Paragrafta Yapı Soruları

20. Bir rüyadan artakalmanın hüznü İçinde gülüyor bana derinden Sanki bir hatıra serinliğinden Qvanın yeşili, göğün mavisi Ve mimarilerin en ilahisi Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? LA Adlaşmış sifat kullanılmıştır. LB Birden çok ad tamlaması vardır. + Hor C) Hem edat hem bağlaç vardır. D) "yeşili" sözcüğü hâl eki almamıştır. Sayı sıfatı kullanılmıştır. yeşili TYT iyelik eki 4

20. 1. Bilişim teknolojilerinin gelişmesi, hazır veri toplama algoritmaları ve depolama maliyetlerinin azalmasıyla her geçen gün artan veri miktarı, büyük veri yığınlarına sebep olmaktadır. II. Oluşan yüksek miktardaki bu veriler arasındaki ilişkileri ortaya çıkararak verileri anlamlı bilgilere dönüştürmek gelişen ülkeler, kurum ve kuruluşlar için oldukça önemlidir. III. Bu da teknolojinin etkin ve verimli kullanılmasına bağlıdır. IV. Tüm bu gelişmelerden her alanda olduğu gibi sağlık alanında da faydalanılmaktadır. V. Sağlık alanındaki gelişmeler, hastanın tüm yaşamını etkileyebilecek kararların alınmasında oldukça etkilidir. Yukarıdaki numaralı cümlelerden anlamlı bir bütün oluşturulmak istense hangisi dışta kalır? B) II C) III D) IV (11 1/1 Ov E) V IV Diğer sayfaya geçiniz.

Neolit weuheh ersini bir çeşit masal ocukça rine ak lamazsınız." diyor (1) Müzesi, Türkiye'nin en önemli fotoğraf arşivlerinden (II) hayata geçirdiği Ara Güler Arşiv ve Araştırma Merkezi ve 2. (III) Doğuş Grubu'nun duayen fotoğrafçıyla iş birliği sonucu (IV) biri olan Ara Güler arşivinin bütün olarak korunması (V) sanatçının 90'ıncı yaş gününde kapılarını açan Ara Güler -tanım yayınları (VI) ve gelecek nesillere aktarılmasını sağlamak üzere hizmet veriyor Yukarıdaki numaralanmış sözler, anlamlı ve kurallı bir cümle oluşturacak biçimde sıralandığında hangisi baştan dördüncü olur? A) I. B) II. c) III. D) IV. E) V. 3-2-1-4-6 3-5- mama ve b D) bir yazının hanıyı, gösteren bir sanat ve anlatımı E) kendisini bulmuş bir sanatçın labileceğini düşünmeye im

A Türkçe 33. Sezen Aksu, şarkılarında duygusal hayatı mahrem olmaktan çıkararak günlük hayatın deneyimleri hâlinde nesneleştirmektedir. Nitekim romantik ögelere de bireyin kendini merkeze alan, ona ait duyguları anlatan bir hålin içinde rastlanır; aşk gibi coşkulu duygular sessiz, içsel süreçler değil, dışa taşan güçlü motivasyonlardır ve bunlar yaşanmalıdır. Bir duygu kasırgası bu sardı bütün benliğimi Karşı koymak neye yarar bir yanımda doğrular Hatalarımsa bir yanımda aklım yapma diyorsa da Gönlüm bir kez düştü aşka A PALME YAYINEVİ (Neye Yarar, Serçe, 1978) Şarkılarında hayatı tüm ağırlığı ve yıpratıcılığına rağmen aşk ekseninde yaşamanın, iyisi kötüsü ayırt edilmeksizin insanı geliştireceğini vurgular. Yaşantılar, deneyimler, ikilemlerle mücadeleler; insanı büyüten, bilgeliğe götüren araçlar gibidir. Bir ilişki potansiyel olarak ayrılık taşısa bile deneyim olarak değerlidir. Zira önemli olan, o anda yaşanan sevgi karşısında gereğini yapmaktır. Bu parçaya göre Sezen Aksu ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Şarkılarında aşk karşısında aklın değil kalbin kazandığı vurgusu olduğu B) Deneyimleri insanın hayatında değerli ve geliştirici olarak gördüğü V CHayata karşı iyi ve kötü ayrıt etmeksizin kucaklayıcı tutum benimsediği V DY Yaşamın eksenine aşkı koyarak bireyi ve duygularını ön plana çıkardığı E) Aşkı yücelten şarkı sözlerine ve özgürlüğe önem vermesinin onu bilgeliğe götürdüğü 34. Çocuklar, hay davranışı ve E nasıl ki çocu temel ihtiyaç gidermelidir bir ihtiyaçtır. yeteneklerin zihinsel, duy yöntemdir. kendini ifad PALME bir çocuk; c yansıtır. Oy geliştirmesi baba tarafı saat dilimle çocuğun k eğlenmesi Bu parça değinilme A) Çocuğ ihtiyac (8) Anne etkisin C) Çocu önem D) Çocu E) ÇOCL kend

