Tanzimat Dönemi'nde Roman Soruları
Lise Türkçe
Tanzimat Dönemi'nde Roman14. (1) Süper kahramanların çizgi romanlarda güçlerine
kavuşmaları, genellikle belli başlı şekillerde olmaktadır.
(II) Bilinmeyen bir dünyadan ya da doğrudan uzaydan
gelen insanüstü güçlere sahip süper kahramanlar, en
yaygın bilinen örneklerdendir. (III) İkinci sıradakiler
radyoaktif etki sonucu güçlerine kavuşan süper kahra-
manlardır. (IV) Radyoaktif bir hayvan tarafından isinilan
karakter, bir süper kahramana dönüşüp onu isiran
hayvanın özelliklerine sahip olur. (V) Başvurulan yön-
temlerden bir diğeri de deney kazaları sonucu ortaya
çıkan kahramanlardır.
Bu parçada numaralanmış cümlelerle ilgili aşağı-
dakilerden hangisi yanlıştır?
A) I. cümlenin öznesi, belirtili isim tamlamasıdır.
B) II. cümlenin öznesi, sifat tamlamasıdır.
C) III. cümlenin yüklemi, sifat tamlamasıdır.
D) IV. cümlenin öznesi, belirtisiz isim tamlamasıdır.
E) V. cümlenin yüklemi, sifat tamlamasıdır.
2021 / TYT
Lise Türkçe
Tanzimat Dönemi'nde RomanC) Terzarima
LIMI
E) Murabba
15. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır?
A) Bazı şiirlerinde “Zahir" takma adını kullanan Cenap
Şahabettin, 1896-1908 yılları arasında yazdığı şiirleri,
Fânî Teselliler ve Temâsil adlı eserlerinde toplamıştır.
B) Cumhuriyet'ten sonra da eser vermeyi sürdüren Ali
Ekrem Bolayır, Ordunun Defteri ve Ana Vatan'da or-
duyu öven, millî duyguları işleyen şiirlere yer vermiş-
k
wk
tir.
C) Hüseyin Suat, Edebiyatıcedide'nin anlayışına uygun
şiirlerini ilk kitabı olan Lâne-i Melâl'de toplamıştır.
D) "brahim Cehdi” takma adını kullanan Süleyman Na-
zif, 1908'e kadar Edebiyatıcedide'nin bireyci sanat
anlayışını benimser, aşk ve tabiat temini işleyen ve bi-
reysel ızdırapları dile getiren şiirler kaleme alır.
E) Bir hüzün ve melâl şairi olan Hüseyin Sîret'in ilk eşi
Berrin Hanım'ın ölümü üzerine yazdığı Ölümünden
Sonra adlı şiiri zamanında çok beğenilmiştir.
251
özsever
vlana
172
Doğru
Yanlış
Lise Türkçe
Tanzimat Dönemi'nde Roman21.
1. elit bir kitle olamayacağını edebî eserin, onu çeşitli
seviyelerde
II. üzerine çalışmaların yönünü değiştirecek güçteki
yetkin eserinde
III. Amerikalı Türkolog Walter G. Andrews, 1985 yılında
IV. algılayabilen, birkaç çeşit okuyucu kesimi olduğu
tezini ileri sürmüştür.
V. divan şiirinin hitap ettiği kitlenin sanılanın aksine
sinirli ve
V. yayımladığı Şiirin Sesi Toplumun Şarkısı başlıklı,
Osmanlı şiiri
Yukarıda numaralanmış sözler anlamlı ve kurallı bir
cümle oluşturacak biçimde sıralandığında hangisi
baştan dördüncü olur?
A)
B) 11
C) III
D V
E) VI
HI-V-V-ID
TH I- -
Lise Türkçe
Tanzimat Dönemi'nde Roman10. Servetifünun Dönemi'nin büyük romancısı Halit Ziya'nın bir
kısım kahramanları, o çağlardaki İstanbul havasını teneffüs
eden gerçek şahsiyetlerdir. Halit Ziya'nın Mai ve Siyah ve
Aşk-ı Memnu'ndaki kahramanlar, o yılların İstanbul'unda
yaşayan bazı tiplerin tamamıyla benzerleridir.
