Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlar Soruları
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlarsef
dayalı bir
gisi ge-
maya
N
Şu fani dünyada kalma
Senden uzakta ölürsem bir gün
Ahirette seni bekleyeceğim
Gel bakma kimseye horo 3+4
Halkı yorma kendin yor
Yıkmak için çok düşün o
Yıkmak kolay yapmak zor
A) I ve II
PLYIK
a
Hüma kuşu suya düştü ölmedi
Dünya Sultan Süleyman'a kalmadı C
Dedim yâre gidem nasip olmadı
Ağlama gözlerim Mevlâ kerimdir
1. Aynı hece ölçüsüyle oluşturulmuştur.
II. Somut söyleyişlerden yararlanılmıştır.
Şiir türleri aynıdır.
Uyak (kafiye) şemaları aynıdır.
Redif kullanılmıştır.
lick
Yukarıdaki numaralanmış bilgilerden hangileri verilen şiir-
lerin ortak özelliğidir?
D) III ve V
B) Yalnız II
didaer
E) IV ve V
C) Yalnız III
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlar11. I. şu görünen yayla ne güzel yayla
Bir dem süremedim giderim böyle
Pirim ben gidiyom sen himmet eyle
Bu yıl bu yayladan Şâh'a gidelim
Eğer ekilir de bostan olursam
Şu halkın diline destan olursam
Kara toprak senden üstün olursam
Bu yıl bu yayladan Şâh'a gidelim
II. Güzel âşık cevrimizi
Çekemezsin demedim mi
Bu bir rıza lokmasıdır
Yiyemezsin demedim mi
Yimeyenler kalır nâ-çâr
Gözlerinden kanlar saçar
Bu bir demdir gelir geçer
Duyamazsın demedim mi
Yukarıdaki şiirlere bakıldığında hangi özelliklerinin ortak
olduğu söylenemez?
A) Yazıldıkları şiir zihniyeti
B) Dinî konuda yazılmaları
C) Redif ve kafiyeye yer vermeleri
D) Ait oldukları edebî gelenek
E) Aynı sanatçılara ait olduğu
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel KavramlarEy güzel köy! Viran olma, sakın şu genç yaşında;
Dağlarında tâze otlar, penbe güller biterken.
Ey çobanlar! Beni anın, coşkun sular başında;
Yaprakların arasında yavru bir kuş öterken.
Ey parlak ay! Işığın saç, yolcuların gözüne;
O yerdeki kötü gece gizlemiştir mezarım.
Ey yolcular! Beni sorun, milletimin özüne;
O gündeki bir zelzele düzlemiştir mezarım.
Ey Türk kızı, ey ana, "Sus!" sende duygu yok mudur?
Bir oğlunu, bir goncanı kurban ettin çok mudur?
Her yanına kaygu çökmüş şu vatanın yolunda.
Ey Türk ili, ey vatan! Sen her bir yerden ulu'sun!
Eski, yeni, tatlı, yanık sesler ile dolusun!
Sevgi, gençlik, istek, sağlık fedâ olsun yolunda.
Me
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlar2. Dünyasına
Güvenmeyin dünyasına
Dünya benim diyenin
Gittik dün yasına
Bu maniyle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söyle-
nemez?
A) Cinasli uyak kullanılmıştır.
B) Benzetmelere yer verilmiştir.
C) İlk dize uyak oluşturma amacıyla kullanılmıştır.
D) Uyak düzeni aaba biçimindedir.
E) Kesik mani olarak adlandırılır.
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel KavramlarDÜŞÜNCE
Yıllar var ben onu hiç unutmadım.
O beni sorar mı hatırlar mı ki?
Büsbütün silinip gitti mi adım?
Gönlünün vefası bu kadar mı ki?
Döktüğü yaşları unutmuş mudur?
Kendini aldatıp avutmuş mudur?
Vaadini tutmuş mu unutmuş mudur?
Şimdi başkasına meyli var mı ki?
Bilsem uzaklarda kimler ağlıyor?
Kimlerin kalbini aşkı dağlıyor?
Acep kederli mi yas mı bağlıyor?
Yoksa eskisinden bahtiyar mı ki?
Orhan Seyfi Orhon, Bütün Şiirler
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlar5) Aşağıda verilen bilgileri D (doğru) / Y
(yanlış) şeklinde değerlendiriniz. (20 puan)
a)"...gemidir bu /... matemidir bu" sözcüklerinde
zengin uyak ve redif vardır.()
b) "... aynalar / ....halkalar" sözcüklerinde tam
uyak ve redif vardır.( )
c) Sessiz Gemi şiirinde gemi sözcüğü ile tabut, yolcu
olarak da içindeki cenaze kastedilmiştir.( )
d) Attila İlhan, yukarıdaki şiirde içinde bulunduğu
sıkıntılı durumdan dolayı ilkbaharın güzelliklerini
yaşayamıyor.(
)
e) Tema, konunun kişi, yer. zaman ve bakış açsısı gibi
unsurlarla sınırlandırılmış, somutlaştırılmış
halidir.(
)
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlar1
Aldı bir tufan-ı gargûr gelmedi hiç geç
Ey ömrüm fasl-ı sonbahar nasıl istersen geç
Bu dizelerde aşağıdakilerden hangisinin örneği
vardır?
A) Tunç uyak
C) Tam uyak
B) Cinasli uyak
D) Yarım uyak
gur
E) Zengin uyak
98.
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlar6.
Dur yolcu! Bilmeden gelip bastığın
Bu toprak, bir devrin battığı yerdir
Eğil de kulak ver, bu sessiz yığın
Bir vatan kalbinin attığı yerdir
Bu dizelerle ilgili olarak aşağıda verilenlerden han-
gisi yanlıştır?
