Servetifünun Dönemi Şiiri Soruları

dizelerini kaleme almıştır. Buna göre, Mihri Hatun'un yazdığı bu dizeler aşağıdakiler.... den hangisini örneklemektedir? A) Tehzil B) Lügat C) Lügaz DMisraibergeste E) Tegazzül 17. Recaizade Mahmut Ekrem'in önderliğinde toplanan bazı genç- lerle ve Tevfik Fikret'in derginin başına getirilmesiyle Servet-i Fünun dergisi edebî bir nitelik kazanır. Servetifünuncular, dev- let yönetiminin baskıcılığını bahane ederek bireysel konulara eğilmediler. Fransız edebiyatından fazlaca etkilendiler. Aruz öl- çüsünü başarıyla kullanıp "Sanat, sanat içindir." ilkesini uygu- ladılar. Bu dönemde nazım (şiir), nesre (düz yazı) yaklaştırıldı. IV Konu bütünlüğüne önem verildi. Batı'dan sone ve terzarima gibi V yeni nazım şekilleri alındı. Bu parçadaki bilgi yanlışlığı aşağıdakilerden hangisiyle gi- derilebilir? A) bölüme "Tevfik Fikret" yerine "Hüseyin Cahit Yalçın" ya- zılmalıdır. B II. bölüme "bireysel" yerine "toplumsal" kavramı getirilme- lidir. ll. bölüme "Fransız edebiyatından" yerine "divan edebiya- tindan" getirilmelidir. IV. bölüme "Nazım, nesirden uzaklaştırılmıştır." yazılmalı- dır. EX V. bölüme "Divan edebiyatı nazım şekilleri kullanılmıştır." ifadesi getirilmelidir. 5 LO 19. 20.

AYT/Türk Dili ve Edebiyatı 13. Onun musiki anlayışını ortaya koyan en önemli şiiri belki de Elhân-ı Şitá'dir. Elhân-ı Şitâ, şairin şiir anlayışını ve şiir yoluyla nereye varmak istediğini açıkça ortaya koyması bakımından önemlidir. Bugün pek çok araştırmacı; bu şiirin üzerinde durur, şiir içerisinde birden fazla vezin kullanımının anlamını vurgular, ses tekrarlarının nasıl bir ahenk oluşturduğunu dile getirir ve en nihayetinde bu ahenk içerisinde şairin kar yağışını, ikonik bir biçimde zihinlerde canlandırdığını açıkça ortaya koyar. Ancak unutmamak gerekir ki şairin biricik gayesi kar yağışını canlan- dırmak değildir. Kar yağışını ahenk elbisesiyle süslemesi ve özellikle bu tercihte bulunmasının bir sebebi vardır. Bu parçada sözü edilen sanatçı aşağıdakilerden hangisi- dir? A) Tevfik Fikret B) Cenap Şahabettin C) Süleyman Nazif D) Recaizade Mahmut Ekrem E) Hüseyin Cahit Yalçın

24. Parnasizm, edebiyatımıza Servet-i Fünun Döne- minde girmiştir. Bu akımı ilk tanıtan ve temsil eden sanatçımız Bu sanatçı, daha sonra sembolist bir çizgiye kaymıştır. Batı parnasizmi ölçüsünde ol- mamakla birlikte Tevfik Fikret ve üzerinde de parnasyen şiirin etkileri olmuştur. Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdakilerin hangisinde verilenler sırasıyla getirilmelidir? A) Yahya Kemal Beyatlı'dır - Cenap Şahabettin B) Mehmet Akif Ersoy'dur - Halit Ziya Uşaklıgil Ahmet Haşim'dir-Cenap Şahabettin D) Hüseyin Cahit Yalçın'dır - Ahmet Haşim E) Cenap Şahabettin'dir - Yahya Kemal Beyatlı