AYT/Türk Dili ve Edebiyatı-Sosyal Bilimler - 1 5. Teknolojinin baş döndürücü hızına uyarak yaşayan günümüz gençleri, kurmaca ve hayal gereksinimlerini bilgisayar oyunlarıyla; bilgi gereksinimlerini internet yoluyla karşıladıkları için, kitap okuma konusunda yeterli çabayı göstermekte zorlanıyorlar. Aslında bilgisayar ve internet içi okuma yapanlar da var; e-dergiler, e-kitaplar, "kindle" gibi okuma araçları yoluyla gençlerin bir kısmı elektronik ortamda edebiyatla buluşuyor. Ancak internet ortamlarında edebî bilgiler olsun, şiir ve öyküler olsun, çoğu zaman vahim hatalarla dolu. Özellikle sosyal medyada, pek çok uzun şiir, parçalara ayrılarak kısa metinler hâline getirilip darmadağınık hâlde sunuluyor. Bütünsel ve doğru bir yaklaşımın olmadığı böyle bir ortamı temel alıyor gençler, hata tam da burada başlıyor. Öncelikle kitabı bulup doğru bilgiye ve hatasız/bütünsel metne ulaşma çabasını önemsemiyorlar. Bu parçada özellikle aşağıdakilerin hangisinden yakınılmaktadır? A) Sanal ortamlarda yapılan okumanın kitaptan yapılan okumanın yerini tutmasından B) Internet ve bilgisayar başında geçirilen vaktin, gençleri okumadan soğutmasından C) İnternetteki yapısal özellikleri bozulmuş şiir metinlerinin gençler tarafından benimsenmesinden D) İnternetin yanlış ve yanli bilgileri doğru ve şaşmaz gerçeklermiş gibi yansıtmasından E) Şiir okumanın sürekli ve birikimle yapılan bir eylem olarak görülmemesinden 7. Aşağ belirt Yanıt Yayınları A) 16 Öz b B) S

(1) Ben edebiyatın bugünün kafası karışık, yaşama sevinci- ni yitirmiş ve hayat ile bağları adamakıllı zayıflamış insanın kurtuluş yolu olduğuna inananlardanım. (II) Edebiyat insana kardeşlik, sevgi, barış, mutluluk gibi kavramların toplumda yerleşmesi için vardır. (III) Gerçek edebiyat ürünleriyle ta- nişan ve bağını sürdüren insanların çağın bütün yıkıcı etki- lerine karşı direnç kazanacağını, akıl ve ruh sağlığını koru- yabileceğini düşünüyorum. (IV) Çünkü edebiyat bize gelip geçici olanın ötesinde hayata daha anlamlı ve çok yönlü bakabilme, olayları geniş bir düzlemde yorumlama yeteneği verir. (V) Kendimize, insanlara ve dünyaya daha renkli, daha geniş bir pencereden bakarız edebiyat ürünlerini okudukça. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerden hangisi anlatı- mın akışını bozmaktadır? A) I B) II C) III D) IV E) V

AYT 14. Fars edebiyatından doğan, Müslüman Hindistan'da gelişen, özellikle XVI-XVIII. yüzyıllar arasında İranlı ve Türk şairlerin geliştirdiği çok ince ve girift hayaller esasına dayanan zihnî bir şiir tarzının adıdır. Safeviler devrindeki ağır taassup havasından bunalan ve daha serbest yazabilmek için Hindistan'a giden şairler tarafından Hint edebiyatından da etkilenerek ya da Hindistan'daki Müslüman-Türk idarecilerin dışarıdan gelen sanatkârlara gösterdikleri ilgi ve iltifatın sonucu olarak Hint'e gelen şairlerin ülkelerine karşı duydukları hasretin neticesinde meydana gelmiştir. Türlü nedenlerle Orta Asya ile İran'dan ayrılarak Hint saraylarına gelen şairler, bu yabancı çevrede kendi içlerine gömüldüler ve şiiri büsbütün düşünsel, duygusal bir matematik hâline getirerek hayalleri, mazmunları, benzetmeleri kılı kırk yararcasına matematiksel rakamlar gibi işlediler. Aşağıdaki şairlerden hangisi parçada sözü edilen yönelimin izlerini taşıyan bir şairdir? A) Fuzûlî B) Ahmedî D) Şeyhi C) Bâkî Şeyh Galip

