Paragrafta Yapı Soruları

8. Cocuklar için yazmak zor eylemdir. (II) Bu nedenle çocuk ve gençler için yazarken taşıması zor sorumluluk altına giri- liyor. (III) Hep tetikte olmak gerekiyor. (IV) Başka bir deyişle çocuk ve gençlere yazarken ayakları köstekli at gibi olunu- yor. (V) Şaha kalkmak, aklına geldiği gibi yazmak bize göre değil. (VI) Her konuyu, sözü, tümceyi akıl ve beğeni süzge- cinden geçirmek zorundayız. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisinden sonra "Cünkü çocuk kitaplarında yapılan hata, mezara kadar etkisini sürdürür." cümlesi getirilirse anlam akışına uygun olur? (A) I B) 11 kästek = engel CHIL DHV E) V 2.

31. Eğer bir makine yapmak isteseniz, bunu milyonlarca kişiye propaganda yapmak için kullanmaya kalkışsanız Facebo- ok gibi başaramazsınız. Ama bazen çabukluk onarılmaya- cak hatalara yol açıyor. Bir zamanlar geçerli bir söz vardı, "Paran kadar konuş." diye. Şimdi tanınmışlığın, ilgi gör- menin iki ölçütü var: "Ne kadar takipçin var? Ne kadar tıklanıyorsun?" Çoğu sanatçı için takipçilerinin niteliği, bil- gi düzeyleri, o konudaki donanımları, eğitimleri hiç önem- li değil, bunlar dikkate alınmıyor. Önemli olan sürümden kazanmak. Birtakım medya mensupları da en çok satanlar kitap listesinin analizini yapacaklarına, ortalama zevkin sa- vunuculuğunu üstleniyorlar. Bu parçadan hareketle aşağıdaki yargıların hangisine ulaşılabilir? A) Takipçi sayısının çokluğu, bir yazarın okunduğunun en önemli göstergesidir. B) Sanat dünyası, niteliği göz ardh ederek sayıya önem vermeye başlamıştır. JUOK C) Bir yazar, sanal dünyayı dikkate aldığı ölçüde başarılı olur. D) Yazarla okur arasındaki bağ, dijital dünyada gelişmek- tedir. E) İnternette takipçi çokluğu, yazarların sorumluğunu artır- maktadır.

32. ---- Yeryüzündeki yapısal farklılıklar, örneğin dağlar ve okyanuslar yerçekiminin bölgesel olarak farklı olmasına yol açıyor. Araştırmacılar bu farkları ölçmek için Avrupa Uzay Ajansı'nın uydusu GOCE ve ABD'yle Almanya'nın ortak uydusu Grace'den yararlanıyorlar. Bu uydularla. yapılan gözlemler Antarktika'nın batı bölgesinin üzerin- deki yerçekiminin son yıllarda giderek azaldığını göster- di. Bu durum, bu bölgede bir kütle kaybı olduğu anla- mına geliyor. Antarktika'daki buzulların erimekte olduğu biliniyordu, ancak bu gözlemler erimenin ne kadar kütle kaybına yol açtığını da gösterdi. Bu parçanın başına düşüncenin akışına göre aşağı- dakilerden hangisi getirilmelidir? A) Üstelik küçülme hızı da yıldan yıla artıyor X B) Buna göre son üç yıl içinde Antarktika her yıl ortala- ma 125 kilometre küp kadar küçüldü C) Uydulardan elde edilen verilerin birleştirilmesiyle oluşturulan bu görüntüde Antarktika'daki kütle kaybı görülüyor D) Bilim insanları gezegenimizin yapısını daha iyi anla- yabilmek için uydulardan yararlanarak farklı bölge- lerdeki yerçekimini inceliyorlar E) Kütle kaybı olan yerler kırmızı renge boyanarak gös- terilir

