Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlar Soruları
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlar4.45
10
A
23. Ne zaman elleri zambaklı padişah olursam
Sana uzun heceli bir kent vereceğim
Girilince kapıları yitecek ve boş!
Azizim, güzel atlar da güzel şiirler gibidirler
Öldükten sonra da tersine yarışırlar, vesselam!
Bu şiiri yazan şairin bağlı olduğu grupla ilgili olarak
I. 1955 yılında Pazar Postası dergisinde
yayımladıkları bir bildiriyle ortaya çıkmışlardır.
II. Bu yönelişe bağlı şairler arasında Attila İlhan,
Ahmet Oktay ve Güner Sümer sayılabilir.
III. Bu anlayışa uygun yazılmış şiirlerin yer aldığı
kitaplardan biri de Devlet ve Tabiat'tır.
IV. Şiirdeki yozlaşmaya karşı, kendilerini, şiiri ve millî
kültürü koruyan bir kale olarak adlandırmışlardır.
V. Dinsel ve mitolojik göndermelerle zenginleşen
mistik-metafizik içerikli şiirler yazmışlardır.
yargılarından hangileri söylenebilir?
A) I ve III
B) Yalnız III
D) III ve IV
E) IV ve V
C) II ve V
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel KavramlarKaside - Şarkı)
4. Aşağıdaki beyitlerin hangisinde redif yoktur?
A) Eşi yok bir güzeli sevdi beğendi gönlüm
Kıskanır kendi gözümden yine kendi gönlüm
B) Kendi hüsnünden utanmış da kızarmış yanağı
Yüzün örtüp kapamış saçları baştan aşağı
C) Ben şehid olmadan aşkıyla mezarım kazayım
Taşımı gözlerimin kanlı yaşıyla yazayım
D) Gelsem olmaz mı huzura a benim aslanım
Ta yakından bakayım hüsnünüze hayranım
E) Bir gün olacak ben gibi nâlân olacaksın
Ettiklerine sen de peşîmân olacaksın
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlar1.Siyasi inançları yüzünden birçok kez tutuklanmış ve yaşamının
önemli bir bölümünü cezaevlerinde geçirmiştir.
II. Şiirleri dünyanın pek çok diline çevrilmiş, eserleriyle birçok ödül
almıştır.
III. İlk şiirlerini aruz ölçüsüyle yazmasına karşın daha sonraları
tümüyle hece ölçüsüne yönelmiştir.
IV. Toplumcu şiirin Türkiye'deki en önemli ismi olarak kendisinden
sonra gelen sanatçıları derinden etkilemiştir.
V. UNESCO tarafından 2002 yılında ilan edilen Nazım Hikmet Yılı
dolayısıyla bütün dünyada adına etkinlikler düzenlenmiştir.
Yukarıda numaralanmış cümlelerden hangisi Nazım Hikmet'e ait
özelliklerinden biri değildir?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlar9. Behey ala gözlü dilber
Vaktin geçer demedim mi
Haramî olmuş gözlerin
Beller keser demedim mi
Bu dizelerin ait olduğu nazım şekli aşağıdaki-
lerden hangisi olabilir?
A) Devriye
B) Varsağı
D) Mâni
10. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatr
C) Koşma
E) Semai
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlar2.
Bu dağlar ulu dağlar
Çevresi sulu dağlar
Ben derdimi söylesem
Yer durur bulut ağlar
||
Ela gözlerini sevdiğim dilber
Ne cefadan kaçar ne de rahmeyler
Güzeller cefadan niçin usanmaz
Haktan hayâ edip kuldan utanmaz
Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangi-
si söylenebilir?
A) İkisi de âşık edebiyatı ürünüdür.
B) İkisinin de uyak düzeni aynıdır.
C) İkisinde de nazım birimi dörtlüktür.
D) İkisi de koşma nazım şeklindedir.
E) İkisinde de aynı tema işlenmiştir.
5.
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlar4.
Bir çubuğu vardır gayet küçücek
Zulmu fasidince keyif sürecek
Kırık çanağı yok ayran içecek
Kahveye gelir de fincan beğenmez
Bu dizelerin taşlama örneği sayılmasının en
geçerli nedeni aşağıdakilerden hangisidir?
