Tanzimat Dönemi'nde Roman Soruları

Servetifünun'un yukarıdaki özelliklerinden hangilerine B) Ive V aykırı değildir? 8. A) I ve Il inq" C) III ve IV E) ve IV D) IN ve V rşılaştırıl- anlıştır? Tanzimat Ken Tan- inmiştir. da gazel, Sesin işler gibi bir şûh kanat gamlarıma Seni dinlerken olur kalbim uçan kuşlara eş Gün batarken sanırım gölgeni başka bir güneş Sarışınlık getirir gözlerin akşamlarıma Bu dizeler Cenap Şahabettin'in aşağıdaki özelliklerin- den hangisine örnek gösterilemez? A) Ölçü ve uyağa önem vermesine B) Süslü, sanatlı ve ağır bir dil kullanmasına Bireysel konuları ele almasına D) Aruz ölçüsünü kullanmasına E) Edebi sanatlara yer vermesine şiirinde anzimat uştur. 25

(1) Hikâye ſöyku), yaşanmış ya da yaşanabilir olay veya durumların kişi, yer ve zamana bağlı olarak okuyucuda heyecan ve zevk uyandıracak şekilde anlatıldığı kısa edebi türdür (11) Hikayede genellikle olay tek, kişi sayısı az ve tek boyutlu, zaman ve mekân anlatımı yüzeysel olup çoğu kez uzun cümleler kullanılmaz. (III) 14. yüzyılda İtalyan edebiyatında Boccaccio'nun yazdığı Decameron adlı eser, hikâye türünün ilk ömeği kabul edilir. (IV) Batili anlamda hikâye, Türk edebiyatına Tanzimat'la girmiş olup Ahmet Mithat Efendi'nin Letâif- Riváyát adlı eseri, ilk hikâye örneklerindendir. (V) Teknik açıdan güçlu, Batu örneklere benzeyen ilk hikâye ise Şemsettin Sami'nin Küçük Şeyler adlı eseridir. Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde bilgi yanlışı vardır? A 1 II C III DIV V

3. Zulmün topu var, güllesi var, kal'ask varsa Hakkın da bükülmez kolu, dönmez yüzü varetir Göz yumma güneşten, ne kadar nûrų kararsa Sönmez ebedi, her gecenin gündüzü vardır. Tevfik Fikret'e ait bu dizeler; I. Şiirlerinde bireysel konulara önem vermişlerdir. II. Aruz ölçüsünü kullanmışlardır. III. Sanat için sanat anlayışını benimsemişlerdir. H. Arapça, Farsça sözcük ve tamlamalarla yüklü bir dil kullanmışlardır. V. Redir ve uyağa yer vermişlerdir. Servetifünun'un yukarıdaki özelliklerinden hangileri- ne aykırı değildir? A) I ve 1 B) II ve V C) III ve IV D) III ve V ayon

10. Servetifünun edebiyatının romancılarından- dır. Sanatçı, roman ve öykülerinde kendi hayatın- dan kesitler sunmuş, eserlerinde yer alan kahra- manlar vasıtasıyla duygu ve düşüncelerini anlat- mıştır. Psikolojik roman türünde oldukça başarılı olmuştur. Suat Hanım ile Süreyya Bey'in dostu olan Necip ile Suat Hanım arasında başlayan ya- sak ilişkiyi anlattığı romanında psikolojik unsurlar yer alır. Ruh çözümlemeleri ve psikolojik tahliller- de oldukça başarılı olan sanatçı, çevre ve kişi be- timlemelerine ise pek önem vermemiştir. Aşağıdaki eserlerden hangisi bu parçada tani- tilan sanatçıya ait değildir? A) Kırık Hayatlar B) Ferday-1 Garam C) Eylül D) Genç Kız Kalbi Karanfil ve Yasemin