2. (1) İlk insan topluluklarından beri üretim, hayatın en önemli parçasını oluşturmuştur. (II) Önceleri insanlar, günlük hayat- larını sürdürmelerini sağlayan av aletleri ve toprak kapları gibi eşyalar üretmişlerdir, zaman içinde ihtiyaçların değiş- mesiyle imal edilen nesneler farklılaşmıştır. (III) İnsanların her geçen gün çoğalan ihtiyaçlarına cevap vermek de gittik- çe zorlaşmıştır. (IV) Bu farklılaşmaya rağmen üretimde sa- dece insan gücü kullanılmıştır ancak uygarlıkların gelişmesi ve nüfusun artmasıyla birlikte çeşitli eşyalara olan talebin artması seri üretimi gerektirmiştir. (V) İnsanlık daha fazla nesneyi kısa sürede üretebilme yeteneğine sanayi devrimi ile ulaşabilmiştir. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerden hangisi anlatı- mın akışını bozmaktadır? A) I B) II C) III D) IV E) V

18.) (1) Toros Dağlarının eteğinde yer alan Günnercik Yaylası, doğal güzelliğiyle ilgi çekiyor. (II) İlçe mer- kezine yaklaşık 50 kilometre uzaklıkta bulunan ve Yörüklerin göç ettiği yaylada yaz aylarında yaklaşık 170 hane yaşıyor. (III) Dört bir yanı dağlarla çevrili yayla, yüz ölçümüyle Gazipaşa'nın en büyük düz ovası olma özelliğini taşıyor. (IV) Tarım ve hayvan- cılıkla geçimini sağlayan yayla sakinleri, yaylaya göç etmek için karla kaplı yolların açılmasını bekli- yor. (V) Kış aylarında ciddi kar yağışı alan yaylada, karın erimesiyle birlikte yaklaşık 10 bin metrekare büyüklüğünde bir gölet oluşuyor. Yukarıdaki numaralanmış cümlelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A1. cümlede, betimleme yapılmıştır. B) I. cümlede, nesnel bir yargıya yer verilmiştir. e) III. cümlede, karşılaştırma yapılmıştır. D) IV. cümlede, koşul anlamı sezdirilmiştir. E) V. cümlede, açıklama yapılmıştır. 2

3 Deneme 5. (1) Yaklaştıkça kestane ve kavaklar sarıyor bizi çepeçevre. (II) Ilk onlar karşılıyorlar misafirlerini. (III) Birbirine sımsıkı yaslanmış ağaçlar arasından sıyrılıp gösteriyor kendini göl ansızın. (IV) Bir ressam binbir renkle bezediği fırçasını dokundurmuş buralara. (V) Meraklı ve büyülenmiş gözlerle ezberliyoruz her ayrıntıyı. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerle ilgili olarak aşağıdakilerin hangisi söylenemez? A) I. cümle, yapısına göre basit, söz dizimine göre devriktir. B) II. cümlenin yüklemi türemiş yapılı bir fiildir. C) III. cümledeki pekiştirilmiş sözcük, zarf görevin- dedir. D) IV. cümlenin yüklemi oldurgan çatılıdır. E) V. cümlede, birden fazla tamlayan almış sifat tam- laması bulunmaktadır. 7.

4. Bir kuantum radarı prototipi üretildi. Avusturya Bilim ve Teknoloji Enstitüsünden bir araştırma ekibi; nesne tespit yöntemi olarak kuantum dolanıklığını kul- landıkları yeni bir tür radar geliştirdi. Kuantum dolanıklığı, iki parçacığın birbirlerinden ne kadar uzakta olursa olsunlar aynı fiziksel özellikleri paylaşarak bağlantıda kaldıkları fizik- sel bir olgu. Farklı üniversitelerden araştırmacılarla da iş bir- liği yapan ekip, mikrodalga kuantum aydınlatması adlı tek- nolojiyi kuantum radarı olarak da bilinen bir prototiple haya- ta geçirdi. Bu teknolojide dolanık mikrodalga fotonları tes- pit yöntemi olarak kullanılıyor. Kuantum radarı, klasik radar sistemlerinin yetersiz kaldığı gürültülü ısıl ortamlarda nesne tespiti yapabiliyor. Yeni teknoloji, aşırı düşük güçle çalışan biyomedikal görüntüleme teknolojilerinde ve güvenlik tara- yıcılarında kullanılma potansiyeline sahip. Bu köşe yazısıyla ilgili aşağıdakilerden hangisi söyle- nebilir? A) Teknolojik araçların ortaya çıkmasında geçerli olan yön- tem açıklanmaktadır. B) Farklı araştırma gruplarının görüşleri karşılaştırılmaktadır. C) Yeni geliştirilen radarda kullanılan teknolojinin birçok alanda kullanılabileceği belirtilmektedir. D) Kullanım sahası verilen bir icadın yapım aşamalarına değinilmektedir. E) Geliştirilen prototipin ekonomik sonuçları ortaya konul- maktadır.

