Ses Bilgisine Giriş Soruları
Lise Türkçe
Ses Bilgisine Giriş5.
Türkçede ekler, sözcüklere gelirken kökte herhangi bir deği-
şiklik olmaz. Ancak nadir olarak bazı sözcüklerde bu kural
dışına çıkılarak kökte değişiklikler olabilir.
Aşağıdaki cümlelerden hangisinde yukarıdaki açıklamayı
örneklendiren bir kullanım vardır?
A) Gençlik, yaşlılıkta “Eyvah!” denmeyecek kadar güzel
yaşanmalıdır.
B) Çok sevdiğim ve okuduğum birkaç dergi var, sana bunları
anlatmak istiyorum.
C) Herkesin özlemle andığı Ziya Gökalp, artık fikirleriyle
yaşıyor.
D) Bu çalışma yüce nesillere zamanı etkin kullanmayı öğret-
mek içinmiş.
E) Senin gözlerin çalışma aşkı vermiyor herkese.
Lise Türkçe
Ses Bilgisine Giriş4. İçimde bir şeyler kımıldıyor
Gözlerim kan çanağı; yorgunum, uykusuzum
Bir baksana ne hâldeyim, deli divane
Bana bir şarkı söyle
Bir gül açtır, zamanların ötesinden
Bu dizelerde aşağıdaki ses olaylarından hangisi-
nin örneği yoktur?
A) Ünsüz benzeşmesi
B) Ünlü düşmesi
C) Ünlü daralması
D) Ünlü türemesi
E) Ünsüz değişimi
Lise Türkçe
Ses Bilgisine GirişAşağıdaki cümlelerin hangisinde "göçüşme" den kay-
naklanan bir yazım yanlışı söz konusudur?
A) Yalan yanlış bilgilerle bizi uyutuyor yıllardır.
B) Bu çorbaya ekşi çok yakışıyor gerçekten.
C) Sen toprağa bakarsan toprak da sana bakar.
-D) Ateşe çok yaklaşınca kiprikleri yanmış çocuğun.
E) Öğrenciler bir çenber oluşturarak oynamaya başladı.
Lise Türkçe
Ses Bilgisine Giriş5. 1. Biricik çocuğundan ayrılmak onu çok üzmüştü.
II. Küçüğün ufacık ellerini tutmak bile mutlu ediyor.
III. Bütün eşyalarını daracık odaya koymuş.
IV. Gencecik yaşta kaybettiği oğluna ağlıyor.
V. Azıcık parayla büyük hayaller kuruluyor.
Numaralanmış bu cümlelerin hangilerinde altı çizili
sözcüklerdeki ses olayları ötekilerden farklıdır?
A) I ve III
B) II ve III
C) II ve IV
D) III ve IV
E) IV ve V
Lise Türkçe
Ses Bilgisine Giriş6.
Ebru, "kitre" diye bilinen yoğunlaştırılmış suyun üzerine,
özel olarak hazırlanmış boyalar aracılığıyla meydana ge-
tirilen desenlerin, kâğıt üzerine nakledilmesi neticesinde
yapılan bir süsleme sanatıdır. Görsel açıdan çok hoş
renkler ve desenler meydana gelirken evler için de çok
değerli dekorasyon ögeleri oluşur.
Bu parçada aşağıdaki ses olaylarından hangisi yok-
tur?
A) Ünsüz yumuşaması
B) Ünsüz benzeşmesi
C) Ünlü düşmesi
D) Ünsüz düşmesi
E) Ünlü daralması
Lise Türkçe
Ses Bilgisine GirişSEDEF SERİSİ
OP02-SS.31TYT01 / TÜRKÇE
A A
13. Astım, hava yollarında daralmalar ve özellikle küçük
hava yollarında iltihapla karakterize bir hastalıktır.
Genellikle ataklar hâlinde seyreden bu hastalığın değişik
tetikleyicileri bulunmaktadır. Hastalar bu tetikleyicilerle
karşılaştığında ya da bunlara maruz kaldığında öksürük,
hırıltılı solunum, nefes darlığı, göğüste sıkışma hissi
gibi bulgular vermektedir. Hastalık hem çocukluk
yaşında hem de erişkin yaşlarda oldukça sık karşımıza
çıkmaktadır.
