Tanzimat Dönemi Sanatçıları Soruları

2. 1. Tiyatrolarını oynanmak için değil okunmak için kaleme almıştır. Lite felonied nebacken. II. Edebiyatımızda pastoral şiirin ilk örneği sayılan Sahra'yı yazmıştır. wpain 19V YOU MORE III. Eşinin ölümü üzerine yazmış olduğu Bir Sefilenin Hasbihali adlı şiiri önemlidir. mozber (3) IV. Sanat için sanat anlayışını benimseyen sanatçı realizm akımının etkisinde kalmıştır. alle for boys (0 Yukarıda numaralanmış cümlelerin hangilerinde Abdülhak Hamit Tarhan ile ilgili yanlış bilgi veril- miştir? AYalnız I C) Yalnız III B) Yalnız II D) III ve IV E) I, II ve III Silagrantamis N

17. "Vatan Şairi" olarak şöhret kazanan Namık Kemal, Tan- V zimat Dönemi'nin en coşkulu ve heyecanlı şairidir. O za- mana kadar şiirde hiç karşılaşılmayan kavramlar, onun şiirlerinde yer alır. Romantizm akımından etkilenen gür sesli sanatçı, şiirleriyle topluma dinamizm, canlılık kazan- dırmaya çalışmıştır. Aşağıda verilen dizelerden hangisinin Namık Kemal'e ait olduğu söylenemez? abr va A) Hakir olduysa millet, şanina noksan gelir sanma Yere düşmekle cevher, sakit olmaz kadr ü kıymetten B) Bize gayret yaraşır merhamet Allah'ındır Hükmü âti ne fakirin ne şehin-şahındır C) Mahveder kendini bülbül bile hürriyet için Çekilir mi bu belâ âlem-i pûr-mihnet için D) Zülfüne dil vermeyen bilmez gönül ahvalini Anlamaz hâl-i perişanı, perişan olmayan TA E) İnledikçe eleminden vatanın her nefesi Gelin imdada diyor; bak, budur Allah sesi

15. Tanzimat edebiyatının kurucu isimlerinden olan İbrahim Şina- si'nin 1859 yılında Lamartine, Racine, La Fontaine gibi Fransız edebiyatının önemli isimlerinin şiirlerini Türkçeye kazandırdığı eseridir. Eserin edebiyatımızdaki en önemli yanı ise divan ede- biyatının etkisinin devam ettiği bir dönemde yazılmış olmasıdır. Bu nedenle edebiyatımızda ilk olma özelliği taşıyan eserler arasındadır. ? Yukarıdaki parçada hakkında bilgi verilen eser aşağıdaki- lerden hangisidir? A) Tercüme-i Manzume B) Müntehabât-ı Eş'âr C) Durub-u Emsal-i Osmaniye Şair Evlenmesi E) Mukaddime-i Tercüman-ı Ahvâl

3. Muallim Nâci için aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Sadece şiir türünde eser verir. B) Tevfik Fikret ve Mehmet Âkif'i etkiler. C) Mes'ud-i Harabati mahlasını kullanır. D) Vezinli ve kafiyeli şiiri tercih eder. E) Aruzu konuşma diline başarıyla uygular.

Türk Dili ve Edebiyatı 17. Namık Kemal'e göre tiyatro izleyenler, insanlığın ahlâkını iyi ve çirkin yönleriyle göz önüne getirirler. "Vicdânın en kuvvetli hissi ve en mükemmel mürebbisi olan meftûniyet ve nefret derhál heyecân eder. Bu heyecân ise kalbin en rikkatli veya en münşerih olduğu bir zamâna tesâdüf et- tiği için tabiatiyle te'siri ziyâde olur. Tenkitçi, bu yüzden insanların, tiyatronun hizmetini gazete ve kitaplara tercih ettiğini söyler ve kendisinin de aynı fikirde olduğunu açık- lar. Yaklaşık üç ay sonra kaleme aldığı "Tiyatro" başlıklı yazısında da bir milletin topyekûn bir ahlâk kitabı yazsa dahi, bir adamı kolayca terbiye edemeyeceğini, ancak bir edibin birkaç güzel tiyatro kaleme almasıyla bütün bir mil- leti terbiye edebileceğini ileri sürer. Buna göre aşağıdakilerden hangisi Namık Kemal'in bu anlayışla kaleme aldığı eserlerden biri değildir? A) Gülnihal C) Zavallı Kız E) Vaveyla B) Akif Bey D) Vatan yahut Silistre 18. Eser edebiyatımızdaki ilk realist romanlardan biridir. Eser do ilklerindendir. Kah-