A) Âşık edebiyatı ürünü olması
B) Nazım biriminin dörtlük olması
C) Düz uyak şemasının kullanılması
D) Eleştiri içermesi
E) 11'li hece ölçüsüyle söylenmesi
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlar11. Sen gecenin gündüzün dışında
Sen kalbin atışında kanın akışında
Sen Şehrazat bir
Lamba bir hükümdar bakışında
Bir ölüm kuşunun feryadını duyarsın
Bu dizelerle ilgili olarak,
s sessiziyle aliterasyon yapılmıştır.
II. Kelime tekrarıyla ahenk sağlanmıştır.
H. Kafiye ve rediften yararlanılmıştır.
Bir ahenk ögesi olarak nakarattan faydalanılmıştır.
"i" sesiyle asonans yapılmıştır.
yargılarından hangileri yanlıştır?
A) Ive II
Dylllive V
B ve III
et ve IV
EV ve V
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel KavramlarSunda bir dilberin sallanışında
Serviye benzettim dallar içinde
Derya kenarında ırmak yüzünde
Turnaya benzettim göller içinde
w
Bu dörtlüğün altı çizili dizelerindeki teşbihin ana öge-
leri aşağıdakilerin hangisinde verilmiştir?
A) dilber - servi
D)
C) derya - Irmak
B) göl - dal
dilber-turna E) servi - turna
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel KavramlarAşağıdaki dizelerin hangisinde tam uyak ve ek duru-
munda redif kullanılmıştır?
Evlerin bacasını kolluyor yıldırımlar
Biri benim, biri de serseri kaldirimlar
Kağız atlı süvari, koştur atmı, kostur
Ne kaldırımlar kadar senjanlayan olur
C) Kaldırımlar, içimde yaşamış bir insandır
Kaldırımlar, içimde kıyrılan bir lisandır
D) Utaniverse gövde, taşlara boydan boya
Dalip, sokaklar kadar esrarlı bir uykuya
E) Saniyorum, hey sokak başını kesmiş devler
Gözüne mil çekilmiş bir âmâ gibi evler
Aşağıda verilen dizelerin hangisinde uyak (kafiye) yoktur?
A) İçimde tüten bir şey; hava, renk, eda, iklim
O benim, zaman, mekan aşıp geçmiş sevgilim
BDüşündü kış yakın, evde odun yok
Tenekede yağ yok, çuvalda un yok
C) Eli öpüldükçe içi burkuldu
Konuşmak istedi, dili tutuldu
D) Gönlüm sende, gözüm yollarda durdu
Saat isyan etti, takvim kudurdu
E) İplik iplik nakışında sen varsın
Madde madde yokuşunda sen varsın
tonguç kampüs
EDER
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlar2.
L. Kafiye göz için değil, kulak içindir ilkesi benimsenmiş-
II. Şairler misra bağımsızlığı anlayışına ve ifadenin bir be-
yitte bitmesi geleneğine karşı çıkmışlardır.
III. Serbest şiir anlayışı yaygınlaşmış, şiirde belli bir vezne
bağlı kalınmamıştır.
IV. Hürriyet ve vatan temalan bu dönemde şiire girmiştir.
V. Sade, anlaşır ve sanatsız bir dil kullanılmıştır.
Servetifünun şiir geleneğiyle ilgili olarak yukarıda veri-
len bilgilerden hangileri doğrudur?
A) I ve II
D) Ill ve V
B) L've III
E) N ve V
C) II ve IV
els
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlar18. Aşağıdaki dizelerin hangisinde durak yoktur?
A) Aşk yolunun kanununu okudum
Madde madde yokuşunda sen varsın
İYATİK
B) Orda bir ev var, uzakta
O ev bizim evimizdir
C) Çekin halay, çalsın durmadan sazlar
Süzülsün oyunlar, süzülsün nazlar
D) Varsın biraz da yollar çeksin benim cefami
Artık verin çocuklar, artık verin asamı
E) Dağlar var karanlık, dağlar var beyaz
Korka korka eteğinden öper yaz
21.
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlar15. Cemâl-i hüsnüne mağrûr olursun
Kemâl-i hüsnünün noksânı yok mu
Begüm Dehhâni'ye ölmezden öndin
Topuna irmegün imkânı yok mu
Bu dizelerle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylene-
mez?
