Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlar Soruları

5. ov Aşağıdaki dizelerin hangisinde yarım uyak kul- lanılmıştır? A) Bir boşlukta döner de döner Adamı büsbütün deli eder B) Bırakılmış ellerim, etim Susmasam kendi sesimden delirecektim C) Kim bilir nereye gittiğini yağmurda Kuytu, naftalin kokan odalarda D) Uyanıp duruyorum her sabah şurda burda Insanları düşündüm şubat ayı zarfında E) Ozanlık bana sevgi, dünyaya baktım biraz Yüreğimin sol yanı Köroğlu sağı Ayvaz

Örnek 4: I. Gitmişti makama arz-ı hål için 'Bey' dedi, yutkundu, eğdi başını. Bir azar yedi ki oldu o biçim... 'Şey' dedi, yutkundu, eğdi başını. Kapıdan dört büklüm çıktı dışarı Gözler çakmak çakmak, benzi sapsarı... Bir baktı konağa alttan yukarı 'Vay' dedi, yutkundu, eğdi başını. Çekti ayakları kahveye vardı Açtı tabakasın, sigara sardı Daldı, neden sonra garsonu gördü 'Çay' dedi, yutkundu, eğdi başını. II. Çelik testereyle kestim suları tey buited lesi Yıkadım duvara astım suları Düşümde düşüme girdim dün gece Buluta yaslandım ışığı tuttum. Seni hatırladım, seni unuttum Kendimi kendime sordum dün gece Dertler gecikince gidip yokladım Yırtık bohçalarda umut sakladım Kırgınlık bağını kırdım dün gece Numaralanmış metinlerle ilgili aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır? Aki metinde de ölçü ve uyak gibi ahenk ögelerine dikkat edilmiştir. B) İki metinde de yoğun biçimde çağrışım ve imge vardır. Cmetinde bir olay örgüsü söz konusudur. D) J. metinde düzyazıya yaklaşan bir anlatım kullanılmıştır. E) II. metinde dilin alışılmış kalıplarının dışına çıkılmıştır. Sana Coşk meti Düz de a Yar cük Imp gü O

ğını düşü kan dolaşımını MÖ 1500) Eski i öneme sahip stemin merke- merkezi kalp na inanmışlar unla beraber şünmüşlerdi. Ü, MÖ 1552 Edwin Smith tiklerini gös- tadır. rgilardan pektiğine kli tespit- bağı ol- bilece- 12 FenCebir Yayınları 34. Süregeldim aşk meyini içerek Her bir akı karasından seçerek Varlık dağlarını delip geçerek Düzde ben bir insan olmaya geldim Şairin bu dizelerde vurgulamak istediği düşünce aşağıdakilerden hangisidir? A) İnsan, geçmişini unutamaz; sürekli sorgular. B) İnsan ancak belli aşamalardan geçerek gerçek kimliğine, insan olma vasıflarına, özüne ulaşabilir. C) İnsan, karmaşık bir varlıktır. Insan olmanın gereklerinden biri de doğayla uyum içinde yaşayabilmektir. E) Aşk, insanın kendine yaptığı en uzun yolculuktur. Diğer sayfaya geçiniz. 3

Aşağıdaki dizelerin hangisinde şiirsellik daha sınırlıdır? A) ÖSYM TADINDA 1 SORULAR Mora dolanan salkım saçak hayaller, Birer birer gönle düşüyor şimdi B) Kırık kalbimin çorak toprağında Hiç mi yeşermez bir papatya C) Bilirsin haram helali Bilirsin sevâb vebali D) Nerede bir mutluluk varsa Düz renkliler zincirlenir halka halka E) Harfler savruluyordu Zihnimin alaca limanında (A 111

ar: B 19. Recaizade Mahmut Ekrem ve Abdülhak Hamit Tarhan etkisiyle yeni şiire yönelen Tevfik Fikret, ilk şiirlerinde 1 daha çok bireysel konulara ağırlık vermiştir. || Sembolizmin biçim mükemmelliğini esas alan şair, Batı ||| edebiyatı nazım biçimlerinden sone ve terza-rimayı; IV kullanmıştır. Şiirde beyit hâkimiyetini kırarak şiiri düzyazıya yaklaştırmaya çalışmıştır. Çocuklar için yazdığı Şermin adlı kitabındaki şiirler haricinde aruz ölçüsünü kullanmıştır. Bu parçadaki numaralanmış yerlerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır? A) I B) II C) III F1 Baskell com D) IV E) V Servetitiain

