Paragrafta Yapı Soruları

1. Eleştirmenin eseri sadece iyi yahut kötü olarak nitelemesi yeterli değildir. II. Bunun için eleştirmen yazısını yazarken eseri, okuyucu üzerinde bıraktığı etki, iç- tenlik, olayı aktarmadaki başarı, hayal gücünden yararlanma, eserdeki duygu ve sanatçı arasındaki ilişki, ana dili kullanma becerisi ve planlama bakımından ayrı ayrı inceler; parçaları birleştirerek genel bir yar- gıya ulaşır. H. Eleştiri yapmak hem deneyim hem de belli kurallara uymayı gerektirir. IV. Aksi takdirde verilen hüküm ortada kalır; yazı, inandırıcılığını kaybeder. Vlyi ise neden, hangi özelliklerden, neye kı- yasla iyi olduğunu; başarısız ise nedenleri- ni alıntılarla yahut somut örneklerle kanıtla- malıdır. Yukarıdaki numaralanmış cümleler anlamlı bir bütün oluşturacak biçimde sıralandığın- da hangisi baştan üçüncü sırada yer alır? D) IV. EV. B) II. C) III. 111 | VIV 11 F

BENIE 9. I. Aladağ'ın ardında uzun bir kaynak var, bu kaynak baştan aşağı ormanlık. II. Yörükleri ne bu kışlaktan ne bu yaylaktan kolay kolay ayıramazsın, ölürler. III. Ağaçların içlerinden yüzlerce pınar kaynı- yor; dört yanları haneli pürenli, içleri çakıl taşlı, soğuk, aydınlık pınarlar. IV. Aydın ne zamandan bu yana bu insan- ların kışlağıysa o zamandan bu yana da Aladağ'ın kaynağı bu yörüklerin yaylağıdır. V. Pınarlardan su yerine aydınlık kaynayan, oluklardan su yerine ışık şakırdayan bu yer çok eski zamanlardan beri Türkmen'in ve Aydınlı yörüğün yaylağıdır. Yukarıdaki numaralanmış cümleler anlamlı bir bütün oluşturacak biçimde sıralandığın- da hangisi baştan ikinci sırada yer alır? A) I. B) II. D) IV. E) V.

6. "L LIO 7. @VN Başka nesnelerle şiirini karıştıran şair, şiir sanatından uzaklaşır. M. Şairin bütün uğraşı, bu nesnelerle onların oluşturacağı düzenlemeyi sağlamakla ilgili olmalıdır. III. Partiler, örgütler, ideolojiler, düşünce akım- ları tarafından yönlendirilen biçimlendirilen şair nesneleşir. IV. En tehlikelisi de şairin kendisinin nesne du- rumuna düşmesidir. V/ Bir şairin nesnesi, onun şiiridir, şiirleridir ve tabii şiirin içinde de birtakım alt nesneler olacaktır. I √ 11 Yukarıdaki numaralanmış cümleler anlamlı bir bütün oluşturacak biçimde sıralandığın- da hangisi baştan ikinci sırada yer alır? A) I. ByII. C) III. D) IV. E) V. V Anaokulunda okula alışamaz, ilköğretimde BENİM HOCAM BENİM BAŞARIM A

A) Şiiri şiir yapan temel özellikler manzumede bulunmaz. BÜslup, bir yazının şiir mi manzume mi olduğunu be- lirlemede önemlidir. 23 Geleneksel olarak ölçü ve uyak, şiirin temel parçalarından icunur sayıldığı için bunların kullanıldığı her yazın şiir sayılmıştır. Oysaki şiir, salt ölçü ve uyağa indirgenemeyecek kadar kapsamlı ve özgün bir türdür. Sadece ölçü ve uyağa sahip olduğu için günlük konuşma diliyle kaleme alınmış yapıt- lara ancak manzume denilebilir. Şiir kendine ait kelime kadrosuyla her türlü kuraldan ve kuramdan bağımsız bir türdür. Bu parçadan şiir ve manzumeyle ilgili aşağıdakilerden hangisine ulaşılabilir? C) İçerik bakımından şiir, manzumeden daha fazla ko- nuyu içerisinde barındırır. e, B'de tığında şan ko koşuc D) Manzume ve şiirde kullanılan uyak ve ölçü çeşitleri birbirinden farklıdır. E) Manzume, şiirden daha uzun bir türdür. www ki ve D eki ka mlama im, adığın e ula

