Hayalindeki netler. İhtiyacın olan her şey. Tek platform.

Soru çözüm, yayın seti, birebir rehberlik, canlı dersler ve daha fazlası Kunduz’da. Şimdi al, netlerini artırmaya başla.

Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlar Soruları

Y
A
DY
= N
DEN
12. Savrulur aklım başımdan, sen esersin her fasıl
Aşığım, bilsen nasıl sevdim, nasıl sevdim, nasıl
Perdedir söz, ruhumun esrarı sensin, sen asıl
Aşığım, bilsen nasıl sevdim, nasıl sevdim, nasıl
Z
1
Bekir Sıtkı Erdoğan
Bu dizelerle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylene-
mez?
A) Ulama vardır.
B) Hece ölçüsüyle yazılmıştır.
C) Sarma kafiye düzeninde yazılmıştır.
i D) Tunç uyak vardır.
E) "s" sesiyle aliterasyon yapılmıştır.
3.
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlar
Y A DY = N DEN 12. Savrulur aklım başımdan, sen esersin her fasıl Aşığım, bilsen nasıl sevdim, nasıl sevdim, nasıl Perdedir söz, ruhumun esrarı sensin, sen asıl Aşığım, bilsen nasıl sevdim, nasıl sevdim, nasıl Z 1 Bekir Sıtkı Erdoğan Bu dizelerle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylene- mez? A) Ulama vardır. B) Hece ölçüsüyle yazılmıştır. C) Sarma kafiye düzeninde yazılmıştır. i D) Tunç uyak vardır. E) "s" sesiyle aliterasyon yapılmıştır. 3.
&
FIT
10. A benim bahtı yârim
Gönülde tahtı yârim
Yüzünde göz izi var
Sana kim baktı yârim
Şiirde Ahenk
(Ses ve Ritim)
Uyak (kafiye) şemaları aynıdır.
Redif kullanılmıştır.
A) I. ve II.
1
Gurbet o kadar acı
Ki ne varsa içimde
Hepsi bana yabancı
Hepsi başka biğimde
1.
11.
III. Nazım birimleri aynıdır.
W. 7'li hece ölçüsüyle oluşturulmuştur.
V. Tunç uyak kullanılmıştır.
Yukarıdaki numaralanmış bilgilerden hangileri verilen
şiirlerin ortak özelliği değildir?
D) III. ve IV.
B) I. ve V.
C) II. ve IV.
E) IV. ve .V.
11. Aşağıdakilerin hangisinde ayraç içinde verilen ahenk
unsuru yoktur?
A) Ne şair yaş döker ne âşık ağlar
Tarihe karıştı eski sevdalar
(Zengin kafiye)
Carla
THALS
1. As
A
E
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlar
& FIT 10. A benim bahtı yârim Gönülde tahtı yârim Yüzünde göz izi var Sana kim baktı yârim Şiirde Ahenk (Ses ve Ritim) Uyak (kafiye) şemaları aynıdır. Redif kullanılmıştır. A) I. ve II. 1 Gurbet o kadar acı Ki ne varsa içimde Hepsi bana yabancı Hepsi başka biğimde 1. 11. III. Nazım birimleri aynıdır. W. 7'li hece ölçüsüyle oluşturulmuştur. V. Tunç uyak kullanılmıştır. Yukarıdaki numaralanmış bilgilerden hangileri verilen şiirlerin ortak özelliği değildir? D) III. ve IV. B) I. ve V. C) II. ve IV. E) IV. ve .V. 11. Aşağıdakilerin hangisinde ayraç içinde verilen ahenk unsuru yoktur? A) Ne şair yaş döker ne âşık ağlar Tarihe karıştı eski sevdalar (Zengin kafiye) Carla THALS 1. As A E
802
10. Köroğlu düşmüştür gama savaşa
İster elli yaşa ister yüz yaşa
Her ne eder isen o gelir başa
Mukadder yerini bulur demişler
Bu dörtlükten aşağıdakilerden hangisine ilişkin bilgi edi-
nilemez?
