Servetifünun Dönemi’nde Roman Özellikleri Soruları

1. Milli Edebiyat Dönemi'nde Türk dili, tarihi ve edebiyatı alanındaki bilimsel çalışmalarıyla ta- nınmıştır. (Mehmet Fuat Köprülü) II. İstanbul'daki işgalci güçlere karşı düzenlenen mitinglerde ve daha sonra Kurtuluş Savaşı yıl- larında TBMM'de söylev türünün en etkili konuş- malarını yapmış, hatip olarak tanınmıştır. Dağ Yolu adlı eserinde söylevlerini toplamıştır. (Hamdullah Suphi Tanriöver) III. Roman karakterlerini daha çok kadınlar arasın- dan seçen sanatçının dili sade üslübu işe dü- zensizdir. Sanatçı Ziya Gökalp'in etkisinde kala- rak yazdığı Yeni Turan adlı romanında Türkçülük düşüncesini ele almıştır. (Halide Edip Adivar) IV. Edebiyata Fecriati'de başlayan sanatçı, Erenle- rin Bağından, Okun Ucundan adlı sanatlı nesir örneği sayılan eserleriyle ilk edebi ürünlerini ver- miştir. (Refik Halit Karay) V. Gezi, ani, makale, fikra, sohbet türünde verdiği eserleriyle tanınan sanatçı, Atatürk'e bağlılığıyla bilinir. Ateş ve Güneş, Gezerek Gördüklerim adlı eserleri önemlidir. (Falih Rıfkı Atay) Numaralanmış cümlelerin hangisinde yapılan açıklama parantez içindeki sanatçıyla uyuşma- maktadır? A) 1. B) II. C) III. C DY IV. E) V.

de dlı ou 1 Aşağıdakilerin hangisi Mehmet Akif Ersoy'un Safahat adlı eserinin bölümlerinden biri değildir? A) Hakk'ın Sesleri C) Gölgeler E) Asım LP13EDESB20-085 B) Mahalle Kahvesi D) Fatih Kürsüsü'nde

-. I. İffet isimli romanında aşkı, daha yalın bir biçimde ele almış; genç bir kızla onun nişanlısının kavuşamaması karşısında yaşadıkları ağır romantizmi bedbinlik temasıyla iç içe vermiştir. II. Mai ve Siyah isimli romanında başkahraman Ahmet Cemil'in eylem ve davranışlarını psikolojinin tanımladığı etki-tepki prensibine göre vermiştir. III. Eylül isimli romanında bireylerin psikolojik durumlarını eylem ve davranışlarına yansıtmıştır. IV. Hayal İçinde isimli romanının olay örgüsünü başkahraman Nezih'in psikolojisine bağlı olarak kurmuştur. Aşağıdaki yazarlardan hangisi, yukarıda verilenlerden biriyle ilişkilendirilemez? A) Halit Ziya Uşaklıgil B) Mehmet Rauf C) Reşat Nuri Güntekin D) Hüseyin Cahit Yalçın E) Hüseyin Rahmi Gürpınar E

19. şair olarak varlığını sürdüren tek isim ----. 1943 yılında Sebil ve Güvercinler, 1947 yılında ise Geçen Zaman adlı şiir kitaplarını yayımlar. Şiirlerinde çocuk- luk hayatına duyulan özlem, ölüm düşüncesi ve ya- şama sevinci başlıca temalar arasındadır. Sade ve yalın bir söyleyişi tercih eder. Tabiatı, insanları ve ha- yatı seven şair; her şeyde güzelliği, iyiliği ve saadeti arar. Bunu şiirlerinde de açıkça gösterir. Sanat haya- tının başlangıcında hece veznine ve devrin şekil özel- liklerine sadık kalır. Şair, daha sonraları serbest naz- mi da uygulamaya başlar. Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden hangisi sırasıyla getirilmelidir? A) Yedi Meşalecilerde - Ziya Osman Saba B) Beş Hececilerde - Enis Behiç Koryürek C) Toplumcularda - Aziz Nesin D) Garipçilerde - Oktay Rifat Horozcu E) Hisarcılarda - Mustafa Necati Karaer

