Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlar Soruları
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlar¿
Aruz, açık (kısa) ve kapalı (uzun) olarak nitelenen
hecelerin önceden belirlenmiş bir düzen içerisinde
tekrarlanması esasına dayanan bir şiir ölçüsü ve ahenk
sitemidir. Ünsüzle ve uzun hece ile biten hecelere
"kapalı", ünlü ile biten hecelere ise "açık" hece adı
verilir. Aruz ölçüsünde bir beytin ilk dizesindeki açık ve
kapalı heceler, ikinci dizede bire bir aynı sırayla yer alır.
Beyitteki dizeler arasında bu uyum yoksa "aruz kusuru"
var demektir.
Bu açıklamaya göre aşağıdaki beyitlerin hangisinde
aruz kusuru söz konusu değildir?
A) Âb-gûndur günbed-i devvâr rengi bilmezem
Yâ muhit olmuş gözümden günbed-i devvâra su
B) Hemîde kadlerine rişte-i eşki takıp bunlar
Atarlar tîr-i maksudu nedendir yayı bilmezler
C) Zannetme gönül gül gibi handân olacaksın
Şimden geri bülbül gibi nâlan olacaksın
D) Yanagun u dişün ü gözlerün hem zülfün ey dilber
Biri lâle biri lûlû nergis biri anber
E) Aceb mi olsa dil senden gelen cevr ü cefadan haz
Kişi olur mı kim almaya hîç mihr ü vefadan haz
erden hangisi lirik siirleriyle tanınan
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlar63
anatlar (Söz Sanatları)-VI
tı aşağı-
4.
TEST-17
Göz gördü gönül sevdi seni ey yüzü mâhım
Kurbanın olam var mı bunda benim günâhım
(yüzü mâhım: ay yüzlüm)
Bu dizelerde bulunan söz sanatları aşağıdakilerden
hangisinde doğru olarak verilmiştir?
A Tecahülüarif - teşbihibeliğ
B) Tecahülüarif - tezat
C) Kinaye - mecazımürsel
D) Tevriye - teşbih
E) Teşhis-tecahülüarif
ng 344
lighter
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlarenin bölümlerinden
2
6
Dadaloğlu yarın kavga kurulur
Öter tüfek davlumbazlar vurulur
Nice koç yiğitler yere serilir
Ölen ölürkalan sağlar bizimdir
Bu dörtlüğün nazım türü
hangisidir?
A) Koçaklama
B) Güzelleme
C) Sathiye
D) Nutuk
E) Semai
(Dadaloğlu)
aşağıdakilerden
9
F
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlarması de-
ünya'nın
nin düş-
erden
mıştır.
öznel-
erge-
tirme
10
4. Osmanlı Devleti'nin siyasi, askerî ve ekonomik açıdan Avru-
pa'nın gerisinde kalması devlet büyüklerini bazı tedbirler alma-
ya zorlamış, bu alanlarda Avrupa'nın nasıl geliştiğinin öğrenil-
mesi için bazı gençler oraya eğitime gönderilmişti. Avrupa'ya,
özellikle Fransa'ya giden gençler oradaki edebiyata hayran
kalmış ve dönüşlerinde, gördükleri yenilikleri Türk edebiyatın-
da uygulamaya başlamışlardır. Değişiklikler önce siyasi alan-
da görülmüş ve 1839 yılında Gülhane Hatt-ı Hümayunu ilan
edilmiştir. Bu fermanın en önemli yönü "insan haklarının koru-
nacağını" garanti altına almasıydı. Bundan sonra değişmeler
birbirini izlemiş, özellikle 1860'tan sonra artık geri dönülmez bir
yol açılmıştır. Sonuçta belli dönemler hâlinde günümüze kadar
süren yeni bir edebiyat başlamıştır.
Aşağıdakilerden hangisi bu parçada sözü edilen Türk ede-
biyatı döneminin alt kollarından biri değildir?
A) Tanzimat Dönemi
B) Servetifünun Dönemi
C) Divan Edebiyatı Dönemi
D) Milli Edebiyat Dönemi
(E) Cumhuriyet Dönemi
E
7. Ec
ola
na
tes
ya
rüb
ma
me
Bu
edi
A)
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlaran
I. metin
Ne yanar kimse bana âteş-i dilden özge
Ne açar kimse kapım bâd-ı sabâdan gayrı
(Bana ne gönül ateşinden başka kimse yanar ne de esen
rüzgârdan (doğu rüzgârından) başka kimse kapımı açar.)