5 E 13. Bir grup sanatçının bir derginin etrafında toplanmasıyla or- taya çıkan edebi topluluktur. Eski edebiyatı tamamen terk etme düşüncesinde olan bu gençler, tamamen Batılı, mo- dern bir edebiyat oluşturma düşüncesindedirler. Bu yüzden divan şiiri biçimleri terk edilmiş, Batıdan alınan yeni biçim- lerle şiirler yazmışlardır. Eğitim aldıkları okullarda Batılı sa- natçıları tanıyan bu topluluk, sanat anlayışlarındaki aşın Ba- tı hayranlığı yüzünden eleştirilmişlerdir. Aşağıdakilerden hangisi bu parçada anlatılan topluluk sanatçılarından biri değildir? A) Mehmet Rauf B) Hüseyin Cahit Yalçın C) Ali Ekrem Bolayır D) Süleyman Nazif E) Ali Canip Yöntem AYT DENEMESİ

15. İstanbul aydınında öteden beri bir Avrupai adam olma özlemi vardır. Batılılar gibi "prensip sahibi", metodlu, işlerini rasyonel "akit" bir düzene koymuş, her gün sa- at kaçta ne yapacağını ve ne düşüneceğini bilen, ran- devularına dakikası dakikasına sadık, ziyaretlerini ih- mal etmeyen, mektuplara zamanında cevap veren ve vazife hayatı saat gibi işleyen adam olmak; belki bu dönemden beri ilk olarak bazı İstanbul aydınlarının ide- ali hâlinde yaşamıştır. Kılık kıyafeti, hayat üslubu, tav- ri, edasi ve insanlarla münasebeti bakımından bu me- deni adam tipini gerçekleştirmiş Osmanlı aydınlarına rastlamadım değil. Bu insanlara "çelebi adam", "efen- di adam", "dest un Monsieur" dendiği de olurdu. Ki- sacası İstanbul aydını mükemmelce bir adamın vasıf- larını Batılı adamda, Avrupai adamda arıyordu. Bu parçada "bu dönem" diye söz edilen dönem aşa- ğıdakilerden hangisidir? A) Servetifünun B) Millî Edebiyat C) İslamiyet öncesi D) Tanzimat E) Fecriati

kisinde etmesi lerden ketleri 19 17. (...) Buğdaylar alacali ovadan taşmış Yuvarlanıp dalgalanıp açılıyor serin esen yelde Ve uzakta bir sapan, göğün üzerinde Sallanan bir gemiye benziyor Ayaklarımın altında deniz, erguvan renkli, ufka kadar, Mavi ya pembe ya menekşe ya renk renk Ya da gelgitin dağıttığı koyunlar örneği ak Uçsuz bucaksız bir kır gibi yeşermekte Ve deniz kuşları gelgitin peşinde Altın bir dalganın şişirdiği olgun buğdaylara doğru Sevinç çığlıklarıyla döne döne uçuyor Karadan kalkan balımsı bir yel Kanatlı esrikliğin ardında kelebekleri Kelebekten çiçeğe durmuş okyanusa serpiyor (Heredia) limine indan yazi- arıyla eyim- Ik için Türk WONDISYONSERİSİ * Bizim şiirimiz budur işte: Duygu ve hayalin, salt lirizmin kıskacından sıyrılmış; gerçekliğin toprağına adım atmış. Deste angi- Yukarıda verilenlerden hareketle parnasizm akimiy- la aşağıdaki kavramlardan hangisi arasında bir bağ kurulamaz? sembolizm m A) Pitoresk (tablo) şiir B) Tabiat tasvirleri Dinar C) Toplum için sanat D) Biçim güzelliği E) Gözlem 132

4. Bu sofracık, efendiler -ki iltikaama muntazir Huzurunuzda titriyor -bu milletin hayatıdır; Bu milletin ki mustarip, bu milletin ki muhtazır! Fakat sakın çekinmeyin, yiyin, yutun hapır hapır... Yiyin efendiler yiyin, bu han-ı iştiha sizin, Doyunca, tiksırınca, çatlayıncaya kadar yiyin! Efendiler pek açsınız, bu çehrenizde bellidir Yiyin, yemezseniz bugün, yarın kalır mı kim bilir? Bu nadi-i niam, bakın kudumunuzla müftehir! Bu hakkıdır gazanızın, evet, o hak da elde bir... Yiyin efendiler yiyin, bu han-ı iştiha sizin, Doyunca, tiksirinca, çatlayıncaya kadar yiyin! Bu şiir biçim ve içerik özelliklerine göre aşağıdaki şairlerin hangisi tarafından yazılmış olabilir? A) Cenap Şahabettin B) Recaizade Mahmut Ekrem C) Ahmet Haşim D Abdülhak Hamit Tarhan E) Tevfik Fikret ari bir ftudiot i aikanoilo mazivo