05 22. Atil bilgi; bir kimsenin bildiği ancak tam manasıyla anlamadığı ve bu nedenle kısıtlı olarak tanıyabildiği, ifade edebildiği veya kullanabildiği bilgilere verilen addır. Buna örnek olarak bir öğrencinin ezberlediği matematik formülleri verilebilir, öğrenci formülü kullanmaktadır ancak formülün tam olarak ne anlama geldiğini kavramamıştır. Atıl bilginin önemli örneklerinden biri de bir dil bilgisi kuralını, o kuralın dilin sistemindeki etkisini bilmeden ve dili konuşurken o kuralı nasıl kullanacağımızı tam anlamadan körü körüne ezberlememizdir. Aynı örnek, kelimeler için de geçerlidir. TYT DENEME SINAVI Bu parçanın sonuna düşüncenin akışına göre aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? A) Sözlük tanımlarını ezberlediğimiz kelimeleri iletişim sırasında anlayamayabilir veya doğru kullanamayabiliriz A A B) Kelimeleri onların akla ilk gelen anlamıyla kullanmak, kelime hazinemizi Zayıflatıp yaratıcı düşünmemizi engeller C) Onları içinde bulunduğu cümlenin anlamına uygun olarak kullanmadığınızda onlar da atıl duruma gelmektedir D) Sözlüklere başvurarak anlamlarını öğrendiğimiz birçok kelime, aslında anlamına uygun kullanılmamaktadır E) Bunun gibi birçok örnekte atıl bilginin hayatımızda ne kadar kritik role sahip olduğunu görmek mümkündür 2

8. Bir yerde herkes birbirine benziyorsa orada kimse yok demek- tir. Bu cümle ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylene- mez? A) Birleşik çekimli bir eylem kullanılmıştır. B) Birden fazla belgisiz zamk vardır. C) Olumlu bir isim cümlesidir. D) İşaret zamiri kullanılmıştır. E) Farklı türde eylemsilere yer verilmiştir. 10

15. Yüzgeçler hazırsa, derin sulardan da korkmuyorsanız Küçük Karabalık ile yüzüp denizlere ulaşabilirsiniz. Ancak balıkçıllara ve yengeçlere dikkat etmelisiniz. Balık Nine'den dinleyeceğiniz bu masal bittiğinde eminiz ki gece uykuya dalamayan ve Küçük Karabalık'ın maceralarını düşünen birçok yüzücü olacaktır. Bu parçada aşağıdakilerden hangisi yoktur? A) Birden fazla birleşik zamanlı fil BY Birleşik yapılı isim ve fiil Fiilden türemiş isimler Aitlik ve hâl ekini birlikte almış isim E) Yapım eki alırken ünlü kaybına uğramış sözcük M A L

8. Sesler, bir bakıma duygu ve düşüncelerin görüntüleridir. Ses- lere bu duygu ve düşünceyi yükleyebilmek için prozodiden (vurgu, durak, ezgi gibi ses bilgisi ögelerinin tamamı) fay- dalanılır, Prozodinin en önemli ögelerinden biri olan tonlama; cümleyi kuran kişinin, cümlede tanımlanan olay karşısındaki duruşunu ortaya koyar. Bu açıdan tonlama, iletişim süreci- nin önemli unsurlardan biridir. İletişim ise iki veya daha fazla kişi arasında kurulan bağ, birliktelik ve ortaklık süreci ile ya- pilan mesaj alışverişi olarak tanımlanmaktadır. Prozodik öge- ler yani vurgu, tonlama, ezgi, durak vb. bu alışverişin ama- cina uygun olarak ilerlemesini sağlamaktadır. Bu parçanın yazarının aşağıdakilerden hangisini söyle- mesi beklenemez? A) Prozodi bireyin duygu ve düşüncesini seslere aktarmada işlevseldir. Seslerin amacına uygun kullanılmaması evrensel bir so- run olarak görülmelidir. C) Gönderici ve alıcı arasındaki mesaj alışverişi İletişim öge- sinin içinde yer alır. Ses bilgisi ögelerinin bütünü prozodi kavramı içinde de- ğerlendirilir. E) Tonlama, konuşanın bir olayla ilgili kişisel tavrını göster- mesini sağlamaktadır. # 127

