Roman ve Romanın Yapı Unsurları Soruları

6 6. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde hikâye ile romanın karşılaştırma yanlışlığı yapılmıştır? A) Romanda daha gerçekçi, hikâyede ise olağanüstü olaylar ele alınır. X B) Romandaki kişi kadrosu, hikâyeye göre daha fazladır. c) Romanda olay örgüsü, hikâyeye göre daha ayrıntılı ele alınır. V D) Roman, hikâyeye göre boyut olarak daha uzun bir türdür. E) Romanda zaman dilimi, hikâyeye göre daha geniştir.

Deneme - 2 23. Akşam hızlı indi. O evde yaşanan yıllar boyunca, akşamın en önce bu eve girdiğini, güneşin ise hiç uğra- madığını, yapılan türlü savaşımlara karşın farelerin bitmediğini, hatta zaman zaman, kedilerimizin en güzel yavrularının onlara yem olmasını olağan karşılamayı, Öte yandan bu evi sevmeyi, günü geldiğinde kapalı kapılarının, indirilmiş perdelerinin güvenlik getirdiğini, açık kapısının ardından sızan işığın ardında iyi şey- ler olduğunu düşünmeyi öğrendik. Büyüdük o evde. Herkes bir kapıyı açıyor ve yeni koşulların ortasına atılıyordu. Zorunlu bir şeydi bu. Bu parçada aşağıdaki anlatım tekniklerinden han- gisine başvurulmuştur? A) Bilinç akışı B) Özetleme C) İç çözümleme D) Geriye dönüş E) İç monolog

6. 1 1 1 Roman dediğin, bir uzun yol üzerinde dolaştırılan ayna- dır. Onda bir bakarsın göklerin maviliğini, bir bakarsın yolun irili ufaklı çukurlarında birikmiş çamuru görürsün. Sonra da kalkıp heybesinde bu aynayı taşıyanı ahlaksız- likla mi suçlayacaksınız? Aynası çamuru gösteriyor diye aynayı taşıyana kabahat bulmak olur mu? Böyle çamur- lu çukuru bulunan yola, daha doğrusu suyun akmasını, kokmasını, çamur çukurları meydana getirmesini önle- meyen temizlik müfettişine çatın. 1 1 1 1 Aşağıda verilen edebî akımlardan hangilerinin bu söz- leri söyleyen sanatçıyla aynı anlayışı paylaştığı söyle- nebilir? A) Klasisizm - romantizm - B) Romantizm - realizm C) Realizm - natüralizm D) Parnasizm - sembolizm E) Sembolizm - empresyonizm -

4. td n 2. (1) Roman türünün ilk örneklerini 15. yüzyılda Fransız yazar Rabelais vermiştir. (II) Miguel de Cervantes'in "Don Kişot"u 16. yüzyılda yazılmıştır ve eser, ro- man türünün ilk başarılı örneği kabul edilir. (III) 17. yüzyılda klasik akım içinde ortaya çıkan tek roman- ci ise Madame De La Fayette'tir. (IV) Bu yüzyılda İngiltere'de Daniel Defoe “Robenson Cruzoe"yi, Jo- nathan Swift “Guliver'in Gezileri”ni yazmıştır. (V) Bu türün yetkin örnekleri ise 19. yüzyılda verilmeye baş- lanmıştır. Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisin- de bir bilgi yanlışlığı vardır? DE A) I. C) III. D) IV. E) V. B) II.

15. İhtiyar adam yemeğini bitirdi. Çıkinini iyice, sıkı sıkıya bağladıktan sonra gitti, suyun kıyısına yatıp doya doya içti. Yaşlı elinin tersiyle ağzını, bıyıklarını silerek geldi oturdu. Belini nar ağacına dayadıktan sonra: - Bre delikanlılar, siz nereden olursunuz, diye sordu. Memed: - Değirmenoluk'tan Mustafa: - Değirmenoluk'tan İhtiyar: Keçi Sakallı Abdi'nin köyünden öyle mi? Diyorlar ki Abdi'nin izni olmayınca köyde kuş uçmazmış Vay bre keçi sakallı Abdi! Abdi Ağa olmuş ha! Bu parça ile ilgili olarak aşağıda verilenlerden han- gisi yanlıştır? - A) Öyküleyici anlatıma yer verilmiştir. B) Diyalog tekniği kullanılmıştır. C) İç çözümlemeye yer verilmiştir. D) Gözlemci bakış açısıyla yazılmıştır. E) Niteleyici sözcükler kullanılmıştır.

