Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlar Soruları

AYT/TDE - SB1 13. I. Gitdün ammâ kodun hasret ile cânı bile İstemem sensiz olan sohbet-i yarânı bile II. iki rayı gibiyiz Bir tren yolunun Yakın olması Neyi değiştirir Son istasyonun Aşağıdakilerin hangisi farklı edebi dönemlerden alınmış bu şiir parçalarının ortak özelliğidir? A) Tema B) Dil ve üslup Nazım birimi Kafiye düzeni EXÓlçü 15.

21. Hazar'a koş çocuk, dur, dinle beni C Dalgalara sonra aşkını haykır Deniz ne bilir senin gözlerinin rengini Çırpınıp duran benim, senin için yıllardır Bu dörtlükle ilgili aşağıdakilerden hangisi yan- lıştır? W A) Çapraz uyak düzeniyle yazılmıştır. B) Redif kullanılmamıştır. C) Tam ve yarım uyak vardır. D) Serbest ölçüyle yazılmıştır. E) Sade ve anlaşılır bir dil kullanılmıştır.

7. I. Değil mi Tanrı'nın ihsânı akl ü kalb ü lisân Bu lûtfu etmelidir fikr ü şükr ü zikr insân II. Hak-teâlâ azamet âleminin pâdişehi Lâ-mekândır olamaz devletinin taht-gehi Bu iki beyit ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söy- lenemez? A) I.sinde, tenasüp sanatı vardır. B) II.si, bir münacattan alınmıştır. C) I.sinde, lirik ögeler ağır basmaktadır. D) II.sinde, tam uyak ve redif kullanılmıştır. E) I.sinde, zengin uyak kullanılmıştır. MA TESTI 39

“Mahalle kahvesi!” Osmanlılar bilir ne demek? Tasavvur etme sakın "Görmedim nedir?" diyecek. Dilenci şekline girmiş bu sinsi cânîler Bu, gündüzün bile yol vermeyen, harâmîler Adımda bir, dikilir, azminin, gelir, önüne... Zavallı yolcunun artık kıyar bütün gününe! Bu şiirin üçüncü dizesinden itibaren şair kime/neye seslenmektedir? A) Zavallı yolcuya B) Osmanlılara C) Yol vermeyen insanlara Mahalle kahvelerine E) Dilencilere

12. C Tam wak yak Boğaz gümüş bir mangal, kaynatır serinliği Çamlıca'da yerdedir göklerin derinliği Bu dizelerdeki uyak çeşidi aşağıdakilerden han- gisinde vardır? A Severim ben seni candan içeri Yolum vardır bu erkândan içeri B) Uykuyu terk ettin, ben uyanınca Başımızda bekledin, hastalanınca C) Gövdeler varsa gönüllerden alır cevherini ürek olmazsa bilekler çekemez hançerini D) Bin bahçeli beldemizi yad ellere bıraktık Gölgesinde barınacak tek ağacını yok artık EX Açarsın bağrını analar gibi Vatanın koynunda kınalar gibi

1. Bulunmazsa adâlet milletin efrâdı beyninde Geçer bir gün zemîne, arşa çıksa pâye-i devlet Koş, "Plevne" yine al bayrak taksın, Gece gündüz Tuna suyu kan aksın, Yaksın, kahrın bütün Balkan'ı yaksın; Attilâ'nın oğlusun sen unutma! III. Ey dürr-i yetim-i sedef-i şefkatim, ey yar Sen bir meh-i zi-ruh gibi yükseliyordun Müzlim korunun zıllı içinden geliyordun Numaralanmış bu dizelerin, içerik ve şekil özellik- lerinden hareketle ait oldukları edebî döneme göre baştan sona sıralaması aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir? A) I-II-III B) - III - II D) II-III-I C) || - | - III E) III-I-II

20. Aşağıdaki dizelerin hangisi Cahit Sıtkı Tarancı'dan alınmış olabilir? A) N'eylersin ölüm herkesin başında. Uyudun uyanamadın olacak Kim bilir nerde, nasıl, kaç yaşında? Bir namazlık saltanatın olacak. Taht misali o musalla taşında. B 00 B) Karıştım o gün bugün bu zavallı çobanla Bingöl yaylalarının mavi dumanlarına, Gönlümü yayla yaptım Bingöl çobanlarına. D) Bu vatan toprağın kara bağrında Sıradağlar gibi duranlarındır Bir tarih boyunca onun uğrunda Kendini tarihe verenlerindir C) Hatırada kalan şeyler değişmez zamanla Ne vefalı komşumuzdun sen Fahriye Abla E) Kaldırımlar, çilekeş yalnızların annesi; Kaldırımlar, içimde yaşamış bir insandır. Kaldırımlar, duyulur, ses kesilince sesi; Kaldırımlar, içimde kıvrılan bir lisandır. ES