Aşağıdakilerden hangisi bu parçada söz edilen eserle-
rin kahramanlarından biri değildir?
A) Ahmet Cemil B) Bihter
C) Adnan Bey
D) Süreyya E) Firdevs Hanım
Lise Türkçe
Tanzimat Dönemi'nde Romanpolizm
Ba:
ka
ki
.
Bu
Şa
ha
A)
B)
Servetifünun şiirinde parnasizmin etkisiyle
1
II
resim altı (pitoreks) şiir yazma biçiminde ye-
III
ni bir tarz ortaya çıkmıştır. Tevfik Fikret'in
IV
örnek verdiği bu tarz şiirlerin özelliği, bir
tabloyu andıran ayrıntılı ve canlı betimleme-
lerle yazılmış olmasıdır. Bu şiirlerin en önemli
özelliği ise serbest ölçüyle yazılmasıdır.
Mustezat
Bu parçada numaralanmış yerlerin han-
gisinde bir bilgi yanlısı yapılmıştır?
B) II.
D) IV. E) V.
C
v y servetifnun Serbest
D
E
A) I.
C) III.
Lise Türkçe
Tanzimat Dönemi'nde RomanServetifünun Dönemi'nin az tercih edilen türleri hakkında bir çalışma yapmak oteden beri
aklımdaydı. Dönem ve sanatçılarına dair tüm çalışmalarda şiir, roman, öykü üclüsünün mutlak
hâkimiyetine karşı ben araştırmamı sadece öteki türler üzerine yaptım. Yine de Servetifünun
şair ve yazarlarınca yazılan tüm şiir, roman ve öykü kitaplarını da okudum. Aslında
Recaizade'nin ve Abdülhak Hamit'in sağladığı hazırlığı, o edebi etkiyi dikkate almam ve onları
okuyarak başlamam gerekirdi ancak bunun için yeterli zamanım yoktu. Bir araştırmacı olarak
kabul etmeliyim ki Servetifunun Donemi'nin portresi bu iki sanatçının eserlerini okumadığım
ve değerlendiremediğim için biraz eksik kaldı. Sonuçta çalışmamda Servetifünun'un şimdiye
değin pek cizilmemiş bir edebiltürler portresini cizdim. Servetifünun'dan şiir, roman ve öyküyü
cikardığınızda geriye ne kalır sorusuna yanıt aradım.
39. Bu parçada söz edilen araştırmacı hakkında aşağıdakilerden
hangisi söylenemez? (2020)
A) Rübab-i Sikeste ve Kirk Hayatlari calişmasına katmamış fakat okumuştur
Bi Tanzimatin dönemite Servetifunun arasında bir geçiş olduğunu düşünür.
clTalim Edebiyat ook Bllen Cold Man ve Sahra adli eserleri okumustun
Dy Kirk M Saray ve ötesil Kavgalarım adli eserleri değerlendirmiştir.
En Hüseyin Cahit calismasında yer verdiği sanatçılardandır.
Lise Türkçe
Tanzimat Dönemi'nde Roman5.
"Bihruz Bey, araba sevdalısıdır. O, alafranga bir adam
değildir sadece. Batılılar gibi gezer, onlar gibi konuş-
maya çalışır. Sırf bu araba tutkusu nedeniyle Periveş
Hanım'a âşık olur. Hâlbuki Periveş ona hiç mi hiç uygun
değildir. Aslında aşkı, arabaya duyulan bir hayranlıktan
başka bir şey değildir. Her fırsatta az buçuk bildiği Fran-
sizcasıyla terziler, ayakkabıcılar ve garsonlarla konu-
şur. Batılı olduğunu sanır."
Recaizade Mahmut Ekrem'in, dönemin eleştirisini yapti-
ğı bu realist roman, İstanbul'da alafranga yaşayışın yük-
seldiği ve her türlü dış etkenin görülmeye başlandığı Ab-
dülmecid-Abdülaziz yıllarını anlatır. Gerçekten de Sultan
Abdülaziz'in araba sevdası dilden dile dolaşmış ve ara-
ba, sosyal statüyü gösteren bir sembol hâline gelmiştir.