7. Anaokulunda okula alışamaz, ilköğretimde arkadaşları ile kavgasız günü geçmez, lise- ye geldiğinde kız ise erkeklerin, erkek ise kızların peşinde koşmaktan bıkmaz. II. Anne ile çocuk arasında yaşanan bu kısır döngünün adı "kaygılı bağlanma”dır. I. Güven duygusuna ihtiyaç duyan çocuk, bu- lamadığı tesellinin huzursuzluğu ile daha çok hırçınlaşır ve annesini daha çok rahat- Sız eder. IV. Çocuk aradığını bulsa da ruhu sekineye ulaşmaz zira boşluğunu hissettiği şey bir dönem annesinden kana kana içemediği anne sevgisidir. V. Böylesi bir çocuk, annesinin varlığı içinde anne yoksunluğu ile büyür. Yukarıdaki numaralanmış cümleler anlamlı bir bütün oluşturacak biçimde sıralandığın- da hangisi baştan üçüncü sırada yer alır? B) II. C) III. D) IV. EY EV. ||| V | W ||

. (1) Bir değişimin şiiridir "Tohum", hem değişimi geli- şimi anlatır hem de şairinin dönüşümünü simgeler. (II) Melih Cevdet Anday'ın sanatında bir kilometre taşıdır "Tohum". (III) Şair, kendisiyle yapılan söyleşi- lerde, Garip akımından bu şiirle ayrıldığını ifade eder. (IV) "Ben Garip tarzı biçimden, Orhan Veli'nin ölümünden çok önce ayrıldım." der. (V) Oysaki Or- han Veli ve Oktay Rifat'la birlikte Garip şiirinin kuru- cusudur Melih Cevdet. (VI) Bu akımdan ilk ayrılan da o olur. (VII) Orhan Veli de bir süre sonra "Garip" anlayışından ayrılmıştır. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerden han- gisi çıkarılırsa parçanın anlamında önemli bir de- ğişme ve daralma olmaz? A) 1 B) II C) IV D) V E) VI

18. (1) Hayatımızı etkileyen filmlerin birçoğu daha öncesin- de yazılmış kitaplardan oluşmaktadır. (II) "Milyoner" filmi de kitaptan esinlenerek yazılmış ve birçok ödül almış bir film olarak karşımıza çıkmaktadır. Ödüllü Hint yazar ve diplomat Vikas Swrarup'un Q and A adlı kitabından uygulanan film Mumbai'in fakir mahallesinden bir genci anlatmaktadır. (IV) Jamal, fakir ve öksüz ancak idea- list bir çocuktur. (V) En büyük hayali ise Hindistan'ın en ünlü bilgi yarışması programına katılmak ve büyük para ödülünü kazanmaktır. (VI) Yarışma programına katılan Jamal'ın sorulara cevap verme şekli ise filmi izleyen herkesi oldukça şaşırtmaktadır. Bu parça iki paragrafa ayrılmak istense ikinci parag- raf hangi cümleyle başlar? A) II 0⁰ C) IV TYTYÖN20208-4 D) V E) VI

4. Güller arasında seni bensiz gören olmuş 1 Gönlüm yüzünün rengine düşmüş de ben olmuş sen Duydum ki güzel gözlerini çok seven olmuş IV Gönlüm yüzünün rengine düşmüş de ben olmuş V Bu dizelerde numaralanmış sözcüklerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? sözcük, hem iyelik hem durum eki almış bir isimdir. II. sözcük, iyelik eki almış soyut bir isimdir. B) C) III. sözcük, hem tamlanan hem de tamlayan eki almış bir isimdir. D) IV. sözcük, birden çok iyelik eki almış bir somut isim- dir. E) V. sözcük, iyelik ekinden sonra tamlayan eki almış bir isimdir.

TÜRKÇE TESTİ 29 Yapılan bir deneyde, aynı film sahnelerini izleyen insan- ların beyin aktiviteleri arasında bir ilişki kurulup kurula- mayacağını gözlemlemek amacıyla fonksiyonel manyetik rezonans görüntüleme teknikleri kullanılmıştı. Sadeles tirerek anlatmak gerekirse ekibin eriştiği bulgu şöyleydi: Bazı filmler, tüm izleyicilerin beyninin aynı şekilde tepki vermesini sağlamıyor. Aynı tepkiyi verenlerin oranı en fazla yüzde beşti. Kimi filmler ise -örneğin Hitchcock film- leri- izleyicilerin beyinlerinin hakikaten de birbiri ile uyumlu tepkiler vermesini sağlıyordu. Film, aynı zamanda bir nevi felsefe yapma yöntemidir, diye düşünen uzmanlar var. Bizi çevreleyen tüm bu görüntülerin, günümüz toplumu için ne anlama geldiği, bir imajın etkisi altına nasıl girdiğimiz veya bilgimizin sınırlarına dair imajların bize neler anlatabileceği gibi sorular kafamızı daha çok kurcalıyor artık... Bu parçaya göre sinema ile ilgili duyulan asıl kaygı aşağıdakilerden hangisidir? A) Kişiler ve toplum zerindeki etkilerine yönelik bilimsel çalışmaların sınırlı olması B) Sadece bir eğlence aracı olarak düşünülmesi C) Algılarımıza müdahale edebilecek bir araç olarak kulla- nılabilmesi D) Insanlar üzerindeki etkilerinin nesnel olarak ölçüleme- mesi E) Günlük yaşamımızın içinde her geçen gün daha fazla yer edinmesi

