Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlar Soruları
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel KavramlarTest 23
7.
Aşık edebiyatının son büyük temsilcisi olarak değerlendirilen
Âşık Veysel'in içtenlik ve
yalınlığın ağır bastığı şiirlerinde
insanlarını gelişen ilim ve teknolojiye duyarsız kalmamaları
geniş bir konu yelpazesi görülür. Örneğin bir şiirinde ülkemiz
konusunda uyarırken bir başka şiirinde birlik ve beraberliğin
önemine vurgu yapar. Hayal dünyasında canlandırdığı beşeri
ve ilahî aşkı, en güzel misralarla dile getirirken yine beşeri
aşkı anlattığı ve insanın ancak sevgiyle değer kazandığını
ifade ettiği şiirleri unutulmazlar arasında çoktan yerini almıştır.
Bu metne göre aşağıdakilerden hangisi Aşık Veysel'e ait
olamaz?
A) Saklarım gözümde güzelliğini
Her neye baksam sen varsın orda
Kalbimde gizlerim muhabbetini
Koymam yabancıyı sen varsın orda
B) Çalışalım, kurtulalım buhrandan
Nedir senlik, benlik usandık candan
Irkımız, neslimiz aynı bir kandan
Yurdun yaraların saralım kardaş
(0)
C) Güzelliğin on par'etmez
Bu bendeki aşk olmasa
Eğlenecek yer bulaman
Gönlümdeki köşk olmasa
D) Söyle sevda içinde türkümüzü
Aç bembeyaz bir yelken
Neden herkes güzel olmaz
Yaşamak bu kadar güzelken
E) Dökülen yağmurun kilogramı
Ölçmüş biçmiş metre midir kare mi
Çok yatarsın azdırırsın yaramı
Uyan bu gafletten uyuma yurttaş
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlarsöz
ati
ait
gibi
3. Elif kaşlarını çatar
Gamzesi sineme batar
Ak elleri kalem tutar
Yazar Elif Elif diye
Evlerinin önü çardak
Elifin elinde bardak
Sanki yeşil başlı ördek
Yüzer Elif Elif diye
Karacaoğlan'a ait bu dizeler âşık tarzı halk şiirinin
aşağıda verilen özelliklerinden hangisini örneklemez?
A) Ölçü; Türkçenin doğal ölçüsü olan hece ölçüsüdür, en çok
7'li, 8'li ve 11'li kalıplar kullanılır.
B) Aşk, ayrılık, sevgiliye özlem, doğa güzelliği, yiğitlik,
zamandan şikâyet gibi konular işlenmiştir.
C) Gözleme önem verilmiş, benzetmelerde somut
kavramlardan yararlanılmış, söylenenler gerçek
yaşamdan alınmıştır.
Benir
D) Kimi zaman Arapça ve Farsça sözcükler görülse de genel
olarak halkın günlük konuşma diliyle oluşturulmuştur.
E) Yöresel söyleyişlere, kullanım alanı bir yöre ile sınırlı
deyim ve sözcüklere rastlamak mümkündür.
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlarsun. Al-
de bir
veren
i söy-
tedir.
48
rakteri taşımaktadır.
embnbns9 (0
11. Destanların oluşumunda “çekirdek", "gelişme" ve "tespit"
olmak üzere üç safha ve şart vardır. Milletin iptidai (ilkel)
devrinde onu toptan sarsan bir tarihî olay üzerine destan
çekirdeği teşekkül eder; sonra bu çekirdek uzun zaman
bir destan devri yaşayan o millet tarafından yeni vakalar-
la geliştirilir; nihayet bu gelişme tamamlandıktan sonra fa-
kat erimeden, canlı iken, yazılı devreye geçilerek bir sa-
natkarın onu tespit etmesi gerekir.
Aşağıda verilen eserlerden hangisi özellikleri açısın-
dan bu parçada anlatılanlara en yakındır?