II. metin
Ne bir güzel var avutacak gönlümü,
Bu şehirde
Ne de bir tanıdık çehre;
Bir tren sesi duymaya göreyim,
İki gözüm iki çeşme.
Bu iki şiir karşılaştırıldığında,
1. Nazım birimi
II. İşlenen konu
III. Ait olduğu zihniyet (gelenek)
IV. Kafiye örgüsü
özelliklerinden hangisinin ortak olduğu söylenebilir?
C) Yalnız III
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) II ve III
E) IlIl ve IV
AYT Türk Dili ve Edebiyatı
CA
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlar13. Evimden uzakta, annemden uzak
Kimsesiz kalmışım yad ellerinde.
Bir veta aranm kalbe dolacak
Gurbetin yabanci güzelerinde.
Tuna'nn ostünde güneş batarken
Sevgi yurdumu ander bana.
Bhayal dem Bogaricinden
Bu dizelerle gli aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?
A Sibylemeye bath anlatimdan yararlanmıştır.
Cuyanda aşk sevgi gtx bireysel duygular uyandir
ne poem vermemişti
15.
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlararak
daktik
11. Çileyi koklayıp gül niyetine
Zindana girersen beni de çağır
Sabri, kanaati bal niyetine
Ekmeğe dürersen beni de çağır
Bu dörtlükteki kafiyenin türü aşağıdakilerden hangisidir?
A) Yarım kafiye
B) Tam kafiye
C) Tunç kafiye
D) Zengin kafiye
E) Cinasli kafiye
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel KavramlarFEN BİLİMLERİ YA
46
12. 1. Telli sazdır bunun adı
Ne ayet dinler ne kadı
Bunu çalan anlar kendi
Şeytan bunun neresinde
II. Elifin uğru nakışlı
Yavru balaban bakışlı
Yayla çiçeği kokuşlu
Kokar Elif Elif diye
III. Mert dayanır namert kaçar
Meydan gümbür gümbürdenir
Şahlar şahı divan açar
Divan gümbür gümbürlenir
IV. Hızır Paşa bizi berdar etmeden
Açılın kapılar şaha gidelim
Siyaset günleri gelip çatmadan
Açılın kapılar şaha gidelim
Aşağıda verilen halk edebiyatı türlerinden hangisi
yukarıda numaralanmış dörtlüklerden biriyle ilişkilen-
dirilemez?
A) Deme
C) Güzelleme
E) Ağıt
B) Koçaklama
D) Taşlama
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlarir.
n
dr
ndür.
?
nut
OP01-10.05DES03 / Türk Dili ve Ed.
16. Telgrafın tellerine kuşlar mı konar
Herkes sevdiğine böyle mi yanar
Gel yanıma yanıma da yanı yanı başıma
Şu gençlikte neler geldi garip başıma
Telgrafın tellerini arşınlamalı
Yâr üstüne yâr seveni kurşunlamalı
Gel yanıma yanıma da yanı yanı başıma
Şu gençlikte neler geldi garip başıma
Tula
Bu şiirle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi
söylenemez?
A) İki dizeden oluşan bentlerle yazılmıştır.
B) 2 ve 4. bentler kavuştaktır.
Bir türküden alınmış olabilir.
DY Tam kafiyeyle ahenk sağlanmıştır.
E Ek hâlinde redif kullanılmıştır.
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel KavramlarGönül dağı yağmur yağmur boran olunca
Akar can özümde sel gizli gizli
Bir tenhada can cananı bulunca
Sinemi yaralar dil gizli gizli
Bu dörtlükle ilgili,
18-
1. Ulamaya başvurulmuştur.
II. Çapraz kafiye düzeninde yazılmıştır.
III. Ek hâlinde redif vardır.
IV. Tam kafiyeye yer verilmiştir.
V. 13'lü hece ölçüsü kullanılmıştır.
yargılarından hangileri yanlıştır?
A) I ve II. B) I ve III. C) II ve IV. D) III ve V. E) IV ve V.
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlareum2.
3. Etkinlik
Şiirler
Hürriyet Kasidesi
Yağmur
Sessiz Gemi
Şehîd yâhud Osman'ın Yüreği
Küfe
Epik
Şiir
Lirik
Şiir
Satirik
Şiir
Didaktik
Şiir
a. Yukarıdaki tabloda verilen şiirlerin konularını belirleyiniz.
b. Bu belirlemelerden hareketle şiirlerin türlerini tablodaki ilgili yerlere işaretleyiniz.