DENEME-14 9. Kim tutabilir ki ateşi elinde karla kaplı Kafkasları düşünerek ya da hangi insan açlığını bastırabilir gözlerinin önünde bir şölen canlandırarak ya da nasıl bir hayalperest çırılçıplak yuvarlanabilir aralık karında yaz sıcağını düşleyerek? Bu cümleyle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlış- tır? A) Pekiştirilmiş sözcük zarf görevinde kullanılmıştır. B) İsim tamlamaları kullanılmıştır. C) Tüm soru sözcükleri adıl görevindedir. D) Birleşik yapılı sözcükler kullanılmıştır. E) Bağ-fiil kullanılmıştır.

35. Turizm sektörü, hem üreten hem de tüketen açısından insan odaklı bir sektördür. Sektörün bu özelliği, insanların kendilerini nasıl hissettiklerini ve karşılarında bulunan insanlara bunu nasıl aktardıkları açısından çok önemlidir. Rekabetin artmasıyla birlikte, insanların çok yoğun saatlerde çalışması, iş ve iş dışındaki rollerinin çatışmasına neden olabilir. Bu çatışma, insanların işlerinin gereklerini yerine getirememesi ya da iş dışındaki hayatlarında olumsuz sonuçların ortaya çıkması gibi etkilere sahiptir. Çalışanlar, çalıştıkları süre içerisindeki olumsuzlukları ortadan kaldırmak veya hiç oluşmamasını sağlamak için çeşitli alternatifler arar. Boş zaman değerlendirmek de bu alternatiflerden biridir. Bu gibi zamanlarda boş zaman bir ihtiyaç durumudur. İş ve boş zaman süreçlerinin dengeli olmaması durumunda çatışma meydana gelir. İş ve boş zaman süreçleri birbirini tamamladığı sürece çalışanlar daha kaliteli ve sağlıklı bir hayat sürdürür. I. Boş zaman insan hayatından bağımsız düşünülemez ve hiçbir şekilde ayrım (dil, din, renk vb.) yapılamaz. II. Calışanın uzun süre boş zaman geçirmesi iş kalitesinin düşmesine neden olur. III.ş ve boş zamanın çatışması durumu çalışanlarda olumsuz duygu, düşünce ve davranış hâllerine neden olur. Yukarıdakilerden hangileri bu sözleri söyleyen kişinin kullanabileceği ifadelerdir? A) Yalnız I B) Yalnız II P) II ve III C) I ve III E) I, II ve III 36. TÖF

(1) Plastiklerin canlılara ve çevreye zararlarına dair ça- lışmaların tarihi 1980'lere kadar gider. (11) Öncelikle şunu belirtelim ki plastiklerin insanların ve diğer canlıların sağlı- ğini tehdit etmesi için önce atık hâline gelmesi gerekmiyor. (III) Plastikleri yumuşatmak ve daha kolay şekillendirilebilir hâle getirmek için kullanılan çeşitli katkı maddelerinin insan sağlığına zararlı olduğu biliniyor.(IV) Örneğin PVC bugü- ne kadar üretilmiş en tehlikeli ürünlerden biri olarak görü- lüyor; PVC üretiminde kullanılan DEHP ve BbzP gibi katkı maddeleri endokrin sistemine zarar verir, astım ve çeşitli alerjilerle bağlantılıdır, bazı kanser türlerine sebep olabilir ve karaciğer, böbrek gibi organlar üzerinde olumsuz etkileri vardır. (V) Bu ve benzeri etkilere sahip diğer katkı malze- melerinin plastiklerden hava ve suya sızması insanların ve diğer canlıların sağlığı açısından büyük bir tehdittir. 8. Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinden son- ra, "Ancak bugün hâlâ konunun tüm boyutlarıyla bilinmediği düşünülüyor. cümlesi getirilebilir? (C) 111 A) I B) II D) IV E) V

e Ober kelimesi iyiden iyiye yerleşti gündelik dilimize Tebi niteliğini yitirip, çok daha rutin ve gündelik bir an kazand Kilosu fazla olanlar, fazla yiyen ve ye ennentmeyenler için kullanılır oldu bu kelime. Gun geçmiyor ki gazetelerde obezlik üzerine bir haber ayaz okmasin (V) Ancak şimdilerde bilhassa Ame kde akademik çevrelerde sık kullanılan başka terim var ki obezliğin farklı bir türüne işaret ediyor: Kulture Oberk (V) Ölçüsüz tüketilen, belli kriterlere göre ayn etmeden habire alinip yutulan şey, bu sefer yiyecekler değil kütür ve bilgi Böyle bir kültürel tüketim çarkına tutulan insanlara kültürel obez deniyor. Bu parça iki paragrafa ayrılmak istense ikinci paragraf numaralandinimiş hangi cümle ile başlar? AV B) IV. D) II. EL