A) Kutadgu Bilig
C) Vesiletü'n-Necat
B) Dede Korkut Hikâyeleri
D) Şikâyetnâme
E) Muhakemetü'l-Lügateyn
▷ Doğru
Yanlış
3.
Realizm akımının etkisind
dığında Ahmet Mithat'ın e
dide teknik, üslup, anlatı
etkisiyle ortaya konmuşt
realizmin etkisiyle yazm
açık ve anlaşılır bir üslu
Muhayyel ve Hayat-ı H
toplamıştır.
Bu parçada tanıtılan
dir?
A) Ahmet Rasim
B) Hüseyin Cahit Ya
Ang C) Hüseyin Rahmi G
D) Mehmet Rauf
E) Halit Ziya Uşaklı
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlarndu-
Ma
den
ve
2.
HO
Şehbâz bakışlu âhû gözlü
Şîrîn-harekât u şehd sözlü
Shoes
Râh u revişi müdâm gamze
Baştan ayağa tamâm gamze
Ayruksıca şekl ü hoşca peyker
Yahşıca sanem güzelce dilber
Drible
samsnolyča izjpnnd
A) Kaside
B Mesnevi
D) Pendnâme
upyob
pinayshin
vôi
sin Bu parça, aşağıdakilerden hangisine ait bir örnekten
alınmıştır?
breul id
novelopmia n
day s
ev obsa
2Bis
18
C) Cenknâme
E) Halk hikâyesi
LİMİT YAYINLARI
yazılır. İki beyitlik şiir pa
ğundaki kitaplara dek H
zume veya kitap hâlind
Aşağıda verilen eserl
lanan nazım biçimiyle
A) Sabr u Sebat
C) Hüsnü Aşk
E) Man
6. Hazreti Ali, bunları sö
ği sancağı eline alara
bu geniş hendeği hiç
rayışta karşı tarafa ge
beklemeyen Hayber
Ali'nin üzerine oklar,
çaları fırlatmaya baş
atı olan Düldül, kahra
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlarisi söyle-
söyle
A
R
****
44. Aşağıdakilerden hangisinde verilen terim ile
örnek arasında uyum yoktur?
Varsağı
Yürü bre yalan dünya
Sona konan göçer bir gün
İnsan bir ekin misali
Seni eken biçer bir gün
B) Nutuk
Ey özün insan bilen
Var edep öğren edep
Ey edep erkan bilen
Var edep öğren edep
Şathiye
Yücelerden yüce gördüm
Erbapsın sen koca Tanrı
Alem okur kelam ile
Sen okursun hece tanrı
D) Mani
Bahçelerde gül gerek
Güllere bülbül gerek
Senin gibi güzele
Benim gibi kul gerek
Koşma
Bugün ben bir güzel gördüm
Kâkül dökmüş kaş üstüne
Ben cahilim bir şey bilmem
Her ne dersen baş üstüne
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlar6. Su Boğaz harbi nedir? Var mı ki dünyada eşi?
En kesif orduların yükleniyor dördü beşi. 1
Tepeden yol bularak geçmek için Marmara'ya
Kaç donanmayla sarılmış ufacık bir karaya.
Ne hayâsızca tehaşşüd ki ufuklar kapalıl
Nerde-gösterdiği vahşetle "Bu bir Avrupalı!"
Dedirir: Yırtıcı, his yoksulu, sırtlan kümesi,
Varsa gelmiş, açılıp mahbesi, yahud kafesi!
Eski Dünya, Yeni Dünya, bütün akvâm-ı beşer,
Kaynıyor kum gibi, tûfan gibi mahşer mahşer.
Yedi iklimi cihânın duruyor karşında,
Ostralya'yla beraber bakıyorsun: Kanada!
Bu metinden hareketle aşağıdakilerden hangisi söylene-
mez?
www.s
A) Epik anlatım türünden faydalanılmıştır.
B) Yabancı kökenli sözcüklerin kullanılması başka toplum-
larla etkileşimin göstergesidir.