A) O dönemde yaşanmış sosyal olaylara
B) Şairin etkilendiği zihniyete
dön-dü
Şairin beslendiği geleneğe
Şiirin ölçüsüne
Dörtlüğün ses ve ritim özelliklerine
18
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlar
802 10. Köroğlu düşmüştür gama savaşa İster elli yaşa ister yüz yaşa Her ne eder isen o gelir başa Mukadder yerini bulur demişler Bu dörtlükten aşağıdakilerden hangisine ilişkin bilgi edi- nilemez? A) O dönemde yaşanmış sosyal olaylara B) Şairin etkilendiği zihniyete dön-dü Şairin beslendiği geleneğe Şiirin ölçüsüne Dörtlüğün ses ve ritim özelliklerine 18
Soru 19
Aşağıdakilerden hangisinde yarım kafiye vardır?
A) Ey garip çizgilerle dolu han duvarları,/Ey hanların
gönlümü sızlatanduvarları!..
B) Orhan zamanından kalma bir duvar,/Onunla bir yaşta
ihtiyar çınar.
Karacaoğlan der ki güzelin huyu,/Hezeren çubuğuna
benziyor boyu.
D) Kadife şalvarlı tül libaslının,/Güvercin topuklu sarı
mestlinin.
E) Entari geyinmiş frengi rengi/Yanakları kırmızı elmas
irengi.
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlar
Soru 19 Aşağıdakilerden hangisinde yarım kafiye vardır? A) Ey garip çizgilerle dolu han duvarları,/Ey hanların gönlümü sızlatanduvarları!.. B) Orhan zamanından kalma bir duvar,/Onunla bir yaşta ihtiyar çınar. Karacaoğlan der ki güzelin huyu,/Hezeren çubuğuna benziyor boyu. D) Kadife şalvarlı tül libaslının,/Güvercin topuklu sarı mestlinin. E) Entari geyinmiş frengi rengi/Yanakları kırmızı elmas irengi.
17 Aşağıdaki dizelerden hangisinin günlük dile ya-
kın bir üslubu vardır?
A
A) Öyle derin ki gözlerin içmeye eğildim de
Bütün güneşleri pırıl pırıl orada gördüm
B) Ben yürürem yana yana ışk boyadı beni kana
Ne âkilem ne divane, gel gör beni işk n'eyledi
C) Lâlezâra gelir elbet yine sultân-ı zaman
Müjdeler gülşene kim vakt-i çirâğan geldi
-D) Bahar erdi yine düştü letafet gülistan özre
Yine oldu zeminin lütfü galip âsmân özre™
E) Saçma ey göz eşkden gönlümdeki odlara su
Kim bu denli dutuşan odlara kılmaz çare su
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlar
17 Aşağıdaki dizelerden hangisinin günlük dile ya- kın bir üslubu vardır? A A) Öyle derin ki gözlerin içmeye eğildim de Bütün güneşleri pırıl pırıl orada gördüm B) Ben yürürem yana yana ışk boyadı beni kana Ne âkilem ne divane, gel gör beni işk n'eyledi C) Lâlezâra gelir elbet yine sultân-ı zaman Müjdeler gülşene kim vakt-i çirâğan geldi -D) Bahar erdi yine düştü letafet gülistan özre Yine oldu zeminin lütfü galip âsmân özre™ E) Saçma ey göz eşkden gönlümdeki odlara su Kim bu denli dutuşan odlara kılmaz çare su
13. Söylersin de söz içinde şaşmazsın
Helali haramı yersin seçmezsin
Nasibin kesilir sular içmezsin
Akar çaylar senin olsa ne fayda
Bu dörtlükle ilgili aşağıdakilerden hangisi yan-
liştır?
A) Satirik şiir örneğidir.
