Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlar Soruları

10 Keklik gibi engininden geçerken Ab-i kevser irmağından içerken Bu dizelerdeki uyak türünün benzeri aşağıdaki dizelerden hangisinde vardır? A) Sen de benim bu derdime ilaçsın Dost bağında biten güzel ağaçsın B) Bu yıl yine Emrah yarsız kışlasın Varır isem o yâr beni taşlasın C) Gidenin peşinden âh edip yanma O yoksa bu dünya yaşanmaz sanma D) Ufkunda açarken alevden güller Her akşam Isfahan dertli gönüller E) O yârin sitemi bana pek çoktur Aradım cihani, menendi yoktur AYT DENEME-1-

5. Üzgün bir çocuğun yalnızlığı Kadar saydam kalabilseydim Ömrüm derdim ömrüm nasıl da Dolu geçmiştir ölebilirim artık Bu dörtlük, içerik bakımından aşağıdaki şiir türlerinden hangisine örnek verilebilir? Dramatik B) Lirik C) Satirik E) Didaktik D) Epik

Vanit Ya ne On altı yaşındaki Âşık Reyhanî, gençliğin verdiği güvenle doksan yaşına ulaşmış Âşık Nihanî'ye şu dörtlüğüyle meydan okur: Baba senin hükm ü hâlin kalmamış Sönmüş peteklerin, balın kalmamış Bir yana gidecek yolun kalmamış Artık seni bir kabristan gözetir Koca Nihanî, bu dizelere duvara asılacak bir dörtlükle karşılık verir: . Böyle ham fikiri sokma araya Çam sakızı ilaç olmaz yaraya a Azrail gelende bakmaz sıraya Bazen pir yerine civan gözetir nar Bu dörtlüklerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söy- lenemez? MC ai sa ✓ uz A) İronik bir anlatım tercih edilmiştir. B) Dünyanın geçiciliği vurgulanmıştır. ho C) Aynı uyak örgüsüyle oluşturulmuştur. V D) Ses veya kelime tekrarıyla ahenk sağlanmıştır. E) "gözetir" sözcüğünün ayak olarak kullanıldığı bir atışma- dan alınmıştır. hl an

10. 7. Bülbül ahengini, gül rengini hep senden alır; Sen gidersen bu gülistanda bahardan ne kalır? Gül solar, bülbül uçar, neşeli sesler azalır, sork Sen gidersen bu gülistanda bahardan ne kalır? Bu dizelerin ait olduğu nazım biçimiyle ilgili olarak aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır? A) Divan şiirine Türklerin kazandırdığı bir nazım biçimidir. bi ilk dörtlüğün ikinci ve dördüncü, diğer dörtlüklerin dör- düncü dizesi nakarat olarak tekrar eden dizedir. by Her dörtlüğün üçüncü dizesi makam geçişlerinin yapil- dığı ve meyan olarak adlandırılan dizedir. D-Aşk, sevgili, ayrılık, eğlence gibi konuların işlendiği li- rik şiirlerdir. E) Dört dizeli bentlerden oluşan şiirde en az beş en çok on beş bent bulunur.

WOH WINGS 7. Ey melek-sîmâ ki senden özge hayrândur sana. Hak bilür insân demez her kim ki insândur sana Bu beyit için aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A Bir gazelin matla beytidir. B) Sevgilinin yüzü meleğe benzetilmiştir. Q) Hem ek hâlinde hem sözcük hâlinde redif kullanılmıştır. D) Zengin kafiye kullanılmıştır. E) İnsanlık kavramı güzel bir nedene bağlanmıştır.

6 A 4. Yalancı dünyaya konup göçenler Ne söylerler ne bir haber verirler Üzerinde türlü otlar bitenler Ne söylerler ne bir haber verirler a Bu dörtlük, içerik açısından aşağıdaki şiir tür- lerinden hangisine örnek verilebilir? A) Didaktik B) Satirik Verlin C) Lirik D) Epik E) Pastoral

8. Romantizmdeki gibi iyiler iyi, kötüler kötü değildir. Kahramanların hem iyi hem kötü yönleri vardır. Ger- çek yaşamda insanların olduğu gibi. Gerçek insan- lara benzeyen bu kahramanlar da günlük yaşamda karşılaşılabilecek yerlerde yaşarlar. Onlar da insa- nin karşılaşabileceği olaylara göğüs gerer, kazanır ya da kaybederler. 8 Bu parçada söz edilen akımın Türk edebiyatın- daki temsilcileri arasında aşağıdakilerden han- gisi yoktur? A) Recaizade Mahmut Ekrem B) Nabizade Nazım C) Halit Ziya Uşaklıgil D) Namık Kemal E) Yakup Kadri Karaosmanoğlu

15. Komşuda dülger mi var Geliyor keser sesi Ustalar konuşunca Çiraklar keser sesi Yukarıdaki dizelerde görülen en belirgin söz sanatı aşağıdakilerden hangisidir? Cinas B) Tevriye C) Kinaye D) Teşhis E) Teşbih AYT SORU BANKASI

20. Aşkın âşıklar oldurur Aşk denizine daldırır Tecelli ile doldurur Bana seni gerek seni Aşkın şarabından içem Mecnun olup dağa düşem Sensin dünü gün endişem Bana seni gerek seni Bu dörtlüklerle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Tasavvufi ögeler vardır. B) Rediften yararlanılmıştır. C) Şiirsellik, anlama tercih edilmiştir. VİP Yayınları D) Teşbih sanatına başvurulmuştur. E) Düz uyak örgüsüne sahiptir.

