Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlar Soruları

Soru 7 - Bugün açız yine evlatlarım, diyordu peder, Bugün açız yine lakin yarın, ümit ederim, Sular biraz daha sakinleşir... Ne çare, kader! - Hayır, sular ne kadar coşkun olsa ben giderim Diyordu oğlu, yarın sen biraz ninemle otur; Zavallıcık yine kaç gündür işte hasta... Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Bir manzumeden alınmıştır. B) Karşılıklı konuşmalara yer verilmiştir. + C) Anlatımdan çok, içerik ön plandadır. D) Bir olay ele alınmıştır. + E) Sözcükler daha çok, mecaz anlamıyla kullanılmıştır. Çözüm

e 6. Kaş yaparken göz çıkarır elleri Çok silahtan tesirlidir dilleri Hayret ettim, bir tuhaf ki halleri Poyraz eser yüzlerinde savcı bey Bu dizelerde olduğu gibi, bir şiirde deyim ve atasözleri kullanarak anlatımı zenginleştirme sanatına verilen ad aşağıdakilerden hangisidir? A) Tecahülüarif B) İrsalimesel C)Tenasüp D) Leffüneşr E)Tevriye 125

siman 1. RÜYA Ben bir rüya gördüm akşam Yeşil giymişim üstüme Besbelli şiir yazarım Kalem almışım destime Defter vuruldu önceden Sazlar çalındı inceden Döşek sermişler yoncadan Bir nur doluyor cismime Tepsilerde vişne kiraz Şerbet içtim kandım biraz Dedim gayrı durmak olmaz Remil atılsın ismime Oktay der ki yoktur hiylem Seni bana yazmış Mevla'm Müjde usul boylu sunam Müjde eşime dostuma 3. Bu dizelerin ait olduğu edebiyat topluluğu ve yansıttı- ğı edebî akım aşağıdakilerin hangisinde doğru olarak verilmiştir? A) İkinci Yeniciler - Dadaizm B) Garipçiler - Sürrealizm CMaviciler - Fütürizm D) Hisarcılar - Parnasizm E) Yedi Meşaleciler - Sembolizm E Bir g Mak Bu Uz Ma D le

Kaderci felsefe yerine akıl ve mantığı üstün tutar. Pozitivist düşünceyi savunur. Metafizik konuları işler. Bilim, fen gibi teknik konularla ilgilenir. "On Dokuzuncu Asır" adlı bir man- zumesi vardı Bu parçada tanıtılan yazar aşağıdakilerden hangisidir? A) Sadullah Paşa B) Namık Kemal C) Ahmet Vefik Paşa D) Ziya Paşa E) Ahmet Mithat Efendi

15. Bağın duvarından aştım 8 Kırmızı gülüne koştum Öptüm sardım helallaştím Ne bağ duydu ne bağbancı Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A 8'li hece ölçüsü ile yazılmıştır. B) Yarım uyak ve redif kullanılmıştır. CUyak düzeni aaab biçimindedir. D) Tenasüp sanatına başvurulmuştur. E) Semainin son dörtlüğünden alınmıştır.

23. Uyuşamayız, yollarımız ayrı; Sen ciğercinin kedisi, ben sokak kedisi; Senin yiyeceğin, kalaylı kapta; Benimki aslan ağzında; Sen aşk rüyası görürsün, ben kemik. Ama seninki de kolay değil, kardeşim; Kolay değil hani, Böyle kuyruk sallamak Tanrı'nın günü. Bu şiirin biçim, içerik ve anlatım özellikleri dikkate alın- dığında aşağıdaki şairlerin hangisine ait olduğu söy- lenebilir? A) Ahmet Haşim C) Sezai Karakoç E Faruk Nafiz Çamlıbel B) Yahya Kemal Beyatlı DYQrhan Veli Kanık

Biz o şi'ri isteriz ki çifte giden babalar, Ekin biçen genç kızlarla, odun kesen analar, Yanık sesin dinlerlerken gözyaşların silsinler. Başlarını açık, beyaz sinesine koysunlar; Yüreğinin, özleriçün çarpındığın duysunlar; Bu çarpıntı, bu ses nedir, neler diyor? Bilsinler. Bu şiir parçasının oluşmasına imkân sağlayan zihniyette aşağıdakilerden hangisine rastlanmaz? A Sanatsal anlatım Sade dil CHece ölçüsü DToplum için sanat E) Yerlilik Jolasit 8. Uçun kuşlar uçun, doğduğum yere... 1. Al C C F