B) Koşma tipi uyak vardır.
C) Redif ve tam uyak kullanılmıştır.
D) 11'li hece ölçüsüyle oluşturulmuştur.
E) Halk edebiyatı geleneğine aittir.
B
Be
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlar
13. Söylersin de söz içinde şaşmazsın Helali haramı yersin seçmezsin Nasibin kesilir sular içmezsin Akar çaylar senin olsa ne fayda Bu dörtlükle ilgili aşağıdakilerden hangisi yan- liştır? A) Satirik şiir örneğidir. B) Koşma tipi uyak vardır. C) Redif ve tam uyak kullanılmıştır. D) 11'li hece ölçüsüyle oluşturulmuştur. E) Halk edebiyatı geleneğine aittir. B Be
15. Kendinden bir şeyler kattin
Güzelleştirdin ölümü de
Ellerinin içiyle aydınlattın
Ölüm ne demektir anladım
Yer değiştiren ben değildim
Farklılaşan sendin
Sendin bana gelen aynalarla
Sendin bana gelen sendin
Artık ölebilirdim
Bu şiir ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söy-
lenemez?
A) Serbest tarzda yazılmıştır.
B) Söz oyunu yapılmıştır.
C) Sade bir dile sahiptir.
D) Bir çıkarım yapılmıştır.
E) Ölüm teması işlenmiştir.
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlar
15. Kendinden bir şeyler kattin Güzelleştirdin ölümü de Ellerinin içiyle aydınlattın Ölüm ne demektir anladım Yer değiştiren ben değildim Farklılaşan sendin Sendin bana gelen aynalarla Sendin bana gelen sendin Artık ölebilirdim Bu şiir ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söy- lenemez? A) Serbest tarzda yazılmıştır. B) Söz oyunu yapılmıştır. C) Sade bir dile sahiptir. D) Bir çıkarım yapılmıştır. E) Ölüm teması işlenmiştir.
1
1
1
I
1
1
11. Tümen çiçek tizildi
Bükünden ol yazıldı
Öküş yatıp üzildi
Yirde kopa adrışur
İslamiyet öncesi sözlü döneme ait bu dörtlüğün
hangi özelliğinin İslamiyet'ten sonra gelişen halk
şiirinde de görüldüğü söylenemez?
A) Yarım uyak ve redifin kullanılması
B) Dörtlük birimiyle söylenmesi
Hece ölçüsünün kullanılmas
D)
E)
Kafiyeleniş biçin
Dil özelliği
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlar
1 1 1 I 1 1 11. Tümen çiçek tizildi Bükünden ol yazıldı Öküş yatıp üzildi Yirde kopa adrışur İslamiyet öncesi sözlü döneme ait bu dörtlüğün hangi özelliğinin İslamiyet'ten sonra gelişen halk şiirinde de görüldüğü söylenemez? A) Yarım uyak ve redifin kullanılması B) Dörtlük birimiyle söylenmesi Hece ölçüsünün kullanılmas D) E) Kafiyeleniş biçin Dil özelliği
8.
Gelunden / Sanden I
Ağacın eyisi özünden olur
Yiğidin eyisi sözünden olur
İl için ağlayan gözünden olur
Ağlama hey gözü yaşın sevdiğim b
a
11
Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerden han-
gisi söylenemez?
redif
A) Yarım uyak kullanılmıştır. 1 tane olacak
B) Her dize bir cümle durumundadır.
?
Düz uyak düzeniyle yazılmıştır. acob
Rediften yararlanılmıştır. Unden
11'li hece ölçüsüyle oluşturulmuştur.
LETTI
10. I
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlar
8. Gelunden / Sanden I Ağacın eyisi özünden olur Yiğidin eyisi sözünden olur İl için ağlayan gözünden olur Ağlama hey gözü yaşın sevdiğim b a 11 Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerden han- gisi söylenemez? redif A) Yarım uyak kullanılmıştır. 1 tane olacak B) Her dize bir cümle durumundadır. ? Düz uyak düzeniyle yazılmıştır. acob Rediften yararlanılmıştır. Unden 11'li hece ölçüsüyle oluşturulmuştur. LETTI 10. I
UD
Aşağıdaki beyitlerin hangisinde redif vardır?