37. (1) Dağ, çevresindeki karasal alanlardan daha yük- sek olan kara kütlelerine verilen addır. (II) Dün- ya'da birçok dağ olup bunların ortaya çıkış nedeni farklıdır. (III) Bazı dağlar, yeryüzünün sıkışmasıyla oluşurken bazı dağlar lavların yeryüzüne çıkıp don- masıyla oluşur. (IV) Bazı dağlar sadece ağaçlıkken, bazılarının zirveleri görülmeye değer muhteşem manzaralara sahiptir. (V) Dünya'ya dağılan dağların ve dağlık dizilerin bir kısmı kendi doğal hallerinde ve ağaç kesimi, madencilik, otlatma için kullanılabil- diği gibi bazıları ise eğlence için kullanılmaktadırlar. (VI) Dağcılık, hiking, kaya tırmanışı, buz tırmanışı, tepeden aşağı kayma ve kar sörfü gibi eğlence ak- tiviteleri dağları eğlenceli hâle getiren uğraşlardır. (VII) Tepeden aşağı kayma gibi akitivitelerde dağlar özellikle düzlükse eğlenceyi arttırır, bununla bera- ber bu tür uğraşlar her zaman için risk taşımaktadır. Bu parça iki paragrafa ayrılmak istense ikinci pa- ragraf numaralanmış cümlelerin hangisiyle baş- lar? A) II B) III C) IV D) V E) VI

4 15. Şimdi sen kalkıp gidiyorsun Git Gözlerin durur mu onlar da diyorlar Gitsinler Oysa ben senin gözlerinsiz edemem bilirsin Bu dizelerde aşağıdakilerden hangisi yoktur? A) Zarf-fiil B Emir kipiyle çekimlenmiş fiil C Kuralli birleşik fiil (D) Ek fiil F Şahis eki Diğer Sayfaya

Paragraf Deneme - 6 Elbette herkes büyük yazar olamaz ama doğru yaz- ma becerisini kazanabilir. II. Bu uzmanlar yazma becerisinin zaman alan, düşün- meyi gerektiren, dilin kurallarına uyulması zorunlulu- ğunu gözeten planlı bir süreç olduğunu belirtmek- tedir. III. Hasılı büyük yazar olunmasa da bilinçli bir dil kul- lanıcısı olunabilir. IV. Dil eğitimi ile ilgilenen birçok uzmana göre dil be- cerileri içinde en zor gelişeni yazma becerisidir. V. Bu, doğrudan doğruya eğitimle elde edilen bir be- ceridir. Yukarıdaki numaralanmış cümleler anlamlı bir bütün oluşturacak biçimde sıralandığında hangisi baştan ikinci olur? A) I B) II C) III D) IV E) V

B 24. (1) Cumhuriyet'le birlikte Batı kültürü ve değerleriyle inşa edilmeye çalışılan Batılılaşma ve modernleşme çabaları, yazılı kültür üzerinden yaygınlaştırılmak istenmiştir. (II) Osmanlı'da başlayan ve Cumhuriyet Dönemi'nde hız kazanan bu çabalar, günümüze kadar siyasi ve kültürel tarihimizde tartışma konusu olmuş; geleneksel ve Batılı değer anlayışı arasında bir karşıtlık oluşmuştur. (III) Bu karşıtlık, Osmanlı'nın son yıllarıyla Cumhuriyet'in ilk yıllarında yazılan romanların da temel çatışma konusu olmuştur. (Cumhuriyet'le birlikte Batı kültürü ve değerleriyle inşa edilmeye çalışılan bu sistem, yazılı kültür üzerinden yaygınlaştırılmak istenmiştir. (V) Türk modernleşmesi için bir kaynak niteliğinde olan romanlar, yalnızca edebî değil, toplumsal kaygılarla da oluşturulmuştur. Bu parçada numaralanmış cümlelerden hangisi düşüncenin akışını bozmaktadır? A) I B) II C) III D) IV E) V

5. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ek eylem almış bir sözcük kullanılmamıştır? A) Yeni tanıştığım arkadaşınızın boyu da oldukça uzundu. B) Bir süre duraksadı, sonra tekrar saatine baktı umutla umutsuzluk arasında gitti geldi. C) Yıllardır ezilerek, büzülerek çalışan yaşlı bir köy bahçıvanıyım. D) Tanpınar'ın şiirleri gibi anlam yüklüydü, nesir örnekleri de. E) Bizi yıllardır sahipsiz bırakan, ele güne avuç açmamıza sebep olan da odur.