Paragrafta Yapı Soruları

2. Neredeyse tüm hayvan hücrelerinde bulunan "mitokondri" adlı organeller, enerji üretmek için oksijene ihtiyaç duyar. Bu cümleyle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Yüklemi, etkendir. B) Farklı türde fiilimsilere yer verilmiştir. C) Belirtisiz isim tamlaması kullanılmıştır. D) Yapısına göre sıralı bir cümledir. E) Edat vardır. çekimli fiil kip yo de - sohiş eki olan fiillere

15. (1) İnsanlar binlerce yıldır kömür kullanıyor. (II) Dünya elektriğinin %40'ını üreten kömür, son derece önem- li bir doğal kaynaktır. (III) Ama her yıl yakılan 9 milyar ton kömürü çıkaran işçiler için bu, ölümcül olabilecek bir uğraş. (IV) Madenciler; yerin yüzlerce metre altındaki sıcak, dar, karanlık, pis ve tehlikeli yerlerde çalışıyor. (V) Kömür damarına ulaşmak için küçük demir yolu ara- balarına biniyor ve labirent gibi tünellerde kilometrelerce yol gidiyorlar. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerle ilgili aşağı- dakilerden hangisi söylenemez? A) I. cümle, şimdiki zamanda çekimlenmiştir. B) II. cümlede, niteleme sıfatı kullanılmıştır. C) III. cümlede, işaret zamirine yer verilmiştir. D) IV. cümlede, durum zarfı kullanılmıştır. E) V. cümlede, birden fazla edat vardır.

0 DENEME-8 18. (1) Kitap okumak, zengin bir kelime hazinesiyle düşünüp ifade edebilmenin olmazsa olmaz kural- larındandım (II) Hâl böyleyken şairlerin kitapla haşır neşir olma ihtiyacı da pek yabana atılacak türden değildir. (III) Allah vergisi bir yeteneğe sahip olmak, iyi şairliğin vazgeçilmezi olabilir ama iyi ve etkili şiir söylemenin bir yanı da iyi okumaya dayanmakta- dır. (IV) Öyle ki birçok şairin sadece şiirlerine ba- karak hangi kitaplarla arkadaşlık ettikleri kolayca anlaşılabilir. (V) Bu durum, divan şairleri için de geçerlidir. Bu parçada numaralanmış cümlelerle ilgili ola- rak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? cümle özne ve yüklerden oluşmuştur. B) II. cümle olumsuz bik jsim cümlesidir. III. cümlede "ama" bağlacı cümleleri birbirine bağlamıştır. IV. cümlede yan cümlecik nesne görevindedir. EV. cümle yapı bakımından basit bir isim cümledir.

17. (1) Montesquieu bir anlamda, klasik düşünürlerin sonuncu- su; bir başka anlamda, sosyologların ilkidir. (II) Başka bir ifadeyle, klasik düşünceyi toplumun genel anlayışı içinde yeniden yorumlamış ve toplulukların gelişimini sosyolojik olarak açıklamaya çalışmıştır. (III) Montesquieu, gelişim ve ilerlemeye, çağdaşı düşünürlerle aynı pencereden bakma- maktadır. (IV) O, diğerlerinden farklı olarak ilerlemenin yal- nızca iyi şeylerin artışı biçiminde doğduğu görüşünü benim- sememiştir ((V) Kısacası Montesquieu, hep daha iyiye gidiş olarak görülen ilerleme düşüncesini kabul etmemektedir. (VI) Ona göre ilerleme, Auguste Comte gibi düşünürlerin id- dia ettiği gibi her zaman bir öncekinden daha iyi konuma gelmek demek değildir. Bu parça iki paragrafa ayrılmak istense ikinci paragraf numaralanmış cümlelerin hangisiyle başlar? AUFROU AYII B) TIN CIV www D) V Ę VI TVT DENEME

