Ses Bilgisine Giriş Soruları
Lise Türkçe
Ses Bilgisine GirişZekå, eğitimcilere göre öğrenme yeteneği, biyologlara
göre çevreye uyma yeteneği, psikologlara göre muhakeme
yoluyla sonuca ulaşma yeteneği, bilgisayar bilimcilerine
göre bilgi işleme yeteneği olarak tanımlanmıştır. Zekânın
ne olduğu ve nasıl tanımlanması gerektiği konusu uzun
yıllardan beri birçok eğitimcinin ilgi alanını oluşturmaktadır.
Bazı eğitimciler, insanın zihinsel işlevlerini ya da
performanslarını temel alıp insan zekâsını ölçtüğünü
varsayan çeşitli IQ testleri geliştirmişlerdir. Böylece zekäyı
kendilerinin hazırladıkları bu testlerin ölçtüğü nitelik olarak
tanımlamışlardır. Bazıları da zekâyı, bir bireyin sahip olduğu
öğrenme gücü olarak yorumlamıştır.
Bu parçada aşağıdakilerden hangisinin örneği yoktur?
hapis!!
A) Ünlü aşınması
B) Ünsüz benzeşmesi
C) Kaynaştırma
D) Ünsüz değişimi
E) Ünlü türemesi
Lise Türkçe
Ses Bilgisine Giriş8.
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ünsüz türemesine
örnek yoktur?
A) Bir sözcüğün olumsuzunun, zıddı olmadığını bilmelisiniz.
B) Meselenin hâlli için kasabanın ileri gelenleri toplandı.
C) Bir sırrını paylaşırsan artık onun esiri olursun.
D) Bu ıssız kasaba, bir zamanlar turistler için cazibe
merkeziydi.
E) Şair, yalnızlık hissini en samimi kelimelerle satırlara dökmüş.
Lise Türkçe
Ses Bilgisine Giriş9. Yağmur yağıyor Ömür Hanım! Gökten değil, yüreğimin
boşluğundan omrümün ıssız toprağına ve ben sonsuz bir
düzlükte bir küçüçük, bir silik nokta gibi eriyip gidiyorum.
Seslensem kim duyar sesimi yalnızlıklar katından?
Bu parçada aşağıdaki ses olaylarından hangisi yok-
tur?
A) Ünsüz yumuşaması
B) Üntu düşmest
C) Ünsüz düşmes
D) Ünsüz benzeşmesi
E) Unlü daralması
Lise Türkçe
Ses Bilgisine Giriş15
16
8
13
9
D
O
8
10
B) Aşağıdaki kelimelerde ünsüz harflerle ilgili ses olaylarını işaretleyiniz.
Ses Bilgisi (Ses Olaylar Calisma Kağıdı-2
Onsuz Yumuşaması
Ünsüz Benzeşmesi
Kelime
hesabi
küçücük
affetmek
kitapçı
geçidi
hissetmek
unutkan
askı
minicik
kalbi
simitçi
sırrını
içti
derdi
sınıftan
yürümüştü
ufalmak
ayağı
hattınız
dolapta
Kelime
Ünsüz Benzeşmesi
Unsüz Türemesi Onsüz Düşmesi
Ünsüz Yumuşaması
Ünsüz Türemesi
Ünsüz Düşmesi
Lise Türkçe
Ses Bilgisine GirişSES BİLGİSİ
₁1 dismes!
Ayır
12. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde türetilirken ünlü
kaybına uğramış bir sözcük kullanılmıştır?
A) Ayrılmalıyız artık, gitmeliyim bu yerden
B) Saadet diliyorum, sana beyaz güllerden.
C Gönlümde açmadan solan bir gülsün.
D) Her zaman gamlıyım, her zaman üzgün.
E) Beklerim yolunu aylar boyunca.
türetilmiyor
Lise Türkçe
Ses Bilgisine Giriş4. Sert ünsüzle biten sözcükler ünlü ile başlayan bir ek al-
dıklarında, sözcük sonundaki sert ünsüz yumuşar.
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bu kurala uyma-
yan bir sözcük kullanılmıştır?
A) Benim hiçbir zaman gözüm yükseklerde olmadı.
B) Kimse cimri olduğunu, kıskanç olduğunu kabul et-
mez.
C) Hasta olduğumuzu bilmemek de iyileşmemizi
zorlaştırır.
D) Vicdan aynı zamanda içimize korku salar.
E) Aci masumun da yalan söylemesine sebep olur.
