Ses Bilgisine Giriş Soruları
Lise Türkçe
Ses Bilgisine GirişTUNISINO
SO S
1. Aldım sazı çıktım gurbet görmeye
Dönüp yâre geldim yüzüm sürmeye
Ne lüzum var şuna buna sormaya
Senden ayrı ne hâl oldum gör beni
Ses Bilgis
Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi
söylenemez
A) Ünsüz değişimine örnek vardır.
B) Kaynaştırma ünsüzüne yer verilmiştir.
C) Ünlü düşmesi vardır.
D) Ulama vardır.
E) Büyük ünlü uyumuna aykırı sözcük kullanılmıştır.
Lise Türkçe
Ses Bilgisine Girişsay
8. Affan Dede'ye para saydım
Satt bana çocukluğumu
att bar
Artık ne yaşım var ne adım
Bilmiyorum kim olduğumu
Bu dizelerde aşağıdakilerin hangisi yoktur?
A) Ünsüz benzeşmesi
B) Ünlü daralması
e) Ünsüz yumuşaması
hlü değişimi
E) Ünlü düşmesi
Lise Türkçe
Ses Bilgisine Giriş10. Aşağıdaki dizelerin hangisinde ünlü daralmasına
örnek olabilecek bir sözcük vardır?
A) Evlerin bacasını kolluyor yıldırımlar
B) İçimde damla damla bir korku birikiyor
Sanıyorum, her sokak başını kesmiş devler
DY Üstüme camlarını hep simsiyah dikiyor
E) Sanki beni bekleyen bir hayal görüyorum
Doğru
N Yanlıc
172
Lise Türkçe
Ses Bilgisine GirişSes Bilgisi - I
1. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde küçük ünlü uyumuna
uymayan bir sözcük yoktur?
A) Budala ile para, uzun süre bir arada bulunmaz.
B) Zararlı tutkular çabuk gelişir.
C) Kalpler ancak anmakla huzura kavuşur.
D) Bir metre iş yapmayı, bir kilometre söz vermeye değiş-
mem.
E) Söz biliyorsan söyle inansınlar, bilmiyorsan söyleme seni
adam sansınlar.
5. Aşağıdaki cümlel
yoktur?
A) Helikopter alçal
B) Köpekler yılanı
C) Dünkü ağır işte
D) Yüz metre kad
E) B bahar saba
6. Aşağıdaki cüm
Lise Türkçe
Ses Bilgisine Giriş4.
5.
TEST
1
Bazı öğrenciler, ünsüz yumuşaması ile ünsüz benzeşmesi
kurallarını bilmedikleri için yazım yanlışı yapıyorlar.
Aşağıdakilerin hangisinde, bu cümlede yakınılan türde
bir yazım yanlışı yapılmıştır?
A) Adam, yakası bağrı açık dolaşıp duruyordu.
B) Ordunun modernizasyonu çerçevesinde yeni uçaksa-
varlar alınıyor.
C) Onların yiğitce direnişi hiçbir zaman unutulmadı, unu-
tulmayacak.
D) Her şeye rağmen yine de hâline şükrediyordu.
E) Yıllardır anlatılan bu hikâyeyi bir de benden dinlemeni-
zi istiyorum.
Aşağıdaki dizelerin hangisinde "ki"nin yazımı yanlış-
tır?
A) Mademki ferman bize ait
Verin de basalım bağrına mührümüzü
B) Tutki karnım acıktı, anneme küstüm
Tüm şehir bana küstü
Lise Türkçe
Ses Bilgisine Giriş9.
b) Ulama
C) Küçük ünlü uyumuna aykırı sözcükler
D))Kaynaştırma
E) Ünsüz değişimi
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili sözcük
ayraç içindeki duruma örnek gösterilemez?
A) Boncuk yemeği önce kokluyor, sonra yiyor. (ünlü düş-
mesi)
B) Belki çok önemli bir fırsatı kaçırdık. (ünsüz değişimine
aykırılık)
C) Küçük dayısı asteğmen olmuştu. (ünsüz düşmesi)
Saçlarının seyrelmesi vitamin eksikliğindenmiş. (ünsüz
düşmesi)
E) Her söylenene kanıyor sanma! (ünlü daralması)
10
Lise Türkçe
Ses Bilgisine Giriş4. Başka türlü bir şey benim istediğim:
Ne ağaca benzer, ne de buluta.
Burası gibi değil gideceğim memleket
Denizi ayrı deniz,
Havası ayrı hava.
Yukarıdaki dizelerde aşağıdaki ses
olaylarından hangisinin daha fazla
örneği vardır?
A) Ünlü düşmesi
B) Ünlü türemesi
C) Ünsüz türemesi
D) Ünsüz yumuşaması
E) Ünsüz düşmesi
Lise Türkçe
Ses Bilgisine Giriş1. Gülüp kafasına bir öpücük kondurdu,
döndü, tuttuğu balıkları koyduğu kova-
sını aldr.
Bu cümledeki altı çizili sözcükte gö-
rülen ses olayının benzeri aşağıdaki-
lerden hangisinde vardır?
İçinde hava olmayan ciğerlerinden
azıcık bir ses çıktı.
B) Geçen yıl aldığı pantolon küçüldü-
ğünden giyemiyor.
C) Salona akan kalabalığın yerine otur-
masını sabırla bekledi.
D) Eskisine nazaran kendini daha iyi
hissediyor.
E) Kokladığı şeyin keskinliği çok sarsı-
cıydı.
3.
Lise Türkçe
Ses Bilgisine Giriş7-B
124 Anneciğim, burada küçük bir odam var. İçinde minicik bir
masa, bir yatak, bir dolap bütün eşyam bu kadar. Ama
gece lambasını unutmamalıyım. Okul dışındaki zamanı-
min hemen hemen tamamı bu odada geçiyor. Yemeklere
bir türlü alışamadım. Ama meraklanmayın sağlığım çok
iyi. Keyfim yerinde...
