Servetifünun Dönemi Şiiri Soruları

1. 8.4. Tanzimat, Servetifünun ve Fecriati Dönemlerinde İlk Çocukluk Bende kitap merakının ne zaman başladığını bulmak için gözlerimi geçmişe çevirdiğimde çocukuğuma kadar inmek gereğini duyuyorum. İlk kitaplığım, elime geçi- rebildiğim bir ayakkabı kutusu olmuştur. Bütün özen ve dikkatimle burada sakladığım değerler de sanırım sokaklarda satılan destanlar, Aşık Garip ve Kerem hikâyeleri idi. Daha sonraları, marangoz yapısı ufak bir kitaplığım olduğu vakit de oynarken içine girebilecek kadar küçüktüm. Oyun ve oyuncak... Başım pek hoş değildi onlarla. Babamın beni oyuna zorladığını bugün bile hatırlarım. Ama kitaplarla oynamak için özendirilmeme pek gerek yoktu. Sonunda babam, kitaplara zarar vermediğimi anlayınca kendininkileri de bana bırakmakta güven gösterdi. 14 Hüseyin Cahit Yalçın Bu parçayla ilgili olarak aşağıda verilenlerin hangisi yanlıştır? A) "Edebiyat ve Hukuk" adlı makalesiyle Servetifünun dergisinin kapatılmasına sebep olan yazara aittir. B) Geçmişe duyulan özlem ve yaşanılan zamana duyu- Man öfke dile getirilmiştir. C) Yazarı, Servetifünun topluluğunun eleştiri yazılarıyla tanınan sanatçısıdır. Dili, yazıldığı döneme ve zihniyete göre sadedir. E) Hatıra (ani) türündeki bir eserden alınmıştır. d J engi

2. Servetifünun topluluğu yıllarında aktif olarak edebiyatın içinde olmasına karşın hiçbir topluluğa bağlı kalmayan Ahmet Rasim; fikra, anı, tarih, roman, öykü gibi birçok türde eserler vermiş üretken yazarlarımızdandır. Buna göre, Ahmet Rasim'e ait aşağıdaki eserlerden hangisinin türü yanlış belirtilmiştir? A) İlk Büyük Muharrirlerden Şinasi - monografi B) Romanya Mektupları - gezi yazısı C) Ramazan Sohbetleri - sohbet D) Muharrir Bu Ya - deneme E) Eşkal-i Zaman - ani

Edebiyat çevrelerinde hassas ve dürüst biri olarak nitelendirilen sanatçı, Aşiyan'da yayımlanan "Ben, Rûh-ı Mağdur, Şiirlerim için, Serab-ı Müstakbel, Yaz Gecesi" gibi manzumeleriyle tanınmıştır. "Ada- lar, Kamer ve Zühre şairi" olarak şöhret kazanmıştır. Şiirlerinde Ahmet Haşim'in etkisi görülür. Genelde kadın ve aşk temalarını işlemiştir. Kimi şiirlerinde de yaşamdan kesitleri ve çocukluk masumiyetini ele almıştır. Aruzla yazdığı şiirlerinde serbest müsteza- ti kullanmıştır. Bu şiirlerinde temaya paralel olarak birden fazla aruz kalıbı kullanmıştır. Şiirlerini "Ruh-i Bikayd" adlı kitapta toplamıştır. Bu parçada özellikleri verilen sanatçı aşağıdaki- lerden hangisidir? A) Tahsin Nahit C) Ahmet Haşim E) Emin Bülent B) Celal Sahir D) Ali Canip

12. Abdülhak Hamit Tarhan ile ilgili olarak aşağıda veri- lenlerin hangisi yanlıştır? A) Şiirlerinde romantizmın etkisi görülür. (B) "Sanat, sanat içindir." görüşünü savunmuştur. C) Metafizik konu ye kavramları eserlerinde işlemiştir. D) Şiir dilinin sadeleştirilmesi gerektiğini düşünmüştür. E) Doğu ve Batı edebiyatlarının sentezini en iyi yapan şairlerdendir.

