamı boyun-
ca sağlık sorunları yaşayan Beethoven 1801'de işitme
problemlerini yaşamaya başlamış ve 1817'de tamamen
sağır olmuştur. (VI) Buna rağmen müzik yaşamına de-
vam etmiştir. (VII) En çok bilinen ve bugün Avrupa Birliği
marşı olan 9. Senfoni'yi bu dönemde bestelemiştir.
Bu parça iki paragrafa ayrılmak istendiğinde ilk pa-
ragrafın son cümlesi aşağıdakilerden hangisi olur?
A) II
B) III
C) IV
E) VI
D) V
Lise Türkçe
Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı DüşüncelerTropikal yağmur ormanları, karaların yakla-
şık %6'sını kaplamasına karşın, dünyadaki
toplam tür sayısının üçte ikisini barındırır.
Ekvator çevresindeki bol yağışlı bölgelerde
bulunan bu ormanlar, yüksek, geniş yapraklı
ve yaprak dökmeyen ağaçlardan oluşur. Il-
man bölgelerdeki yağmur ormanlarına göre
daha sık olan, daha fazla ağaç ve hayvan
türü içeren tropikal yağmur ormanlarında aşı-
ri nemden dolayı kaya ve topraklarda kimya-
sal ufalanma daha fazla olur. Toprak yüzeyi
ağaç dalları, sürgünler ve yapraklarla kaplıdır.
Zemine yakın yerlerde besin maddesi az ol-
duğundan, kuşlar, maymunlar, böcekler dahil
pek çok hayvan türü sürekli ağaçların üzerin-
de yaşar. Ormanın geniş yapraklı ağaçlardan
oluşması nedeniyle güneş ışınlarının toprağa
yakın kesimlere ulaşması zordur. Bu loş ke-
simde yaşayan hayvanların gözleri olağan-
dan iridir ve işitme duyuları görme duyuların-
dan daha fazla gelişmiştir.
50. Bu parçada, tropikal yağmur ormanlarının diğer
yağmur ormanlarından farklılıkları arasında aşa-
ğıdakilerden hangisi sayılmamıştir?
A) Ağaçların sıklığı
Topraktaki kimyasal ufalanma hızı
-C) Ağaç türü
D) Ağaç boyları
E) Hayvan çeşitliliği
Lise Türkçe
Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı DüşüncelerDil Bilgisi
1. Aşağıdaki metinde yay ayraçla belirtilen yerlere uygun noktalama işaretlerini getiriniz.
Konfüçyüs'e sordular() ()Bir ülkeyi yönetmeye çağrılsaydınız yapacağınız ilk iş ne olurdu(?) (")
Büyük filozof şöyle cevap verdi())Hiç kuşkusuz dili gözden geçirmekle işe başlardım(Şöyle ki) Dil
kusurlu olursa sözcükler düşünceyi iyi anlatamaz(.) Düşünce iyi anlatılmazsa yapılması gereken şey-
ler doğru yapılamaz. Ödevler gereği gibi yapılmazsa töre ve kültür bozulur() Töre ve kültür bozulursa
adalet yanlış yola sapar(Adalet yoldan çıkarsa şaşkınlık içine düşen halk ne yapacağını() işin nereye
varacağını bilemez(3) İşte bunun içindir ki dil() çok önemlidir() ()
anlamli kelimelere örnekler bulunuz. Bulduğunuz