7- 18 a 7 K tonguç TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI/SOSYAL BİLİMLER-1 2 7. Aşağıdaki dizelerin hangisi, Millî edebiyat zihni- yetinin izlerini yansıtmamaktadır? A) Başka sanat bilmeyiz, karşımızda dururken Söylenmemiş bir masal gibi Anadolu'muz Arkadaş, biz bu yolda türküler tuttururken Sana uğurlar olsun. Ayrılıyor yolumuz B) Onun aşkıyla erir kalpleri örten kara yas Bu kızıl gül dedemizden, atamızdan miras Ona gül rengini vermiş dökülen kanlarımız Sönmesin, ey yüce Tanrım, budur ancak varımız C) Ey vatanın bağrı yanık bucağı Hani senin bereketli hasadın Yeşil yurdun, mesut çatın, şen çiftin Hani senin medeniyet hayatın Yolun, köprün, kazman, iğnen, çekicin D) Yaşamak diyordum, yaşamak ne hoş Hele bir gelmesin n'olurdu bu kış Nerde o kahkaha, o ses, o alkış Şimdi yerini aldı düşünceler Güzel dil Türkçe bize Başka dil gece bize İstanbul konuşması is En sâf, en ince bize

AYT/TDE-SOS-1 19. Birinci Dünya Savaşı'nda bir kolunu kaybeden yedek subay Ahmel Celal, işgal altındaki Istanbul'da yaşayamayacağını anlayınca emir eri Mehmet Ali'nin çağrısına uyar, Haymana Ovası'nda Porsuk Çayı kenarındaki Mehmet Ali'nin köyüne gider. Köylülerle dost olmak istediği zaman köylülerin ona yabancigözüyle baktığını anlar. Köylüler ona "yaban" adını takmışlardır. Mehmet Ali yeniden askere alınır. Köy, Yunan işgaline uğrar ve Ahmet Celal köyde geçen günlerini yazdığı defterini Mehmet Ali'nin yengesi Emine'ye teslim ederek oradan ayrılır. Bu defter daha sonra kenarları yanmış bir biçimde yıkıntılar arasında bulunur. 1. Eserin yazarı Refik Halit Karay'dır. Yolzov Kodra II. Romanda aydın-halk çatışması ele alınmıştır. III. Realist etkilerle oluşturulmuş bir eserdir. IV. Kurtuluş Savaşı'nı anlatan ilk romandır. Yukarıda özeti verilen romanla ilgili olarak numaralanmış değerlendirmelerden hangileri doğrudur? A) Yalnız ! Dl ve Ill B) Yalnız II E) III ve IV 4 C) yve 111 20

9. Aşağıdaki romanlardan hangisi sosyal, töre, tezli ve köy romanlarından biri değildir? A) Sinekli Bakkal Halide Edip Adıvar B) Zehra - Nabizade Nazım C) Dokuzuncu Hariciye Koğuşu - Peyami Safa D) Yaban - Yakup Kadri Karaosmanoğlu E) Küçük Paşa - Ebubekir Hazım Tepeyran 12

kızı vardı. evlenme a böyle dü in uzak bir Kızlanıyla arasında et bir gün larla ev guz-On ine ben- galdilar. en han- dece tonn the evlene 16. Omer Behiç evine ve biri yedi, diğeri iki yaşındaki kız- larına bağlı bir doktordur. Zamanın kibar geçinen, yoz- laşmış ailelerinden birinin küçük kızı Neyyir, doktoru kendisine bağlar. Yuvasıyla bu gizli ilişki arasında boca- layan doktor, küçük kızı Leyla'nın menenjitten ölmesini manevi bir uyarma sayarak bu suçlu bağı koparır, evine ve karısı Vedide'ye döner. 12/613 Bu parçada özeti geçilen roman aşağıdaki sanatçı- lardan hangisine aittir? A) Mehmet Rauf B) Hüseyin Cahit Yalçın ✓ Halit Ziya Uşaklıgil D) Süleyman Nazif E) Ahmet Hikmet Müftüoğlu 19

10. Bir gün gelir, müzeyyen ağaçlar, şuh çiçekler, yeşil çayır- lar bir nefha-i müncemide-i şitâ ile kuruyarak, solarak, sa- rararak harap olurlar; yapraklar düşer, çiçekler teverrüm eder, çayırlar çatlar: Tabiat ölür. Fakat sonra bir gün, hinç- li yağmurlardan sonra yine bir gün bu ağaçlar çiçeklenir, çayırlar titreşerek serpişirler; bir hayat-ı nev, bir ra'şe-i zin- degi, taravet-i emel gelir; yeniden bahar olur. Benim de müzeyyen ümidlerim, nihayetsiz emellerim, mes'ud aşk- larım: gizli kederlerin; gayr-i mahsûs elemlerin dest-i kah- rinda kurudu, soldu, sarardı: Ruhum öldü. Fakat benim ruhumun, benim zavallı ruhumun baharı gelmiyor. Bu parça biçim ve içerik özelliklerine göre aşağıdaki yapıtların hangisinden alınmış olabilir? A) Rübab-ı Şikeste C) Tiryaki Sözleri B) Rübabin Cevabı D) Siyah İnciler E) Bir Acı Hikâye

