Ses Bilgisine Giriş Soruları
Lise Türkçe
Ses Bilgisine Giriş6. Türkçe sözcüklerde iki ünlü yan yana bulunmadığından, ünlüy-
le biten bir sözcüğe ünlüyle başlayan bir ek getirildiğinde söz-
cükle ek arasına veya ünlü iki ses arasına "y, ş, s, n" kaynaştır-
ma ünsüzlerinden biri girer.
4
Aşağıdaki altı çizili sözcüklerden hangisinde kaynaştırma
ünsüzü, bu açıklamanın dışında kullanılmıştır?
A) Dilekçenizi teslim etmeden önce imzalamayı unutmayın.
B) Eserlerinde karakterler aracılığıyla okurlarına pek çok
mesaj verir.
C) Ondan aldığım eşyalan yıkadım, ütüledim, derneğe götür-
düm.
D) Ziya, başına gelenlerden ders almıştı; artık daha tedbirli
hagel
davranıyordu.
E Mağazayı açan yetkililer, gördükleri manzara karşısında
hayrete düştüler.
Lise Türkçe
Ses Bilgisine Giriş3. Aşağıdakilerin hangisinde ünsüz düşmesi görülen bir söz-
euk yoktur?
A) Bu olay büyümeden basına gerekli açıklamalan yapmalı-
yız.
B) Alçalan uçakta bir arıza çıkınca yolcular kısa süreli panik
yaşadılar.
C) Teknolojinin hızla gelişmesiyle yükselen değerler de değiş-
kenlik gösteriyor.
verdiği
D) Kolundaki kitle, doktorunun verdiği ilacı kullandıktan sonra
hayli ufaldı.
E Alle yapısının küçülmesi, evlerin de küçüldüğü anlamına
gelmiyor.
Lise Türkçe
Ses Bilgisine Giriş7.
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde küçük ünlü uyumuna
uymayan birden çok sözcük kullanılmıştır?
A) Küçük çocuk, ona soran gözlerle bakan adama avcunun
içini gösterdi.
B) Radyo istasyonunda çalışanlar, maaşların azlığından
şikâyet ediyorlardı.
C) Otobüs gecikince üç beş kişi toplanıp taksiyle gelmek
zorunda kalmıştık.
D) Bu olay bana her horozun kendi çöplüğünde öttüğü
atasözünü hatırlatmıştı.
E) Olay yerine gelen polisler, olayı görenlerden ne gördük-
lerini anlatmalarını istedi.
10.
1
Lise Türkçe
Ses Bilgisine GirişVe güz geldi Ömür Hanım. Dünya aydınlık sabahlarını yitiri-
yor usul usul. İnsanın içini karartan bulutların seferi var göğün
maviliğinde. Yağmur ha yağdı ha yağacak. Yavaşça, incecik
bir çisenti yokluyor boşluğunu insan yüreğinin. Hüznün bütün
koşulları hazır. Nedenini bilmediğim bir keder akıyor damar-
Tarımdan. Kalbimin üstünde binlerce bıçak ağzı... Ve yüzüm
ömrümün atlası; düzlükleri bunaltı, yükseklikleri korku, uçu-
rumları yıkıntılarımla dolu bir engebeler atlası. Yaşamak bir
can sıkıntısı mıdır Ömür Hanım?
Bu parçada aşağıdaki ses olaylarından hangisi yoktur?
A) Ünsüz yumuşaması
C) Üntu daralması
B) Ünlü düşmesi
D) Unsüz düşmesi
E) Ünsüz penzeşmesi
Lise Türkçe
Ses Bilgisine Giriş2. Sosyal medya ilk tanındığında çoğu kişi, onu içerik
oluşturmak ve paylaşmak için kullanıyordu. Artık sos-
yal medya platformları daha fazlasını hissettiriyor; eğ-
lence, pazarlama ve ağ oluşturma araçlarının başında
yer alıyorlar. Bunun ayrımına varanların sayısı da artı-
yor.