14. Fecriati topluluğu sanatçıları edebiyatı ciddi bir iş gör- müşlerdir. Yayımladıkları beyanname Türk edebiyatına katkıda bulunmanın kaygılarını taşır. Aşağıdakilerden hangisi Fecriati topluluğunun amaçlarından değildir? A) Fikir tartışmaları ve konferanslar yoluyla halkın sa- nat konusundaki bilgisini artırmak B) Yetenekli sanatçıları bir araya getirerek kamuoyunu aydınlatmak C) Dilin sadeleşmesini sağlayarak edebî eserleri daha geniş kitlelere ulaştırmak IFRİYATI - SOSYAL BİLİMLER-1 D) Dilin, yazının ve toplumsal bilimlerin ilerlemesine hizmet etmek E) Batılı anlamda bir sanat duyarlılığı oluşturmak

9. Servetifünun'a bağlı olduğu dönemlerde şekil, dil ve tema bakımından bu hareketin genel anlayışına uygun davranmış, şiirlerinde aşk ve kadına çok fazla yer vermiştir. "Beyaz Göl- geler" ve "Siyah Kitap" şiirlerinin yer aldığı eserleridir. Bu parçada sözü edilen sanatçı aşağıdakilerden hangi- sidir? A) Safveti Ziya B) Celal Sahir Erozan C) Faik Ali Ozansoy D) Ali Ekrem Bolayır E) Hüseyin Siret Özsever

9. Servetifünun'a bağlı olduğu dönemlerde şekil, dil ve tema bakımından bu hareketin genel anlayışına uygun davranmış, şiirlerinde aşk ve kadına çok fazla yer vermiştir. "Beyaz Göl- geler" ve "Siyah Kitap" şiirlerinin yer aldığı eserleridir. Bu parçada sözü edilen sanatçı aşağıdakilerden hangi- sidir? A) Safveti Ziya B) Celal Sahir Erozan C) Faik Ali Ozansoy D) Ali Ekrem Bolayır E) Hüseyin Siret Özsever

7 ve 8. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız. Doğu ve Batı edebiyatını çok iyi bilen sanatçı; Arapça, Fars- ça ve Fransızca bilen, hitabeti güçlü biridir. O; vatan, millet, özgürlük gibi konulara büyük ilgi duymuştur. İmparatorlu- ğun son dönemlerinde, zor yıllarında cesur tavrı ve ateşli konuşmalarıyla halkın sözcüsü olmuştur. İtilaf devletleri ta- rafından İstanbul'un işgal edilmesi üzerine Hadisat gazete- sinde yazdığı "Kara Bir Gün" makalesi yüzünden Malta'ya sürülmüştür. 7. Bu parçada sözü edilen sanatçı aşağıdakilerden hangi- sidir? A) Hüseyin Rahmi Gürpinar B) Ahmet Rasim C) Süleyman Nazif D) Ahmet Hikmet Müftüoğlu E) Rıza Tevfik Bölükbaşı 8. Aşağıdakilerin hangisi yukarıda sözü edilen sanatçının bir eseri değildir? A) Gizli Figanlar B) Serab-i Ömrüm C) Batarya ile Ateş D) Çal Çoban Çal E) Malta Geceleri