Gemiden ne sevimli görünüyordu her yer
Beyaz mendiller gibi titrerken şelaleler
Dağ önümde boy boy, güneş gözümde tel tel
At üstünde söylenen şiirler kadar güzel
Karşımızda nehirle kucaklaşan bir deniz
Kamışlarla çizilmiş bir aynada gölgemiz
D) Ayrılık görünmüşken
Yâr tutmuyor elimden
E) Mezardan saadetin ufkuna doğru uçtuk
Garip martılar gibi o gün nasıl kavuştuk
O
at her / yesca bir dent
golgen 2
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlar
UD Aşağıdaki beyitlerin hangisinde redif vardır? Gemiden ne sevimli görünüyordu her yer Beyaz mendiller gibi titrerken şelaleler Dağ önümde boy boy, güneş gözümde tel tel At üstünde söylenen şiirler kadar güzel Karşımızda nehirle kucaklaşan bir deniz Kamışlarla çizilmiş bir aynada gölgemiz D) Ayrılık görünmüşken Yâr tutmuyor elimden E) Mezardan saadetin ufkuna doğru uçtuk Garip martılar gibi o gün nasıl kavuştuk O at her / yesca bir dent golgen 2
5.
Aşağıdaki dizelerin hangisinde cinaslı uyak
vardır?
A) Silifke'de çiçek açtı nar şimdi
Sultandağı benek benek kar şimdi
B) Gönül dile gelir kaval sesinde
Boz martılar düğün yapar Mersin'de
(C) Madem çoban değildin, arkandaki sürü ne
Beni yârdan ayıran, sürüm sürüm sürüne
DY Toprağı boyadım, otlar ağladı
Oturdum kalkmadım atlar ağladı
EX Ay doğdu, gölgeler çöktü üstüme
Hicran alev alev aktı üstüme
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlar
5. Aşağıdaki dizelerin hangisinde cinaslı uyak vardır? A) Silifke'de çiçek açtı nar şimdi Sultandağı benek benek kar şimdi B) Gönül dile gelir kaval sesinde Boz martılar düğün yapar Mersin'de (C) Madem çoban değildin, arkandaki sürü ne Beni yârdan ayıran, sürüm sürüm sürüne DY Toprağı boyadım, otlar ağladı Oturdum kalkmadım atlar ağladı EX Ay doğdu, gölgeler çöktü üstüme Hicran alev alev aktı üstüme
E) Birin
dördüncü diz
2. Elimle musluğunu açtığım sular yandı
Yürüyerek içinden geçtiğim sular yandı
Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerin hangi-
si söylenebilir?
A) "yandı" sözcükleriyle cinaslı kafiye yapılmış-
tır.
B) Yarım kafiye kullanılmıştır.
C) Tunç uyak kullanılmıştır.
D) "-tığım, -tiğim" sesleri ile zengin kafiye yapıl-
mıştır.
E) Zengin kafiye ve redif bulunmaktadır.
odi yurdundan
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlar
E) Birin dördüncü diz 2. Elimle musluğunu açtığım sular yandı Yürüyerek içinden geçtiğim sular yandı Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerin hangi- si söylenebilir? A) "yandı" sözcükleriyle cinaslı kafiye yapılmış- tır. B) Yarım kafiye kullanılmıştır. C) Tunç uyak kullanılmıştır. D) "-tığım, -tiğim" sesleri ile zengin kafiye yapıl- mıştır. E) Zengin kafiye ve redif bulunmaktadır. odi yurdundan
AYT EDEBİYAT SORU BANK
3.