ot t Mithat'in edebi çizgisini izleyen, Servetifünun içinde yer almayan onda saltanata karşı çıkan şair ve er de yazmıştır. Şiir, öykü, okul ki- sel ve bilimsel konularda yapıt- bir anlatımı vardır. Yapıtlarında eyoğlu'nu anlatmıştır. Kısa ve dir. Yazılanını dönemindeki bü dermiştir. Edebiyatımızda fikra vermiştir. Eşkal-i Zaman, Gü- yapıtlarından bazılarıdır. atçı aşağıdakilerden hangi- B) Ahmet Rasim D) Falih Rifki Atay di Tanpınar ve umut kırıklığı, mutlu- etifünun romanında ana ---romanı da böyle bir manda Servetifünun ku- yaşamını kurmak, de- tlar ve düşlerle, yaşa- kleri karşısında umut SAC FASİKÜL Baskı ve yilgi ortamı içinde yetişen Servetitünuncular ye tişmeleri gereği aralarındaki ruh ve beğeni yakınlığıyla bir araya gelmiş, bir topluluk oluşturmuşlardır. -, Ser veti Fünun dergisinin yönetimini üstlenmesiyle yeni ve Batılı anlamda bir edebiyat oluşturmak isteyen gençler bu dergide toplanmışlardır. Böylece -- edebiyatımızda yeni bir evre, yeni bir aşama başlamıştır. Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdakilerin han- gisinde verilenler getirilmelidir? A) Halit Ziya Uşaklıgil'in - 1901'de B) Tevfik Fikret'in - 1896'da. Recaizade Mahmut'un - 1890'da D) Cenap Şahabettin'in - 1860'ta Agah Efendi'nin - 1862'de 5. Aşağıdaki yargılardan hangisi, Servetitünun Döne- mi'nin özelliklerinden biri değildir? A) Roman ve hikayede, Tanzimat yazarlarında görülen, anlatıcının araya girip okurla sohbet etmesi, bilgiler aktarması, gerçeği zorlayan tesadüfler ve kişilerin idealize edilmesi gibi kusurlar, oldukça azalmıştır. Ciudo daha cok parasyenlerin, romanda ise kismen

2 O 6. 1. Asıl mesleği doktorluk olan sanatçı, Fransa'ya tıp eğitimi için gitmiş, oradaki Fransız sembolist şairlerden etkilenerek yurda edebiyatçı olarak dönmüştür. II. Servetifünun Edebiyatı'nın en iyi ikinci şairi olan sanatçı, edebiyatımıza parnasizmi ve semboliz- mi getirmiştir. III. Heceyi küçümsemiş, ona "parmak hesabı" di- yerek şiirlerinde aruzu kullanmıştır. Öte yandan eserlerinde sade bir dil kullanarak dönemin ede- biyatının yaygınlaşmasını sağlamıştır. IV. Şiirlerinde müzikaliteye ve biçimsel özelliklere önem veren sanatçının en çok işlediği konular aşk ve tabiattır. V. Sanatçının Elhan-ı Şita adlı eseri en önemli şii- ridir. Kış mevsimini ve doğayı anlatan en önemli şiirlerden biri kabul edilmektedir. Cenap Şahabettin hakkında yukarıdaki numara- lanmış cümlelerin hangisinde bir yanlışlık yapıl- mıştır? A) I. B) II. C) I D) IV. E) V.

Zorluk Bazı sanatçı ve eserlerle ilgili olarak aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır? A) Hüseyin Cahit Yalçın, Edebiyatıcedide devrinde- ki tartışmalarını Kavgalarım adıyla yayımlamış- tır. B) Mehmet Rauf, mensur şiirlerini Siyah İnciler adlı kitapta toplamıştır. C) Körebe, Cenap Şahabettin'in tek perdelik oyunu- dur. D) Ahmet Haşim, sembolist Fransız şairlerinin etki- sinde kalarak duygusal, yoğun, kapalı şiirler yazmıştır. E) Ahmet Rasim, makalelerinin bir kısmını Sanata Dair adlı kitapta toplamıştır.