Soru 8 I. Vuslat II. İntibah III. Şerare IV. Şir V. Henüz On Yedi Yaşında Yukarıdaki numaralı eserler türlerine göre ikişerli gruplandırılırsa hangisi dışta kalır? A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. A B D E

em ve Yük- olan -6- (16) Servetifünûn Dönemi, Türk edebiyatının yenilikleri pekiştir- diği ve özümsediği bir dönemdir. Dönemin edebî zihniyeti, Batı edebiyatını birçok konuda yakalamış ve Türk edebiya- tının içinde bulunduğu yenilikçi yapıyı sağlamlaştırmıştır. Bütün bunların gerçekleşmesinde pay sahibi birçok sanatçı sayılabilir ancak bunların arasında öyle biri var ki Serveti- fünün Dönemi içerisinde doğrudan yer almamasına rağmen birçok genç yazar ve şairi yeniliklere teşvik etmiş ve birçok yazarın da yetişmesinde de rol oynamıştır. Bu parçada geçen altı çizili ifadeyle aşağıdakilerden hangisine gönderme yapılmıştır? Muallim Naci B) Recaizâde Mahmut Ekrem Abdülhak Hamit Tarhan Nabizâde Nazım E Direktör Ali Bey lisiq utis ettived us laignst nobiel toehumis.cooM evenDVA Diğer sayfaya geçiniz.

AYT/TDE - SB1 17, E • Özellikle dil ve edebiyat üzerine yaptığı çalışmalarıyla adından sıkça söz ettirmiştir. • 1898'de yayımladığı "Lisan ve Edebiyatımız" başlıklı makalesinde, Türk dilinin doğuşu ve gelişme evreleri, Osmanlıca diye yanlış adlandırılan dilin aslında Türk dili olduğu ve sadeleşme meselesi gibi konular üzerinde durmuştur. • Yerli veya yabancı kaynaklardan derlediği kelimeleri 20 senelik tecrübesi ile bir araya getirerek oluşturduğu ve Kamus-i Türki adını verdiği sözlüğü, günümüzde bile başvuru kaynağıdır. Bazı özellikleri verilen sanatçı aşağıdakilerden hangisidir? A) Muallim Naci B) Sami Paşazade Sezai Recaizade Mahmut Ekrem DAhmet Mithat Efendi E) Şemsettin Sami TPRI

(1) Recaizade Mahmut Ekrem Servetifünun Döne- mi'nin oluşmasına öncülük etmiş, pek çok yeniliği hayata geçirmiş bir sanatçıdır.((II) Edebiyat çev- relerince "üstat" olarak tanınmaktadır. (III) Güzel olan her şeyin şiire konu olabileceğini savunan sanatçı şiirin konusunu da böylelikle genişletmiş- tir. (IV) Muallim Naci ile eski-yeni tartışmasına gir- miştir. (V) Bu tartışmaya konu olan şiirlerinde hece ölçüsü ve sade bir dil kullandığından eleştirilere hedef olmuştur. Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisin- de bilgi yanlışı vardır? AI BMI C) III D) IV E) V

7. Tanzimat Edebiyatı şiirleriyle ilgili araştırma yapmak isteyen bir edebiyatçının; 1. Ateşpare, II. Hürriyet Kasidesi, III. Muhtehebat-ı Eş'ar, IV. Zemzeme, V. Küçük Şeyler eserlerinden hangisini incelemesi beklenmez? A) 1 B) 1 C) III D) IV E) V

9. ÜNİTE Tanzimat Edebiyatı (Sanatçıları) Türk Dili ve Edebiyatı dersinde öğretmen Tanzimat Dönemi sa- natçılarını anlattıktan sonra öğrencilerden her biri bir sanatçı- yr temsil edecek şekilde kendileri ile ilgili en belirgin bir özelli- ği belirtmelerini ister. Öğrencilerden, 1. TANZIMAT EDEBİYAT 1. Namık Kemal: Şiirlerimde biçimsel anlamda divan şiirine bağlı kaldım, içerik olarak özgürlük, eşitlik, vatan, millet gibi yeni temaları işledim. II. Şinasi: Edebiyat dilini, günlük konuşma diline yaklaştırma- ya çalıştım, halkı aydınlatmak için sade bir dille yazmak gerek- tiğini ilk kez ben dile getirdim. III. Ziya Paşa: Londra'da Hürriyet gazetesinde yayımladığım Şiir ve İnşa makalemde halk edebiyatını küçümsedim, asıl ede- biyatımızın divan edebiyatı olduğunu dile getirdim. IV. Recaizzâde Mahmut Ekrem: Edebiyatımızın ilk realist ro- manı sayılan Araba Sevdası adlı eseri yazdım, bu eserde alaf- ranga özentisi Bihruz Bey adlı mirasyedi bir gencin yaşamı et- rafında yanlış Batılılaşma temasını işledim. V. Abdülhak Hamit Tarhan: İlk eşim Fatma Hanım'ın ölümü üzerine yazdığım mersiye niteliğindeki Makber şiirim, Türk şi- irinde metafizik düşünmenin ilk örneklerinden sayılmıştır. şeklinde bilgi verir. Buna göre kaç numaralı öğrencinin kendisiyle ilgili yanlış bilgi verdiği söylenebilir? ATT DYTV 3) 11 CIII EYV