C)
Tarihi bir olay edebî bir bakış açısı ile ortaya konmuştur.
D) Edebiyat ile tarih arasında sıkı bir ilişki bulunduğunun de-
lilidir.
E) Edebî metinlerin tarihi olayların üzerindeki etkisini gös-
termektedir.
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlar6.
Seub
7.
Baudelaire
Lamartine
Aşağıdakilerin hangisi sembolizm ile parnasizm akı-
minin ortak özelliğidir?
A) Realizm akımının ileri aşaması olmaları
B) Toplum için sanat düşüncesinin benimsenmesi
C) Eski Yunan ve Latin edebiyatını örnek almaları
D) Biçim kaygısının olmaması
E) Şiir sanatına özgü akımlar olmaları
Aşağıdakilerden hangisi, ötekilerden farklı bir edebi-
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlar4.
TEST
A) Tam kafiye
24
Gelse de en acı sözler dilime
Uçacak sanırdım birkaç kelime
Bir alev hâlinde düştün elime
Hani ey, gözyaşım akmayacaktın
Bu dizelerde aşağıdakilerden hangisi yoktur?
B) Ölçü
D) Nida
LK13EDBSB21-024
egin zfiye
nerde?
C) Zengin kafiye
E) Durak
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlar1.
Tati:
1. Besbelli ölümüm sabahleyindif
Uzan, baş ucuma perdeyi indir
II. Sonra koş terlikle haber vermeye
"Kiracım bu sabah can verdi" diye
zinaf:
III. Ulu mabette karıştım vatanın birliğine
Çok şükür Tanrı'ya, gördüm, bu saatlerde yine
IV. Gönlüm ne dertlidir ne bahtiyar
Bir rüya uğrunda ben diyar diyar
V. Evlerin çoğu eskidi, gitti, tamir edilemedi!
Evlerin çoğu gereği gibi tasvir edilemedi
Bu beyitlerden hangisinin uyağı aşağıda yanlış veril-
miştir?
Tefile:
1.de tunç uyak vardır.
B) II.de tam uyak vardır.
III.de zengin uyak vardır.
DV.de zengin uyak vardır.
EV.de cinasli uyak vardır. İmâle : uzun olema
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel KavramlarC
48
mno
pran
aby
12. Bahan beklersin şitâ geçerken
Gelir çarşambaya salıya bülbük
Bahar yağmurundan korkup kaçarken
Yazın tutulursun doluya bülbül
7-B
Ayaklar altında yol eder seni
Yarın bir kötüye kul eder seni
Koyar nârı aşka kül eder seni
Bir gül için dönme deliye bülbül
Bu dizeler için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) 1. dörtlük çapraz uyaklı, II. dörtlük düz uyaklıdır.
B) iki dörtlükte de redif kullanılmıştır.
C) I. dörtlükte yarım uyak kullanılmıştır.
Didaktik nitelikli bir şiirdir.
E Nazmı nesre yaklaştırma amaçlanmıştır.
✓
ne derek diyer
10-C
8-C
9-D
11-B
12-E
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlar9.
Gene aşk kaynıyor bu garip canda
Bahar seli gibi coştum ne dersin
Âşıkın gemisi yer yer ummanda
Deryayı dil oldum taştım ne dersin
6030
Bu dörtlükle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söy-
lenemez?
A) Sözcük ve ek biçiminde redif vardır.
B) Bir koşmanın ilk dörtlüğüdür.
Bazı sözcükler mecaz anlamıyla kullanılmıştır.
D) ile 3, 2 ile 4. dize arasında tam uyak vardır.
E) 6+5 durak düzenine sahiptir.
1-A
2-E
Comou
3-C
4-C
08
ik Ortlaju
olduğunu
wasu
5-E
akayin
6-C
0000000
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel KavramlarTEST
2
6.