Bu parçada aşağıdaki ses olaylarından hangisi
yoktur?
A) Ünsüz yumuşaması
B) Ünsüz sertleşmesi
C) Ünsüz türemesi
D) Ünlü düşmesi
E) Ünlü daralması
Lise Türkçe
Ses Bilgisine Giriş12.
İki heceli ve ikinci hecesinde ", i, u, ü" dar ünlüleri bulunan
bazı sözcükler ünlü harfle başlayan bir ek aldıklarında sözcü-
ğün ikinci hecesindeki dar ünlüler düşer. Bu duruma ünlü düş-
mesi adı verilir.
Bu açıklama doğrultusunda, aşağıdakilerden hangisinde,
ikinci hecesinde dar ünlü bulunan bir sözcükte ünlüyle başla-
yan bir ek bulunduğu hâlde ünlü düşmesi görülmemektedir?
A) Geleneklerimiz, nesiller boyu aktarılarak günümüze dek
ulaşmıştır.
B) Ahmet Hamdi Tanpınar'ın bu tamamlanmamış yapıtı, tam
bir klasiktir.
C) Resminde kullandığı özgün çizgiler, onu çağdaşı ressam-
lardan farklılaştırıyor.
D) Bahçivan, kurumun bahçesine dökülen yaprakları özenle
süpürdü.
E) Küçük çocuğun avucuna bir uğur böceği bırakıp yüzünde-
ki mutluluğu seyretti.
Prote
Lise Türkçe
Ses Bilgisine Giriş22:34
12.
İki heceli ve ikinci hecesinde ", i, u, ü" dar ünlüleri bulunan
bazı sözcükler ünlü harfle başlayan bir ek aldıklarında sözcü-
ğün ikinci hecesindeki dar ünlüler düşer. Bu duruma ünlü düş-
mesi adı verilir.
%2
Bu açıklama doğrultusunda, aşağıdakilerden hangisinde,
ikinci hecesinde dar ünlü bulunan bir sözcükte ünlüyle başla-
yan bir ek bulunduğu hâlde ünlü düşmesi görülmemektedir?
A) Geleneklerimiz, nesiller boyu aktarılarak günümüze dek
ulaşmıştır.
B) Ahmet Hamdi Tanpınar'ın bu tamamlanmamış yapıtı, tam
bir klasiktir.
C) Resminde kullandığı özgün çizgiler, onu çağdaşı ressam-
lardan farklılaştırıyor.
D) Bahçivan, kurumun bahçesine dökülen yaprakları özenle
süpürdü.
E) Küçük çocuğun avucuna bir uğur böceği bırakıp yüzünde-
ki mutluluğu seyretti.
|||
<
Lise Türkçe
Ses Bilgisine Giriş15. Bu şehirde yağmur altında dolaşır
Limandaki mavnalara bakıp
Şarkılar mırıldanılır geceleri
Bu şehrin sokakları çoktur
Binlerce insan gelir gider sokaklarında
Her akşam çayımı getiren
Bu dizelerde aşağıdakilerden hangisi yoktur?
A) Bulunma durum eki almış sözcük
B) Sesteş sözcük
C) Hem iyelik eki hem belirtme eki almış sözcük
D) Ek fiil almış sözcük
E) Birleşik sözcük
Lise Türkçe
Ses Bilgisine Giriş11. Sarardı gül benzim soldu diyerek
Hasret kıyamete kaldı diyerek
Hani Ruhsatî de n'oldu diyerek
Arayıp da buluşunu sevdiğim
Bu dizelerde aşağıdakilerden hangisi yoktur?
A) Ünlü daralması
C) Ünsüz
yumuşaması
558
B) Ünlü düşmesi
D) Ünsüz sertleşme
E) Kaynaştırma ünsüzü
Lise Türkçe
Ses Bilgisine Giriş1. Bu akşam rüyamda Leyla'yı gördüm
Derdini ağlarken yanan bir muma
iken 10
İpek saçlarını elimle ördüm
Ve bir kement gibi taktım boynuma
Bu akşam rüyamda Leyla'yı gördüm
Mkaynasma)
(boyun)
Bu dizelerde aşağıdaki ses olaylarından hangisi yok-
tur?