8. Dokunur hatıra kendisin bilmez hiç kemlik gelmez Asilzadelerden Sen iyilik et de o zayi olmaz Danlip da başa kakıcı olma Bu dörtlükle ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? A) Yarım uyak kullanılmıştır. B) Hece ölçüsünün 6 + 5 duraklı kalıbıyla söylenmiştir. C) Nasihat içeriklidir. D) Ek hâlinde redife yer verilmiştir. E) Mäni tipinde kaflyelenmiştir.

ndan ek, -dır, Falleten Edebiyat Sürde Zihniyet, Gelenek, imge, Konu, Tema dan, nden, Izın, n arasında , zihniyet bağlamında ince- hangisini söyleyebiliriz? dir. Firin temasıdır. konusu anlatılmıştır. re bir vermiştir. www.pelikankitabevi.com.tr 7. Ben sana mecburum bilemezsin. Adını mıh gibi aklımda tutuyorum. Büyüdükçe büyüyor gözlerin Ben sana mecburum bilemezsin. Içimi seninle ısıtıyorum. Ağaçlar sonbahara hazırlanıyor. Bu şehir o eski İstanbul mudur? Karanlıkta bulutlar parçalanıyor. Sokak lambaları birden yanıyor. Kaldırımlarda yağmur kokusu Ben sana mecburum sen yoksun. Sevmek kimi zaman rezilce korkuludur. İnsan bir akşamüstü ansızın yorulur. Tutsak ustura ağzında yaşamaktan Kimi zaman ellerini kırar tutkusu. Birkaç hayat çıkarır yaşamasından. Hangi kapıyı çalsa kimi zaman Arkasında yalnızlığın hınzır uğultusu. Bu dizeler imge, konu, tema bağlamında incelenir- se aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) "tutsak ustura ağzında", "adını mıh gibi aklımda tutuyorum" gibi alışılmamış bağdaştırmalara yer verilmiştir. B) İmgeden yararlanılmıştır. C) Bilmezlikten gelmeyi ifade eden bir soru vardır. D) Tekrarlarla anlam güçlendirilmiştir. Imgelerde tekrarlar vardır. D Ke TI Na Go Eli En Ço Palt Kim Kimi Biz i Terey Bu di mez? A) Iror B) Diz C) Img D) Yaz E) Kis 2. A M

4. Ruhumu bu çarmıha kendi ellerimle gerdim Bir nebi ızdırabi kaynıyor her yerimde Yukarıdaki dizelerle; I. Yakıyor gözlerimde, II. Son nefes gibi verdim, III. Aldığım her nefesi, IV. Ölüm, siyah bir tütsü sözlerinin tümü kullanılarak sarmal kafiye dü- zeninde anlamlı bir dörtlük kurulmak istenirse aşağıdakilerden hangisi son iki dizeyi oluştu- rur? A) I - II IV-III D) IV-I |||- || B) III - I II - IV O E) IV-II ||| -1 DIF 02 |||- || I - IV

10. Tanzimat Dönemi'nin ikinci kuşağı, yeniliğin başlatıcısı 1. olan birinci kuşak durumundaki şairlerin ortaya koyduğu yeniliği hem daha ileriye götürür hem de bazı yönleriyle onlardan ayrılır. Aşağıdakilerden hangisi Tanzimat'ın II. dönem şa- irlerini I. dönem şairlerinden ayıran özelliklerden biri değildir? A) Eserlerinde insanın iç dünyasındaki duygulanmalara ağırlık vermeleri B) Şiirde güzelliği esas alan bir sanat anlayışı geliştir- meleri C) "Sanat, sanat içindir." görüşünü benimsemeleri D) Şiirde aruz ölçüsü yerine serbest ölçüyü kullanmalan E) Yalın dil yerine daha ağır ve sanatlı bir dil kullanmalan

8. Bir gazelin her beytine dörder misra eklenerek yazılan nazım şekline ---- denir. Bu cümlede boş bırakılan yere aşağıdakilerden han- gisi getirilmelidir? A) müselles B) mesnevi D) murabba E) tahmis C) tesdis