Kadızâde-i Rûmî, büyük bir İslam ve fen âlimiydi. Dedesi, Murat Hüdavendigar Devri ulemasından Kadı Mahmut Efendi'dir. Dedesinin sahip olduğu Kadı sıfatından dolayı bu zat, Kadızâde olarak tanınmıştır. Kadızâde-i Rûmî, ilme çok heves eder ve her firsatta bilgisini artırmak için gayret gösterirdi. Bursa'da tahsilini tamamladıktan sonra yirmili yaşlarda Semerkant'a gitmek istemişti. Ailesi onun- bu karşı çıksa da Kadızâde-i Rûmî'nin ablası, kardeşinin ilim öğrenmeye karşı ---- hevesi biliyordu. Nitekim sahip olduğu altın ve gümüş türünden bütün ziynet eşyalarını kardeşine vererek onun Semerkant'a gitmesini ---- Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden hangisi sırasıyla getirilmelidir? A) Nedense talebine gördüğü- istemişur alebine B) Hâlbuki arzusuna - bildiği hoşgörmüştür C) Neticede düşüncesine-hissettiği neden olmuştur D) Nitekim - ikkine - duyduğu - sağlamaştır E) Böylece tespitine anladığı yerinde bulmuştu L UcDöd

7. Yazar, gözlem gücünden çok imgelem/gücünü kullandığı za- man ---- Bu cümlenin sonuna aşağıdakilerden hangisi getirilirse yazarın karakter betimlemesine yönelik olumsuz bir eleş- tiri yapılmış olur? A) romanın bütünlüğüne büyük ölçüde zarar verir. B) kahramanlarını idealize etmeyi yeğlemiş demektir. okuru bilinçlendirme hedefinden sapmış olur. D) okurun kendini kahramanın yerine koymasını engeller. E) roman kişilerinin gelişim çizgisini izleyemez. GOR 2

Bir bademin altına, yorgun oturmak biraz Ayrı ayrı seyretmek çiçek açmış her dalı Artık bütün renklerden, artık uzaklaşmalı Beyaz işte, aylardır gözümde tüten beyaz Bu dizelerde aşağıda verilenlerden hangisi yoktur? - Asim-fiil 1000020 B) Sifat-fiil C) Birleşik fiil D) Gereklilik kipiyle çekimlenmiş fiil EDEK eylemin geçmiş zamanıyla çekimlenmiş isim

14. (1) Meditasyon; pek çok dinde, gelenekte kendilerine özgü bir biçimde kullanılan "arınma, iç huzur, içe dön- me, öz varlığa ulaşma, derin düşünme..." gibi amaçlar için yapılan bir arınma tekniğidir. (II) Genel olarak po- zitif etkileri olan meditasyonun farklı faydaları mevcut- tur. (III) Meditasyon; dış dünya ve iç dünyamızı den- gede tutmaya yarayan, bedenimizin, ruhumuzun ne istediğine kulak vermemizi sağlayan bir yöntemdir. (IV) Bir tıp yöntemi olmasa da bu denge sayesinde ruhsal ve fiziksel sağlığımızı olumlu yönde etkileyip gündelik hayatta da verimimizi artırmaktadır. (V) Odaklanmamız gereken bir görev olduğunda, uykuya dalmakta güçlük yaşadığımızda ya da zor bir günün sonunda kendimizi daha iyi hissetmek istediğimizde başvuracağımız ga- yet etkili bir yoldur meditasyon. (VI) Farkında olmadan zihnimizin ve dış dünyanın bizi yönettiği günler yerine zihnimizi yönetmeyi başarabilmek adına sıkça başvu- racağımız bir yöntem olması dileğiyle! Bu parça iki paragrafa bölünmek istenirse ikinci paragraf numaralanmış cümlelerin hangisiyle baş- lar? A) 11 B) III C) IV D) V E M E) VI

19. CO İki dağ arasına sıkışmış sulak arazinin az ötesindeki ardıç ağaçlarında leylekler, bu koca kuşlar gagalarını birbirine vurarak şamata ediyordu) Bu cümleyle ilgili olarak aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır? A) Sifatlaştıran -ki'ye yer verilmiştir. B Zarf tümleci görevinde fiilimsi öbeği vardır. Yüklem hem bileşik yapılı hem bileşik çekimlidir. D) Ara söz, öznenin açıklayıcısı olarak kullanılmıştır. E) Yapım ve çekim eki almış birden çok sözcük vardır. 2

