Yapım Ekleri Soruları

9. Çevreyi güzelleştirmesi, atmosferdeki oksijen miktarını 1 artırması, ekili olduğu bölgeye yağmur yağdırması, 11 köklerinin derinlere ulaşması sonucu erozyonu önlemesi III gibi özellikleriyle bilinen ağaçların önemli bir IV fonksiyonunun da gürültü kirliliğinin azaltılması olduğu tespit edildi. Gelişmiş Avrupa kentlerinde ağaçların bu özelliğinden yoğun şekilde yararlanılarak şehir merkezlerine belli yoğunlukta dikilen ağaçlarla adeta yeşil bir ses-bitki perdesi oluşturularak gürültü kirliliği azaltılıyor Bu parçadaki numaralanmış sözcüklerden hangileri isim kökünden türemiştir? A) I ve III B) II ve III C) II ve IV D) III ve IV E) III ve V

1 - 2. soruları aşağıdaki metne göre cevaplayınız. 1. Bu açıklamalara göre aşağıdakilerden hangisi kartında verilen özelliği yanlış açıklamıştır? A) Sevinç B) Mert C) Beren D) Uğur E) Aysu Yeliz Öğretmen (sözcükte yapı konusunun pekişmesi için öğrencilerden, aşağıdaki kartlardan birer tane çekip incelemelerini istemiştic Kartlar 1. II. Gelen gideni aratır. Gözü tanede olan kuşun ayağı tuzaktan kurtulmaz. III. IV. Tarlayı taşlı yerden kızı kardeşli yerden alacaksın. Terzi kendi söküğünü dikemez. Kedinin kanadı olsaydı serçenin adı kalmazdı. Kartları inceleyen öğrenciler şu açıklamaları yapmıştır: Mert : Benim kartımda isimden türemiş isme örnek vardır. Uğur : Benim kartımda bütün sözcükler türemiş yapılıdır. Aysu : Benim kartımdaki tüm sözcükler basit yapılıdır. Beren : Benim kartımda basit, türemiş ve birleşik yapılı sözcükler bulunmaktadır. Sevinç : Benim kartımda iki hâl bir de iyelik eki almış sözcük vardır.

bil 3. Aşağıdaki altı çizili sözcüklerden hangisi di- ğerlerinden farklı işlevde bir ek almıştır? A) Babası ona çok kızgın görünüyor. B) Onların köyünde bilgin biri var. C) Ambulans geldiğinde baygın hâldeydi. D) Sevgin kadar fedakârlık gösterirsin. E) Dalgın bakarken hiçbirimizi fark etmedi.

gorevde 1. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde-lik" eki, sözcük kökü- ne ulanmıştır? 9 işler. A Arkadaşlık ağaca benzer, kuruyunca yeşermez. B) Korkuluk olmasaydı belki de düşerdi çocuk. C) Gelinlik, çok yakışmıştı genç kıza. . D) Evlilik, iki insanın, yaşamı dostça paylaşmasıdır. E) Kitaplık) evinin en güzel odasındaydı.

Sözcükte Yapı 4. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili sözcük birden fazla yapım eki almıştır? A) Mahallenin ortasında onunla saatlerce tar- tışmıştı. B) Düzenli kitap okuyan insanların daha başarılı olduğu kanıtlandı. C) Yüzmeyi bilmeyen insanların fazla açılma- ması gerekir. D) Hayvanat bahçesindeki pek çok hayvan baş- ka yerlere tahliye ediliyor. E) Orta Çağ sonrasında Avrupa bilim ve teknikte çağ atladı.

2. Ne doğan güne hükmüm geçer I II Ne hâlden anlayan bulunur Ah aklımdan ölümüm geçer IV Sonra bu kuş, bu bahçe, bu nur V Bu dizelerdeki numaralanmış sözcüklerle ilgili olarak aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır? A) I. sözcük, gövde hâlindedir. B) II. sözcüğün kökü isimdir. C) III. sözcük, hem yapım hem çekim eki almıştır. D) IV. sözcük, birden fazla çekim eki almıştır. E) V. sözcüğün kökü eylemdir.

5. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde parantez () içinde verilen kavramın örneği yoktur? A) Adam, bir hafta içinde evin bütün odalarını boyamayı atero başardı. (ortak kök) GB) Bilgelik göstergesi olan çok yönlü düşünme, günümüzde de oldukça önemli bir kavram. (gövde) GUCC) Bu önemli projeye hiç zaman kaybetmeden başlamalıyız. (isim kökü) -SYD) Seyircilerin sevgi gösterisi sahadaki futbolcuları çok etkilemişti. (fiil kökü) E) Bahara doğru denizin kenarındaki ağaçlık bölgede piknik yapabilirsiniz. (sesteş kök) 5058

14. O zamanlarda Boğaziçi'nin her köyünde bulunan, mehtap sefalarında saz eğlenceleri için en ince noktalarına ka- 1 II dar düşünülmüş "pazar kayıkları”, köyün bugün zengin- 1 leri dediğimiz eşrafı tarafından yine kendi köyünün fakir IV ahalisinden kiralanırdı. V Bu parçada altı çizili sözcüklerle ilgili aşağıdakiler- den hangisi yanlıştır? A) I. sözcük bulunma durum eki almıştır. B) II. sözcük çoğul eki almıştır. C) III. sözcük 1. çoğul kişi eki almıştır. D) IV. sözcük iyelik eki almıştır. E) V. sözcük geniş zaman eki almıştır. V

1 22. İnsanın karısı, çocuğu, parası ve hele sağlığı olmali ama mut- luluğunu yalnız bunlara bağlamamalı. Bağımlılık yanlıştır. Kendi- 11 mize dükkânın arkasında, yalnız bizim için bağımsız bir köşe ayıp orada gerçek özgürlüğümüzü, kendi sultanlığımızı kurmalıyız. IV V Bu parçadaki altı çizili sözcüklerden hangisinde yapım ekinden sonra çekim eki gelmemiştir? A) B) || EV DIV C) III

Gençlere hoşgörülü davranıp onların üzerinde 1 IL olumlu etkiler bırakmamız onlarla olan iets IV mimizi güçlendirir. V 2 Bu parçada numaralandırılmış sözcüklerle ilgili aşağıda verilenlerden hangisi yanlis. tir? A) 1. sözcük yapısına göre birleşiktir. B) II. sözcük çekim eki almamıştır. C) III. sözcük hem iyelik eki hem de hal eki almıştır. D) . sözcük türemiş yapilidir. E) V. sözcük birden fazla çekim eki almıştır.

