Paragrafta Yapı Soruları

3. Bal arıları, yavru beslenmesi ve kendi gereksinimlerini gidermek için çiçeklerden nektar ve polen toplarlar. Balın hammaddesi olan nektar, çiçeklerin nektar bezlerinden salgılanan ve %80 su içeren şekerli bir sıvıdır. Bal arısı çiçeklerin dip kısmında birikmiş olan nektarı hortum şek- lindeki diliyle emer ve balı midesinde biriktirir. Bu işlem sırasında nektar, arının tükürük bezlerinden ve midesin- den salgılanan çeşitli enzimlerle karışır ve yavaşça bala dönüşmeye başlar. Ayrıca bal arısı aralıklarla mide içeri- ğini dilinin üstüne yayarak balın içinde bulunan su mikta- rını azaltmaya ve enzim faaliyetlerine yardımcı olur. Daha sonra kovana dönen arı, mide içeriğini olgunlaştır- maları için diğer arılara dağıtır. Bu arılar da bir müddet bu işleme devam ederler. Sonunda su miktarı yaklaşık %20 düzeyine inmiş olan bal, petekte depolanmaya başlanır. Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerin hangisi kulla- nılmamıştır? A) Sayısal veriler C) Terim B) Öğretici anlatım P) Benzetme E) Karşılaştırma

Irtünürken 8. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde "nasıl" sözcüğü soru sifatı olarak kullanılmıştır? A) Kilometrelerce yola aç, susuz nasıl devam ederiz? B) O yıllarda bu şehir nasıl güzeldi bir bilsen! C) Bu adam bizi nasıl bir işe bulaştırdı böyle? D) Onları geride bırakıp da nasıl giderim buradan? E) Onu okulda bulacağımızı nasıl tahmin ettin? um, gözlerim kapalı 11

OXAR B20F2CC1 1. Yerkürenin, canlı varlıkların bulunduğu kısmına biyosfer denir. Yerkürenin çapıyla karşılaştırıldığında, biyosfer çok ince bir kuşaktır. Okyanusun tabanından, yaşam izine rastlanan atmosferin en yüksek noktasına erişen, yakla- şık 20 km kalınlıktadır. Biyosfer, dünya yüzeyinin katı kısmı olan litosfer, yer yüzeyinin üzerinde ve altındaki suyu ve havanın su buharını içeren hidrosfer ve yerkürenin etrafini kuşatan hava kütlesi olan atmosfer bölümlerini içerir. Aşağıdakilerden hangisi bu parça için en uygun baş- lık olabilir? A) Biyosferin Oluşumu C) Biyosferin Canlılara Etkisi E) Biyosferin Düzeni B) Biyosfer Nedir? D) Biyosferin Çapı

10. Çinlilerin güzel bir atasözü vardır: "Gülümsemesini bil- meyen insan dükkân açmamalıdır." Çünkü gülümseme, bütün dillerin üstünde bir anlaşma aracıdır. Bu parçada aşağıdaki eklerden hangisi yoktur? A) Tamlayan B) Belirtme durumu C) Çokluk D) Yönelme durumu E) Bulunma durumu (2019-MS

37-38. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız. Türkiye'de görülen iribaş deniz kaplumbağası (caretta ca- retta) etçil, yeşil deniz kaplumbağası (chelonia mydas) ise otçul besleniyor. Deniz kaplumbağalarının denizdeki canlı çeşitliliğini korumada önemli bir rolü var. Kaplumbağala- rın kıyılarımızda bıraktığı yumurtaların çoğu çatlamıyor. Embriyolar mikroplar nedeniyle ölebiliyor, yumurtalar ye- ni yuvalar kazan diğer kaplumbağalar nedeniyle açıkta ka- labiliyor. Yumurtalarının ince kabuklarını kırıp çıkabilenler ise kuşlar tarafından yenmeden denize ulaşmaları gereken bir mücadeleye girişiyor. Bu arada kaplumbağaların deni- zanası sanarak gıda amacıyla tükettikleri plastik poşetler, yutabilseler bile sindirim sistemlerini bozuyor. Bu neden- lerden dolayı yumurtadan çıkan kaplumbağaların yalnızca yüzde biri erişkinliğe ulaşabiliyor. Bu canlıların korunması için üreme sezonunda kumsala giriş yasaklanmalı ve böl- ge halkı eğitilmelidir. Ayrıca yüksek dalgaboylu (kırmızı, sa- rı) veya düşük basınçlı sodyum lambalarının kullanımı sağ- lanmalı, kumsallarda yanlış yapılaşma önlenmeli; yuva tah- ribatlarının kontrolü, kafesleme ve yer değiştirme yöntem- leriyle gerçekleştirilmelidir. OZDEBI YAYINLA 37. Bu parçadan "deniz kaplumbağaları" ile ilgili olarak aşağıda- kilerden hangisine ulaşılamaz? A) Doğal dengenin korunmasında pay sahibi olduklarına BDeğişik türlerinin olduğuna C)Yaşam alanlarının korunması noktasında toplumun bilinç- lendirilmesi gerektiğine D) Haklarında kesin bilgilere sahip olunmadığına E) Salt doğal şartlar nedeniyle risk altında olmadıklarına 38. Bu parçanın anlatımıyla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? 39. 40.