A) Divan şiirinin bilinen ilk temsilcisi tarafından kaleme
alınmıştır.
B) Aruz vezni kullanılmıştır.
C) Ait olduğu şiirin son bölümüdür.
D) Beyit nazım birimi kullanılmıştır.
E) Mesnevi nazım şekliyle yazılmıştır.
Ankara Yayıncılık
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlar10. Bir öğrenci okuduğu bir şiirde;
• 11'li hece ölçüsü olduğunu,
• Koşma nazım biçimi kullanıldığını,
. Ek hâlinde redife yer verildiğini,
• Tezat ve irsalimesel sanatlarından yararlanıldığını
belirtmiştir.
Buna göre öğrencinin okuduğu şiir aşağıdakilerden hangisi olabilir?
A) Aldanma cahilin kuru lafına,
Kültürsüz insanın külü yalandır.
Hükmetse dünyanın her tarafına,
Arzusu hedefi yolu yalandır.
B) Sular çağlarken baharda,
Ben o yâr ile konuştum.
O zaman, gönül o yerde
Ateş aldı, ben tutuştum.
C) Atlarımız aldan, kırdan, yağızdan,
Akıncılar kopmuş, gelmiş Oğuz'dan...
Küçüklü büyüklü hep bir ağızdan,
Evrence söylenir türkümüz bizim.
D) Anlatmam derdimi dertsiz insana
Dert çekmeyen dert kıymetin bilemez
Derdim bana derman imiş bilmedim,
Hiçbir zaman gül dikensiz olamaz.
E) O çay ağır akar, yorgun mu bilmem,
Mehtabi hasta mi, solgun mu bilmem.
Yaslı gelin gibi mahzun mu bilmem,
Yüce dağ başında siyah tül vardır.
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel KavramlarBir gonçe durur kadîd ü muğber
Bir defter-i sânihât içinde;
Binlerce emel, heves beraber
Reng-i siyeh-i memat içinde;
Sessiz sessiz geçer hayâtı
Bir velvele-i nikât içinde.
Anlar mı aceb o türrehâti
Coştukça sahâyif-i eserden?...
Aşkın bana hoştur iltifatı
Bir gonçede böyle sâf u rûşen.
Mümkün mü tegayyür-i meâlin?
Solsan da güzelsin, ey çiçek, sen!
Rûhum sana, ey şükûfe-i yâr!
Tevfik Fikret'in Şüküfe-i Yâr şiirinden alınmış bu dize-
lerin nazım şekli aşağıdakilerden hangisidir?
Triyole
D) Terzarima
B) Sone
C) Balat
E) Serbest müstezat
LAVA NASE
TÜRK DILI
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel KavramlarŞiir Bilgisi
5. Akşamın rengi soldu gün gideli
Batı maziye açtı bir dehliz
Yaşlı bir levha şimdi mavi deniz b
Abanoz gölgelerle çerçeveli a
Bir gün elbet bu ayrılık bitecek
Mevsimin son zamanı yaklaşıyor a
Kargalar ufka bir çelenk taşıyor
Bu bahar son baharım olsa gerek b
Verilen şiirle ilgili doğru/yanlış tespitleri verilmiştir.
Her bir doğru tespit 5 puan olduğuna göre bu
tabloyu derste yapan öğrenci kaç puan almıştır?
Lirik şiir özelliği göstermektedir.
Düz uyak düzeninde yazılmıştır.
Halk edebiyatı geleneğine aittir.
Zengin ve cinaslı uyak kullanıl-
mıştır.
Coşku ve heyecan dile getiren
metin örneğidir.
B) 10
C) 15
Doğru Yanlış
boğry
+
+
✓
+
T 7.
D) 20
✓
+
✓
E) 25
Ara
diğ
isti
Bu
1.
11.
1
8.
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlar2.
Koyun verdi, kuzu verdi, süt verdi
Yemek verdi, ekmek verdi, et verdi
Kazma ile döğmeyince kıt verdi
Benim sadık yârim, kara topraktır
(Âşık Veysel)
Bu dizelerde hangi kafiye türü kullanılmıştır?
A) Yarım kafiye
B) Tunç kafiye
D) Zengin kafiye
C) Tam kafiye
E) Cinasli kafiye