Beethoven çok verimli ve yenilikçi bir besteci. Beste yapma hızı ve bestelerindeki yenilikler dinleyicilerini olduğu kadar eserlerini icra edenler için de şaşırtıcı. Duyma yeteneğini yitirene kadar çok başarılı bir piyanist olarak tanınan ve belki de o nedenle besteciliği iyi değerlendirilemeyen Beethoven, çalınamaz denen kendi bestelerini etkileyici bir biçimde seslendirmesi ve doğaçlama yeteneği ile dikkati çekiyor. Çekemezler etrafında sarmalanivor. Eserlerinin icrasında yaşadığı sıkıntılar, müzisyenlerin "Bu eser çalınamaz." diye isyan etmeleri ve çoğunlukla değerini vererek çalmamaları da Beethoven'in hak ettiği üne erişmesini geciktiren önemli engeller olmuş. Hem eserlerin yazılış süreçleri hem de icralarında yaşananlar, Beethoven'in notalarının yayıncıları ile yaşadıkları da oldukça ilginç. Bu parçada Beethoven'e yönelik olumsuz durumların hangisine değinilmemistir? A) Kıskanılmasına B) Yoksulluğuna C) Sağlık sorunlarına D) Anlaşılamamasina E) Değerinin geç bilinmesine B

Deneme Modu 6, 7 ve 8. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız. Herakleitos; insanları bilgiyle ilişkileri bakımından "anlamayı bilen- ler" ve "anlamayı bilmeyenler" şeklinde ikiye ayırır. Anlamayı bilen- ler, her zaman araştıran kişilerdir; bilmeyenler ise sağırlar gibidir. Herakleitos'a göre insanların çoğu, evrendeki yasayı görememek- tedir. Bunun nedeni, bedensel hazları fazlaca önemsemeleridir. Ona göre insanın bilgi edinmesindeki iki önemli kaynak; gelenekler ve duyulardır fakat her ikisi de gözden geçirilmelidir. Ayrıca bilgiyi bi- riktirmek, çok şey bilmek anlamına gelmemektedir. İnsan, gelenek ve duyulardan gelen bilgileri aynen kabul ediyorsa yanılabilir. Bu nedenle insan, her iki bilgi kaynağını aktif biçimde sorgulayıp an- lamlandırarak bilgeliğe ulaşabilir. Bilgeliğin temel amacı, evrende hüküm süren yasayı anlamak ve ona göre yaşamaktır. Q DENEME-6 6. Bu parçaya göre Herakleitos ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A Bilgiyle bağlantısı yönüyle bireyleri sınıflandırdığı BY Bilgeliğin esas hedefinin ne olduğunu açıkladığı Bilginin doğruluğunun araştırılması gerektiğine inandığı DY Bedensel hazlar üzerine bir düşüncesinin olduğu Bütün yapıtlarında evrensel konulara yer verdiği 1. Bir ressamın yapacağı tabloda geleneksel yöntemleri göz ar- di etmesi II. Bir internet sitesinden alınan bilginin yazılı kaynaklardan da doğruluğunun araştırılması III. Bilim insanının yeni bir buluş için laboratuvarda deneysel gözlem yapması Bu parçaya göre yukarıda sıralanan durumlardan hangileri "bil- gi edinmedeki kaynak" için örnek olabilir? A) Yalnız I B) Yalnız II D) I ve IN E) II ve III C) I ve II 9.

Selam olsun bizden güzel dünyaya Bahçelerde hâlâ güller açar mı? Selam olsun sonsuz güneşe, aya Işıklar, gölgeler suda oynar mı? Hepsi güzeldi kar, tipi, fırtına Günlerin geçişi ardı ardına Hasretsiz bir kanat şakırtısına Mavi gökte kuşlar yine uçar mı? Uzak, çok uzağız şimdi ışıktan Çocuk sesinden, gül ve sarmaşıktan Dönmeyen gemiler olduk açıktan Adımızı soran, arayan var mı?.. 1. Bu dizelerde kaç tane çekimli fiil vardır? A) 2 B) 3 C) 4 D) 5 E) 6