Kaan uzun süredir yalnız yaşıyordu. II. Ev işleri konusunda becerikliydi. III. Onun durumundakiler hep böyleydi. IV. Temizlikten yemeğe tüm işlerini kendi yapıyordu. V. Nefret de etmezdi bunlardan. 7. 1. Numaralanmış cümlelerin tek yüklemli bir cümlede anlam bakımından tam olarak birleştirilmiş hâli aşağıdakilerin hangisidir? A) Uzun süre yalnız yaşayan herkes gibi ev işlerinde becerikli olan Kaan, temizlikten yemeğe tüm işleri nefret de etmeden kendisi yapıyordu. Kaan, B Temizlikten yemeğe tüm işlerini kendisi y bunlardan nefret etmezdi; becerikliydi aynı durumda yapan olan herkes gibi. C) Uzun süredir yalnız yaşayan Kaan, ev işlerinde becerikli olan herkes gibi temizlikten yemeğe tüm işlerini kendisi yapıyordu. D) Kaan uzun süredir yalnız yaşadığı için ev işleri konusunda becerikliydi ydi ve temizlikten yemeğe tüm işlerini kendisi yapıyordu. Becerikli oluşunu herkes gibi yalnız yaşamasına borçlu olan Kaan, temizlikten yemeğe tüm işlerini kendisi yapıyordu.

NLARI - Üzerinde yaşadığımız topraklarda farklı kültürler yeşermiş sanatımızda kullanmak eserlerimizi zenginleştirecektir. Birbi- ve solmuş, hepsi geride izler bırakmış. Bu mirası keşfetmek, rine zıt kültürlerin kesiştiği bu coğrafyada yaşamanın doğur- duğu çatışma ve zorluklarla mücadele ederken nimetlerinden de faydalanmak gerek. Bugün bu topraklarda Grimm Kardeş- ler Masalları'nı ve Anadolu masallarını yabancılaşmadan oku- yabiliyor ve onlarla özdeşleşebiliyoruz. Bütün bunlar eserleri- mize maya olabilir. 25. —III Bu parçanın başına düşüncenin akışına göre aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? A) Bir sanatçının ölümsüz karakterler oluşturması, bence ge- leneksel eserleri incelemesine bağlıdır. BY Bir yazarın kitapları, içeriğine göre ulusal ya da evrensel nitelikli olarak değerlendirilebilir kanımca. C) Yazarların kendi ulusal kültürüne yabancı kalıp dünyaya açılmasının imkânsız olduğunu savunuyorum. D) Yazarlık prensibi olarak tüm dünya kültürlerinin insanlığın ortak mirası olduğunu düşünüyorum. E Bati ve Doğu'nun kesiştiği bu coğrafyada edebî eserler, ya- zarın kendi yerel kimliğine göre şekilleniyor.

04 Paragrafta Yardımcı Düşünce 1. Başkalarınkini bilmiyorum ama benimki aslında sadece mavi değil. Hatta bir şiirimde vardır, Üzgün Kediler Gazelinde, mavi aynı zamanda kırmızı anlamına da gelir benim için. Yani "sadece bir renk değil" diyor ya Edip Cansever, "mavi huydur bende" diyor. Evet, mavi bende de aslında bir durum oldu. Bir renkten fazla bir şey oldu. Açıklık oldu, iyilik, doğruluk, merak, şaşkınlık, güzellik, tabiat oldu. Gençlik oldu tabii en çok. Mavi bende insanın kendisinden çok başkası olması duygusu galiba. Aşağıdakilerden hangisi düşüncelerini parçada dile getiren şairin bir özelliğidir? A) Edip Cansever'in şiir anlayışını benimseme B) Duygu, düşünce ve hayallerini belli renk imgeleriyle dile getirme C) Şiir sanatına renklere farklı anlamlar yükleyerek yön verme D) Renklere yaklaşım tarzı açısından şiirde öncü sanatçı olmer E) Toplumsal yaşama farklılık katmak amacıyla şiiri araç olarak kullanma