Lise Türkçe
Ses Bilgisine GirişYAY
Sor
10. Süreksiz sert ünsüzlerle biten sözcükler ünlüyle
başlayan bir ek aldıklarında, sözcüklerin sonundaki
ç, k, p, t ünsüzle yumuşayarak sırasıyla c, g, ğ, b ve
d'ye dönüşür. Buna ünsüz yumuşaması denir.
Sert ünsüzle biten bir sözcüge "c, d, g" ile başlayan
bir ek getirildiğinde, ekin başındaki yumuşak "ç, t,
k'ye dönüşür.
●
●
Buna göre aşağıdaki dizelerin hangisinde hem
ünsüz benzeşmesi hem de ünşüz yumuşaması
vardır?
A) El gek tabip, el çek yaram ustunden
Sen benim derdime deya bilmezsin
B) Seninle paylaşmak uykularda en güzel düşleri
Seninle uyanmak ice uzun gecelerden sonra
C) Üzülme sen meleğim, gün olur kavuşuruz
Ecel ayırsa bile mahşerde buluşuruz
Dolu rüzgarla çıkıp ufka giden yelkenli
Gidişin seçtiğin akşam saatinden belli
E) Ayırma gözlerini gözlerimden
Böyle saatlerce bak, böyle asırlarca bak
00 36 89 82 39 3
Lise Türkçe
Ses Bilgisine GirişUSYM SORULAR
1.
Oscar Ödülleri olarak da bilinen ve sinema dünyasının en
1
prestijli ödüllerinden olan 91. Akademi Ödülleri Los
Angeles'taki Dolby Theater'da düzenlenen törenle
11
sahiplerini buldu. Dünyaca ünlü Queens grubunun
performans sergilediği tören 30 yıl sonra ilk kez, bu yıl
resmî bir sunucusu olmadan gerçekleşti. Böyle bir kararın
IV
niçin alındığına dair henüz bir açıklama yapılmadı.
V
Bu parçadaki altı çizili sözcüklerle ilgili olarak
aşağıdakilerin hangisi yanlıştır?
A III. sözcükte, ünsüz değişmesi gerçekleşmiştir.
BV. sözcükte, ünlü düşmesi vardır.
II. sözcük, kaynaştırma ünsüzü almıştır. ✓
DY IV. sözcükte, ünsüz benzeşmesi görülmektedir.
EI. sözcük, büyük ünlü uyumuna aykırıdır.
Lise Türkçe
Ses Bilgisine Giriş1. Aşağıdaki cümlelerden hangisinin yükleminde ünlü düşmesi
vardır?
A) Birkaç gündür yoğun çalıştığı için gözlerinin altı morarmış.
B) Berber saçlarını çok kestiğinden önleri iyice kısalmış.
C) Bıçağın keskin yüzü -çok kullandığımızdan olacak- körelmiş.
D) Bu adamı tanıdığım birine benzetiyorum ama kime?
E) Yol sağa sola park eden araçlar yüzünden iyice daralmış.
Lise Türkçe
Ses Bilgisine Giriş8. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde "ünsüz
düşmesine" uğramış birden çok sözcük
kullanılmıştır?
A) Sevginin küçücük görünümünden sıcacık bir
hikâye çıkardığını görmüştüm.
B) Ufacık dedikodular bile büyük bir aileyi
dağıtmak için yeterli olur.
C) Evlerin minicik saçaklarından yere kadar
buzlar sarkıyordu.
D) Araba, büyücek bir binanın önünde
sarsılarak durdu.
E) Mahallenin daracık sokaklarında çeşitli
oyunlar oynardık.
Lise Türkçe
Ses Bilgisine Giriş8.
Dünyanın dışına atılmış bir adımdın sen
Ömrümüzse karşılıksız sorulardı hepsi bu
Şu Samanyolu hani avuçlarından dökülen
Kum taneleri var ya onlardan birindeyim
Yeni bir yolculuğa çıkıyorum kar yağıyor
Bir aşk tipiye tutuluyor daha ilk dönemeçte
Bu dizelerde aşağıdaki ses olaylarından hangisi yoktur?
A) Ünlü daralması
B) Ünsüz yumuşaması
C) Kaynaştırma harfi
D) Ünsüz benzeşmesi
E) Ünlü düşmesi
Lise Türkçe
Ses Bilgisine GirişYedi yıldır uğramadim yurduma
Dert ortağı aramadım derdime
Geleceksen bir gün düşüp ardıma
Kula değil yüreğine sor beni
Bu dizelerdeki altı çizili sözcüklerde görülen ses
olayı, aşağıdakilerin hangisinde vardır?