ini dan 1 tonguç kampüs TYT / Türkçe 10. 17. yy.dan itibaren gelişme göstermeye başlayan resim sanatı, 20. yy.in başlarından itibaren oldukça hız kazanmıştır. Türkiye'de resim sanatının 20. yy.da gelişmesi Batı'dan gelen teknik ve biçim etkilerinin yoğunlaşmasına paralel bir olgudur. 20. yy.da bu sanatsal alışverişin belirgin bir biçimde arttığı görülmektedir. Batılı sanatçıların İstanbul'da yaşama ve çalışma koşullarını yarattıkları, "Levanten" adı verilen yarı Batılı bir zümrenin, sanat zevkini belirlemeye çalıştığı bir dönemdir. 20.yy'da Türk resim sanatında görülen büyük değişim, sadece Bati etkilerinin belirlediği bir olgu değildir. Türk resminin kendine has ilerleyişi içerisinde, Batı, ikinci dereceden bir etki olarak kalmıştır. Bu dönemi Türk resminin Batılılaşması olarak ifade etmek yanlış olur çünkü Türk resim sanatı yıkılıp yerine yeni baştan Batı modeli bir resim anlayışının geldiği anlamını taşımaz. Aynı şekilde Batı resmi de kendi gelişimsel süreci içerisinde Avrupa dışındaki sanatlardan oldukça etkilenmiş fakat bu gelişmeyi yine de kendi gelişme sınırları içerisinde gerçekleştirmiştir. Bu parçadan hareketle, I. 20. yüzyıl öncesinde resim sanatı, teknik açıdan oldukça yetersizdir. II. Türk resmi, kendine özgü bir gelişim göstermiştir III. Resim sanatı, farklı kültürlerin esinlerine açık bir süreç izlemiştir. IV. Resim sanatı, maddi imkânları yüksek zümrenin katkılarıyla varlığını sürdürmüştür. kdex/tlimre yargılarından hangilerine ulaşılamaz? A) Yalnız I B) I ve II Yalnız IV I ve IV C) II ve III

16. I. İç ve dış faktörlerle ortaya çıkan kültür ve medeniyet buhranları, sosyal ve siyasal süreçlerin ilerleyişinde ba- zen fikrî bazen de fiziki mücadelelere yol açar. II. Toplumsal süreçler ve gelişmeler nadiren sessiz, kimi zaman da hem maddi hem de insani kayıplarla pahalıya mal olabilir. Numaralanmış l. cümle ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenebilir? A) II. cümlede ele alınan bir olgunun gerçekleşme olasılı- ğından bahsedilmektedir. BI cümlede sözü edilen eylemlerin oluştuğu koşullar dile getirilmektedir. C) I). cümlede değinilen konunun yol açtığı olumsuzluklar örneklendirilmektedir. DY II. cümlede yapılan saptama somut verilerle değerlen- dirilmektedir. X EX II. cümlede belirtilen durumun gerekçesi açıklanmakta- dır.

Modern tiptaki gelişmeler, hijyenik şartlardaki düzelmeler, eğitim düzeyinin artması, refahın yaygınlaşması birçok hastalığı yok etti. Yetersiz beslenmeye bağlı hastalıklarla, istisnalar dışında eskisi kadar karşılaşmıyoruz. Tıp fakültelerindeki hocalar öğrencilerine C vitamini eksikliğinden kaynaklanan skorbüt hastalığına müptela hasta, raşitik çocuk, D vitamini eksikliğinden kaynaklanan osteomalazik yetişkin bulmakta zorlanıyor, Kısacası, konu "beslenme-sağlık ilişkisi" olduğunda haberler iyi! Ama mühim bir ayrıntıyı da sakın unutmayalım: Yeni sağlık sorunlarının çoğu ne mikrobik hastalıklar ne de yetersiz beslenmeden kaynaklanıyor. Yeni hastalıkların çoğunun arkasında ya yanlış beslenme, yüksek. kalorili gıda tüketimi, fazla şeker, tuz kazanımı, çok et tüketme ya da besinlerle kazanılan kanserojen maddeler var 36. Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangisi yoktur? A) Biçimce olumlu anlamca olumsuz.cümle BP Tanım yapma e) Birinci çoğul kişilianlatıma yer verme t D) Bir sonucu birden çok gerekçeyle açıklama E) Uyarıda bulunma