Bu parçada aşağıdaki ses olaylarından hangisinin
örneği yoktur?
A) Ünsüz türemesi
C) Ünlü daralması
B) Ünsüz yumuşaması
D) Ünlü düşmesi
ediner
E) Ünsüz benzeşmesi
ik bili
Fiziğ
tiks
el E
bu
m
Lise Türkçe
Ses Bilgisine GirişSes Bilgisi
4. Aşağıdaki dizelerin hangisinde birden çok ses olayı
vardır?
A) Bu tenha derelerin, bu vahşi kayaların
B) Görmediği gün yoktur sürü peşinde bizi
C) Her gün aynı pınardan doldurup testimizi
D) Kırlara açılırız çıngıraklarımızla
E) Kırlarda buluşuruz kızımız, karımızla
Lise Türkçe
Ses Bilgisine Giriş10. Atıldı bir Mehmetçik büyüyü bozdu
Bir düşman süngüsüne göğsünden
Bu dizelerde aşağıdaki ses olaylarından hangileri
vardır?
A) Ünsüz benzeşmesi-ünsüz değişimi
B) Ünlü daralması ünlü düşmesi
C) Ünsüz düşmesi-ünlü değişimi
D) Ünsüz benzeşmesi-ünlü düşmesi
E) Ünlü daralması-ünsüz türemesi
12. I. hem boş bir çaba hem de okura
II. istediğini anlatmaya girişmek
III. bir sanatçı için romanı, şiiri ya da
IV. bilgiler vermek
V. nasıl yazdığını ve neler söylem
Bu sözler kurallı ve anlamlı bir
biçimde sıralandığında hangisi
A) I.
B) I
C) III.
Lise Türkçe
Ses Bilgisine Giriş1. Güneşin ilk ışıklan ile dağın yamacı aydınlanıyordu.
(Ünsüz yumuşaması)
II. Zirveye yaklaştıkça bulutlar alçacık görünüyor. (Ünsüz
benzeşmesi ve ünsüz düşmesi)
III. Bu uçsuz bucaksız maviliği seyretmek güzeldi. (Ünsüz
yumuşaması ve ünlü düşmesi)
IV. Küçük kıyı kasabaları beni kendine çeken yerlerdir.
(Ünlü değişimi)
V. Daracık sokakları, bembeyaz evleri vardı Bodrum'un.
(Ünlü türemesi)
Numaralı cümlelerden hangisi ayraç içinde verilen ses
olayını örneklemez?
A) 1
B) II
C) III
D) IV
E) V
5.
Sözcük
nasıl
küçücük
Yukarıdaki tabloda boş bir
kilerden hangisi getirilmel
A) aşınma - parlıyor - aşır
B) ünlü türemesi - daracıl
C) ünsüz yumuşaması -
D) aşınma-yiyecek - üm
E) ünlü düşmesi - bakıy
Lise Türkçe
Ses Bilgisine GirişTYT
Test: 12
Ses Bilgisi
Türkçede ekler, genellikle büyük ünlü uyumuna uyar.
Aşağıdakilerin hangisinde büyük ünlü uyumuna aykırı bir
ek kullanılmamıştır?
A) Sokaktaki satıcıya uzun uzun bakti, ondan bir dilim tatlı
aldı.
B) Sabahleyin başlayan yağışlar, gün ortasına kadar sür-
müştü.
C) İşe gitmek için kapı önünde, servisin gelmesini bekliyor.
D) Insanoğlunun mutluyken bile gözyaşı dökmesi gerçekten
tuhaf.
E) Benim çabamla sen de onca işten kurtulmuş oldun.
A
L
1. Yaşadığı şehrin etkisi eserlerine
II. Çok bitkin göründüğümü söylüy
yim?
Bu iki cümlede ortak olan ses olayla
gisinde verilmiştir?