KOŞMA Yiğidin eyisini nerden bileyim Yüzü güleç, kendi yaman olmalı Kasavet serine çöktüğü zaman Gönlünün gâmını alan olmalı Benim sözüm yiğit olan yiğide Yiğit olan muntazırdır öğüde Ben yiğit isterim fırka dağında Yiğidin başında duman olmalı Tasbih Yiğit olan yiğit kurt gibi bakar Düşmanı görünce ayağa kalkar Kapar mızrağını meydana çıkar Yiğidin ardında duran olmalı Sâfi güzel olan, şol bazı kötü Yiğidin densizi ey'olmaz zati Gayet durgun ister silahı atı Yiğit el çekmeyip viran olmalı Karac'oğlan der ki çile çekilmez Hozan tarlalara sümbül ekilmez Sak yabancı ile başa çıkılmaz İçinden sidk ile yanan olmalı

ÜNİTE-3 ŞİİR 13. Aşağıdaki dizelerin hangisinde redif yoktur? A) İstanbul'dan Üsküdar'a yol gider Hanımlara deste deste gül gider mnoho B) Bilmem ki adını onun kim saklar Şimdiden unutmuş onu tüm kucaklar C) Bahçede dut iken bilmezdim sazı hervoe Hangi kuştan aldın sen bu avazı D) Nice güzellere bağlandım kaldım con gunay b Ne bir vefa gördüm ne fayda buldum E) Yârin bize bir selamı yok mu upid intochee lood Vuslat gibi bir meramı yok mu neipo 16 pop Jedle ünDaUqöx ten2 nüg id vihev enile nilemA 14. I. Ben âşıkım el göğüste yüz yerde cinaslı uyak 16. As e A -Ho

6 Çözülen bir demetten indiler birer birer, Bırak, yorgun başları bu taşlarda uyusun. Tutuşmuş ruhlarına bir damla gözyaşı sun, Bir sebile döküldü bembeyaz güvercinler... 14. Dörtlükle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? 101 1210 A) Ahenk sağlamak için hece ölçüsünden faydalanılmıştır. B) Sarmal kafiye örgüsüne sahiptir. C) Tunç uyak örneği vardır. D) İkinci dizede ad aktarması sanatı yapılmıştır. E) koşma nazım biçimiyle söylenmiştir.

11. Edebiyat öğretmeni, iki şiir örneğini biçim ve içerik açısından incelemesi için Ayşenur'a ödev vermiştir. Ayşenur yaptığ araştırma sonucunda elindeki örneklerin özelliklerini şu şekilde belirlemiştir: 1. Şiirin dizelerindeki hece sayıları birbirine eşittir (11 hecelidir), şiir dörtlüklerden oluşmaktadır ve kafiye diziliş "abab-cccb-..." şeklindedir. Şiir biçimce halk edebiyatı şiir geleneğinden yararlanılarak yazılmıştır. Teması tabiat sev gisidir. 2. Şiirin dizelerindeki hece sayıları birbirine eşittir hem de heceler simetrik olarak (açık-kapalılık yönünden) dizilmiştir Şiir beyitlerden oluşmaktadır ve şiirin kafiye dizilişi "aa-bb-cc..." şeklindedir. Şiir divan edebiyatı şiir geleneğinden ya rarlanılarak yazılmıştır. Teması aşktır. Ayşenur bu belirlemelere göre bu şiirlerin nazım biçimleri ile ilgili aşağıdaki çıkarımlardan hangisine ulaşmış olmalıdır? A) Birinci şiirin nazım biçimi koşma, ikincisininki ise mesnevidir. B) Birinci şiirin nazım biçimi semai, ikincisininki ise gazeldir. C) Birinci şiirin nazım biçimi semai, ikincisininki ise kasidedir. D) Birinci şiirin nazım biçimi varsağı, ikincisininki ise kasidedir. Binci şiirin nazım biçimi koşma, ikincisininki ise kasidedir. Bu A)