34. (1) Bal karıncaları Avustralya'nın birçok bölgesinde yaşar. (II) Bal arıları gibi bal depolayan bal karıncaları, bu balı, arı- ların aksine besin kaynağı olarak kullanır. (III) Bu karınca- lar, şimdiye kadar keşfedilen 10.000'den fazla karınca türü arasındaki en sıra dışı olanlardan biridir. (IV) Arılar ürettikleri bali petekte depolarken bu karıncalar elde ettikleri bal özünü bal taşıyıcı işçi karıncaların vücudunda depolar. (V) Yuvanın dışında yeterince yiyecek bulunmadığı zamanlarda, koloni- deki diğer karıncalar bu "bal fıçılarında" biriktirilen besinden yararlanır. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerle ilgili olarak aşa- ğıdakilerden hangisi söylenemez? A. cümle, içinde zincirleme isim tamlaması yer alan basit yapılı bir cümledir. B) II. cümle, birleşik yapılı fiil cümlesidir. II. cümle, özne ve yüklemden oluşmuştur. D) IV. cümlenin üç yan cümlesi vardır. EXV, cümlenin öznesi, sifat tamlamasından oluşmuştur. 36. C

Türkce 37. Çocuklara yardımlaşmayı ve paylaşmayı öğretmenin zorlu 39. K bir süreç olduğu aileler ve eğitmenler tarafından sık sık dile getirilir. Bu cümlede aşağıdakilerden hangisi yoktur? Belirteç görevli ikileme B) Yönelme durumunda ad Kurallı birleşik sifat D) Belirtme durumunda ad Anlamca kaynaşmış birleşik fiil

inden alle tak yanlan un olmas il geldiğ içinde kö la dobra- önce latmak lar. Sıra cisi bir aşkın ip nra -kl uğun Imiş- ?" n de nde- cizgi ine 270 ddin vermemek adna, bu baskry yapmak honan da kaldim Ertesi yol, televizyon izleme a iperen bir program yapip oğlumun age tutur. Parçadaki yazar aşağıdakilerden hangisiyle dum. O zar zor uyum gösterdi. nitelendirilebilir? Al Zorbalikin işini halleden, Berarh davranan Baskin bir karaktere sahip D) Rendi kurallarinydayatan Der istediğini yaptiran yar git gor, klan yok nice say Sevgi, s Ben düs bölüm rin buz olse ki üstün olmar 8. Hayat insanı yoğurup yontuyor. Uç söyleyeceksen bir söylüyorsun. Bize şunu öğrettiler, boğaz dokuz boğumdur. Bir lafı söylemeden önce sekiz defa yutkunun, dokuzuncuda söyleyin. Denedim ben bunu, gerçekten sekiz kere yutkununca doku- zuncuda söyleyemiyorsunuz. "Hazmediyorsun ve yapmayayım." diyorsun. Zaten insanın ne gelirse başına dili yüzünden geliyor. Onu doğru kullandın mi etrafınla daha iyi geçinirsin. Kitaplar işte bu yontulma ve yoğrulma konusunda çok etkili. İnsanı insan kılan tüm ilkeleri kitaplardan öğreniyoruz. Parçadan çıkarılabilecek en genel yargı aşağıdakilerden hangisidir? A) Düşünmeden konuşmak karşı tarafı incitebilir. B) İnsanı olgunlaştıran yaşadığı hayattır. C) Kitap okumak insana şekil verir. D) Uyumlu insan çevresince tercih edilir. E) Dilin kurallarıyla konuşmak için çok okumalıyız. Paragrafın Şifresi Bu bek (A) 10

26. TÜRKÇE Böyle düşünenler yanılıyor. Eğer konuları hep açık duran sorunlar, çağrılar, bekleyişler gibi kabul edersek sanatın bağlanmayla hiçbir şey yitirmediğini anlarız. Tersine, tıpkı fiziğin matematikçilerin önüne, onları yeni bir simgecelik yaratmaya zorlayan yeni sorunlar çıkarışı gibi toplumsal ve fizikötesi alanın hiç durmadan yenileşen gereklikleri de sanatçıyı yeni bir dil ile yeni teknikler bulmaya zorlar. Bu parçada boş bırakılan yere düşüncenin akışına göre aşağıdakilerden hangisi getirilebilir? A) Hiçbir sanatçı yoktur ki sonunu hayal etmeden eserine başlasın B) Genellikle sanatçılar üslubun düşünceden önce geldiğini savunur C) Bir keresinde bir arkadaşım: "Sanatta önemli olan konu ile üslubu kaynaştırmaktır." demişti D) Bir sanatçının: "Bütün iş üslubu bulmaktadır, fikir arkadan gelir." dediğini biliyorum E) Sanatçılar arasında her kavram sanata konu olabi- lir, görüşü hâkimdir