8. Türkçede eklerin kullanımı belirli kurallarla sistemleştiril- miştir. (1) Bir sözcüğe önce yapım eki sonra cekim eki ge- lir. (I) Sözcükler birden fazla yapım eki alabilir. (III) Yapım ekleri sözcüklerin türlerini değiştirebilir. (IV) Yapım eklerini alırken sözcükte ses düşmesi olabilir. (V) Yapım ve çekim ekleri birbirlerinin yerine kullanılamazlar ancak bazı çekim ekleri kalıplaşarak bazı kullanımlarda yapım eki işlevi üst- lenebilmektedir. Bu parçada numaralı cümlelerdeki açıklamalara aşa- ğıdaki cümlelerdeki altı çizili sözcüklerden hangisi örnek olarak gösterilemez? A) I. cümle: Tek başına yazarlık yeteneği yeterli değildir, kişi bu yeteneğini çok çalışarak geliştirmek zorundadır. B) II. cümle: Bize yönelttiği yapıcı eleştirileriyle bizim gelişmemizdeki katkisi hiç kimse tarafından yadsına- maz. C) III. cümle: Yaptığınız bu kısa konuşma bütün çalışan- ların motivasyonuntur artirici bir unsur olmuştur. D) IV. cümle: Ona hep yardım ettim ancak Kıymet bilme- di: boşuna dememişler besle kargakoysun gözünü. E) V. Cümle: Milli Mücadele yıllarında savaşa katılan hiç- bir genç adam, ölümü gerçekten düşünmemiştir.

6. Sıcak bir içecek tükettiğimizde sindirim kanalımızın ağız ve bolun mide arasi pöllimlerinde bulunan sıcaklık algılayıcı hücreler, bolin II bolunden 9. beyne vücut isisinin artmakta olduğunu ifade eden sinyaller gönderir. Bunun üzerine beynimiz terleme mekanizmasını hızlandırarak vücudu soğutmaya çalışır çünkü terimizdeki su, buharlaşmak için gereken enerjiyi cildimizden alır ve (1) (11 da Ör ca OGM MATERYAL buharlaşarak vücudumuzdan uzaklası. ol bdim ece US sa Ca bohrma Bu olay vücudumuzun isi kaybederek soğumasıyla sonuçlanır. de ile B Bu parçada numaralanmış sözcüklerden hangisi gövdeden türemiş bir sözcük değildir? ta A)! B) 11 C) III D) IV E) V

Aşağıdaki altı çizili sözcüklerin hangisinde farklı bir nedenden kaynaklanan bir ünlü kaybı var- dır? A) Belki de ayrılık yine gelmişti B) Çocuğun gönlüdeki gözyaşlarıyla yıkanivermiş. C) O minicik avuçtan denize savrulmuştu. D) Cevresine toplanan balıkların arasında kalmıştı . E) Gözyaşlarına benzeyen hava kabarcıklarının arasındaydı.

9. Türkçe sondan eklemeli bir dildir. Bir isim ya da fiil köküne önce yapım, sonra çekim eki gelir. Bu açıklamaya göre aşağıdaki cümlelerin hangisinde- ki altı çizili sözcük bu kurala uymamaktadır? A) Bir şiirin tahlilini yaparken yazarların hayatını ve yaza- rin yaşadığı dönemin özelliklerini dikkate almamız ge- rekmektedir. B) Namık Kemal, Tanzimatçılar arasında gerek kişiliği ge- rekse bu kişiliğe uygun dil ve üslubuyla dikkati çeker. C) Bir şiiri anlayabilmek için, o şiirin yazıldıği yılı ve o yıla giden geçmişi bilmek gerekir. D) Kurtuluş Savaşı sırasında Milli Mücadele'yi kamçıla- yan şiirleri görürken sonraki dönem şiirlerinde bunu gö- remiyoruz. E) Hemen her kış, pencereden seyrine daldığımız karlı bir manzara ile Elhan-ı Şita şiirini hatırlarım.

4. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili söz- cük farklı iki türdelvapım eki almıştır? A) Вir elim gerçekte bir elim sende. B) Bir aşk şarkıs yazmak isterdim senin için. C) Serçe kanadının altı kadar sıcak bakışların. D) Sen istersen barış olur dünyada eşitlik ister- sen. Bana bir türkü öğretsen ayın aydınlığında söy- lesem.

20. 24. A 1. Şekerli bir kahve istediğini söyledi. II. Bankaya giren öfkeli adam herkesi korkutmuştu. III. Deprem sonrası insanları korunaklı binalara yerleştir- diler. IV. Dikkatli olmadığı için sık sık hata yapıyor. V. Anlayışlı insanlarla arkadaşlık ederdi. Numaralanmış cümlelerin hangisinde “-11, -li” ekini almış sözcük sifat görevinde kullanılmamıştır? C) III D) IV E) V B) II A) 1 CA 2021)