D) Biçimsel özelliklerine E) Sanat anlayışına T E M P. 14. Aşağıdakilerin hangisinde bir bilgi yanlışı var- dir? JITI S E R i s i A) Abbas Sayar, "Hanımın Çiftliği” romanında, bir atın doğadaki yaşam savaşını, arka planda köy halkının yoksulluğunu ve çaresizliğini anlatmıştır. B) Necati Cumalı, roman ve öykülerinde çoğun- lukla Ege Bölgesi'ndeki kasaba ve kırsal kesim insanlarının sorunlarını işlemiştir. C) Refik Halit Karay, “Memleket Hikâyeleri" adlı ya- pitiyla, Anadolu'yu, öykücülüğümüzün sınırlari- na dahil etmiştir. D) Yaşar Kemal, yapıtlarında çoğunlukla Çukurova bölgesini, bu bölgenin insanlarını ve toplumsal gerçeklerini şiirsel bir dille anlatmıştır. E) Ahmet Hamdi Tanpınar, "Beş Şehir" adlı dene- me türündeki yapıtında Ankara, İstanbul, Bursa, Erzurum ve Konya izlenimlerini dile getirmiştir.

mler - 1 ÇAPI AYT daki ilk 21. ncele- Fanin- 20. iç çözümleme tekniği: kişilerin iç dünyalarının, iç ya- şantılarının, hâkim anlatıcı ve bakış acisiyla anlatıldığı psikolojik tahlil tekniğidir. Bu anlatım tekniğinde anla- tici, kişinin iç dünyasına bütünüyle egemen olan dışa- ridan bir unsur olarak etkindir anlatılan kisi ise edil- gendir. Anlatıcı kahramanın zihninden geçenleri okur. Bu açıklamaya göre aşağıdaki parçalardan bangisi iç çözümleme tekniğine örnek olarak gösterilebi- Tir? Jerin Bing Örü Ker Bu eserler sırasıyla v A) Cahit s Asya B) Ziya a Nabi N @ Faruk Hamc alp tin hip D) Wema Kem E) Ahm Nafi CAP A) Babasını hatırladı. Trene yolcu ederken "Aman oğlum, yüzümü kara çıkarma. Babayır oğlu oldu- ğunu göster şu millete, ille de muhtara." İstanbul gurbeti çetin, İstanbullunun cinden de beter oldu- ğunu söylerdi emmim ya, boş ver. Var git, sağlı- cakla, eyi kötü bir işin başın geç, bize mektup sal. B) Yuzü yanıyordu. Elini yanağına götürdü. Basındaki ağırık artmıştı. Annem gibi benim de bir yerime inecek bir gün. Ben dayanamam. Bu kızı doğuraca- ğıma Allah canımı alsavci Gider şimdi onu uyandı- rir, sıkıştırırım. Uyku sersemligiyle her sevi söyler. Söyletirim. Benim elimden kurtulamaz o. Anasıyım. Hakkımdır. Yusuf düşündü, aklına başka bir şey geldi: - O zaman da sen bana bırak, dedi. Ne yapacaksın? - Bize daha iyi , daha paralı birer iş ver deriz. -Temam, ben de bunu düşünüyordum. Verirse? -Bu şapkalının verdiği yevmiyelerden fazla olursa... Geçen yıl bölgede nohut hasadı iyi olunca ani bir kararla tüm tarlalarına nohut ekmeye karar ver- mişti. Ancak hesaplamadığı bir şey vardı ki herkes onun gibi düşünmüş ve nohut ekiminde bir rekor yaşanmıştı. Hasat zamanı geldiğinde bunca eme- ğinin karşılığını alamayacağını aylar öncesinde an- lamıştı. El Gazete dediniz de aklıma geldi: Nermin yemeğe bekler beni. Müsaadenizle. Espri yaparak kurtula- mazsın, koltukta söz verdin. Vazgeçiyorum; bütün insanlığın önüne eğilerek özür diliyorum. Beni yan- lışlıkla çıkardılar sahneye. Ben yoldan geçen... Bütün sorumluluk sende. Hayır, değil.