Şairin Biyografisi
Faruk Nafiz Çamlıbel (1898-1973): İstanbul'da doğdu. İlköğrenimini
Mesveret İdadisinde
Pastoral
Şiir
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlar11) Türk edebiyat gelenekleriyle ilgili kronolojik sıra aşağıdakilerden
hangisinde doğru olarak verilmiştir?
A) Divan Edebiyatı Fecriati Edebiyatı- Tanzimat Dönemi Edebiyatı -
Servetifünun Edebiyatı
BDivan Edeblyatı- Servetifünun Edebiyatı - Tanzimat Edebiyatı - Fecriati
Edebiyatı
C) Tanzimat Edebiyatı Divan Edebiyatı - Servetifünun Edebiyatı - Fecriati
Edebiyatı
D) Divan Edebiyatı - Tanzimat Edebiyatı Servetifünun Edebiyatı - Fecriati
Edebiyatı
E) Tanzimat Edebiyatı - Servetifünun Edebiyatı - Divan Edebiyatı - Fecriati
Edebiyatı
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlar1. I. Gelirim amma döverler
Bizi bu ilden kovarlar
Güzel olanı severler
Ben ölürüm görmeyince
II. Mutî olduk aşk hâline
Bakmadık dünya malına
Girdik erenler yoluna
Calveals Tamam oldu îmânımız
nissemeste
Test 1
A) Yarım kafiyelerin kullanılması
B) 8'li hece ölçüsüyle yazılmaları
C) Rediflere yer verilmesi
D) Durak yerlerinin aynı olması
E) Düz kafiyeyle şekillenmeleri
3.
esib od
Aşağıdakilerden hangisi, bu dörtlüklerin or-
tak özelliklerinden biri değildir?
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlar17. Bir gazele ait üç beyit şu şekildedir:
1. Girye vü zâri ile oldı Necâtî dolâb
Gülsitân-ı ser-i kûyunı sular döne döne
II. Bu cefâdan ki kadeh ağzun öper döne döne
Nâr-ı gayretde kebâb oldi ciğer döne döne
III. Gözlerüm kıblenümâ gibi olupdur nola ger
İşiğün cânibine kılsa nazar döne döne
Bu beyitlerin şiirde yer alma sırası aşağıdakilerden
hangisinde doğru olarak verilmiştir?
A) I - III - II
B) II - I - III
C) II-III-I
D) III-II-I
E) III-I-II
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlar2.
Aşık Veysel'e sormuşlar: "Sizce aşk nedir?" Aşık Veysel
ve şöyle demiş: "Seversin, kavuşamazsın,
gülümsemiş
aşk olur." Onun neyini sevdiğini bilmezsin. Çünkü, çünkü,
çünkü... diye düşünürsün, aklına binlerce şey gelir ama
yine de bomboşsundur. Ve o kadar dolusundur ki onunla
konuşamazsın.
Yıllar yârlardan, yârlar yıllardan vefâsız... Kara baht bir
kasırga gibi. Bu ne baş döndürücü iş? Geceler günleri, günler
geceleri kovalıyor; cefalar cefaları kolluyor. Saçlarımız da
aklar akları, alnımızda çizgiler çizgileri doğuruyor. Tevekkül
güç, isyan vahim; felek hiç rahmetmeyecek mi? Heyhat, aziz
dost, onu döndüren kara batın kasırgası.
III
İyiliğin sokakları dar, suluboya bir haziran bekliyor
kapımızda, akşamlar hiç susmuyor, dünyanın sayfaları
gibi her gün hayata açılmıyorsunuz, yağmurunuz
herkese yağmıyor, kuşlar kadar yalnız ve garip
uçmaktasınız.
Numaralanmış metinlerden hangileri şiir olarak
nitelendirilebilir?
A) Yalnız I
D) I ve II
B) Yalnız II
E) II ve III
C) Yalnız IIL
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlaran-
13. Paydos bundan böyle çılgınlıklara
C Sert konuşmaya başladı aynalar
Yetişir koştum aşkın peşi sıra
b
Land
a
Bitirdi beni bu içki, bu kumar b
Bu dörtlükle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylene-
mez?
A) 11'li hece ölçüsüyle yazılmıştır.
B) Çapraz uyak düzeni kullanılmıştır.
C) Redif kullanılmıştır.
D) İstare sanatına başvurulmuştur.
E) Tam uyak vardır.