Ressamın çokça kullandığı öncelikli renkler 16. y 1958, Aydın'da Vali'ye gittim. "Açılış yapılacak baraja beni gön- der, resim çekeceğim." dedim. Şoför dedi: "Ben bir kestirme yol biliyorum, oradan gidelim." Kestirme yoldan giderken yolu kay- bettik. Yolu kaybedince de nereye gitsek karşıma hep o büyük kayalar çıkıyordu. Güneş battı ve zifiri karanlık oldu. Gidiyoruz, baktım bir ışık var. Bir kahve... Kahveye girdik, adamlar oyun oy- nuyor. Lüks lambasıyla aydınlanıyordu. Biraz sonra gözüm ışığa alıştı, bir de baktım ki kahvede masa yok. Sütun başlıklarını ma- sa yapmışlar ve üstünde domino oynuyorlar. Tarih ve bugün içi içe yaşıyordu. Böyle acayip bir yer hayatımda görmedim. Hara- be dediğin harabedir. Ama bu öyle değil, bu bambaşka. Bu, ta- rih içinde yaşayan bir şehir... Baktım ki taşların içinden suratlar bana bakıyor. Hemen aklıma röportajın adı geldi: Aphrodisias Çığlığı. O taşlar bana bakıyor ve "Beni buradan kurtar!" diye çığ- lık atıyordu. Bu olay aşağıdakilerden hangisini anlatıyor olabilir? A) Ülkemizdeki tarihi kalıntıların baştan savma korunmasını B) Afrodisyas antik kentinin bir fotoğrafçı tarafından bulunma- sını C) Halkımızın antik kent kalıntılarını yaşamlarının içinde tutma- sini D) Afrodisyas'ın bir bölümünün ilk fotoğraflarının çekilmesini E) Afrodisyas antik kentinin müzelerin gündemine girmesini 71

gia- enfil alar cak- eleri dü- dini Engi- YAYIN DENIZI 16. Sıkıntı ve kederden pamuk tarlası saçları tiftik yu- mağına dönen adam, günlerdir evinden dışarı çı- kamadı. Bu cümle ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangi- si söylenemez? A) Birleşik sözcüğe yer verilmiştir. B) Yan cümle temel cümlenin nesnesi görevinde kullanılmıştır. C) İsim tamlaması sifat göreviyle kullanılmıştır. D) Sifat-fiil vardır. E) Yer-yön zarfına yer verilmiştir.

TÜRKÇE (1) Düşünmek insana, insan yaşamına bütünsel bir bakışla doğru olarak algılayamayız. (III) Dolayısıyla dünyaya bir ya da bakmaktır. (II) Düşünce alanımızı daralttığımız zaman dünyayı gerçekleşmiş olur. (IV) Gerçek anlamda düşünmek dünyayı ve birkaç açıdan değil farklı açılardan bakarsak düşünme eylemi kendini, dünyadaki kendini ve kendindeki dünyayı doğru ola- rak kavrayabilmek için usunu iyi kullanmaktır. (V) Usumuzu iyi kullanmamız gerektiğini bize ilk olarak üstüne basa basa söy- leyen 17. yüzyılda Descartes olmuştur. (VI) Descartes'in başlı- ca amacı düşüncede ve eylemde her şeyi usun yardımıyla açık bir biçimde görmek ve böylece yaşamın yollarında güvenle yürüyebilmektir. U MA TESTI 7. Bu parça iki paragrafa ayrılmak istense ikinci paragraf nu- maralanmış cümlelerin hangisiyle başlar? A) II B) III C) IV D) V E) VI