Bu parçada aşağıdakilerden hangisinin örneği yoktur?
A) Ünlü daralması
B) Ünsüz yumuşaması ✓
C) Ünsüz düşmesi
D) Ünsüz benzeşmesi
E) Ünlü düşmesi ✓
8-E
9-E
10-E
11-A
12-A
Lise Türkçe
Ses Bilgisine Giriş9.
Bir testi aldım ucuza
Gizli gizli neler anlattı bana
Bir şahtim, dedi; altın kupam vardı
Şimdi neyim? Testi oldum şaraba
Bu dizeler için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Ulama olmuştur.
B) Ünsüz yumuşaması vardır.
İki sözcükte ünsüz benzeşmesi görülmektedir.
D) Bir sözcükte ünlü değişimi gerçekleşmiştir.
E) Bir sözcükte ünsüz türemesi söz konusudur.
12. Insanlar, sanatçıla
kabul ediyorlar fal
ni kabul etmiyorla
Bu cümlede aşa
102
A) Ünlü daralm
B) Ünsüz yum
C) Ünsüz ben
D) Kaynaştırm
E) Ünlü düşr
Lise Türkçe
Ses Bilgisine Giriş8.
Belli ki dağların, denizlerin
Ve göllerin üzerinden
Sıyrılıp gelmektedir seher
Belli ki yakındır
Doğayı ve hayatı sarsacak saat
Bu dizelerin kaçıncısında ünsüz yumuşaması kuralına
aykırı bir sözcük vardır?
A) I
B) II
C) III
D) IV
E) V
FEN BİLİMLERİ YAYINLARI
11. Önce bir ellerin v
Sonra birden kap
Şarabın yanı sıra
Gözlerin onun a
Sonra her şey ç
Bu dizelerde a
tur?
A) Kaynaştırm
B) Ünsüz yum
C) Ünsüz ben
D) Ünlü aşın
E) Ünlü değiş
Lise Türkçe
Ses Bilgisine Giriş2. Hani o bırakıp giderken seni
Bu öksüz tavrını takmayacaktın
AsonA 1
Bu dizelerdeki altı çizili sözcükte görülen ses olayı aşağı-
daki cümlelerin hangisinde vardır?
A) Kahvaltısını bitirdikten sonra arkadaşlarıyla buluştu.
B) Elektrik kesilince dolaptaki yiyecekler hep bozulmuş.
C) Bu felaketlerden kurtulmanın yolu doğaya saygı göster-
mektir.
D) Çocukken babamın bana anlattığı masallara bayılırdım.
E) İnsanoğlu, her zaman daha iyiye ulaşmayı ister.
ümü 47
Lise Türkçe
Ses Bilgisine GirişYağmur yağıyordu Paris kaldırımlarına
Yağmuru sevmediğin geldi aklıma
Bulutlar da hatırlamış olacaklar ki
Yağmurda üzüldüğünü
Sağanak durdu birdenbire, güneş açtı
Bu dizelerde aşağıdaki ses olaylarından.
hangisi yoktur?
Ünsü değişmesi
Onlü daralması
Onsüz düşmesi
LÜnlü düşmesi
Ünsüz benzeşmesi
Lise Türkçe
Ses Bilgisine Giriş6.
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde, ünsüz yumuşaması-
na uğrayan bir sözcük yoktur?
A) Dağın tepesine tam on iki saatte tırmanabildiler.
B) Okul günlerini hatırladığında gözleri doluyor.
C) Politikaya atılmaktaki amacımız insanların refahı değil
miydi?
D) Kışlık giysilerimi tavan arasındaki bir dolaba koydum.
E) Böyle gelmiş böyle gider, deyip işin içinden sıyrılamaz-
sın.
bilimleriyayinlari.com
Lise Türkçe
Ses Bilgisine Giriş2. İngilizler, Jön Türklere "Bir süre Osmanlı Devleti'nin idaresini
bize bırakın." deselerdi Jön Türkler bunu hemen kabul eder-
lerdi. O derece ulusal duygulardan yoksundular. Sizinle açık
konuşuyorum çünkü bu, bir tarih meselesidir. Edebiyat açi-
sından ben uzun süre bocaladım. Çünkü o zamanki edebiyat,
Fransız edebiyat çevrelerinin bir kopyasıydı. Daha doğrusu
bir kuklasıydı.
Bu parça için,
Ünsüz değişimine yer verilmiştir.
II. Türeme sırasında ünlü düşmesi vardır.
H. Dlama yapılabilecek sözcükler bulunmaktadır.
değerlendirmelerinden hangileri söylenebilir?
B) Yairitz-
A) Yalnız 1
BİLFEN
**********
PSH, II, III
C) Yalnız III
E) II ve III
14
Lise Türkçe
Ses Bilgisine Giriş4. "Eski haritalarla yeni haritalar arasındaki ayrım ni-
ye? Ağarmış rengin arkasına saklanan şekiller sa-
na ve bana ne anlatır?" cümlesiyle ilgili olarak
aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
Türetme sırasında ünlü kaybına uğrayan söz-
cük kullanılmıştır. Ayrım → Ayorim
B) Únsüz yumuşamasına uğrayan sadece bir söz-
Reng Ren
CYÜnsüz türemesi görülen sözcüğe yer verilme-
miştir.
cük vardır.
D) Kaynaştırma ünsüzü bulunan birden fazla söz-
cük vardır.
EX Kökte ünlü değişimi görülen iki sözcük kullanıl-
mıştır.
Bena
Sond
-