A) Ünlü daralması - ünlü düşmesi
B) Ünsüz benzeşmesi - ünsüz düşr
C) Ünsüz benzeşmesi - ünsüz değ
D) Ünlü türemesi - ünsüz değişimi
E)
Ünlü değişimi - kaynaştırma ür
Lise Türkçe
Ses Bilgisine Giriş9. Ormanın uğultusuyla birlikte
Ve dörtnala dümdüz bir mavilikte
Kar yağıyor üstümüze, inceden.
Sesin nerde kaldı, her günkü sesin,
Unutulmuş güzel şarkılar için
Sesin nerde kaldı, kar içindesin!
2
Ahmet Muhip Dıranas
Bu dizelerde aşağıdakilerden hangisi yoktur?
A Unsüz benzeşmesi
BY Ulama
C Kaynaştırma
D) Ünsüz yumuşaması
E) Ünsüz yumuşamasına aykını sözcük
Lise Türkçe
Ses Bilgisine Giriş20.
1. "Küçücük bir ümitsin içimde benim." diyordu, Zeki Mü-
ren bir şarkısında.
II. "Azıcık aşım, ağrısız başım." sözü, kanaati en iyi anla-
tan sözlerdendir sanırım.
Ill. Eskiden yazmış insanlar da bugün çekilmiş etkileyici
filmler karşısında alçalabilirler.
IV. Yönetime başkaldıran nice insanlar vardı, ne ki o yöne-
ticilerle birlikte toprak oldular.
V. Üsteğmen Nevzat, bu mücadelenin en üst düzey kah-
ramanlarındandı.
Numaralanmış cümlelerin hangisinde ünsüz düşmesi-
ne yer verilmemiştir?
A) I
B) II
D. IV
EV
Lise Türkçe
Ses Bilgisine Giriş2
SARI SALTUK ANADOLU LİSESİ
19. Aşağıda verilen dizelerin hangisinde bir ses olayı yk-
nolenmiştir?
A) Sen geçtin yine ben sınıfta kaldım
Bir türlü yanına ulaşamadım
B) Şiirlerim rüzgárdır, uzak dağlarda esen
Bir gün, birdenbire çıkıp gelmesen
C) Ey son ki kül ottin beni onmaz yakışınla
Ey son ki gönüller tutuşur hor bakışınla
D) Çok ağladım Mecnun gibi çöllerde
Ferhat gibi şirin yârdan ayrıldım
E) Bütün anneleri düşündüm tek tek
Sensin benim için en güzel örnek
Lise Türkçe
Ses Bilgisine Giriş13. Seven sevdiğini bulur diyorlar
Umudumu kestiğimi söyleme
Bağnıma taş bastığımı söyleme
Ona söyleme yare söyleme
Bu dizelerde aşağıdaki ses olaylarından hangisi yoktur?
14
A) Ünlü daralması
B) Ünsüz yumuşaması
C) Ünlü türemesi
D) Ünlü düşmesi
E) Ünsüz benzeşmesi
Lise Türkçe
Ses Bilgisine Giriş4. Toprakta ağacın her häli güzel
Gölgesi, meyvesi, hem dalı güzel
Nerede ne zaman faydalı, güzel
Bir iş görsem, sen gelirsin aklıma.
Bu dizelerde aşağıdaki ses olaylarından hangisi yoktur?
A) Ünsüz benzeşmesi
B) Ünsüz yumuşaması
C) Ünlü türemesi
D) Ünlü düşmesi
E) Kaynaştırma
Lise Türkçe
Ses Bilgisine GirişSORU BIZDEN
70
dönemlerde daha fazla psikolojik sorun yaşıyor.
Çocuklukta anne şefkatinden mahrum kalmış bireyler, ilerik
Bu cümlede aşağıdakilerden hangisi yoktur?
A) Büyük ünlü uyumuna uymayan sözcük
BYÜnsüz benzeşmesi
C) Ünsüz yumuşamasına aykırı sözcük
DY Ünlü daralması
E) Ünlü düşmesi
ÇÖZÜM SIZDEN