36-37. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız. Günümüzde her şeye kolay ulaşılabildiği için faydasız, niteliksiz kitaplara da o kadar kolay ulaşılabiliyor. Ebeveynler de ki- tap seçerken daha dikkatli olmalı. Daha nitelikli eserleri araştırarak bulmalı. Genç okurlar ise okudukları her kitaptan sonra o kitabın kendilerine ne kattığını sorgulamalı. Okuduğumuz her kitabı sevmek zorunda değiliz. Daha az sevdiğimiz, daha çok sevdiklerimiz olacak bence. Fakat niçin sevdiniz o kitabı, niçin sevmediniz? Kendi içinizde bunun değerlendirmesini yapmalısınız. Araştırmalısınız. Bazen kitap sizi bulur fakat bazen de siz kitabı bulursunuz. Yeni bir kitap okumak için illa öğretmeninizin tavsiyesini beklememelisiniz. Mesela niçin siz öğretmeninize bir kitap tavsiyesinde bulunmayasınız? BAKA 36. Bu parçadan aşağıdakilerden hangisi çıkarılamaz? A) Son yıllarda niteliksiz kitap sayısında ciddi bir artış olduğu B) Okunan kitaplarla ilgili kişisel eleştirilerin nedenlerinin belirlenmesi gerektiği C) Okuma konusunda yetkinliği olan birine kitap önerisinde bulunulabileceği D) Anne ve babaların çocukları için seçtikleri kitaplarda daha titiz olmaları gerektiği E) İstenen nitelikte kitaplarla bazen tesadüfen karşılaşıldığı 3 1

29. Sultan II. Abdülhamit Dönemi, II. Meşrutiyet Dönemi ve Cumhuriyet Dönemi'nde çok sayıda eser vererek bu üç dönemin gençlerine hitap eden Ahmet Refik, okurlarına tarih sevgisini de aşılamayı başarmıştır. Çalışmalarını hazırlarken arşiv belgeleri, Osmanlı kronikleri ve yabancı tarihçilerin yazdığı eserlerden faydalanmıştır. Kitaplarını kaleme alırken halkın çoğunluğunun anlayabileceği yalınlıkta bir üslup kullanması, klasik bir tarih anlayışının dışına çıkarak Osmanlı devirlerinde toplumsal hayatın izlerini sürmesi, onun büyük bir okuyucu kitlesi tarafından ilgiyle takip edilmesini sağlamıştır. Bu tarih yazımını vatana ve millete bağlı insanlar yetiştirmek için önemli bir araç olarak kullanan Refik, halkın bu değerleri benimsemesi için oldukça gayret etmiştir. Bu parçadan Ahmet Refik ile ilgili aşağıdakilerin hangisi çıkarılamaz? A) Eserlerini sade bir üslupla kaleme aldığı B) Eserlerinde bilimsel niteliği olan kaynaklardan yararlandığı C) Üç kuşağın farklılıklarını ele alıp gençlere seslendiği D) İnandığı değerleri halka aşılamaya çalıştığı E) Tarih sevgisini okurlara bir amaç doğrultusunda aktardığı

26. İlki bir cins şöhret avcılığı... Kadri bilinmemiş ve bir kenarda ölüme terk edilmiş eserlere iadeiitibar için uğraşmayı görev belledim. Onların hatırlandığını, müsvedde hâlinde kalanların yayına hazırlandığını gördükçe mutlu oluyorum. İkincisi daha özel... Edebiyat tarihi, öncekileri aşarak, çağdaşlarıyla savaşıp yenerek ölümsüzlüğe hak kazanmış eserlerin tarihidir. Edebiyat tarihçisi, sanki devletin resmî vakanüvisi gibi, sadece galibiyetleri ve galipleri anlatır. Oysa mağlubiyetlerin yıkık, devrik şahitleriyle dolu bir ormana dönmüş arka sokaklar benim için çok daha önemlidir. nuxvo Bu parça aşağıdaki soruların hangisine karşılık olarak söylenmiş olabilir? nahess not nois A) Edebiyat tarihçisi olarak niçin daha çok geri planda kalmış eserlerle ilgileniyorsunuz? B) Son çalışmalarınızda izlediğiniz metot hakkında okurlarınızı bilgilendirebilir misiniz? C) Yazarların kendilerini öne çıkarmamaları üzerine hangi yorumları yapabilirsiniz? D) Geçmişte unutulmuş, değeri bilinmemiş eserlerin tanıtılması için hangi yollara başvurulmalı? E) Resmî edebiyat tarihlerinin iki önemli hatası üzerinde durmuşsunuz, bunları açıklar mısınız?