8. ---- Servetifünun edebiyatının en içli şairi olarak tanınır. Hem Doğu hem de Batı şairlerini beğenerek okumasına rağmen, Batı tarzı şiiri örnek alan şairin Leyâl-i Girizân, Bağbozumu ve Kıvılcımlı Kül isimli üç şiir kitabı vardır. Şairin gerek Ser- vetifünun Dönemi şiirlerini bir araya getiren Leyâl-i Girizân’ına gerekse 1913-1918 yılları arasında yazılmış şiirlerini bir ara- ya getiren Bağbozumu'na baktığımızda devrin, şartların, edebî akımların ve fikrî yönelişlerin değişip çeşitlenmesine rağmen şiir anlayışının ve şiirlerinde ele aldığı temlerin pek değişmediğini görürüz. O, Meşrutiyet, Mütareke, Millî Mü- cadele hatta Cumhuriyet Dönemi'nde bile Servetifünun şa- iri olarak karşımıza çıkar. Bu bağlamda ele aldığı temler, ge- nellikle aşk ve tabiattır. Bu parçadaki boşluğa aşağıdaki şairlerden hangisi ge- tirilmelidir? A) Hüseyin Siret Özsever B) Süleyman Nesib C) Ali Ekrem Bolayır D) Süleyman Nazif E) Hüseyin Suat Yalçın

1. Zannetme ki güldür ne de lâle Âteş doludur, tutma yanarsın Karşında şu gül-gûn piyâle İçmişti Fuzûlî bu alevden Düşmüştü bu iksîr ile Mecnûn Şi'rin sana anlattığı hâle Yukarıdaki dizelerden hareketle “Servetifünun şiir” anlayışının hangi şiir geleneğinden beslendiği söylenebilir? A) Millî Edebiyat Şiir geleneği B) Batı edebiyatı şiir geleneği C) Halk edebiyatı şiir geleneği D) Sebk-i Hindi akımı şiir geleneği E) Divan edebiyatı şiir geleneği

TURLER (ŞIIR-HIKAYE- 1. Anlam bir dizede tamamlanmadığında cümlenin geri kalanının bir sonraki dizeye aktarılmasına ulantı (anjambmant) denir. Servetifünun Dönemi şiirlerinde bu özellik sıkça kullanılmıştır. Aşağıdaki dizelerin hangisinde ulantı yapılmamıştır? A) Verir zavallı memleket, verir ne varsa; malini, Vücudunu, hayatını, ümidini, hayalini B) Şu ru-yı zerd-i sefalet... Evet, meserrettir Çocukların payı; lakin sevincinle Sevinmiyor şu yetim, ağlıyor... Haluk, dinle! C) Ey servilerin kara gölgelerinde birer yer Edinen nice bin sabırlı dilenci gürûhu D) Kalbinde her dakika şu ulvî tahassürün Minkâr-ı ateşini duy, daima düşün: Ontar niçin semada, niçin ben çukurdayım? E) Okuyup tabsıra-i ömrü esefsiz kapadım, Ebediyyen uyusun toprağın altında adım

layınız. şiir parçasına göre cevap- 4. 19 su Sana yaşamak düşer çarkların gövdesinde Bin demir kapıyla hesaplaşmaktan omzun çürümelidir Bin çeşit güneşle ovulmalıdır gaddar ellerin Yürü yangınların üstüne, kendi alevini de getir Ki Ölüm 15 Her yerde uyanıktır Alestadir korkunun yardakçıları Tez kızaran güllerden kendini sakin Sevgiler ürkütsün seni, aşk ayrı iş bir alan 1. Yukarıdaki şiirin biçim ve içerik özellikleri dikkate alın- dığında aşağıdakilerden hangisine ait olduğu söylene- bilir? llan kla lle Al Faruk Nafiz Çamlıbel B) Ahmet Kutsi Tecer C) İsmet Özel D) Orhan Veli Kanik E) Arif Nihat Asya Yayinlari

SCE 18. (1) Tanzimat edebiyatında "güzel olan her şey" şiirin konusuyken Servetifünûn'da "her şey" şiirinin ko- nusu olmuştur. (II) Şiirde konu bütünlüğüne ilk defa bu dönem şiirinde rastlanır. (III) Sanatçılar bir şiirde ahengi artırmak için aruzun farklı kalıplarını kullan- mışlar ve Türkçeye aruzu başarıyla uygulamışlardır. (IV) Bu dönem şiirlerinde kafiyenin göz için olması gerektiği savunulmuş ve bu doğrultuda eserler ka- leme alınmıştır. (V) Mûsiki ve ahengi şiirin amacı haline getirmişlerdir. Yukarıdaki numaralı yargılardan hangisi Serveti- fünûn şiiri için doğru değildir? IV. E)V. A) I. B) II. Jo still.