18. Şair, şiirle ilgili görüşlerini Piyale adlı şiir kitabının ön sö- zünde "Şiir Hakkında Bazı Mülâhazalar" başlığı altında açıklamıştır. Öz şiir anlayışının önemli bir temsilcisi olan şair, şiirlerinde musikiye önem vermiştir. Aruz ölçüsüyle yazdığı şiirlerinde anlaşılmak gibi bir kaygı gütmemiş, ağır bir dil kullanmıştır. Ona göre şiir, anlamını okuyucu- dan almalıdır. Okuyucu kendi algı gücü oranında yorum yapmalıdır. Şiir anlamın ve ahengin uyumundan doğar. Gerçek şiir düzyazıya çevrilmesi mümkün olmayan şiirdir. Aşağıdaki eserlerden hangisi bu parçada şiir anlayı- şından söz edilen şaire ait değildir? A) Göl Saatleri C) Bize Göre B) Hayal İçinde D) Gurebahane-i Laklakan E) Frankfurt Seyahatnamesi

Edebiyatı - Fecriati Edebiyatı Merle meş- aygılı ba- giyle fark inmeyen mayarak diyor, bir Kıyordu. ten kor- memek kendi- yine o <, san- cak?" alın- 7. Bir gün gelir, müzeyyen ağaçlar, şuh çiçekler, yeşil çayırlar bir nefha-i müncemide-i şità ile kuruyarak, solarak, sarararak harap olurlar; yapraklar düşer, çi çekler teverrüm eder, çayırlar çatlar, tabiat ölür. Fakat hinçlı yağmurlardan sonra yine bir gün bu ağaçlar çiçeklenir, çayırlar titreşerek serpilirler, bir hayat-ı nev, bir ra'şe-i zindegi, bir taravet-i emel ge- lir, yeniden bahar olur. Benim de müzeyyen ümitlerim, nihayetsiz emelle- rim, mes'ud aşklarım gizli kederlerin, gayr-i mah- sûs elemlerin dest-i kahrında kurudu, soldu, sarar- di; ruhum öldü. Fakat benim ruhumun, benim bu zavallı kurumuş ru- humun baharı gelmiyor!.. Bu metin biçim ve içerik özellikleri dikkate alın- dığında aşağıdaki yapıtların hangisinden alın- mış olabilir? A) Kırk Yıl B) Siyah İnciler C) Rubab-ı Şikeste D) Kavgalarım E Tiryaki Sözleri

I. söylesem ah söyleyebilsem derdimi mehtaplı bir gecede açabilsem sana kalbimi göreceksin seninle dolu desem, diyebilsem ki seviyorum seni çılgınca âşığım sana ama demem, diyemem II. Yapraklar düşmede bilinmez nerden, Gökkubbede uzak bahçeler bozulmuş sanki Yapraklar düşmede gönülsüz Ve geceler ağır dünyamız kopmuş gibi yıldızlardan Kaymada yalnızlığa Hepimiz düşmedeyiz, şu gördüğün el düşüyor Bu iki şiirle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi doğru- dur? A) I, romantizmin; II, empresyonizmin etkisinde yazılmıştır. Her ikisinde de sanatlı söyleyiş ihmal edilmiştir. E I, parnasizmin; II, romantizmin etkisinde yazılmıştır. Her ikisinde de şair, bireyi aşan sorunlara değinmiştir, I, romantizmin; II, parnasizmin etkisinde yazılmıştır. IL 1 E

18. Bir gonce durur kadîd ü muğber Bir defter-i sânihât içinde; Binlerce emel, heves berâber Reng-i siyeh-i memat içinde; Sessiz sessiz geçer hayâtı Bir velvele-i nikât içinde. Ba'zan o zilâle münkalibdir, Lâkin onu sen edersin ihtâr; Her dem bu sebeble müncezibdir Rûhum sana, ey şükûfe-i yâr!" Bu dizelerin nazım şekli aşağıdakilerden hangisidir? A) Terzarima C) Terkibibent E) Sone B) Serbest müstezat D) Triyole 20.