Tanzimat Dönemi'nde daha çok tiyatro ve şiire getirdi- ği yeniliklerle dikkat çeken Abdülhak Hamit'in şiire ge- tirdiği yenilikleri; 1. Şiirde kullanılan geleneksel ölçüler yanında yeni vezinler uydurması, II. Şiirde kendine özgü bir kafiye sistemi denemesi, III. Anlamı bir dizede bitirmeyerek sonraki dizelere ta- Şırması, IV. İmgeyi ve söz sanatlarını şiir için gerekli görmeme- si. V. Türkçe sözcüklerle İngilizce ve Fransızca sözcük- leri kafiye yapması şeklinde sıralamamız mümkündür. Yukarıdaki numaralanmış cümlelerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır? A) 1 B) II C) III D) IV E) V

6. (1) Tanzimat I. dönem sanatçıları toplumun zengin ke- siminden çıkmış, eğitimli kişilerdir. (II) Halkın içinden gelmemelerine rağmen halkı bilinçlendirip eğitmeyi amaç edinmişlerdir. (III) Batı ile Doğu medeniyeti ara- sında kalan bu sanatçılar çoğu kez bocalamış fakat Batı hayranı, yenilikçi ve gelişmeden yana bir anla- yışı benimsemişlerdir. (IV) idealleri ile uygulamaları, inançları ile yaşamları arasında büyük farklılıklar ol- duğu hâlde hiçbir şekilde "ikilem" yaşamamışlardır. (V) 18. yüzyılın yenilikçi geleneğinden etkilenerek sanattan çok fikir ve ideal peşinden koştular. Bu parçada I. dönem Tanzimat sanatçılarıyla ilgili verilen numaralanmış bilgilerden hangisi yanlış- tır? A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.

5. Birinci Dönem Tanzimat şiirinin önde gelen isimlerin- den biridir. Eski şiir kültürüyle yetişen şair, sonradan yeni şiir an- layışını benimser. Hem sanat anlayışı hem de kişilik olarak romantiktir. • Şiirleri, şair hayattayken kitap hâlinde basılmamıştır. Bazı edebî özellikleri verilen şair aşağıdakilerden hangisidir? A) Ziya Paşa B) Sadullah Paşa C) İbrahim Şinasi D) Recaizade Mahmut Ekrem E) Namık Kemal ●

10. Tanzimat şairleri dili yalınlaştırmaya çalışmıştır. Biçimce başaramasalar da konu bakımından eski şiirden uzaklaşmaya çalışmışlardır. Tanzimat'ın ilk kuşak şairleri olan ------------ uygarlık, hak, adalet, yasa, özgürlük, vatan gibi toplumsal konularını işlemiştir. Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? A) Mehmet Rauf Tevfik Fikret Namık Kemal- Namık Kemal - Muallim Naci - Abdülhak Hamit Tarhan C) Şemsettin Sami-Ahmet Mithat-Ziya Paşa D) Şinasi - Namık Kemal - Ziya Paşa E) Şinasi - Recaizade Mahmut Ekrem - Namık Kemal 4

çıktığı katin ta- Hakikat yordum. th, tatsız iz. Bunu di siz ne biraz ev- dir ne de a hiç de a diyebi- mayalım m varabi- piraz etra- eşelenme umuz ha- enemez? Örnek - 2 >= Türk edebiyatında gezi türünde birçok yapit vardır. Büyük bir de- nizci olduğu kadar büyük bir haritacı da olan Piri Reis'in XVI. yüz- yılda yazdığı Kitab- Bahriye adlı eseri, Babürşah'ın Doğu Türk- I çesiyle yazdığı Babürname ve yine aynı yüzyılda büyük Türk denizcisi Seydi Ali Reis'in Miratü'l-Memalik'i gezi türünde yazıl- 11 mış ilk yapıtlardandır. Aynica Mehmet Emin Yurdakul, Reşat Nu- 111 N ri Güntekin, Falih Rifki Atay gezi türündeki eserleriyle tanınmış V 1. BASAMAK yazarlarımızdandır. Bu parçadaki numaralanmış yerlerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır? A) L. B) IL Çözüm C) III. D) IV. 57-81 E) V. :31