A) Tavşan dağa küsmüş dağın haberi olmamış.
B) Uğruna can verecek değerlerimiz vardır.
C) O yöreyi adım adım dolaştım geçen yıl.
D) Çocuklarımızı her şeyden önce dürüst yetiştir-
meliyiz.
E) Konuştukça konunun gerçek yüzü ortaya çıkıyor.
6. Aşağıdakilerin hangisinde "ünsüz değişimi ve
"ünlü düşmesi"ne örnek vardır?
anla düşmes
A) Düşünce gönlüme kordan bir alev
Ruhlara dayanılmaz bir ızdırap gelir
B) Sen sonu kıvrımlara varan bir yolun taşısın
Güneş billur billur bakar sana
C) Kalbimden bir Boğaziçi akşamı geçer
Yüreğim yalnızlıga hep boyun eğer
D) Es artık rüzgar yüreğime neye yarar
ve yarar d
Yağ yağmur hırçınca bedenime neye zarar
E) Uyumaya yatar gibi yıldızlarla birlikte
Gecenin efkârı var hâlâ üzerimde
1. BÖLÜM Ses Bilgisi - Yazım Kuralları - Noktalama İşaretleri - Sözcü
94131d
Lise Türkçe
Ses Bilgisine GirişHani o bırakıp giderken seni
Bu öksüz tavrını takmayacaktın
Alnına koyarken veda buseni
Yüzüme bu türlü bakmayacaktın
Bu dizelerde aşağıdaki ses olaylarından
hangilerinin birden fazla örneği vardır?
A) Ünlü düşmesi - ünsüz benzeşmesi
(B) Ünsüz yumuşaması - ünlü düşmesi
Ünlü daralması - ünsüz benzeşmesi
Ünsüz benzeşmesi - ünsüz düşmesi
E) Ünsüz yumuşaması - ünlü daralması
8.
O
Lise Türkçe
Ses Bilgisine GirişL
20. Doğduğumuz yerlerde, nesnelerin bizler daha se-
çim yapma zahmetini tanımadan gönlümüzü fethet
tiği yerlerde, dış dünyanın yalnızca kişiliğimizin bir
uzantısı gibi göründüğü yerlerde hissettiğimiz rahat-
lık gibisi yoktur.
1. Ünsüz yumuşaması
X550
II. Ünsüz benzeşmesi
III. Kaynaştırma ünsüzü
IV. Ünlü düşmesi
V. Ünsüz türemesi
Bu cümlede yukarıda verilen ses olaylarından
hangisinin birden fazla örneği yoktur?
A) I
B) II
C) III
D) IV
E) V
Lise Türkçe
Ses Bilgisine GirişI
9.
Gözlerden uzak küçük su kaynakları pek çok balık türü
1
için yaşam alanlarının insanlar tarafından kirletildiği bü-
||
yük nehirlere kıyasla daha güvenli yerlerdir. Ancak şu
|||
günlerde bu akarsularda yaşayan binlerce balık bir başka
IV
korkunç tehditle karşı karşıya: istilacı türler.
V
Bu parçada numaralanmış sözcüklerden hangisi ya-
pısı bakımından diğerlerinden farklıdır?
A) I
B) II
C) III
D) IV
E) V
(2021-KPSS)
WINK
FOR
AYINL
IFOR
AYINL
FOR
AYINI
FOR
FOR
YINI
FOR
AYINI
FOR
YINI
FOR
VINI
FOR
YINL
Lise Türkçe
Ses Bilgisine Giriş10. (1) Ona doğru ilerlerken çimenlerin san, yeşil panitisi gözlerimi
kamaştırdı. (II) Gerideki pembe güllerle dolu yüksek bahçe
duvanını gözden saklayan mor leylaklardan etrafa serin bir
koku yayılıyordu. (III) Biraz sonra içimde dağ gibi büyüyen bir
korku hissettim. (IV) Elleri, islak, yapışkan ve titreyen ellerdi.
(V) Uzun boyu ve beyaz teni ile tam karşımda duruyordu.
Yukarıdaki numaralanmış cümlelerle ilgili olarak aşağıda
verilen bilgilerin hangisi yanlıştır?
LA)
1. cümlede ünlü düşmesi vardır.
B) II. cümlede birden çok kaynaştırma ünsüzü kullanılmıştır.
III. cümlede ünsüz düşmesi vardır.
DIV. cümlede ünsüz benzeşmesine uğramış bir sözcük
vardır.
büyü - fin
cümlede ses olayına uğramış bir sözcük yoktur.