TÜR 16. Aşkın bu karanlık gecesinde Bülbül yine vahşi müterennim Mecnûn'u terk etti mi Leyla? Vahşî sesi firkat sesi sandım Aşkın bu karanlık gecesinde Hicrânimi duydum, seni andım Firkatzede bülbül gibi yandım Ahmet Haşim'e ait bu dizelerden yola çıkılarak Fecriati edebiyatı şiiriyle ilgili olarak aşağıdaki- lerden hangisi söylenemez? A) Arapça ve Farsçanın etkisinde ağır bir dil kulla- nılmıştır. B) Aruz ölçüsüyle aşk ve doğa konusu işlenmiştir. C) Parnasizm akımı tüm özellikleriyle kendini gös- termiştir. D) Konudan çok söyleyişe önem verilmiştir. E) Sanat için sanat anlayışı benimsenmiştir. YAYIN DENİZİ 17. XIX. yy.in son çeyreğinde Batı şiirinde kendini gös- teren bu akım, roman ve tiyatroda da yer yer tesirini

6. "Edebî tenkit" türk edebiyatına yeni bir tür olarak kazandıran onlardır. Hippolyte Taine tarafından sistemleştirilen tarihçi tenkit anlayışını benimsemişlerdi Kendilerinden önceki yazarlar, örneğin Muallim Naci, modern eleştiriyi çok da bilmediğinden polemiğe yol açacak bir üslup ve tarz kullanmışth Qnlar, polemiğe çok az girmiş, daha çok kendilerini ifade etmeye çalışmışlardi. Aşağıdakilerden hangisi, bu parçada "onlar" olaral nitelenen yazarlardan biri olabilir? A) H. Cahit Yalçın B) Namık Kemal C) R. Mahmut Ekrem D) Ziya Paşa E) H. Rahmi Gürpinar A

14. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde boş bırakılan yerlere parantez () içinde verilen sanatçı getiri- lemez? r A) -- tarafından kaleme alınan Vatan yahut Silist- re, edebiyatımızda sahnelenen ilk tiyatrodur. (Na- mik Kemal) B) Milliyetçilik ve Türkçülük fikirlerinin önde gelen savunucularından olan edebiyatımıza Moliere'den kazandırdığı çevirileri ile tanınmış- tır. (Ahmet Nefik Paşa) Şiir ve inşa makalesinde halk edebiyatını savunmuş, divan şiirini millî bir şiir olarak kabul etmemiştir. (Ziya Paşa) E D) ilk şöhretini daha çok, yeni şekillerle yazdı- ğı şiirlerini topladığı Ateşpare isimli eseriyle sağ- lamıştır. (Muallim Naci) Tevfik Fikret'i Servet-i Fünun dergisinin ba- şına getirerek "Edebiyat-ı Cedide" hareketinin başlamasına öncülük etmiştir. (Abdülhak Hamit Tarhan) Fail At Ozone Diğer sayfaya geçiniz.

8. 1. nazim birimi En küçük nazım birimi, Tanzimat ve divan şiirinde beyitken Servetifünun şiirinde dize hâline gelmiştir. II. ölçü Aruz ölçüsü, Tanzimat ve divan şiirinde olduğu gibi yine hâkim ölçüdür. Ancak Tevfik Fikret'in çocuk şiirlerinde heceyi kullandığı görülür. CHI. uyak türü Kafiyenin kulak için olduğu anlayışına bağlı kalınmıştır. LN. dil ve üslup Son derece ağır bir dil kullanılmış, o güne dek duyulmadık tamlamalar kurularak yapay bir şiir dili oluşturul- muştur. V. nazim şekilleri Divan şiiri nazım biçimleri olduğu gibi kullanılmaya devam edilmiş, yeni na- zim biçimleri de denenmiştir. Yukarıda, Servetifünun şiirinin özelliklerinin gös- terildiği tablonun kaç numaralı satırında bir bilgi yanlışı yapılmıştır? A) 1 B) II C) III D) IV EV 18 upey dnyes en Diner E) Mehmet Rauf D) H. Ziya Uşaklıgil C) Ahmet Şuayb - Ede 4 H.Cahit Yalçın - Kavg cap Şahabettin - Nes melidir? bırakılan de bir araya siyle ün salmis yöneltilen çeşitli ele

