Paragrafta Yapı Soruları

A 35. Yazınımızda şiirde ölçü ve uyak, tartışma konusu olmuştur her zaman. (1) Her şey uyak ve ölçüyle mi sınırlı, uyaksız ve ölçüsüz şiir olmaz mı? (II) Kim ne derse desin, elbette olur.(III) Bu yüzden şiiri şiir yapan ne ölçüdür ne de uyaktır, diyebiliriz. (IV) Ölçüsüz ve uyaksız nitelikli şiirler olabileceği gibi, ölçülü ve uyaklı çok güzel şiirler de olur. (V) Bu parçada düşüncenin akışına göre "Ancak ölçü ve uyaktan ibaret olmayan şiir, uyaksızlık ve ölçüsüzlükten de ibaret değildir." cümlesi numaralanmış cümlelerin hangisinden sonra getirilmelidir? B) II C) II ANI D) IV EXV

10 36. Benim için bu durum biraz farklılık gösteriyor. Genellikle demlenmeye bırakıyorum. Genellikle beş yılda bir günlüğüme yazıyorum. Sonra defteri kapatıp günlüklerdeki şiirleri toplayıp bilgisayara atıyorum. İkinci geçiyorum. Çıkarma, ekleme... Okurken kafamda bir bir demlenme başlıyor. Sonra temizleme aşamasına konsept oluşuyor. Rüzgârlar kitabında öyle oldu. Baktım ki rüzgârla ilgili çok imge kullanmışım. Şiirleri o yöne yontmaya başladım. Son bir sene boyunca bütün hayatım Amerika'da, parklarda geçtiği için ağaç imgesi içeren çok şiir birikti. Şimdi ağaç kitabını hazırlıyorum. Herhâlde otuz kırk kadar ağaç olacak. Henüz sadece iki tanesini yazabildim. Kim bilir ne zaman bitecek? Yazmaya çalıştığım üç kitap var şu anda. Her birine yavaş yavaş mürekkep damlatıyorum. Bu sözler aşağıdaki soruların hangisine karşılık söylenmiş olabilir? A) Yapıtlarınızı bir plan çerçevesinde mil oluşturuyorsunuz? B) Şiirlerinizdeki imgelem dünyanız diğer sanatçılarla bir benzerlik gösteriyor mu? C) Şiir kitaplarınızı nasıl yazıyorsunuz? D) Sanat anlayışınızı nasıl değerlendirirsiniz? E) Yapıtlarınızı uzun bir süreçte yazmanızın nedeni dağınık bir yazma serüveninizin olması mıdır? Diğer sayfaya geçiniz.

Bu parçadaki numaralanmış cümlelerden hangilerinin yerleri değiştirildiğinde parçanın anlam bütünlüğü sağlanır? A) I ve II D) IV ve V B) II ve III C) III ve VI E) V ve VI 21. Türk edebiyatında biyografi; siyer, tezkire, tercümeihâl gibi birbirinden az çok farklı kollarda köklü bir geleneğe sahip olmuştur ancak bu tür eserlerin bugün anladığımız biyografilerle fazla benzerliği olmadığını da kabul etmek lazımdır. Batı dünyasında bireyin keşfiyle ortaya çıkan biyografinin Türk edebiyatındaki serüveni de bireyin az çok fark edildiği Tanzimat yıllarında başlayacaktır. Özellikle İngiliz edebiyatında biyografi türünün çok gelişmiş olduğunu; tanınmış birçok sanatçının, devlet adamının biyografisinin yazılmış olduğunu hatta bazı şahısların kendilerine resmî biyograf tutarak biyografilerini yazdırdıklarını biliyoruz. Batılı anlamda biyografinin Türk edebiyatındaki ilk örnekleri için Beşir Fuat'ı beklemek gerekecektir. Beşir Fuat'ın Victor Hugo ve Voltaire adlı biyografileri, Türk edebiyatında bir şahıs için yazılmış ilk müstakil biyografilerdir. Ahmet Mithat'ın Beşir Fuat'ı ise Türk kökenli sanat, edebiyat ve devlet adamları için kaleme alınan ilk biyografilerdendir. Bu parçadan hareketle aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz? A) İngilizler arasında yaşamlarının kâğıda dökülmesini isteyenlerden biyografi yazarı tutanlar dahi olmuştur. B) Siyer, tezkire, tercümeihâl aracılığı ile biyografi türü uzun yıllar Türk edebiyatında temsil edilmiştir. OP00-SS.24TYTO1 C) Biyografi ile siyer, tezkire, tercümeihâl gibi türler arasında kayda değer bir farklılık vardır. D) Beşir Fuat, biyografi türünün Türk edebiyatındaki ilk temsilcisidir. E) Ahmet Mithat, Beşir Fuat'ın hayatını kaleme alarak bir ilke de imza atmıştır. 8