A A 22. Cenap Sahabettin ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? Semboll A) Kış mevsimini anlattığı Elhan-ı Şita en ünlü şiiridir. Türk edebiyatında doğayı anlatan en önemli eserler- den biri olan bu şiirinde kış manzaralarından kar yağı- şının bıraktığı izlenimlerden söz etmiştir. B) Muallim Naci ile "Dekadanlar" tartışmasına girmiştir. Türk edebiyatının klasiklere ihtiyacı olmadığını ve kla- siklerin örnek alınmasının Türk edebiyatına bir yararı- nın olmayacağını savunmuştur. C) Şiirlerinde müzikaliteye önem vermiştir; müzikalite açısından aruz ölçüsünü zengin bulduğu için bütün şiirlerini aruz ölçüsüyle yazmış ve hece ölçüsünü kü- çümsemiştir. A D) Şiirlerinde "berf-i zerrin (altın kar), saat-i semenfam (yasemin renkli saatler), lerze-i rûşen (parlak titreyiş)" gibi tamlamalara ve alışılmamış bağdaştırmalara yer vererek ağır bir dil kullanmıştır. 23. Bosyolog E) "Sanat, sanat içindir." anlayışına bağlı olan sanatçı; şiirlerinde sosyal konulara hiç yer vermemiş, sadece kişisel konuları işlemiştir. SEHIR ANADOLU VE FEN LİSESİ 24 I. Rom II. Rea Ill. Par IV. Se V. Na Numara ramlard A) V 25. Aşağıc verilmi 11. III. IV. V.

9. . Türk Dili ve Edebiyatı Sosyal Bilimler - 1 Bahara benzetilir bir yeşil saadettir, Gülümseyen ovanın vech-i pür-gubanında. Köyün, uyur gibi, müstağrak-i sükûnettir Bütün hayâtı ufacık bir çayın kenarında. Uzak, yakın bütün áfáka neşreder saffet. Tabiatın o samimi tevekkül-i safi... Şu yanda bir meşe -dalgin, vakur, pür şefkat- Kucaklıyor gibidir kollarıyla etrafı. Bu köyde her gece birkaç dakika meksederim. Olup hayalime peyrev seyahat eylerken Dühür-i muzlimenin sine-i melalinde. Ve bir dakikacık olsun süküt edip kederim Yavaş yavaş duyarım, bir inilti halinde, Kaval sedalan tår-i alil-i şirimden Bu şiirin biçim, içerik ve söz dağarcığı dikkate alındığında aşağıdaki sanatçılardan hangisine ait olduğu söylenebilir? A) Tevfik Fikret B) Namık Kemal C) Faruk Nafiz Çamlıbel D) Ziya Gökalp E) Mehmet Emin Yurdakul 10. Tom for Raunt yu şa ec m n & a r 11

(1) Tevfik Fikret, Tarih-i Kadim'de dönemin din anlayışını ve tarihi eleştirir. (II) Doksan Beşe Doğru şiirinde İttihat ve Terakki'nin Meclis-i Mebusan'ı kapatmasına tepki göste- rir. (III) Han-ı Yağma şiirinde, kış manzaralarına ve kar ya- ğışının kendisinde bıraktığı etkiye yer verir. (IV) Balıkçılar adlı şiirinde halkın sefaletinden ve yoksulluğundan bahse- der. (V) Sis'te ise İstanbul üzerinden Abdülhamit hükümetine göndermeler yapar. Bu parçada Tevfik Fikret'in şiirleri ile ilgili numaralan- mış cümlelerin hangisinde bilgi yanlışı yapılmıştır? A) I C) III B) II D) IV E) V

3. Bence şiir hem göze hem kulağa hitap etmeli. Lirizm ise olmazsa olmaz. Okuru gerçekler âleminden alıp şiir dün- yasına çekemeyen bir şiir; kurudur, eksiktir, zayıftır. İyi şiir, sözcüklerle resim yapmak değil midir zaten? Öyle bir re- sim ki bu, okuru hiç duymadığı imge, mecaz ve benzetme- lerle farklı ve geniş hayallere ulaştırsın. Bu parçada öne sürülen fikirler aşağıdaki sanatçılar- dan hangisinin şiir anlayışı ile örtüşür? A) Namık Kemal B) Cenap Şahabettin C) Süleyman Nazif D) Halit Ziya Uşaklıgil E) Hüseyin Rahmi Gürpınar

12. 1. Divan edebiyatı nazım biçimleri bırakılmış, Batılı nazım biçimleri kullanılmıştır. II. Edebiyatımızda ilk defa yayımlanan bir bildiriyle sanat anlayışlarını belirtmişlerdir. III. Toplumsal temalar önemsenerek işlenmiştir. IV. Şiirde sembolizm ve parnasizm akımlarının etkisinde kalınmıştır. Yukarıdaki numaralanmış cümlelerden hangisi ya da hangileri Servetifünun Dönemi için söylenemez? A) Yalnız I B) Yalnız II C) II. ve III. D) II. ve IV. E) III. Ve IV.