CAP / AYT Bingöl Çobanlar Örümcek Aği Kondi Gók Kubbemiz Bu eserlerin yazarları ayag CAPIA sırasıyla verilmiştir? A) Cahit Sıtkı Taranci - Army Asya B) Ziya Osman Saba - Ahmet 12 Hag NG da HE Nabi Nayır C) Faruk Nafiz Çamlıbel - Caria Hamdi Tanpınar D) Kemalettin Kamu - Necip Fazla Kemal Beyatli E) Ahmet Hamdi Tanpınar - Zya Cum Nafiz Çamlıbel 20. Iç Çözümleme tekniği kişilerin iç dünyalannin, iç ya şantılannin, hakim anlatıcı ve bakış açısiyla anlatildiği psikolojik tahlil tekniğidir. Bu anlatım tekniginde anta- frei, kişinin iç dünyasına botondyle egemen olan diga ridan bir unsur olarak etkindir, anlatılan kişi ise odil gendir. Anlatıcı, kahramanın zihninden geçenleri okur. Bu açıklamaya göre aşağıdaki parçalardan hangisi iç çözümleme tekniğine örnek olarak gösterilebi- Tir? A) Babasını hatırladı. Trene yolcu ederken "Aman oğlum, yüzümü kara çıkarma. Babayın oğlu oldu- ğunu göster şu millete, ille de mihtara." Istanbul gurbeti çetin, İstanbullunun cinden de beter oldu- ğunu söylerdí emmim ya, boş ver. Var git, sağlı- cakla, eyi kötü bir işin başın geç, bize mektup sal. B) Yüzü yanıyordu. Elini yanağına götürdü. Başındaki ağırlık artmıştı. Annem gibi benim de bir yerime inecek bir gün. Ben dayanamam. Bu kızı doğuraca- ğıma Allah canımı alsaydı. Gider şimdi onu uyandı- rir, sıkıştırırım. Uyku sersemliğiyle her şeyi söyler. Söyletirim. Benim elimden kurtulamaz o. Anasıyım. Hakkımdır. C) Yusuf düşündü, aklına başka bir şey geldi: - O zaman da sen bana bırak, dedi. - Ne yapacaksın? - Bize daha iyi, daha paralı birer iş ver deriz. -Temam, ben de bunu düşünüyordum. Verirse? - Bu şapkalının verdiği yevmiyelerden fazla olursa... D) Geçen yıl bölgede nohut hasadı iyi olunca ani bir kararla tüm tarlalarına nohut ekmeye karar ver- mişti. Ancak hesaplamadığı bir şey vardı ki herkes onun gibi düşünmüş ve nohut ekiminde bir rekor yaşanmıştı. Hasat zamanı geldiğinde bunca eme- ğinin karşılığını alamayacağını aylar öncesinde an- lamıştı. E) Gazete dediniz de aklıma geldi: Nermin yemeğe bekler beni. Müsaadenizle. Espri yaparak kurtula- mazsın, koltukta soz verdin. Vazgeçiyorum; bütün insanlığın önüne eğilerek özür diliyorum. Beni yan- lışlıkla çıkardılar sahneye. Ben yoldan geçen... Bütün sorumluluk sende. Hayır, değil. 24

3. Sofrada Halit Ayarcı'ya yavaşça sordum: Peki ötekiler? Küçükler? Birdenbire yüzü kızardı: Zaten onlar için yaptım bu işi, dedi. Fakat ayar istasyon- larında çalışanlar için bir şey yapamayız. Ona da siz çalışın. -Siz, dedim. Siz niye çalışmıyorsunuz? Yüzüme hayretle baktı: Ben, dedi. Aldandığımı anladım. Ve iştahla yemeğine başladı. Gece yarısı, kalabalık dağıldıktan sonra benim çalışma odamda tekrar buluştuk. Fakat aramızda garip bir vaziyet vardı. Hatta Şehzadebaşı'ndaki kahvede kendisini ilk gördü- ğüm gün dahi bana karşı bu kadar yabancı değildi. Benimle bir parti tavla oynadı. Oyun bitince "Allah'a ismarladık! diye ayrıldı. O geceden sonra Halit Ayarcı'yı bir daha ancak o kor- kunç otomobil kazasından sonra kaldırıldığı evinde, yatağında görebildim. Bu metinle ilgili olarak aşağıdaki yargılardan hangisi söy- lenemez? Olayın gelişimi diyalog anlatım tekniği ile sağlanmış, ilahi bakış açısı ile olay aktarılmıştır. B) Kahramanından yola çıkılarak metnin Saatleri Ayarlama Enstitüsü romanından alındığı söylenebilir. C) Zaman, mekân ve kişi gibi romanin temel yapı unsurlarına yer verilmiştir. D) Kişilerin hareketlerini ve duygu durumlarını ifade edici sözcükler kullanılmıştır. E) Kahraman bakış açısıyla anlatılmış, ortamla ilgili değer- lendirme yapılmıştır.

AYT TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 21. Romanin konusu Osmanlı Devleti'nin son döneminde bir Alevi köyünde geçer. Romanda yerli dokuma tezgâh- Harinin Avrupalı tekstil sanayicisi karşısında çöküşü, bu çöküşün toplumsal yaşayışta yarattığı bunalımlar işlenir. Kuruluşundaki kimi aksamalara karşın toplumsal gelişim sürecindeki belli bir aşamayı yansıtması açısından önemli bir romandır. Bu parçada tanıtılan yapıt aşağıdakilerin hangisidir? A) Kuyucaklı Yusuf B) İnce Memed C) Çıkrıklar Durunca D) Yaprak Dökümü E) Sarı Traktör Sachi Nowa