2. Hoş geldin eya berid-i canan Bahşet bana bir nüvîd-i canan Cân ola feda-ı iyd-i canan Bi-sud ola mı ümid-i canan Yârin bize bir selamı yok mu Ey Hızr-ı fetadegan söyle Bu sırrı idüb iyan söyle Ol sen bana terceman söyle Ketm etme yegân yegân söyle Gam defterinin tamamı yok mu Ya Rab ne intizârdır bu Geçmez nice rüzgârdır bu Hep gussa vü hârhârdır bu Duysam ki ne şive-kârdır bu Vuslat gibi bir meramı yok mu Bu dizelerin nazım şekli aşağıdakilerden hangisidir? A) Tardiye B) Gazel C) Murabba D) Kaside E) Mesnevi

EL Stin) Fulleten" E Cumhuriyet Dönemi Şiir (Milli ve Dini Bayrakları bayrak yapan üstündeki kandır. Toprak eğer uğrunda ölen varsa vatandır. Aşağıdaki eserlerden hangisi bu dizelerin sahibi olan sanatçıya aittir? A) Bir Bayrak Rüzgâr Bekliyor B)Bu Vatan Kimin? C) Köşebaşı D) Adamın Biri E) Türk'ün Şehnamesi Ahmet Kutsi Tecer'le ilgili olarak,

11'li hece ölçüsüyle söylenmiş aşağıdaki dize- lerden hangisinin durakları ötekilerden farklı- dır? A) Dilim seni dilim dilim dileyim B) Sarı zeybek şu dağlara yaslanır C) Derinden derine ırmaklar ağlar D) Huri kızlar sürmelemiş gözünü E) Şâkı bülbül var uyandır yârimi 4

yişi nuş Fitki Cik- nde Fair uy- esi ve Eir. le TE 11. "Sanat için sanat" anlayışına bağlı kalan şaire göre şiir, kelimelerle güzel şekiller kurma sanatıdır. Vezin ve ka- fiyeden kopmamış ama ölçülü veya serbest, her türlü şiirin güzel olabileceği inancını taşımıştır. Şiirlerinde en çok yaşama sevinci ve ölüm temalarına yer vermiştir. Ayrıca yitik aşklar, mutlu sevdalar, yalnızlık, yaşadığı bohem hayatın buruklukları, çocukluk özlemi de şiirleri- ne konu olmuştur. Şaire göre sanat eseri/şiir, her şeyden önce bir "anlatım"dır. O, bu "anlatım"ı bir estetikçi veya felsefeci gibi ontolojik olarak değil, ilgilendiği ve üzerin- de çalışmaktan zevk duyduğu bir nesne olarak ele almış ve kendisine göre başarılı bulduğu güzel şiirlerin özel- liklerini anlatmıştır. Bu özellikler, aynı zamanda şairin şiir anlayışını ortaya koymaktadır. Ona göre samimiyet; estetik bir değerdir ve şiirde anlatılan duygu, düşünce, inanç ve daha başka duyguların samimi olması bir şiire, sanat eseri olma kıymeti kazandıran unsurlardan biridir. Bu parçada tanıtılan sanatçı aşağıdakilerin hangisi- dir? A) C. Sıtkı Tarancı C) Z. Osman Saba B) A. Hamdi Tanpınar na D) A. Halet Çelebi E) A. Nihat Asya

şle- lir. na- 14. 1. grup Birim Ağıt Koçaklama Ölçü II. grup Mersiye Nazım biçimi Yapı Nazım türü Aruz Yukarıda 1. grupta verilenlerle II. gruptakiler eşleştirildi- ğinde, aşağıdakilerden hangisi dışta kalır? A) Mersiye B) Nazım biçimi D) Nazım türü E) Aruz C) Yapı

ar. en in de a K, n . ci : L 12. Bir kuzu koyundan ayrı ki durdu Yemez mi dağların kuş ile kurdu Katardan ayrıldın şahan mı vurdu Turnam teleklerin tellerin hani Aç mısın yok mudur ekmeğin aşın Odan ne karanlık yok mu ataşın Hanidir güveğin hani yoldaşın Hani kapın bacan yolların hani Kara yerde mor menekşe biter mi Yaz baharda İshak kuşlar öter mi Bahçede alışan çölde yatar mi Uyan garip bülbül güllerin hani 4.4.1 hece ölçüsü Bu dörtlük ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) I ve II. dörtlük hecenin 6 + 5 kalıbıyla yazılmıştır. B) Ahenk, redif ve kafiye ile sağlanmıştır. C) istifham sanatına başvurulmuştur. Soru D) III. dörtlükte tam uyak kullanılmıştır. Sorma sarate E) Nazım biçimi koşmadır.