2. Sergüzeşt romanının olay örgüsü ve kişileri ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Kafkasya'dan kaçırılan dokuz yaşlarındaki esir kız Dilber, İstanbul'a getirilerek Mustafa Efendi'nin evine kırk liraya satılır. B) Mustafa Efendi'nin evinde kalan Dilber, evin taş yürekli hanımı ile Arap halayık (hizmetçi, cariye) Teravet'in elinde çok eziyet çeker. C) Mustafa Efendi, tayini çıkınca eşyalarla birlikte Dilber'i de satar; kızı satın alan esirci ona ut çalmayı, şarkı söylemeyi öğretir. D) Dilber, günün birinde Asaf Paşa'nın konağına satılır; Paşa'nın Avrupa'da öğrenim görmüş oğlu Ali Bey, Dilber'i Çamlıca'da gezdirir ve ona âşık olur. E) Oğullarının bir cariye ile evlenmesine razı olmayan Asaf Paşa ve Zehra Hanım, Dilber'i Mısırlı bir tüccara gizlice satarlar. DEBİYAT SORU BANKASI YAYINDA TEK BAŞARIDA TEK D

1. Milli Edebiyat'ın roman've hikâyede asıl mühim ismi olan Halide Edip, Handan romanı etrafında toplanabilecek ilk eserlerinde (Raik'in Annesi, Seviye Talip...) kadın meselesi ve çocuk eğitimi üzerinde durmuştur. II. Meşrutiyet sonrasında Fransa'dan dönerken Fransız şiirinin kendini yineleme yollarını Türk şiirine uygulamak için çabalayan Yahya Kemal, işe tarihin içinde Türk'ün yerini aramakla başlar. Onun bu arayışları Nev-Yunanilik ve Nayilik gibi birtakım heyecanlara yol açar. III. Memleket Hikâyeleri'nden uzun yıllar sonra Gur- bet Hikâyeleri'ni yayımlayan Refik Halit Karay, bu hikâyelerinde aydınların pek fazla tanımadı- ğı küçük şehir - kasaba memurlarıyla köylüle- rin yaşayışlarını, problemlerini eleştiriden uzak, çözüm arayışına girişmeyen, çoğunlukla nükteli bir anlatımla kaleme alır. IV. Ziya Gökalp şiirlerini sade dille ve hece ölçü- süyle yazmış, Fikret'ten etkilenerek nazmı nesre yaklaştırmıştır. V. Yakup Kadri Karaosmanoğlu, yaşadığı döne- min sosyal sarsıntılarının etkisiyle hikâyelerinin yönünü değiştirir ve Ömer Seyfettin'in yolunda gider. Onun duygu ve coşkuyla anlattığı mesele- leri ekonomik temele oturtmak ister. Numaralanmış bölümlerin hangisinde bilgi yan- lışı yapılmıştır? A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.