Unsüz
Unsüz değişimi
C) Ünlu düşmesi
Unsüz benzeşmesi
Kaynaştırma harfi
XÜnsüz düşmesi
Lise Türkçe
Ses Bilgisine Girişgerçekleşmiştir?
A) Ünsüz benzeşmesi
B) Ünsüz yumuşaması
C) Ünsüz türemesi
D) Ünlü değişimi
E) Ünlü düşmesi
29. Ayva dallarıyla karışan fındığın dibinde küçücük bir
I
||
|||
tavşan emekliyordu.
IV
Bu cümlede altı çizili sözcüklerde gerçekleşen
ses olayları içinde aşağıdakilerden hangisi yok-
tur?
A) Ünlü düşmesi
B) Ünsüz yumuşaması
C) Ünsüz düşmesi✓ IL
D) Ünlü daralması v
E) Ünlü türemesi
Ay
Lise Türkçe
Ses Bilgisine Giriştur?
cam
0 (0
12. O kadar çok ki güzellik ne kadar zor seçimi
Her çiçek ayrı güzel, hepsinin ayrı biçimi
Gezdirip gözlerimi dört yana baktım, hayran
Sanki bir nur akımı kapladı birden içimi
Bu-dizelerde aşağıdakilerden hangisinin örneği yok-
Gjenu
bmitu
A) Ünsüz yumuşamasına aykırılık
B) Ulama
C) Ünlü düşmesi
D) Ünsüz benzeşmesi
E) Ünsüz düşmesi
neb Giru-laon
U
seam
1960180
anneye
and-lzeme06 Dan (0
muy sand (0
asight on (3
JA
D 12
Lise Türkçe
Ses Bilgisine GirişBir gün gelir başka yerler gezersen
Gönlünde, bir yabancılık sezersen
Annesinden ayrı düşen bir yavru
Gibi sızlar küçük kalbin; işte bu
Vatan sevdasıdır. Bu söze inan
Hepimizin annesidir bu vatan
Bu dörtlükte aşağıdakilerden hangisi yoktur?
Ünsüz yumuşaması snibet any blü düşmesi
Di
cydjama
D) Kaynaştırma ünsüzü
E) Ünsüz düşmesi
Lise Türkçe
Ses Bilgisine Giriş9. Bu bahar yalnız mesut günler taşımaktadır,
Baş başa kalacağız kenarında bir suyun,
Göz alabildiğine yeşil uzanan çayır,
Bir saadet içinde sessiz otlayan koyun.
Yukarıdaki dizelerde aşağıdaki ses olaylarından hangisi yoktur?
A) Ünlü düşmesi (hece düşmesi)
B) Ünsüz değişimi (ünsüz yumuşaması)
Ünsüz türemesi (ikizleşme)
D) Ulama (vasl)
É) Kaynaştırma ünsüzü
Lise Türkçe
Ses Bilgisine Giriş9.
Kıyın yeryüzünün cenneti bize
I
||
Koylar sıra sıra, dağlar diz dize
Giresun, Görele, yemyeşil Rize
|||
Siyah suların perisi Karadeniz
IV V
Bu dizelerde numaralanmış sözcüklerin hangi-
lerinde kaynaştırma ünsüzü vardır?
A) I ve II
B) Yalnız II
D) Il ve V
E) IV ve V
C) I ve III
Lise Türkçe
Ses Bilgisine Giriş10. I. Sen çalışmanın ve düşünmenin hakkısın
II. Kanunların, nizamların üstünde
III. Talihisin insanlığın
IV. Her sevgi hayatta biter
V. Yalnız senin aşkın kalır
Yukarıdaki numaralanmış dizelerin hangisinde
ünsüz türemesi vardır?
B) II
A) I
C) III
D) IV
E) V