rası 2 20 Efsaneler denizindeydiler ve gittikleri yerlere kendi efsa- nelerini de götüreceklerini henüz bilmiyorlardı. Midilli'den görülebilen ufuklar dört kardeşin en büyüğüne göz kırpıp duruyor, köpüklü bağrını göstererek ötelere, daha ötelere çağırıyordu. Bu parçada aşağıdakilerden hangisinin örneği yoktur? A) Ünsüz değişimi C) Ünsüz benzeşmesi E) Hece düşmesi B) Ünlü daralması D) Sessiz türemesi

3. "-tir" eki farklı anlam ve görevlerde kullanılabilir: "Tele- vizyonu tamir ettirdi." cümlesinde eylemi başkasına | yaptırma anlamı katan bir ettirgenlik ekidir. "Beni bek- || liyordur." cümlesinde eyleme olasılık anlamı katan bir ||| ek fiildir; "Bardağı doldurdu." cümlesinde ise birleşik IV zamanlı fiil yapmışur. V Bu parçadaki bilgi yanlışı altı çizili bölümlerin hangisinden kaynaklanmaktadır? A) I. C) III. el B) II. E) V. 6 285

II. III. IV. Bu nedenle de sanat eserleri hem yaratıcısı için hem de yorumlayıcısı için hakikatle karşılaşma aracıdır. Yani kendi ruhumuzu tanımadan yüksek sanat eserlerini yorumlayamayız. Yorum, önyargılarımız ve kişisel birikimlerimiz- den sıyrılmış olamaz. Bir sanat eserini yorumlarken sadece anlatmak istediğimiz bir fikrin göstereni olarak o eseri kul- lanmayız, aynı zamanda o yorumlama esnasın- da kendimizi de yorumlarız. V. Bu bağlarnda aslında sanat eseri yaratmak kadar sanat eseri yorumlamak da bir tür arınma gerek- tirir. Yukarıdaki numaralanmış cümleler anlamlı bir bü- tün oluşturacak biçimde sıralandığında hangisi baştan üçüncü olur? A) I B) II C) III D) IV E) V 11

MATEMATİK AYT 10 7. 9. Deneme I. bakıvermek yerine II. gördüklerimizi içimize sindirerek III. hayattan bir defa geçerken IV. yolumuza devam etmeliyiz V. durup hayatı izlemeli VI. dışarıya şöyle bir Numaralanmış bu sözlerle anlamlı ve kurallı bir cüm- le oluşturulduğunda baştan dördüncü hangisi olur? A) V C) IV D) I E) VI B) II

Bm ov C 30 1. Bu yanlış bir his değildir ve İstanbullular ne kadar üzülseler haklıydılar. 1 II. İstanbullular, bir sabah, gözlerini açınca onun bu dünyadan göçüşüne şahit olmuştu. unob avh 4 III. Yahya Kemal'in ölümü, her şeyden çok, bir abidenin yıkılışını andırmıştı. IV. Süleymaniye ortadan kalkmış gibi bir hisse kapılıp 5 için için üzülmüşlerdi. V. Sinan, İstanbul'un dış manzarasında neyi tamamla- 2 dıysa Yahya Kemal de onun iç manzarasında öyle bir şeyi tamamlıyordu onlar için. Inamuiga ( Numaralanmış cümleler anlamlı bir bütün oluştura- cak biçimde sıralandığında hangisi baştan üçüncü olur? A) I 1ed naligay anibs) B) II C) III inley (3 D) IV E) V