Ziya Paşa ile ilgili aşağıda verilen bilgilerin hangisi
doğru değildir?
A)
Divan edebiyatı sanatçısı Bağdatlı Ruhi'nin şiirlerine
nazireler yazmıştır.
B) Terkibibent ve terciibent şairi olarak ünlenmiştir.
C) Şiirleri çok sevilmiş, özdeyiş niteliği kazanmıştır.
D) Özdeyiş hâline gelmiş sözlerini "Talim-i Edebiyat" ya-
pitinda toplamıştır.
E) Roman, hikâye ve tiyatro yazmamış ancak "Tartüffe"
adlı tiyatroyu Moliere'den çevirmiştir.
Ahret vetil
160
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlar
AYT EDEBİYAT SORU BANK 3. Ziya Paşa ile ilgili aşağıda verilen bilgilerin hangisi doğru değildir? A) Divan edebiyatı sanatçısı Bağdatlı Ruhi'nin şiirlerine nazireler yazmıştır. B) Terkibibent ve terciibent şairi olarak ünlenmiştir. C) Şiirleri çok sevilmiş, özdeyiş niteliği kazanmıştır. D) Özdeyiş hâline gelmiş sözlerini "Talim-i Edebiyat" ya- pitinda toplamıştır. E) Roman, hikâye ve tiyatro yazmamış ancak "Tartüffe" adlı tiyatroyu Moliere'den çevirmiştir. Ahret vetil 160
25.
Yörü güzel yörü, yolun basmazlar
Söyledip de şirin dilin kesmezler
Güzel sevmiş deyi çekip asmazlar
Koy ben de söylenem diller içinde
maz-ler
Bu dizelerle ilgili aşağıdakilerden hangisi söyle-
nemez?
A) Hece ölçüsüyle söylenmiştir. 11'l hece
B) 6+ duraklı oluşturulmuştur.
C Ek hâlinde redif kullanılmıştır.
D) Güzellemeye özgü nitelikler taşımaktadır.
E) Tam uyak kullanılmıştır.
1
N
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlar
25. Yörü güzel yörü, yolun basmazlar Söyledip de şirin dilin kesmezler Güzel sevmiş deyi çekip asmazlar Koy ben de söylenem diller içinde maz-ler Bu dizelerle ilgili aşağıdakilerden hangisi söyle- nemez? A) Hece ölçüsüyle söylenmiştir. 11'l hece B) 6+ duraklı oluşturulmuştur. C Ek hâlinde redif kullanılmıştır. D) Güzellemeye özgü nitelikler taşımaktadır. E) Tam uyak kullanılmıştır. 1 N
■
11. Sen omzunda yorgan, elinde torban
Sen mevsim işçisi, büyük gezginci
Doğduğundan beri sen, annen, baban
Orakçı, çapacı, irgat, ekinci
M
Aşağıdakilerden hangisi içerdiği duygu yönünden
yukarıdaki dizelere anlamca en yakındır?