Cinaslı kafiye gisi âşık edebiyatına ait bir nazım Semai E) Mesnevi C) Varsağı D) Istiare Sa E) 11'li hece ölçüsü ile yazılmıştır. 11. Aşağıdaki dizelerin hangisinde redif ve tam uyak kulla nılmıştır? A) Beni bir lahza müsait bulamaz idlale, Ne beyaz nazenin zambak, ne ateşten lale. B) Beklemem fecrini leylaklar açan nisanın, Özlemem vaktini dağ dağ kızaran erguvanın. C) Taş kesilmiş duygularla birlikte İnsanlığın gömüldüğü zamanda yaşıyoruz. D) Ya Rab nasıl ferahlı bu alem, nasıl temiz! Tenha sokakta kaldım oruçsuz ve neşesiz. E) Meydanda kimse kalmadı artık bütün bütün; Bir top gürültüsüyle bu sahilde bitti gün. 12. Tarihin dilinden düşmez bu destan Nehirler gazidir, dağlar 2. Yaş olsam gözden akmam Göz olsam gayre bakmam Bu dizelerin uyak türü ve redifi için aşağ hangisi doğrudur? A) Redif: mam Yarım uyak C) Redif: m Zengin uyak E) Redif: yok B) Redif: yok Tam uyak D) Redif:- Tar Zengin uyak 26 36 RE SA 188 116 st 4 12* 2C 3E SC CA SE 40-

sağıda- misra) tliğine tunç Şiirde Yapı SÖZ- işki- 3 5. Bir bakışta yürekleri Yakar gider şu şiirler Bir yüreğe bin acılar Eker gider şu şiirler Yukarıdaki dörtlükte, redif olan ek ve sözcükler aşağıdakilerin hangisinde doğru verilmiştir? A) -kar gider şu şiirler -ker gider şu şiirler B) -ar gider şu şiirler -er gider şu şiirler C) - gider şu şiirler - gider şu şiirler D) - şu şiirler - şu şiirler Test 01 E) - şiirler - şiirler 6. Aşağıdaki ikili dizelerin hangisinde redif yoktur? A) Öyle acıyor ki gözlerim kim bağışlayacak Sis değil, uykusuzluk değil ki uzak B) Bir mecliste sıra gelse az söyle Kırk boğumluk boğazından süz söyle Kıs gününde qüller bitmez

Bu şiir için aş A) Serbest şiir geleneğine uyg B) Ahenk; ölçü ve mıştır. Benzetmeden yararlanılmıştır D) Yaşamın monotonluğu üzerinde durulmuştur. E) "Siyah güneş" ifadesinde alışılmamış bir bağdaştır-, ma söz konusudur. uyak dışında, tekrarla uyak 2. Hoyrattır bu akşamüstüleri daima Gün saltanatıyla gitti mi bir defa Yalnızlığımızla doldurup her yeri Bir renk çığlığı içinde bahçemizden Bir el çıkarmaya başlar bohçamızdan Lavanta çiçeği kokan kederleri Hoyrattır bu akşamüstleri daima Bu şiir için aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Düz uyak düzenine sahiptir. B) Devrik cümlelere yer verilmiştir. C) Tekrarlarla ahenk sağlanmıştır. D) İmgelere yer verilmiştir. E) Ölçü, uyak, redif gibi biçimsel ögeler önemsenmiştir. . Bin atlı akınlarda çocuklar gibi şendik Bin atlı o gün dev gibi bir orduyu yendik Ak tolgalı beylerbeyi haykırdui Bir yaz günü

1. Başım ayık değil kederden yastan Ah ettikçe duman çıkıyor baştan Haraba yüz tuttu bezm-i gülistan Yayla belli değil yurt belli değil II. Zengin artık kesmez oldu kurbanı Kalmadı dünyanın rengi elvani Sultan Süleyman'a kalmadı fani Bize Hak'tan oldu rahmet bu sene Aşağıdakilerden hangisi numaralanmış bu dörtlükle- rin ortak özelliklerinden biri değildir? A) Nazım şeklinin koşma olması B) Satirik şiir özelliği taşıması C) 11'li hece ölçüsünün kullanılması Mübalağa sanatından yararlanılması E) Düz uyak biçiminde oluşturulması