Şiirde Ölçü - Kafiye - Redif - Tür
DOĞRU SAYISI
Küstü garip gönlüm sensiz günlere
Bir hüzün üşüştü bağrım üstüne
Bülbül figan eder yaslı güllere
Dolu yağmur düştü bağım üstüne
Bu dörtlük aşağıdaki hangi kafiye düzeniyle yazılmış-
tır?
A) Mani tipi kafiye
C) Düz kafiye
B) Çapraz kafiye
Sarma kafiye
E) Mesnevi tipi kafiye
7. Bir sonbahar aksamı sahillerdim
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel KavramlarD) Redif
Su da yok!
11. Yollarda kalan gözlerimin nûrunu yordum
Kimdir o, nasıldır diye rüzgârlara sordum
Bu beyitteki uyak çeşidi aşağıdakilerden hangisiyle öz-
deştir?
→am->adif
zugh
A) Almanın iyisin yüke tutarlar
Jengha
Çürük çarığın yabana atarlar
Rıhtımda kalanlar bu seyahatten elemli
Günlerce siyah ufka bakar gözleri nemli
Sevdim seni cân u dilden işte
Olsan ne var Eşber'e enişte
D) Dünya nedir anmasak, unutsak
Avâreyiz, âşinâya tutsak
7th
Salındı bizimdir diye bu toprak
twa
EYıllarca ufkunda yedi renk bayrak
ak 7
Zoezi
de
BAIANA
sign
fix
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel KavramlarD) Tunç
very n
10. Derin sularda bu ayna her an
Sizden bir parıltı aksettirecek
Kah çıplak bir omuz sessiz düşecek
Eriyen bir kuğu beyazlığından
A) Satirik şiir
¡yem
E) Cinasom
per ilaqelbol
baigtleep
ismi lyesed
smalu) lasy
obferiep etc
nibrex ,nüğüosöa
epüosoa nsio
Bu dörtlüğün şiir türü aşağıdakilerden hangisidir?
terhvert sat
B) Didaktik şiir
im id elvennuieuio
D) Pastoral şiir
E) Epik şiir
Lirik şiir
Tubav ipdrisy iplid
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlar18
8. Aşağıdaki dizelerin hangisinde redif yoktur?
A) Yürürüm üzgünce gözümde yaşlar
Bakarım dört yanda el beni taşlar,
B) Çaresiz dertlere düşsen ne çıkar
Yenilip hayata küssen ne çıkar
to
C) Başımı koyduğum toprak misali
her nebe
Benzeri olmayan bir aşk misali
mil
D) Gamlar gelip sinemize oturdu
Yaz ayında bağ bahçemiz kurudu
Doğrulmak istedim belimi büktün
Mevsimi gelmeden yaprağım döktün
sigui
saxoy en
#hoby8
Tromonal
1-E 2-Binely 3-Conimi 4-Cau5-D
EDEBİYAT KONU
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlar1.
Aşağıdakilerin hangisinde verilen dörtlük
ile parantez içindeki ifade örtüşmemekte
dir?
lain
A) Adalet kalmadı hep zulüm doldu
Geçti şu baharın gülleri soldu
Dünyanın gidişi acayip oldu
Koyun belli değil kurt belli değil...
B) Yokuşa yukarı keklik sekişli
İnişe aşağı tavşan büküşlü
Düşmanın görünce şahin bakışlı
Kuğuya benziyor boynu kıratın
C) Behey ela gözlü dilber
Vaktin geçer demedim mi
Harami olmuş gözlerin
Beller keser demedim mi
Dri
Dy Yiğit kendini öğende
(Taşlama)
Toplar menzili döğende
Şeş-per kalkana değende
Kalkan gümbür gümbürlenir
(Güzelleme)
(Semai)
Varsağı
(Koçaklama)
E) Pir Sultan Abdalım dünya durulmaz
Talip pire varmak ile yorulmaz
Ala gözlü Şah karşımdan ayrılmaz
Bu yıl bu yayladan Şah'a gidelim
(Nefes)
MUBA YAYINLARI
4