10. Tevfik Fikret, Servetifünun şairleri içerisinde öncü bir kişiliktir. Sembolizmden etkilenmiş, biçim ve ses yönüyle yeni ve kusursuz bir şiir arayışına girmiştir. Aruz ölçüsünü Türkçeye uygulamadaki başarısı ve nazmi nesre yaklaştırması onun belirgin özellikleri- dir. Bu parçadaki bilgi yanlışı aşağıdakilerin hangi- sinde düzeltilmiştir? A) Tevfik Fikret şiirlerini aruzla değil serbest ölçüy- le yazmıştır. B) Tevfik Fikret Servetifünun değil, Fecriati Dönemi şairlerindendir. C) Sözü edilen şair Tevfik Fikret değil, Cenap Şa- habettin'dir. D) Tevfik Fikret'in etkilendiği akım sembolizm değil, parnasizmdir. E) Tevfik Fikret, nazmi nesre yaklaştırmamış, men- sur şiirler kaleme alarak düzyazıyı şiire yaklaştır- mıştır.

23. "Piyale" adlı şiir kitabından ön söz olarak aldığı bir makelesinde şiir görüşünü açıklamıştır. Ona göre şiir, anlamak için değil, duymak, hissetmek içindir. Şiir dili musiki ile söz arasında, sözden çok musikiye yakındır. Yani bu dil, açıklama aracı değil, telkin aracıdır. Bu bakımdan sözcükler şiire anlam değerinden çok müzikal değerleri ile girerler. Şiirin anlam bakımından açık olması gerekmez, şiirin doğduğu yer şuuraltıdır. Bu parçada sözü edilen sanatçı, aşağıdakilerden hangisidir? A) Ahmet Haşim By Yahya Kemal Beyatlı e) Cenap Şahabettin Tevfik Fikret E) Ahmet Hamdi Tanpınar

B B 20. Romanda ustası Ahmet Mithat Efendi tarzını, Servetifü- nun Dönemi'nde sürdürdü; "halk için sanat" anlayışına bağlı kaldı. Realist-natüralist anlayışla yazdığı romanların- da bozulan sosyal düzeni ve değerler sistemini çeşitli yönleriyle işledi. Batılılaşmanın yanlış anlaşılması, bunun ortaya çıkardığı problemler, boş inançlar, kadın-erkek iliş- kileri gibi konuları alaycı bir anlatımla işledi. Günlük konuşma dilinin edebiyata girmesinde önemli bir rol oynarken romanlarının diyalog dışındaki bölümlerinde daha ağır bir dil kullandı. Bu parçada sözü edilen yazar, aşağıdakilerden hangi- sidir? A) Hüseyin Cahit Yalçın B) Muallim Naci C) Ahmet Rasim D) Nabizâde Nâzım E) Hüseyin Rahmi Gürpinar

2. Edebiyatıcedide Dönemi, bizde Tanzimat edebiyatı olarak II 5. adlandırılan Osmanlı Batılılaşmasının, edebiyatın içine de dâhil olmasının hemen ardından gelen devirdir. 1891'de Ahmet İhsan Tokgöz tarafından çıkarılmaya başlanan Servetifünun dergisinin Recaizâde Mahmut Ekrem IV vasıtasıyla edebiyat dergisine dönüştürülmesinin ardından dergi ismini bir topluluğa verir ve Servetiünun sanatkârları oluşur. Bu topluluğun sanatçıları, siyasetin baskısına karşı koymak için fikir içerikli gazeteler çıkarır. V Bu parçadaki numaralanmış bölümlerin hangisinde bilgi yanlışı vardır? AW BIV shi D) II E)

2. Aşağıdakilerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır? 1 1 A) Servetifünun sanatçıları, Türkçe karşılıkları olan Arapça, Farsça sözcük ve tamlamaların kullanıl- masına karşı çıkmışlardır. B) Fecriâticiler, yayımladıkları bir bildiri ile sanat an- layışlarını ortaya koymuş, "Sanat, şahsi ve muhte- remdir." ilkesini benimsemişlerdir. C) Millî edebiyatçılar, yazı dilinde İstanbul Türkçesi- nin esas alınması gerektiğini ileri sürmüşlerdir. D) Cumhuriyet Dönemi'nde, şiirin biçim ve içeriğinde büyük değişiklikler olmuş; çeşitli şiir toplulukları ortaya çıkmıştır. E) 1860'ta Tercüman-ı Ahval gazetesi yayımlanmaya başlanmış; bu tarih, Tanzimat edebiyatının başlan- gici sayılmıştır. 1 f

AY n- 18. biçimlerini re gitmiştir. lan edebiyat 16. Fecriâti edebiyatında roman türünde Halit Ziya ve Mehmet 1 11 Rauf öne çıkarken şiirde Tevfik Fikret ve Cenap IV V Şahabettin kendini kabul ettirmiştir. Bu cümledeki altı çizili bölümlerin hangisinde bilgi yanlışı vardır? sahibidir. binin Ön tabiat "sanat için A) II B) V C)! D) III E) IV

II. grupta z? E) V 12. Romanlarında, aşk duygusunu ve yüksek tabakadan insan- ların bireysel sıkıntılarını anlatan yazar, hikâyelerinde hayatı daha geniş bir açıdan kucaklamıştır. Konaklarda yaşayan esir . lerin, yoksulların, öksüzlerin, geçim sıkıntısı çeken insanların, köylülerin, kimsesiz çocukların, yalnız ihtiyarların hikâyelerini yazmıştır. “Bütün sokaklar, bütün evler, bütün insanlar birer hikâye mevzuudur." diyerek bir gözlem veya hatıradan hare- ketle hikâyelerini kaleme alan yazar, Servetifünun edebiyatının ortak özelliklerini yansıtır. Hikâyelerini realist temeller üzerine kurmuş olsa da romantizmden de uzaklaşamaz. Realist pek çok hikâyesi romantik eda ile kendi içinde mutlu sayılabilecek sonuçlara ulaşır. Küçük ve dar bir hayat içine sıkışıp kalmış mutsuz insanları hikâyelerinde mutlu etmek istemiş, âdeta hazırladığı mutlu sonlarla insanlara ümit aşılamıştır. vattrost Rauf'un Imaları malari Aşağıdakilerden hangisi bu parçada sözü edilen yazarın hikâyelerinden biri değildir? gös- A) Hepsinden Aci B) Onu Beklerken ni ele C) Bir Aşkın Tarihi D) İhtiyar Dost E) Kadın Pençesi

DENEME - 6 13. 1. "Kavgalarım" polemikçilik Servetifünun'a yapılan saldırılara yanıt verme (Hüseyin Cahit Yalçın) II. Popüler yazarlık - halkçılık - Servetifünun'a aşırı yabancılaşma suçlaması (Ahmet Mithat) III. Servetifünuncu kuşağa hocalık yapma - yeni- likçilerin önderi ve kuramcısı olma (Abdülhak Hamit Tarhan) IV. Romancılığın gerçek anlamda kurucusu - ilk teknik romanlar - süslü ve artistik anlatım (Halit Ziya Uşaklıgil) V. Servetifünun'un en büyük şairi - şiiri düzyazıya yaklaştırma - anjambman (Tevfik Fikret) Yukarıdaki numaralanmış yerlerden hangisin- de verilen özellikler ile ayraç içindeki sanatçı uyumlu değildir? A) I B) II C) III D) IV E) V