8. Ir Gördüm yârimin yüzünü Öptüm dostumun gözünü Aradım buldum izini Buldum amma neden sonra Armut ağacında elma bitiyor, 2 Akbabalar bülbül gibi ötüyor Canım desen cananına batiyor Nesine kanayım ben bu dünyanın b Bu dörtlüklerde; I. nazım biçimi, II, uyak örgüsü, III. uyak çeşidi unsurlarından hangileri ortaktır? A) Yalnız II D) II ve III B) I've II C) ve III E) I, II ve III

Denizden ve dağdan gelen hüzne kandık. Bulutlar dağılsın, bahar olsun artık, Duyulsun bir engin seher musikisi (Mevsimler) Gördüm, ol meh dûşuna bir şal atip Lâhûr'dan Gül yanaklar üstüne yaşmak tutunmuş nûrdan (Mâhurdan Gazel) İki farklı şiirinden alınan bu dizelerden hareketle Yahya Kemal için aşağıdakilerin hangisi söylenemez? A) Saf şiir anlayışına uygun şiirler yazmıştır. B) (Ahenk unsurlarını önemsemiştir C) Divan edebiyatı geleneğinden yararlandığı şiirleri vardır D) Dizelerin ritimsel açıdan birbiriyle uyumlu olmasına özen göstermiştir. E) Satirik üslup, şiirinin vazgeçilmez unsurlarındandır.

9. Şunlar ki çoktur malları Gör nice oldu hâlleri Sonucu bir gömlek imiş Anında yoktur yenleri Bu dörtlük, içerik açısından aşağıdaki şiir türlerin- den hangisine örnek verilebilir? A, Epik B) Satirik D) Didaktik C) Lirik E Pastoral

almadılar. Itefit gösterdiler ap ne fi'l- sıl bizim alınmış 'n-Necat e n nden SINAV You 13. Bir edebiyat dersinde iki şiir, içerik ve biçim açısından incelenmiş; aşağıdaki sonuçlara ulaşılmıştır: 1. şiir: Her beyti kendi içinde uyaklı olan beyitlerle yazılmıştır. Bir hikâye gibi olay anlatımı içermektedir. Divan şiiri geleneğinin ürünüdür. II. şiir: 8'li hece ölçüsü ve âşık şiiri geleneğiyle söylenmiştir. Tema, aşk acısıdır. Kafiye örgüsü "aaab, cccb, dddb ..." şeklindedir. Bu açıklamalara göre I ve II. şiirlerden alınmış olabilecek dizeler aşağıdakilerden hangisinde verilmiştir? A) I. Yâ Rab kerem et ki hâr ü zârem Dergâha besî ümid-vârem II. Mert dayanır nâmert kaçar Meydan gümbür gümbürlenir Şahlar şahı divân açar C Divân gümbür gümbürlenir B) I. Mecnûn ki eşitdi ol hitâbi G Verdi bu tarîk ile cevâbi a II. Oldum işimden avâre ( Yakarım sînemi nâre L Gönlümü zülf-i dilbere Bağlayıp gezer yürürüm C) I. Görmemişdi gülşen-i ayşum hazân-ı tefrika e Olmamışdı tire eyyâmum şeb-i hicrân ile C II. Salamam yâri karşıma q Su serpen yok ataşıma. Her gün evimi başıma Yıkar ayrılık ayrılık 6 3 1. Gelmez gözüme iyâl ü mâlün Målün senün olsun ü iyâlün II. Ekin ektim gül bitti d Dalında bülbül öttü e Ötme garip bülbülüm Yârim elimden gitti 6 J E) I. Beni şâd eylemedin sen dahi nâ-şâd olasın Şu'le-i âh-ı gariban gibi ber-båd olasın II. Ahvâl-i cihânı her zaman söyleşelim Ammâ gam-ı 'ışkumuz nihân söyleşelim Ey vâkıf-i râz-ı 'ışk olan 'ârif-i cân Ney gibi senünle bî-zebån söyleşelim GRENCI NO 00 00 22 36 00 00 JL KOD DO DO 8 19 Dira

10. Yeni mektup aldım gül yüzlü yârdan 11 Gözletme yolları gel deyi yazmış 11 Sivralan Köyü'nden bizim diyârdan // Dağlar mor menevşe gül deyi yazmış / Âşık Veysel'e ait bu şiirle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Nazım birimi dörtlüktür. B) Hecenin 11'li kalıbıyla yazılmış bir şiirdir. C) Lirik tarzda yazılmıştır. V D)) Ayrılık temasına yer verilmiştir E) Bir maniden alınmıştır. ✓ E