Romanda yazar, Bihruz Bey'den hareketle dönemindeki
yanlış Batılılaşmayı, toplumdaki değişimi anlatmaktadır.
Yukarıda anlatılanlar, romanlarla aşağıdakilerden
hangisi arasındaki ilişkiyi gösterir?
A) Yapı
B) Yorumlama C) Tema
D) Dil ve anlatım E) Zihniyet
Lise Türkçe
Tanzimat Dönemi'nde Roman29. Deyimler, az sözle çok şeyin anlatılmasını
amaçlayan yapılardır. Bu nedenle deyimler-
deki sözler genellikle mecaz anlam taşırlar.
Böylelikle deyimlerin varlığı dilin gelişmişliği,
işlenmişliği olarak düşünülebilir. Türkçede
deyimlere en eski yazılı ürünler olan Orhon
Yazıtları'ndan itibaren rastlanmaktadır. Hem
bu yazıtlarda hem de Türkçenin diğer tarihî
dönemlerinde deyimler sıklıkla kullanılarak
metinlere edebî bir hava katmıştır. Örneğin
"artık bulunmamak, yok olmak", "ayırmak,
birbirine düşman etmek”, “üzüntüden perişan
olmak", "gerekli saygıyı göstermek”, “çok hızlı
bir biçimde" vb. anlamlarda kullanılan deyim-
ler, Türkçenin ilk yazılı ürünlerinde dahi söz
sanatlarına dayalı anlatım kalıplarının bulun-
duğunu gösterir.
Bu parçada aşağıdaki deyimlerden hangi-
sinin açıklamasına yer verilmemiştir?
A) esamesi okunmamak
B) kendini harap etmek
C) hatırını saymak
D) yerinde yeller esmek
E) yel gibi
Sınavı TYT
Lise Türkçe
Tanzimat Dönemi'nde Romanylenem
H
N-I
1. Bize gayret yaraşır, merhamet Allah'ındır
Hükmü ati ne fakirin, ne de şeyhin şahındır
10 Âmâlimiz efkârımız ikbâl-i vatandur
Serhaddimize kal'a bizim hâk-i bedendir
Tənzivno
R
E
N
K
ZX
tercih
ebinis
mekle
III. Sesin işler gibi bir şûh kanat gamlarıma
Seni dinlerken olur kalbim uçan kuşlara eş
IV. Gavgâda şehâdetle bütün kâm alırız biz
Osmanlılarız can verir nam alırız biz
V. Kan ile kılıçtır görünen bayrağımızda
Can korkusu geçmez ovamızda dağımızda
Dil, tema ve anlatım özellikleri bakımından yuka-
ridaki dizelerden hangisi Servetifünun edebiyatı
şiirini örneklemektedir?
kalsa
mekted
A) I.
B) II.
C) III.
D) IV. E) V.
95
Lise Türkçe
Tanzimat Dönemi'nde Roman4.
Tanzimat Birinci Dönem edebiyatı ile Servetifünun ede-
biyatı aşağıdakilerin hangisi bakımından farklılık gös-
termez?
A) İşlenen konular
B) Nazım biçimleri
C) Uyak anlayışı
D) Kullanılan ölçü
E) Etkilenilen edebî akımlar
Lise Türkçe
Tanzimat Dönemi'nde Roman13.
-
1. Kavgalarım - polemikçilik - Servetifünun'a yapılan
saldırılara yanıt verme (Hüseyin Cahit Yalçın)
II. Popüler yazarlık - halkçılık - Servetifünun'a aşır
yabancılaşma suçlaması (Ahmet Mithat)
III. Servetifünuncu kuşağa hocalık yapma - yenilikçilerin
önderi ve kuramcısı olma (Abdülhak Hamit Tarhan)
IV. Romancılığın gerçek anlamda kurucusu ilk tek-
nik romanlar - süslü ve artistik anlatım (Halit Ziya
Uşaklıgil)
V. Servetifünun'un en büyük şairi - şiiri düzyazıya yak-
laştırma - anjambman (Tevfik Fikret)
Yukarıdaki numaralanmış yerlerden hangisinde verilen
özellikler ile ayraç içindeki sanatçı uyumlu değildir?