9. Kimi zaman, dibinde girdaplar, gizemli mağaralar, tehli- keli yaratıklar olduğunu kolaylıkla hayal edebileceğiniz ama o an durgun, o an çarşaf gibi gergin görünen ok- yanus kıyılarına benzeyen bir yalnızlığa bulanırsınız. Kı- pırdayan hiçbir şey kalmamıştır yanı başınızda ve siz de mahkûm olmuşsunuzdur isteksiz ve kıpırtısızlığa. Gitmek istersiniz, gidemezsiniz. Giderek ağırlaşan nefesinizi his- sedersiniz. Sonra, baktığınız renklerin keskinliklerini, do- kunduğunuz şeylerin şekillerini kaybettiğini, o ana dek sorunsuzca dönmekte olan dünyanın tökezlediğini fark edersiniz. Aslında tökezlemekte olan sizsinizdir. Bu parçanın anlatımı için aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Benzetmelerden yararlanılmıştır. B) Niteleyici sözcüklere yer verilmiştir. C) Devrik cümleler kullanılmıştır. DY Duyu aktarımı yapılmıştır. E) Abartılı bir söyleyişe başvurulmuştur. ru U ol rin içi m Bu ha D

24. 1. bu inandırıcılık ilkesidir II. söylemi denetleyen de III. gerçekçi romanda IV. her şeyden önce öykünün V. inandırıcılığı gözetildiği için Yukarıdaki sözlerle anlamlı ve kurallı cümle oluşturu- lursa sıralama nasıl olur? A) III-V-IV-II-I C) V-III-IV-11-1 B) II-IV-V-|-||| D) III-IV-V-||-| E) II-IV-V-I||- |

layan gat yol 16/Belçikalı oto yarışçısı Camille Jenatsky, 29 Mart 1899 tarihinde akülü arabası ile Paris yakınlarındaki bir pistte yaptığı test sürüşünde, saatte 100 km hızın üzerine çıkan ilk insan olur. Bu rekortmen araba, iyi bir gazete okuru olan ünlü oyuncak yapımcısı Ernst Paul Lehmann'ın dikkatini çeker. (1) Teknolojik yeniliklere çok ilgi duyan Lehmann, özellikle arabanın sessizliğinden etkilenir ve onun gibi aküyle çalışan bir tekne yaptırın (II) Böylece Avrupa'daki bu ilk akülü teknenin sahibi olan Lehmann, onunla evinin yakınındaki nehirde epey bir zaman geçirir. oyuncağını yapmaya gelmiştir, kısa sürede onu da imal (III) Ama artık sıra, Camille Jenatsky'nin arabasının eder. (V) Ernst Paul Lehmann, oyuncaklarına Aha, Oho, Ehe, Lulu gibi komik isimler vermektedir. (V) Uhu adını verdiği bu oyuncağın patentini de alan Lehmann bu sayede kısa sürede zengin olur. Bu parçada numaralanmış cümlelerden hangisi çıkarılırsa düşüncenin akışı bozulmaz? B) II C) III D) IV EJV 202 18.

2. (1) Eski Anadolu Türkçesi denilen devrenin en büyük tem- silcilerinden olan Yunus Emre, dilimizi son derece güzel kullanıp işleyen, geliştiren büyük bir sanatkârdır. (II) Dili eşsiz bir kudret ve hünerle kullanan Yunus'un şiirlerinde Türkçe en güzel şeklini almıştır. (III) Dilimizin millî sesini, millî çehresini ve dehâsını o devirde en iyi aksettiren sanatçı odur. (IV) Onun dili en güzel, en hâlis Türkçedir. (V) Yunus halkın dilini en canlıi, en ışıklı ve en sıcak şekil- de kullanmıştır. (VI) Türkçenin bir edebiyat ve kültür dili olmasında hizmeti son derece büyüktür. (VII) Türk insa- nının bütün duygu, heyecan ve düşüncelerini, bütün iç zenginliğini en iyi şekilde verebilmiş, konularını bu toprak- lardan seçip işlemiştir. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisi düşüncenin akışını bozmaktadır? A) II B) III C) V D) VI E) VII