20 - "Bu teknikte yazarın ya da roman kahramanlarından birinin aklından geçenler, tipkı düşünceler gibi, tarih sirasi ve mekân sınırı gözetilmeden, olduğu gibi verilir ve bu teknik okuyucuda birinin düşüncelerini okuyormuş izlenimi yaratır." cümlesinde bahsedilen anlatım tekniği seçeneklerden hangisinde verilmiştir? OOO Diyalog Üslup Prolog Bilinç akışı Epilog

B. B B. TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI TESTİ 17. Akşam hızlı indi. O evde yaşanan yıllar boyunca akşamın en önce bu eve girdiğini, güneşin ise hiç uğramadığını, yapılan türlü savaşımlara karşın fa- relerin bitmediğini hatta zaman zaman kedilerimi- zin en güzel yavrularının onlara yem olmasını ola- ğan karşılamayı, öte yandan bu evi sevmeyi, günü geldiğinde kapalı kapılarının, indirilmiş perdelerinin güvenlik getirdiğini, açık kapısının ardından sızan ışığın ardında iyi şeyler olduğunu düşünmeyi öğ- rendik. Büyüdük o evde herkes bir kapıyı açıyor ve yeni koşulların ortasına atılıyordu. Zorunlu bir şeydi bu. Bu parçada aşağıdaki anlatım tekniklerinden hangisi kullanılmıştır? A) Diyalog B) İç çözümleme C) Monolog D) Özetleme E) İroni

20. Kahveci Nuri "şekeri dışarıda çay'ını getirir getirmez sag elindeki tespihi sol eline devirip bardağı kavradı. Muhtar: Bu şekerlinin işleri de çok yaman canım. Öteberi fiyatları yükseldikçe bir akıl düşünüyor muhakkak. Bak, şimdi de çay bardaklarını güccülttü.. Nuri: Bülbül yuvası derler buna ağam! Tiryakiler güccük bar- daktan içer, usul böyledir! Muhtar; Git ulan! içine tüküreyim böyle bülbül yuvasının! Şuna bak, teh, iş mi şu?.. Köy kurulunun birinci üyesi sol yanına oturmuştu: Zaman değişir ağam! Biz de zamana uyduracaz kendimizi. "Ulüemre itaat!" demişler. Herhalde bu sözün bir hikmeti olsa gerek. Şimdiki zamanda emir de şehre geliyor. Sen de şehre uyacaksın. "Güccük bardaktan mı iç?" dediler. İçeceksin. Halk içme derlerse o da kabul, heç içmeyeceksin! Bu parçayla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Gündelik bir mesele üzerinde durulmuştur. Kahraman anlatıcının bakış açısı kullanılmıştır. Ch Toplumcu gerçekçi anlayışa göre yazılmıştır. D) Yerel söyleyişlere yer verilmiştir. Anlatma ve gösterme tekniğinden yararlanılmıştır.

14. I Betimlemeler, romanı süsleme aracı olarak değil; ka- rakterlerin oluşumunu tamamlayıcı bir unsur olarak kullanılmıştır. II. Batı edebiyatından alınan roman, hikâye, makale, eleştiri gibi yazı türlerinde ilk ürünler verilmiştir. III. Dilde sadeleşme düşüncesi savunulsa da bu düşün- ce eserlerde karşılığını bulamamıştır. IV. Biçim olarak eskiye bağlı olan şiirlerde hürriyet, va- tan, millet, adalet gibi yeni konu ve kavramlar işlen- miştir. V. Halk şiiri nazım şekilleriyle birlikte Batı şiirine özgü nazım şekilleri de kullanılmıştır. Numaralanmış yargılardan hangileri Tanzimat I. Dö- nem'i değerlendirmek için kullanılamaz? A) I ve II B) I ve V C) II ve V D) III ve IV E) IV ve V

ÇEVRESİNDE OLUŞAN EDEBİ METİNLER 9. 1. Geleneksel yapıyı ve anlatımı reddetme II. Bireyin huzursuzluğu ve bunalımları III. Yerleşik toplumun bayağılığına isyan Şiir IV. Bireyin bilinçaltına inmek için psikanalizden yararlanma n V. Toplumsal yapının arka plana itilmesi Numaralanmış bilgilerden hangisi moderniz- mi esas alan eserlerin özelliklerinden biri değildir? A) B) II. C) III. D) IV. E V CRENK

Tanzimat Dönemi'nin "vatan şairi" olarak adlandırılmıştır. Şiirlerini topluma seslenmek için yazmış; hak, adalet, eşit- lik ve en çok da hürriyet konusunda şiirler yazmıştır. Bu parçada sözü edilen şair aşağıdakilerden hangisi- dir? A) Namık Kemal B) Şinasi C) Ziya Paşa D) A. Hamit Tarhan E) R. Mahmut Ekrem