A)
B) II C) HK DYIV E) V
Lise Türkçe
Tanzimat Dönemi'nde Roman1.
4.
Servetifünun Dönemi'nin en güçlü isimlerinden Halit
Ziya, "Mai ve Siyah" adlı eserinde romantizm ile realiz-
min karşılaştırmasını yapmış, devrinin edebi anlayışını
yapıtıyla en güzel şekilde ortaya koymuştur.
Bu parçada anlatılanlardan yola çıkılırsa Halit
Ziya'nın etkilendiği sanatçı ve yapıtı aşağıdakilerden
hangisi olabilir? Halit Ziya Usakligi
A) Charles Baudelaire - Kötülük Çiçekleri
B) Stendhal - Kırmızı ve Siyah
C) Moliere - Cimri
D) Victor Hugo - Sefiller
E) Albert Camus - Yabanci
Lise Türkçe
Tanzimat Dönemi'nde RomanAşağıdakilerin hangisinde cümle vurgusu
zarf tümleci üzerindedir?
A) Öğleden sonra bize mi gelecekler?
B) Dün buralarda kimi arıyordunuz?
C) Sorunlarımızı kime ileteceğiz?
D) Bu yaşananlar nasıl unutulacak?
E Son yaşananlarla ilgili ne söylersiniz?
Lise Türkçe
Tanzimat Dönemi'nde Romannole
1.
Aşağıdakilerden hangisi Tanzimat edebiyatı Birinci Dö-
nemi için söylenemez?
Elin
e
ed
A) Batı edebiyatından alınan roman, hikâye, makale, de-
neme gibi yeni düzyazı türleri kullanılmıştır.
B) Sanatçılar "sanat toplum içindir ilkesi doğrultusunda
eser vermişlerdir.
C) Dilde sadeleşme amaçlanmış ancak bunda pek başa-
rili olunamamıştır.
D) Şairler, eski nazım biçimleri yerine Batı'dan aldıkları bl-
çimleri kullanmışlardır.
E) Özgürlük, hürriyet, eşitlik, adalet gibi yeni kavramlar şi-
irin konusu olmuştur.
Si
e
di
Lise Türkçe
Tanzimat Dönemi'nde RomanÖnce Konuyu
Tanımak
Lazım
SERVETİFÜNUN VE FE
8
Şiirde biçim yeniliğine gidilmiş ve Batı şiirinden
sone, terzarima gibi yeni biçimler alınmıştır.
Duygusal ve karamsar içerikli şiirler yazılmıştır.
Cümlenin dize ya da beyitte tamamlanması kuralı
yıkılarak cümle özgürlüğe kavuşturulmuştur.
Dergicilik ön plana çıkmış ve şiirler Malumat,
Mektep, Mütalaa, Hazine-i Fünun, Resimli Gazete
gibi yayın organlarında yayımlanmıştır.
Yukarıda bazı özellikleri verilen edebî topluluğun
şairleri arasında aşağıdakilerden hangisi yoktur?
(-)
A) Süleyman Nazif
B) Hüseyin Siret Özsever
C) Cenap Şahabettin
D) Ali Canip Yöntem
E) Tevfik Fikret
Lise Türkçe
Tanzimat Dönemi'nde RomanB
B
B
16. i
14. Bir gonçe durur kadîd û muğber
Bir defter-i sânihât içinde;
Binlerce emel, heves berâber
Reng-i siyeh-i memat içinde;
Sessiz sessiz geçer hayâtı
Bir velvele-i nikât içinde
Ba'zan o zilâle münkalibdir,
Vakin onu sen edersin ihtâr;
Her dem bu sebeble müncezibdir
Rûhum sana, ey şükûfe-i yâr!
Bu beyitler aşağıdaki nazım biçimlerinden
hangisiyle yazılmış olabilir?
A) Muhammes
B) Sone
C) Terzarima
C
D) Terciibent
E) Serbest müstezat