ENEMELERI ][ DENEME-1 23. Zamanımızın pek itibarlı isimlerinden biri olan İngiliz düşünür Bertrand Russell, "Dünyada mesut dediğimiz insanların en göze çarpan özelliği kendilerinde yaşama zevki olmasıdır." demiştir. Bu cümlenin nesnesinde aşağıdakilerden hangisi yoktur? A) Sifat B) Derecelendirme zarfı C) Belgisiz sifat D) Dönüşlüfuk zamiri E) Belirtisiz isim tamlaması

4. Her şeyi söylemiş, konuşacak hiçbir şeyi kalmamış olanlarinn lo suskunluğu ne kadar acı ve korkunçtur. she Bu cümleyle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söyle- nemez? A) Olumsuz isim cümlesidir. B) Öznesi bir söz öbeğinden oluşmuştur. C) Belgisiz sıfatlara yer verilmiştir. D) Tamlayanı adlaşmış sifat olan bir isim tamlaması kulla- nılmıştır. Bir sözcükte birden fazla ses olayı vardy L

# Diraz daha rahattı, çok şükür... 7. Yorgun gözümün halkalarında Güller gibi fecr oldu nümayan, Güller gibi... sonsuz iri güller... Güller ki kamıştan daha nålân. Gün doğdu yazık arkalarından orkulacak şey değil. wbet Test cuğun hâlini harâb ediyor; içinde, dalıp dalıp gidiyor. te'siri kalmamış acaba? t'e ait bu dizelerle ilgili argılardan hangisi yanlış- süne yer verildiği için man- e özelliği taşımaktadır. Onuşma şeklinde olduğun- tekniğinden yararlanmış- in etkisiyle anlam bir di- mlanmayıp sonraki dizele- stir. den alınan bu dizelerde plana atılmıştır. 'un dil özelliklerinin aksi- il kullanılmıştır. bir dizedek! bir dizese baymas/ nin en önemli sanatçısı iirlerinde saf (öz) şiir et- r. hangisi bu şiir anla- Enden biri değildir? 12 iat, gurbet gibi bireysel na alınmıştır. 11 8. Altın kulelerden yine kuşlar, Tekrarını eder ömrün ilân. Kuşlar mıdır onlar ki her akşam, Âlemlerimizden sefer eyler? Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdak den hangisi söylenemez? A) Teşbih sanatına başvurulmuştur. Benzetme B) Tabiattaki izlenimler dile getirilmi C) Anlatımda olağanüstülüklerden. rarlanılmıştır. Aliterasyon ve asonans ile müzikal sağlanmıştır. E) Doğaya ait simgelerle duygular getirilmiştir. 1. Milli Edebiyat Dön aşağıdaki yargılard: tır? I. Anlatımda ağır dilin hâkim olması- II. Aşk ve tabiat gibi konuların işlenme III. Ahengi yakalamada aruzdan yarat nılması A) Aruz ile hece ölç mış, ancak hece derek artmıştır. B) Ziya Gökalp ve kul Türkçülük ak ve hece ölçüsüy C) Konuşma dili il sürmüş, şairler ya devam etmis D) Mehmet Akif E yanından uzak süyle halkın ya lerini anlatan m E) Yahya Kemal Dönemi şiir an ğımsız hareke yışıyla eser ve 2. 1. Sanatçı kişili liğiyle tanınm yaymak, top bir araç olar II. Türkçülük an lerini oluştur kilemiş, onla heceyle şiir III. Şiirlerini, A Hayat adlı