A) Aynalara bakma, aynalar fenalık
Denizi, sonsuz olanı düşün artık
Oradayım hep ben, orada, derinde
Gemilerin ihtiyar köpüklerinde
Gün olur çağırır beni her ufuk
Sevdalar eline başlar yolculuk
Bir el var sonsuzluğa alıyor beni
Bir el var çekiyor beni anılardan
Ya o karanlığı bölen sesler
Uğultular, akisler, gölgeler
D) Kim bilir şimdi nerdesin
C)
Senindir yine akşamlar
Merdivende ayak sesin
B)
Rıhtım taşında gölgen var
E) Bu ellerdir fabrikalarda gece gündüz işleyen
Bu ellerdir
Tarlalarda buğdayı hasat eden
UcDört
Bes
168
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlar
■ 11. Sen omzunda yorgan, elinde torban Sen mevsim işçisi, büyük gezginci Doğduğundan beri sen, annen, baban Orakçı, çapacı, irgat, ekinci M Aşağıdakilerden hangisi içerdiği duygu yönünden yukarıdaki dizelere anlamca en yakındır? A) Aynalara bakma, aynalar fenalık Denizi, sonsuz olanı düşün artık Oradayım hep ben, orada, derinde Gemilerin ihtiyar köpüklerinde Gün olur çağırır beni her ufuk Sevdalar eline başlar yolculuk Bir el var sonsuzluğa alıyor beni Bir el var çekiyor beni anılardan Ya o karanlığı bölen sesler Uğultular, akisler, gölgeler D) Kim bilir şimdi nerdesin C) Senindir yine akşamlar Merdivende ayak sesin B) Rıhtım taşında gölgen var E) Bu ellerdir fabrikalarda gece gündüz işleyen Bu ellerdir Tarlalarda buğdayı hasat eden UcDört Bes 168
PARAGRAF DENEME
12. Karac'oğlan'ı okudukça deyişin önemini daha or
iyi anlarız. Güzel biçimler kurmasını bilir de onun
için. Onun dedikleri de öteki ozanların, âşıkların
in dediklerinden başka değildir ancak onun deyi-
şinde bir başkalık sezilir. Gerçek ozanlık da işte
odur. Yeni sözler bulmak değil, isterse binlerce
yıldan beri söylenmiş olsun, bir söze gereken
biçimi vermektir.
(V
Paragrafta vurgulanmak istenen düşünce
aşağıdakilerden hangisidir?
A) Bir ürünün özgün olması, konusunun yeni
olmasına bağlıdır.
B) Sanatçıyı özgün kılan, aynı konuyu kendine
has bir biçimde söylemesidir.
Biçim bakımından olgun eserler aynı zamanda
özgündürler.
D) Sahatçı özgünlüğü, yılların birikimi ve titiz bir
çalışma ile yakalayabilir.
1 SUBT
1 spisY (A
E) Özgünlük, her sanatçıda bulunması gereken
en önemli özelliklerden biridir. Qaym
13. Sinemaya, tiyatroya bile yalnız gidebilen o kadar
az insan var ki toplumumuzda. Hele hele yalnız
başlarına yaşayabilen... Ya o, hiçbir zaman bü-
yümeyen çocuklarımız... Çoluk çocuğa karışmış
bile olsalar yalnız başlarına kaldıkl
urtların
PARAGRAFYA - PARAGRAF DENEMELERİ
14.
1
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlar
PARAGRAF DENEME 12. Karac'oğlan'ı okudukça deyişin önemini daha or iyi anlarız. Güzel biçimler kurmasını bilir de onun için. Onun dedikleri de öteki ozanların, âşıkların in dediklerinden başka değildir ancak onun deyi- şinde bir başkalık sezilir. Gerçek ozanlık da işte odur. Yeni sözler bulmak değil, isterse binlerce yıldan beri söylenmiş olsun, bir söze gereken biçimi vermektir. (V Paragrafta vurgulanmak istenen düşünce aşağıdakilerden hangisidir? A) Bir ürünün özgün olması, konusunun yeni olmasına bağlıdır. B) Sanatçıyı özgün kılan, aynı konuyu kendine has bir biçimde söylemesidir. Biçim bakımından olgun eserler aynı zamanda özgündürler. D) Sahatçı özgünlüğü, yılların birikimi ve titiz bir çalışma ile yakalayabilir. 1 SUBT 1 spisY (A E) Özgünlük, her sanatçıda bulunması gereken en önemli özelliklerden biridir. Qaym 13. Sinemaya, tiyatroya bile yalnız gidebilen o kadar az insan var ki toplumumuzda. Hele hele yalnız başlarına yaşayabilen... Ya o, hiçbir zaman bü- yümeyen çocuklarımız... Çoluk çocuğa karışmış bile olsalar yalnız başlarına kaldıkl urtların PARAGRAFYA - PARAGRAF DENEMELERİ 14. 1