14. 1. Ahşap bir kayıktan yapılan ve suyu dışarıda tutmak için yağlı deri ile kaplanan araç, Thames Nehri'nin altında birçok seyahat yaptı. II. Denizaltı tasarımını uygulamaya dönüştürerek gerçek anlamda ilk denizaltıyı üreten kişi ise Cornelius Drebbel oldu. III. Suya dalmak için bu tankın dolması, su yüzeyine çıkabilmek içinse boşalması öngörülmüştü ancak bu tasarımı çizim olarak kaldı. IV. Bu seyahatler sırasında denizaltında görevli 12 kürekli mürettebat için gerekli oksijen ise potasyum nitratın ısıtılması ile sağlandı. V. William Bourne tarafından yapılan, deri ile kaplanmış ahşap çerçeveli denizaltı tasarımı günümüzdeki denizaltılarda da kullanılan safra tanklarına dayanıyordu. FHEME Yukarıdaki numaralanmış cümlelerden anlamlı bir paragraf oluşturulduğunda hangisi baştan dördüncü olur? A) I A B) II D) IV C) III V-1-IV- E) V 16

SINAVI 25) (1) Beyin kabuğu her iki beyin yarım küresini dıştan saran 2-3 mm E kalınlığında bir örtü gibidir. (II) Farklı tip sinir hücresi ve glia hücre- lerinden oluşur. (III) Beyin kabuğundaki sinir hücresi sayısının 25 milyar, sinaps sayısının ise yaklaşık olarak 300 trilyon olduğu düşü- nülmektedir. (IV) Beyin kabuğu, insanda oldukça kıvrımlı bir yapıya sahiptir; kıvrımlar sayesinde beyin kabuğunun yüzey alanı genişler. (V) Omuriliğin merkezî alanı gibi beyin kabuğunda da sinir hücreleri bulunduğundan özel boyalarla boyandıklarında gri görünürler. Beyin kabuğundan söz eden bu parçada numaralanmış cüm- lelerle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez A 1. cümlede görünüşüyle ilgili bir bilgi verilmiştir. B) II. cümlede yapısını oluşturan unsurlara değinilmiştir. III. cümlede kesinlik taşımayan bir bilgi aktarılmıştır. (D) IV. cümlede yapısının bir işlevinden söz edilmiştir. EV. cümlede yapısında bulunan sinir hücrelerinin görevinden söz edilmiştir. simney sho snelsesin

1. Aşağıdaki altı çizili ad tamlamalarından hangisi di- ğerlerinden farklıdır? A) Bizim dürüst ve çalışkan ruh bilimcilerimizi okuyor- dum. B) Burada olup biten olaylardan öbür bölümlerin de haberi olur. C) Günümüzün bilgileri ise bu konuda yetersizdir. belirtil D) Bazı metinlerin altından birer metin daha çıkıyor. E) Çocuğun hiçbir şeyi yoktur, kendi kendine yeter.

Ça 6. Bu sanatçı, içinde yaşadığımız çevreyi, günlük olayları yansıtıyor; bunları da ancak okurken görebileceğimiz, incelikli ayrıntılarla ustaca anlatıyor. Bu cümlede aşağıda verilenlerden hangisi yoktur? A) Kişi zamiri B Niteleme sıfatı Sifat - fiil Durum zarfı EX Birleşik sözcük B

1. Dil barajını aşamamış iyi bir öykü yoktur. Başarılı öykücüler, söz- cüklerin anlam zenginliklerini keşfederek, ses değerine önem verip dilin artık kaybolmaya yüz tutmuş anlam derinliklerini gün yüzüne çıkarır; sözcüklerin anlam çeşitliliğinden, çağrışımlarından yararlanır. Bu parçada altı çizili sözle anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir? A) Başarılı öykülerde dilin öğreticilik işlevinin öne çıktığı B) İyi öykülerin en önemli özelliğinin dil başarısı olduğu C) Bir öyküde dilin, yazarın biçim tercihine göre şekil aldığı D) İyi öykülerin aynı zamanda dilin iyi kullanıldığı öyküler olduğu E İyi bir öyküde sözcüklerin çağrışım gücünün zayıf kaldığı

