Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlar Soruları

. Öyle hesapsız coştuğum olur ki sanırım Mektepten henüz çıkmışım yaşım yirmi bir Kurduğum düşü gerçek etme gücü bendedir Ama nerde her bahar şaşmadan aldanırım Bu dörtlükteki uyak düzeni ve çeşidi aşağıdakilerden hangisidir? A) Çapraz uyak B) Düz uyak C) Sarmal uyak D) Sarmal uyak E) Çapraz uyak 1 tam uyak yarım uyak 1 1 1 1 tam uyak zengin uyak zengin uyak

4. Arap at üstünde kaldı postumuz Ikrardan döndü mü ola dostumuz Yarın bir gün kara.toprak üstümüz Çürüdür hey Ben! Suna'm çürüdür Yukarıdaki dörtlükte aşağıdaki ahenk unsurlarından hangisi yoktur? A) Zengin ve tam kafiye B) Düz kafiye dizilişi C) Ek biçiminde redif D) Yarım ve tunç kafiye E) Kellme tekrarı ve aliterasyon

9. (1) Bu gamze değil belâdır by dost Bu hande değil cefâdır ey dost (11) Aşkım ki dehr içinde mekânım bilinmedi Anka-yi muğribim ki nişânım bilinmedi İki farklı şaire ait bu dizelerle ilgili aşağıdakilerden hangisi kesin olarak söylenebilir? A) Yalın bir anlatım kullanılmıştır. B) Seslenmelerden yararlanılmıştır. Hece vezniyle oluşturulmuştur. D) Ayrılık teması ele alınmıştır. E) Sözcük ve ek biçiminde redif vardır. E 30

den de- de O 21. Dağılır yele karşı altın saçları Uçuşurdu bir bir büklüm içinde Bir hoş ışık vardır gözlerinde Pırıl pırıl, sönmüş o zamandan beri Bir iyilik sarardı yüzünü bazen Bilmem, belki bana öyle gelirdi Ben, o sevdadan can atan deli Nasıl yanıp tutuşmazdım o zaman Yürüdü mü yerden kurtulurdu sanki Melekler öyle yürüse gerek: Sözleri Bir başka türlüydü insan sözlerinden ESTO E) Terza - rima HOC Gökte bir ruhtu o, bir canlı güneşti Öyle gördüm ben; öyle değilmiş şimdi Yay gevşemiş, ne çıkar, yara gitmez gönülden Yukarıdaki şiirin nazım şekli aşağıdakilerden hangisidir? A) Triyole B) Balad C) Sone D) Serbest müstezat For A) 8 2

de 61. Aşağıdaki altı çizili sözcüklerle ilgili ayraç içinde veri- len bilgilerden hangisi yanlıştır? A) Üst komşumuz Ayşe Hanım emekli bir öğretmendi. (Unvan sıfatıdır) B) İpince parmakları piyanonun tuşlarında geziyordu. (Pekiştirme sıfatıdır.) C) Yaşlılara her zaman saygılı davranırdı. (Adlaşmış sıfattır.) D) Küçücük masasında saatlerce çalışırdı. (Küçültme sıfatıdır.) E) Boşboğaz adam nerede, ne söyleyeceğini bilmiyordu. (Kurallı birleşik sıfattır.)

13. Bir eleştirmenimiz şöyle diyor: "Şu da bir gerçektir ki şiirin ayağına köstek olan uyağı atmakla Orhan Veli şiirimize çok büyük katkıda bulunmuştur. Bu cümledeki altı çizili sözle anlatılmak istenen aşa- ğıdakilerden hangisidir? A) Şirin anlaşılmasını zorlaştırmak B) Şairleri birbirini taklit etmeye yönlendirmek C) Şiirin benimsenip sevilmesini engellemek D) Şiiri, belirli sınırların içine hapsetmek E) Şiirde, bilinen konuların işlenmesine yol açmak (2005-KPSS)

71. Kedim, ayak ucumda büzülmüş, uyumakta; İplik iplik sarıyor sükûtu bir yumakta, Hırıl hırıl, hırıl hırıl... Bir göz gibi süzüyor beni camlardan gece, Dönüyor etrafımda bir sürü kambur cüce, Fırıl fırıl, fırıl fırıl... Söndürün lambaları, uzaklara gideyim; Nurdan bir şehir gibi ruhumu seyredeyim, Pırıl pırıl, pırıl pırıl... Sussun, sussun, uzakta ölümüme ağlayan; Gencim, ölmem, arzular kanımda bir çağlayan; Şırıl Şırıl. şırıl şırıl... Ne olurdu, bir kadın, elleri avucumda, Bahsetse yaşamanın tadından baş ucumda, Miril miril, mırıl mırıl... Bu dizelerde kullanılan imgeler arasında aşağıdakiler- den hangisi yoktur? A) Kedinin, sessizliği bir yumakta sarışı B) Gecenin camlardan şairi süzüşü C) Kambur cücelerin dönüşü D) Kedinin ayak ucunda büzülüp uyuması E) Uzaklara giderek nurdan bir şehir gibi kendini seyret- mesi

10. emeli Sonra bir çağ geldi baktım kafamda karıncalar vardı İçerik ve biçim özellikleri göz önünde bulunduruldu- ğunda aşağıdaki şairlerden hangisinin, bu şiir anlayı- şıyla yazdığı söylenemez? A) Erdem Bayazıt B) Sezai Karakoç O BUD sonra yapılardan yollardan bıkmıştım kirli sokaklar beni ürkütüyordu kötü meydanlarda boğuluyordum suları borulara almalarına kızıyordum hele hele hep düğmelere basıp yaşamalarına çok çok içerlemiştim C) Cahit Zarifoğlu D) Kemalettin Kamu sim E) İsmet Özel