6-1 Edip Cansever-Milli edebiyat zevk ve anlayışın II. Ahmet Hamdi Tanpinar- ikinci Yeni III. Sezai Karakor-Dini, mistik, gelenekçi şiir IV.Nazım Hikmet-Toplumcu Gerçekçi V. Ahmet Muhip Diranas-Saf Şiir Yukarıdaki eşleştirmelerden hangi ikisinde hata yapılmıştır? (Sp) A) I vell B)lvelll C) llvell D) ll ve N

Soru Çözümü 11. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Ağır ağır çıkacaksın bu merdivenlerden Eteklerinde güneş rengi bir yığın yaprak, Ve bir zaman bakacaksın semaya ağlayarak... Sular sarardı... Yüzün perde perde solmakta Kızıl havâları seyret ki akşam olmakta... SPR Şekil, anlam, zihniyet ve gelenek bakımından incelendiğinde bu dizelerle ilgili aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılamaz? A) Redife yer verilmiştir. B) Yarım kafiyeye yer verilmiştir. C) Imgelere yer verilmiştir. D) Sembolizme özgü nitelikler taşımaktadır. E) Hüzün ve karamsarlık hâkimdir.

ÖLÇME VE DEGERLENDIRME ÇALIŞMALARI Asač SİVAS YOLLARINDA Sivas yollarında geceleri Katar katar kağnılar gider Tekerleri meşeden() Ağız dil vermeyen köylüler Odun mu() tuz mu() hasta mi götürürler( ) Ağır ağır kağnılar gider Sivas yollarında geceleri( ) Ne yıldızlar kaynaşır gökyüzünde() Ne sevdayla dolar taşar gönüller() Bir rüzgâr eser ki bıçak gibi El ayak şişer() Sivas yollarında geceleri Ağır ağır kağnılar gider() Kamyonlar gelir geçer( ) kamyonlar gider() Toz duman içinde() Şavkı vurur yollara( ) Sivas yollarında geceleri Katar katar kağnılar gider() Cahit

6. Kimi şiirler, okuyucu tarafından öyle benimsenmiştir ki şairleri âdeta o şiirlerin gölgesi altında yaşamak zorun- da kalmıştır. Şairlerinin edebiyat tarihinde yerini alma- sına yetecek kadar güçlü olan bu şiirler arasında, Necmettin Halil Onan'ın Bir Yolcuya, Kemalettin 1 11 Kamu'nun Bingöl Çobanları, Faruk Nafiz Çamlıbel'in Han Duvarları, Orhan Şaik Gökyay'ın Bu Vatan Kimin IV ve Orhan Seyfi Orhon'un Orda Bir Köy Var şiirleri sayı- V labilir. Bu parçada numaralı yerlerin hangisinde bir bilgi yanlışı yapılmıştır? A) I B) II C) III D) IV E) V YAYIN DENİZİ

116 sağlamasından dop 7. Yeni şiirde, insan gibi eşya da yer değiştiriyor. Burjuva sayılan piyano, resim fırçası, vazo, şarap, krizantem, bonbon gibi şeylerin yerini zurna, süpürge, kavanoz, salata, macun veya horoz şekeri alıyor. Yeni şiir, fildişinden kuleyi bir vuruşta yıkmıştır. O, dolaşıyor ama Çamlıca'da, Tepebaşı'nda, Moda'da değil; Üsküdar'da, Mahmutpaşa'da, Kapalıçarşı'da dolaşıyor. Görüyor, dinliyor. Bu şiirin gördüğü, dinlediği hep fakir ve basit insanlardır. Aşağıdaki metinlerden hangisi, bu parçada sözü edilen anlayışla ilişkilendirilemez? A) Evlenir, şehre taşınırlar Mektuplar gelir adreslerine Şenyuva Apartmanı, bodrum katı B) Elden düşme bir araba satın alınır Kızılay Bahçesi'ne gidilir sabahları Kumda oynasın diye küçük Yılmaz C) Adamların kafasından hayaller geçiyordu Kiminin han hamam geçiyordu Soğan ekmek kiminin D) Akşam yine toplandı derinde Canan gülüyor eski yerinde Canan ki gündüzleri gelmez Akşam görünür havuz üzerinde E) Adam düşünüyordu Bir kundura almalı diyordu Hayrı kalmadı bunların Su alıyor bunlar diyordu EDYAYINLARI-