Wardır.
A) Ek biçiminde reditvardır.
B) Sözcük biçiminde redif kullanılmıştır.
C)) Cinasli uyak vardır.
D) I. ve III. dize arasında zengin uyak kullanılmıştır.
E) Hece ölçüsüyle yazılmıştır.
kafiy
ana
M
S
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlar10. Okuduğunu anla diye pratikten sapanlara
Bırakın ölmesin zaman bırak sınav düşünsün
Her soruda olur olmaz yanlışları yapanlar q
Bu dörtlükteki uyak düzeni aşağıdakilerden han
gisidir?
A) Sarmal uyak B) Çapraz uyak C) Örüşük uyak
D) Düz uyak
E) Koşma tipi uyak
111111
www.pelikankitabevi.com
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlar1./(...)
2.
Gönlün düz, özün temiz, Tanrı'ya tapın,
Halka şefkatli, merhametli davran.
Hevesine akıl ile hâkim ol,
Nefsini bilgi ile tutup bastır.
Ne der işit bilgi verici
Bilgiyle nefs ü havayı bastırıcı
(...)
Kutadgu Bilig'den alınan bu dizeler, eserin kah-
ramanlarından hangisine ait olabilir?
A) Gündoğdu
C) Odgurmuş
E) Tonyukuk
Kaz ördek kuau kiıl kaligia tudi
B) Aytoldi
D) Ögdilmiş
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel KavramlarSC
Nazım Birimi, Nazim B
9. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir bilgi yanlışı
vardır?
TEST
A) Divan edebiyatında ağırlıklı olarak “beyit” nazım
birimi kullanılmıştır.
B) Mersiye, tevhit, taşlama, hicviye gibi türler işle-
dikleri konulara göre adlandırıldıkları için nazım
türü grubuna girer.
C) Gazel, kaside, şarkı halk edebiyatında kullanılan
başlıca nazım biçimleridir.
11.
D) Halk edebiyatı ve Millî edebiyatta "dörtlük" nazım
birimi kullanılmıştır.
E) Nazım biçimleri; ölçü, kafiye düzeni, nazım birimi
gibi unsurlara göre adlandırılır.
Kurs
Tü
S
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlar9. Şehirlerden şehirlere a
Uçtu kuş gibi bir haber
Bayraklar açmada fecre
Şarkının her vardığı yer
non
Bu dizelerin ahenk özellikleri ile ilgili aşağıdakiler
den hangisi şöylenemez?
A Kafiye örgüsü abab şeklindedir.
B) Bir sözcükte hece kusuru giderilmiştir.
C) Tamm Kafiye bulunmaktadır.
D) Redife yer verilmiştir.
E Mahlas kullanılmamıştır.
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel KavramlarKarac'oğlan der ki n'olup n'olayım
Akan sularınan ben de geleyim a
Sakal seni makkabınan yolayım
Bir kız bana emmi dedi neyleyim
Bu dörtlükle ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
AÇapraz uyak şeklinde kafiyelenmiştir.
BY 11'li hece ölçüsüyle yazılmıştır.
CEk hâlinde redife yer verilmiştir.
D) Şairin mahlası geçmektedir
E) Bir semaiden alınmıştır.
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel KavramlarÇIKMIŞ SORU
4.
Zannetme ki güldür, ne de lâle,
Âteş doludur, tutma yanarsın
Karşında şu gülgûn piyâle!
İçmişti Fuzûlî bu alevden,
Düşmüştü bu iksir ile Mecnun
Şi'rin sana anlattığı hâle
ÖSYM KÖŞESİ
Bu dizelerle ilgili aşağıdakilerden hangisi
söylenemez?
A) Divan şiirinin benzetme ögelerinden yararlanıldığı
B) İçerik açısından epik şiir nitelikleri taşıdığı
C) Deneyimlerin eğretileme yoluyla aktarıldığı
D) Ahenk sağlamak amacıyla iç kafiyeye başvurulduğu
E) Telmih aracılığıyla kurmaca ve gerçek kişiliklere yer
verildiği
AYT-2020
7.
Ten
Köy
Tâ
Gå
Bu
8.
Bu
A
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlar6.
Bir ıslıkla uzayan dönen kıvrılan yollar
Uykuya varmış gibi görünen yılan yollar
Bu dizelerle;
I. rüzgâr serinliyordu
II. başını kaldırarak
III. gökler bulutlanıyor
IV. boşluğu dinliyordu
sözlerinin tümü kullanılarak düz uyak düzeninde
anlamlı bir dörtlük kurulmak istenirse aşağıdaki kulla-
nımlardan hangisi son iki dizeyi oluşturur?
A) IV - II
|||- |
D) IV-III
|-||
B) II - III
IV-I
E) II - IV
111-1
C) II - I
IV - III
www.fenbilimleriyayinlari.com
Lise Türkçe
Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlar17. zannetme asiayan gulmez)
Aslan yatağı boş kalmaz
Yalnız gidenler gelmez
Her gelen insan ağladı
Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangi-
si söylenemez?
A Yarım kafiye kullanılmıştır.
B Redife yer verilmiştir.
C) 4+4 duraklı 8'li hece ölçüsüyle oluşturulmuş-
tur.
D) Irsalimesel yapılmıştır.
Tezat sanatı vardır.
Tzit
kelime
yapur youngs
19. .
karekök
.
Konu
içinde
Konul
tasav
manl
Divar
Aşağıda
leri ver
tır?
A) Hüs
C) Har
20