1. (1) On iki yıldır Almanya'da sürgün olan şair Ka, Türkiye'ye dönüşünden dört gün sonra bir röportaj için Kars şehrin- de bulur kendini. (II) Ağır ağır ve hiç durmadan yağan karın altında sokak sokak, dükkân dükkân şehri gezer. (III) Bu hüzünlü, güzel şehri ve insanlarını tanımaya çalışır. (IV) Kars'ta ağzına kadar işsizlerle dolu çayhaneler, dışa- ridan gelmiş ve kardan dolayı geri dönemeyen gezgin bir tiyatro kumpanyası, çeşitli siyasal gruplar ve Karpalas Oteli vardır. (V) Otelin sahibi Turgut Bey ile kızları; tuhaf olaylar, şehir dedikoduları ve söylentiler arasında Ka için belirsiz bir mutluluk vaadi taşımaktadır. Bu parçada numaralanmış cümlelerle ilgili olarak aşa- ğıda verilenlerden hangisi yanlıştır? A) I. cümlede sayı öbeği ve isim-fiil vardır. B) II. cümlede birden çok ikileme, durum zarfı görevinde kullanılmıştır. C) III. cümlede niteleme ve belirtme sıfatı vardır. D) IV. cümlede zincirleme isim tamlaması yer almıştır. E) V. cümlede unvan öbeği ve birleşik isim kullanılmıştır. NLARI

AKAINLKR y mibigo air y 25. Övgü, erdemin görüntüsüdür ama bu görüntü kendisini yansıtan ayna ya da cama göre değişir. Halk çoğun- luğundan gelen övgü; genellikle yalancıktan, değersiz bir övgüdür. Üstelik gerçek erdemli kişilerden daha çok görünüşü ile göz boyayan kişilere yönelmiştir çünkü yığınlar, birçok yüce değerden anlamaz. En sıradan üstünlükler, onların övgüsünü görür; şöyle böyle değerler hayranlıklarını uyarır, en yüce değerleri ise kavrayacak yetiden yoksundurlar. L ve d 6 Bu parçanın yazarının aşağıdakilerden hangisini söy- lemesi beklenemez? A) Bir insanın övülmesi, onun bazı faziletlere sahip oldu- ğunu gösterir. B) İnsanlar tarafından övüldüğümüzde kim tarafından övüldüğümüze bakmalıyız. C) Geniş halk kitlelerinden gelen övgü, genellikle samimi değildir. D) İnsanlar, yapıp ettikleriyle kamuoyunun övgüsünü ka- zanmaya çalışmalıdır. E) Gösterişli ama boş tavırlar, hakiki olgunluklardan daha fazla değer görmektedir. Digar sayfaya geçiniz

2 AB KİTAPÇIĞI kçe 24. Fiziğin çok çeşitli alanlarına önemli katkılar yapmış olan parçacık fiziği ve süper yapışkanlık üzerine yaptığı çalış- Richard Feynman, özellikle kuantum elektrodinamiği, Imalar ile biliniyor. 1961-1963 yılları arasında üniversite birinci sınıf öğrencilerine verdiği dersler, daha sonra üç cilt hâlinde kitaplaştırılmıştı. "Feynman Fizik Dersleri" baş- lıklı bu kitaplar, tüm zamanların en popüler fizik kitapları olarak biliniyor. Kaliforniya Teknoloji Enstitüsü tarafından kısa bir süre önce internete yüklenen derslerde fizik konuları, matematiksel ayrıntılara çok girmeden, basit bir mydille ve yaratıcı bir üslupla açıklanıyor. STKT DER Bu parçada bahsedilen bilim adamıyla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Fiziğin çeşitli alanlarıyla ilgili çalışmalar yapmıştır. B) Üniversitede verdiği dersler kitap hâline getirilmiştir. C) İnternete yüklenen derslerde özgün bir biçem göze çarpar. die D) Fizik konularının anlatımında sayısal ifadeleri çok kul- lanmamıştır. E) Üç cilt halinde yayımlanan dersleri ile satış rekorları kırmıştır. Rmbisy