aşagidakilerden hangisine özgü nitelik- ler ağır basmaktadır? A) Dramatik şiir B) Pastoral şiir C) Epik şiir D) Didaktik şiir E) Satirik şiir 12. • Tolganın tepesine indirdi birdenbire Kiliç üç dört parça oldu, düştü elinden Sürüler, çimenler, sarı çiçekler Beyaz kar, yeşil çam, yayla dumanı Çark bozulmuş dünya islah olmuyor Ehli fukaranın yüzü gülmüyor Köroğlu'yum medhim merde yeğine Koç yiğit değişmez cengi düğüne Kaval sesinden çın çin öten ormanlar nerde Çıngırak sesleri uzaklaşmakta perde perde Yukarıdaki dizelerde konusuna göre kaç farklı şiir türüne örnek vardır? A) 1 B) 2 C) 3 E) 5 D) 4

6. 1. Benim bu gidişe aklım ermiyor Fukara hâlini kimse sormuyor Padişah sikkesi selam vermiyor Kefensiz kalacak ölümüz bizim II. Elin kapısında karavaş olan Burnu sümüklü gözü yaş olan Bayramdan bayrama bir tıraş olan Berbere gelir de dükkân beğenmez Aşağıdakilerden hangisi numaralanmış bu dört- lüklerin ortak özelliklerinden biri değildir? A) Benzer temaların işlenmesi B) 11'li hece ölçüsünün kullanması G) Nazım şeklinin taşlama olması V D) Anlatımda karşıtlıktan yararlanılması E) Ahenk-unsuru olarak redife yer verilmesi

10. Alış bériş: Bir hakkı alma, bir hakkı verme. Alışdı/ ol maña alım alışdı: 0, bana alacağını almakta yardım etti. Başkası da böyledir. Alışur, alışmaq. Prf Yayınları Almila: Elma. Alp: Yiğit. Alp yagıda alçak çogida. (Yiğit düşman kar- şısında, yumuşak huylu adam savaşta belli olur.) Şu kesitte kullanılmıştır: Alp er toña öldü mü Êsiz ajun qaldı mu Ödlek öçin aldı mu Emdi yürek yırtılur a u Ir sil eti sil Akışdı: Suwlar akışdı. (Sular akıştı.) Kar buz kamuğ erüşdi Taglar suvi akışdı Kökşin bulit örüşdi Kayguk bolup egrişür er. ati Bu bilgiler ---- adlı eserden alınmıştır. a- Yukarıda boş bırakılan yere aşağıdaki eser adlarından hangisi getirilmelidir? En tot A) Kutadgu Bilig B) Risaletü'n-Nushiyye C) Divan-ı Hikmet D) Atabetü'l-Hakayık E) Divanü Lügâti't-Türk 18

5 4. Biligdin urur men sözümke ula Biligligke ya dost özüngni ula Bilig birle bulunur saadet yoli Bilig bil saadet yolini bula i si Günümüz Türkçesiyle (Bilgiden atarım sözlerime temel; Ey dost, bilgiliyle hep beraber ol; Mutluluk yolu bilgi ile bulunur, Bilgi edin ve mutluluk yolunu bul.) Yukarıdaki dizeler dil, biçim ve içeriği dikkate alın- dığında aşağıdaki eserlerin hangisinden alınmış olabilir? A) Atabetü'l-Hakayık BDivanü Lügati't-Türk C) Risaletü'n-Nushiyye D) Göktürk Yazıtları E) Kutadgu Bilig

e verilen b 8. Behey elâ gözlü dilber Vaktin geçer demedim mi Harami olmuş gözlerin Beller keser demedim mi b adır. (11) uşaktan birlikte özünün Kaynak- işlerdir. afindan i't-Türk ebiyati eleme- arlığın- berdar dar ol- Har) ve rşı ilgi Bak şu kaşa bak şu göze b Ciğer kebap oldu köze Yakasız gömlekler bize Felek biçer demedim mi 10. Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? ler ve un ak- A) 8'li hece ölçüsüyle oluşturulduğu B) İstifham sanatına başvurulduğu C) İlk dörtlüğün uyak örgüsü “xaxa”, ikinci dörtlüğünse "bbba" şeklindedir . sinde D D) Tam kafiye kullanıldığı E) V Ettazim şeklinin varsağı olduğy 26 Diğer sayfaya geçiniz.

2. ul Gözlerin yanıp sönen iki deniz feneri Karanlığın içinden bana umut muştular Düşlerim avucumdan kaçırdığım kuştular Yıllar boyu bekledim dönerler diye geri Bu dizelerle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylene- mez? A) 14'lü hece ölçüsüyle oluşturulmuştur. B) Zengin kafiye kullanılmıştır. C) Sanatlı bir söyleyişe başvurulmuştur. D) Sarmal kafiye düzeni ile meydana getirilmiştir. E) Redif kullanılmıştır.

illo malo lebion lobiolosib na ula 12. Aşağıdaki dizelerin hangisinde redif kullanılmamıştır? A) Süt beyaz duvarlarda çivilerin gölgesi Artık ne bir çıtırtı ne bir ayak sesi B) Yatıyor yatağında, dimdik upuzun, bir ölü Üstü boynuna kadar bir çarşafla örtülü C Benzin üstünde ayak parmaklarının izi Mum alevinden sari, baygın ve donuk benzi D) Son nefesle göğsü boş, eli uzanmış yana Gözleri renkli bir cam, mihlı ahşap tavana E) Biz bu sonsuz yollarda varıyoruz gitgide İki dağ ortasında boğulan bir geçide D Yanlış Do