CAP/TYT-4/ Türkçe Testi 38, 39-40. soruları aşağıdaki parçaya göre ce- vaplayınız. 1912 yılında Dergâh dergisinde Ahmet Haşim'in Bir Günün Sonunda Arzu adlı şiiri yayımlanır. Edebiyat dünyasında büyük yankı uyandıran bu şiir, herkesçe konuşulmaya aşlanır şiir, simgeci bir anlayışın ka- palılık özelliğini fazlasıyla hissettirmektedir. Anlattığı her şeyi şair, bu şiirinde perde gerisinden vermiştir. Bu şiirinin ardından Göl Saatleri adlı eseri yayımlanır. Kitap bir yandan çok beğenilirken sahip olduğu kapa- lılık özelliğinden ve yeni bir anlayışı temsil etmesinden dolayı olumsuz eleştiriler de olmaktadır. 1926 yılında ise usta şair, Piyale adlı eserini çıkartır. Sanatçı bu dönemde düzyazı alanındaki başarısını da edebiyat dünyasına göstermektedir. Paris izlenimlerini anlattı- ğı ve İkdam gazetesinde yayımladığı yazılarını Bize Göre adlı ile bastıran Ahmet Haşim, bir yandan da Akşam ve Dergâh'ta çıkan yazılarını Gurebahane-i Laklakan adıyla kitaplaştırır. Daha sonraki yıllarda sağlık sorunları için gittiği Frankfurt'u anlatan eserini Milliyet'te yayımlar. Bu yazılarını Frankfurt Seyahatna- mesi adıyla kitaplaştırır. Kendisini "şairlerin en garibi" olarak adlandırılan Ahmet Haşim 1933'te hayata veda eder. Onun şiiri adeta bir tablo gibidir. Karamsarlık ve yalnızlık onun için vazgeçilmez konulardır. Onun şii- rinde ahenk büyük bir öneme sahiptir. Şair kimi zaman söz konusu ahengi kelimeler ile yakalamaktadır. Divan kültürünü de şiirinde kullanan Ahmet Haşim, farklı bir şiir yaratarak birçok şairi etkilemiştir. Şiir dışında Ah- met Haşim; gezi yazılarında, denemelerinde ve fıkra- larında sade bir dil kullanmıştır. 39. Bu parçadan harekell rak aşağıdakilerden hangisi söyl Airlerinde kapalı anlatımı benimsediği B) Yeniliğe açık bir şair olduğu CFarklı dergi ve gazetelerde eserlerini yayımladığı D) Birden fazla türde eser verdiği Bütün eserlerinde sade bir dil kullandığı Brocamp 40. Bu parçada geçen "perde gerisinden vermek” sözüy- le anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir? A) Anlattıklarını olduğundan farklı göstermek B) Sanatlı ve süslü bir anlatımı benimsemek Üstü kapalı bir şekilde anlatmak D Duygu ve düşüncelerini anlatmaktan kaçınmak E) Samimi ve doğal anlatımdan uzaklaşmak toplam 2 2. Cevapla 1.

6. ● ● Servetifünun edebiyatının şiirdeki en önemli temsilcisi olan sanatçı, Türk şiirinin Batılı bir kimlik kazanmasına büyük katkı sağlamıştır. Aruz ölçüsünü Türkçeye başarıyla uygulamış, aruz kalıplarını müzikalitesine göre sınıflandırmıştır. Çocuklar için kaleme aldığı Şermin adlı eserindeki şiirleri hece ölçüsüyle oluşturmuştur. Bazı özellikleri verilen sanatçı aşağıdakilerden hangisidir? A) Tevfik Fikret B) Cenap Şahabettin C) Recaizade Mahmut Ekrem DYAli Ekrem Bolayır E) Celal Sahir Erozan

bat 4. nisipal Cenap Şahabettin ile ilgili olarak aşağıda verilen açık- lamaların hangisinde bilgi yanlışı vardır? A) Ses ve musiki, şiirlerinde önemli bir yere sahiptir; Elhân-ı Şita, Elhân-ı Hazan gibi şiirlerinin hem adları hem içerikleri bu yönünü gösterir. B) Şiirlerinde en çok serbest müstezat biçimini kullanmış, aruz ölçüsüyle şiir yazmıştır. C) Sembolizm ve parnasizm gibi Batılı akımların etkisinde kalmış, sanat için sanat düşüncesi temelinde şiir yaz- mıştır. D D) Şiirinde dilin imkânlarını zorlayarak yeni bir şiir dili kur- muş, alışılmamış tamlama ve imgelerle şiir diline farklı bir boyut kazandırmıştır. E) Şiirin yanı sıra ürün verdiği tek tür tiyatroda da şiir ka- dar başarılı olmuştur.

12. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir yazım yanlışı yapılmıştır? A) H A) Her gün ayni pastaneden Devrek simidi yemeden işe başlamıyor. BY Avrupa Birliği'ne üye ülkeler yeni bir karar aldı. Burada Zonguldaklılar olarak bir dernek kurmak istemiştik. Bütün sağlık kurumlan SGK'nin çatısı altında toplandı. E 25 Ocak pazartesinin bizim için ayrı bir önemi var.

1. Edebiyatıcedide ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Sanat için sanat anlayışı benimsenmiş ve toplumsal meseleler eserlere yansıtılmamıştır. B) Dönemin şairleri üzerinde sembolizm ve parnasizm akımları etkili olmuştur. C) Anlam beyitle sınırlandırılmayıp şiire yayılmış ve bütün güzelliği önemsenmiştir. D) Hikâye ve roman yazarları realizm ve natüralizmin etkisi altında kalmışlardır. E) Roman ve hikâyelerde kahramanlar Anadolu'nun aydın kesiminden seçilmiştir. 4.