ca- cu- da la 71 Edebiyat Sokağı Maya uygarlığının çöküşü üzerine yapılmış,başarılı bir Mel Gibson filmi ... Filmin başlarında kabilenin yaşlı bilgesi ço- cuklara bir hikâye anlatıyor...derin ve anlamlı bu hikaye, belki de filmin özü. Aynı zamanda hepimizin hikâyesi san- ki: İliklerine kadar hüzne bulanmış bir adam yalnız başına oturuyordu. Bütün hayvanlar onun yanına gelip şöyle dedi: "Seni üzgün görmek istemiyoruz... Bize ne istediğini söyler- sen belki sana yardımcı olabiliriz." Adam şöyle karşılık ver- di: "İyi bir görüş gücüne sahip olmak istiyorum." Akbaba cevap verdi: Benimkini alabilirsin. Adam: "Güçlü olmak istiyorum" dedi. Jaguar:"Benim gibi güclü olabilirsin." Sonra adam şöyle dedi: "Yeryüzünün bütün sırlarını bilmek istiyorum." Yılan cevap verdi: "Ben sana onları gösteririm." Ve bu böylece bütün hayvanlar arasında devam et- ti. Ve adam onların verdiği tüm yetenekleri alarak oradan uzaklaştı.. Baykuş bütün hayvanlara dedi ki; "Artık adam çok şey bili- yor ve çok şey yapabilir Birden içimi bir korku kapladı." Geyik şöyle dedi: "Adam ihtiyacı olan her şeye sahip. Artık üzüntüsü geçecek." Ama baykuş cevap verdi: "Hayır. Ben adamın içinde büyük bir boşluk gördüm. As- la dolduramayacağı derin bir açlığın yarattığı boşluk. Onu üzen de ona bunları isteten de o. Almaya devam edip du- racak. Ta ki dünya ona şöyle söyleyene kadar: "----." Bu parçanın sonun düşüncenin akışına göre aşağıdaki- lerden hangisi getirilmelidir? + A) Artık sana verebilecek bir şeyim kalmadı B) Bir türlü insan olmayı beceremediniz C) Ne zaman gerçek anlamda akıllanacaksınız D) İnsan derdi ile olgunlaşırmış E Hayat tecrübeden başka ne işe yarar

13. (I) Bu sistem sayesinde gemilerde bir veya iki direk olmasına rağmen Akdeniz'de üç direkli, üç yelkenli gemiler de geliştirip kullanmışlardır. (II) 12. yüzyılda gemi yapım sanatı açısından Araplar, Avrupalılardan çok ileri bir seviyedeydi. (III) Araplar bu yüzyılda, gemi kenar tahtalarını gövdeye sabitlemek ve kıç ta- rafını birleştirmek için tahta kazık veya demir mıhlar yerine baş- ka bir ekleme sistemi geliştirmişlerdi. (IV) Arap denizcilik tekni- ğinin bir başka özelliği ise üç köşeli yelken sistemidir. (V) Bu ek- leme sisteminde Hindistan cevizi liflerinden yapılma ince halat- lar kullanmışlardır. Yukarıda numaralanmış cümleler anlamlı bir bütün oluştu- racak biçimde sıralandığında hangisi baştan ikinci olur? A) P D) IV B) K C) III E) V inann Bu pa den A) G ģ B) S S C) E S D) S Ç E) S b

20. I. Günümüz Iran'ında, her ne kadar İslami bir kökeni olmasa da bir şenlik olarak kutlanır. II. Bazı topluluklar bu bayramı 21 Mart'ta kutlarken diğerleri, kuzey yarım kürede ilkbaharın başlamasını temsilen 22 veya 23 Mart'ta kutlarlar. S III. Yazılı olarak ilk kez 2. yüzyılda Pers kaynaklarında adı geçen nevruz, İran ve Bahai takvimlerine göre yılın ilk gününü temsil eder. IV. Anadolu ve Orta Asya Türk halklarında da Göktürkle- rin Ergenekon'dan çıkışı anlamıyla ve baharın gelişi olarak kutlanır. V. Aynı zamanda Zerdüştlük, Bahailer için de kutsal bir gündür ve tatil olarak kutlanır. 2 Yukarıdaki numaralanmış cümleler anlamlı bir bütün oluşturacak biçimde sıralandığında hangisi baştan üçüncü olur? || C) III D) IV E) V 2

18. (1) Bir insanla tanıştığımızda yaşı, cinsiyeti, saç ve ten rengi gibi fiziksel özelliklerine göre o kişiyle ilgili bir ilk izlenim edi- niyoruz. (II) Aynı değerlendirmeyi ses tonu için de yapıyoruz, insanların ses tonları parmak izleri gibi eşsiz. (III) Örneğin radyo tiyatrosu ya da podcast dinlerken veya telefonda ko- nuşurken sesini duyduğumuz kişi hakkında kadın mı, erkek mi; genç mi, yaşlı mı şeklinde çeşitli tahminlerde bulunabili- yoruz. (IV) Titrek bir ses çekingenliği, korkuyu, kaygıyı ya da kararsızlığı ele veriyor. (V) Kişi çenesini çok az hareket etti- rerek genizsi bir ses tonuyla konuşuyorsa bu onun öfkeli, yar- gılamaya hazır, agresif olduğunu gösteriyor. Düşüncenin akışına göre "Ayrıca ses tonu, insanların duy gu durumu hakkında da fikir verebiliyor." sözleri numaralar mış cümlelerin hangisinden sonra getirilmelidir? p D) IV B) II C) III E