Şenlik dağıldı bir acı yel kaldı bahçede yalnız O mahur beste çalar Müjgan'la ben ağlaşırız Gitti dostlar şölen bitti ne eski heyecan ne hiz Yalnız kederli yalnızlığımızda sıralı sırasız O mahur beste çalar Müjgan'la ben ağlaşırız Bu metinde aşağıdaki anlatım türlerinin hangisinden yararlanılmıştır? A) Emredici anlatım B) Kanıtlayıcı anlatım C) Söyleşmeye bağlı anlatım D) Gelecekten söz eden anlatım E) Coşku ve heyecana bağlı anlatım

7. Begler atın urgurup Kadgu anı turgurup Mengzi yüzi sargarup Korkum angar türtülür ac b Eski Türk şiirinden alınan bu dörtlüğün uyak şeması ve çeşidi aşağıdakilerden hangisidir? A) aaaa-tam C) aaab - yarım E) abba - cinaslı B) abab - zengin D) aabb - tunç

kaye ve oyun türünde eser vermeleri E) Divan şiiri nazım biçimlerini kullanmayı sürdürmeleri 6. Çiğnendi, yeter, varlığımız cehl ile kahre Doğrandı mübarek vatanın bağrı sebepsiz Birlikte bugün bulmalıyız derdine çare Can kardeşi, kan kardeşi, şan kardeşiyiz biz Millet yoludur, hak yoludur tuttuğumuz yol Ey hak, yaşa, ey sevgili millet, yaşa... Var ol 3 Tevfik Fikret'e ait bu dizeler, Servetifünun şiirinin, Aruz vezni kullanılmıştır. II. Konu birliğine önem verilmiştir. Bireysel konulara değinilmiştir. IV. Ahengi sağlamada kafiyeden yararlanılmıştır. V. Arapça ve Farsça sözcüklerden oluşan ağır bir dil kulla- nılmıştır. özelliklerinden hangileriyle örtüşmemektedir? A) I vel D) Il ve V B ve III E) IV e V C) II ve IV

7. Fermân-ı aşka cân iledür inkiyadumuz Hükm-i kazâya zerre kadar yok inadumuz || Ruhsatî'm eyledim senin de methin Al yanaktan bir buse ver himmetin Ahiri dünyaya değer gözlerin Yüz bin sarraf gelse bilmez kıymetin Yukarıdaki şiirlerle ilgili olarak aşağıda verilenlerden han- gisi yanlıştır? A) İlki gazelden, ikincisi koşmadan alınmıştır. B) İlk şiir, ikinciye göre daha ağır ve sanatlıdır. C) İkisi de alındığı şiirin ilk birimidir. D) İkisinde benzer temalar ele alınmıştır. E) İkisinde de redif ve uyak kullanılmıştır.

Bir kuş ötecek şimdi! Havada bir durgunluk Mermer ile konuşan açık kalmış bir musluk 3. Bu dizelerde kullanılan uyak (kafiye) türü aşağıdakilerin hangisinde doğru verilmiştir? A) Yarım uyak B) Tam uyak C) Zengin uyak D) Tunç uyak E) Cinasli uyak

18. Süt beyaz bir martıyım açıklarda Gemilere ben yol gösteriyorum Buğday ve ilaç yüklü gemilere Bir kanat vuruşta bulutlardayım Bir süzülüşte vatanım dalgalar Bu misralardaki en belirgin duygu aşağıdakilerden hangisidir? A) Özlem B) Güven D) Doyumsuzluk C) Yaşama sevinci E) Umut

7. 6. COh, ey ne Bu kadar belki yükseğe konamazsın D) Bir melek ağlasın de ben güleyim Bu bana yakışmaz sevdiceğim Yağmur yağsın göklerden yine Ovanın rengi dönsün yeşile Aşağıdaki dizelerin hangisinde zengin uyak kullanılma- mıştır? A Haykırdı ak tolgalı beylerbeyi ilerle Bir yaz günü geçtik Tuna'dan kafilelerle B) Dili bir, gönlü bir, imanı bir insan yığını Görüyor varlığının bir yere toplandığını C Biçare gönüller, ne giden son gemidir bu Hicranlı hayatın ne de son matemidir bu D) Gökte top sesleri var, belli, derinden derine Belki yüzlerce şehir sesleniyor birbirine E) Deniz ufkunda bu top sesleri nerden geliyor Barbaros, belki, donanmayla seferden geliyor • Türkçe, Arapça ve Farsça yazılmış üç Divan'ı olan sa- natçı, Türkçe Divan'ının ön sözünde, "İlimsiz şiir temel- siz duvar gibidir, temelsiz duvar da değersizdir." sözüyle şiir görüşünü özetler,

8. Gördüm yârimin yüzünü Öptüm dostumun gözünü Aradım buldum izini Buldum amma neden sonra . · Armut ağacında elma bitiyor Akbabalar bülbül gibi ötüyor Canım desen cananına batıyor Nesine kanayım ben bu dünyanın Bu dörtlüklerde; I. nazım biçimi, II. uyak örgüsü, III. uyak çeşidi unsurlarından hangileri ortaktır? A) Yalnız II B) I ve II D) II ve III C) I ve III E) I, II ve III SINAV