Zarf Soruları

1. (1) Elinde kitabı ve kalemiyle gözlerini hiç ayırmadan sözcük- ler içinde kaybolmanın keyfini çıkartıyordu. (II) Arda, kitabın kenarlarından insanlara bakıyordu. (III) Elindeki kalem ha- yatla savaşını anlatıyordu. (IV) Yalnızlıktan yorulmuş gözleri ağlayacak kadar dolmuştu. (V) Fakat o kendini kelimelerin denizine bırakmıştı. Yukarıda numaralanmış cümlelerin hangisinde altı çi- zili sözcük zarftır? A) I B) II C) III D) IV E) V

20. "Kolay" sözcüğü aşağıdakilerin hangisinde "Bu işin kolay olmayacak." cümlesindeki göre- viyle kullanılmıştır? A) Kolay soruların dışındakileri çözemiyor. B) İşin kolayını yine kendine bıraktım. C) Bu iş bence çok kolay. D) Seni geç buldum, kolay bırakmam. E) Sevgili kardeşi her şeyin kolayına kaçar. 161

5 Bir cümlede hem soru anlamlı bir sözcük hem de soru edati "mi" varsa o cümleye soru anlamı katan soru anlamlı sözcük değil, soru edati mi'dir. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde soru anlamı altı çizili zarila sağlanmamıştır? A) Beni niçin aradığını söyledi mi? B) Merak ediyorum ödevi, nasıl bitireceksin. C) Kemal buraya ne zaman döner? D) Dün arkadaşınla ne kadar çalıştınız? E) Dayımların yeni evlerini nasıl bulacağız?

8. "Daha" sözcüğü ölçü zarfı olma görevinin dışın- da, eylemin anlamını zaman açısından belirtiyor- sa zaman zarfı; "bir daha" anlamıyla kullanılırsa yineleme anlamlı zarf olur. 9 Aşağıdakilerin hangisinde "daha" sözcüğü ölçü zarfı değildir? A) Kendisi bizden daha kaliteli bir elemandır. B) Daha iyi çalışanını ben görmedim. C) Bizden daha farklı düşünüyor. D) Merak etme, daha buraya gelmedi. E) Tuğrul hepimizden daha hızlı konuşuyor. "Bir ne kadar nagil no" sözcüklorido ESEN YAYINLARI

e YAYINLARI 11. "Çok" sözcüğü eylemi, eylemsiyi, niteleme sıfati- ni, başka bir zarfı etkilerse azlık-çokluk zarfıdır. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde "çok" sözcü- ğü azlık-çokluk zarfı değildir? A) Çok konuştuğunun farkında değilsin. B) On bir numaralı oyuncu çok hızlı koşuyor. C) Çok insan anlamaz bu işlerden. D) Selim çok başarılı bir öğrencidir. E) Dün, herkes şahit, çok çalıştı.

ZARFLAR - B 1. Soru zarfları eylem ve eylemsileri soru yoluyla belirten sözcüklerdir. (ne, ne kadar, ne zaman, ne biçim, ne diye, nasıl) Aşağıdakilerin hangisindeki "ne" soru sözcü- do diğerleri görevce eşleştirildiğinde dışarıda kalır? A) Konuşsana, ne susuyorsun? B) Gelirken bize çarşıdan ne aldın? C) Bu işi sana ne fayda getirdi? D) Neye bakıyorsun dalgın dalgın? E) Bu olayı ne uzatırsın böyle?

17. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde birden fazla niteleme zarfı vardır? A) Orada durdu, bizi hayretle izledi. B) Tedirgin, keyifsiz, dalgın dalgın duruyor. C) Kıskandım, iki günde sıkı fıkı oldunuz. D) Arabasıyla yanımızdan hızla geçti. E) Dün olanları oradaki yabancılara gülerek anlattı.

la ek Eler SEN YAYINLARI 21. 1. Birkaç saatlik uyku, vücudumu az çok dinlen- dirmişti. II. Bu tür ilanları gazetelerde sık sık görüyoruz. III. Aldığınız ev ancak yüz milyar eder. IV. Kız, bizi görünce, utancından kıpkırmızı kesildi. Yukarıdaki cümlelerde altı çizili sözler, aşağı- dakilerden hangisine örnek olamaz? A) Neden bildiren durum zarfı B) Sınırlama bildiren durum zarfı C) Kesinlik bildiren durum zarfı D) Tekrarlama bildiren durum zarfı E) Yaklaşıklık bildiren durum zarfı

11. Yer-yön zarfları eylemle bildirilen hareket, iş ya da oluşun yönünü, yerini gösteren sözcüklerdir. Bu sözcükler ek almadan, eyleme sorulan "nere- ye" sorusuna yanıt verir. (aşağı, yukarı, içeri, di- şarı, ileri, geri, öte, beri) Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili sözçük yer-yön zarfı değildir? A) Yarın birlikte dışarı çıkıyoruz. B) Geri dön kapıdan, sonra ilk sola gir. C) Öğretmen biraz önce içeri girdi. D) Sınıftaki herkes aşağı insin. E) İlerisi çok net görünmüyor.

Çeşitleri 12. Yor-yön zarlı olarak kullanılan sözcükler ad durum oklerini alırlarsa sözcük türü olarak ad; cümlenin öğesi olarak zarf tümleci dışında bir göreve girerler. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yer-yön zarfı vardır? A) Aşağıya bakma, başın döner. B) Çocuklarla torunlar dışarı gitti. C) Camin buğusundan geriyi görmüyorum. D) Şu sandalyeyi arkadaşlarınla beriye taşı. E) Bugün de yukarıdan gidelim.

10. Zaman zarfı olarak kullandığımız kimi sözcükler bazı durumlarda sözcük türü olarak değişikliğe uğrayabilir; ad olabilir. Bu sözcükler kullanıldığı cümlenin eylemine sorulan "ne zaman" sorusuna yanıt veriyorsa zarftır ve zarf tümlecidir. Bu soruya yanıt vermiyorsa cümlenin başka bir öğesidir ve addır. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili sözcük zaman zarfıdır? A) Yarınlar hiçbirimize umut vermiyor. B) Sen dünü unut, gelecek güne bak. C) Akşam eve yine geç geldi. D) En sevdiğim zaman dilimi gecedir. E) Çocuklar kafayı bugünle bozmuşlar.

INLARI 6. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili söz zaman zarfı değildir? A) Türkçeden verilen ödevi akşama kadar bitir. B) Sabaha karşı kapı çalınca korktum. C) Öğlene doğru markete gideceğim. D) Sabahın ilk saatleri yürüyüş için en uygun vakittir. E) Dünden beri çalışmaktan gözlerim kızardı.

1. Zarflar öncelikle eylemlen ve oylemsileri belirten sözcüklerdir. Bazı zarflar kendi türündeki sözcük- len ve sıfatları da etkiler, belirtir. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili sözcük zarf değildir? A) Babam dünkü toplantıda iyi konuştu. B) Dayım yemeği güzel yapar. C) Içerde bizden habersiz, hafiften uyukluyor. D) Sevgilisiyle gizlice buluşuyor. E) Onun hepimizden farklı fikirleri var.

ve V E) ve V 10. (1) Sabahın erken saatinde kahvaltı edildi. (II) Şimdi anne ile kız yeni bir güne başlayacakty. (III) Kız, yeni okuluna bir tanıdığıyla gidecekti. (IV) Anne bundan sonra ne yapacaklarıyla ilgili kara kara düşünüyordu. (V) Bundan sonra yaşamak için var gücüyle çalışacaktı. Yukarıdaki numaralanmış cümlelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? A cümle bir eylem cümlesidir. M. cümlede lige kullanılmıştır. U. cümlede adlaşmış sifat-fiil vardır. DIV. cümlede ikileme zarf görevinde kullanılmıştır. EV. cümlede eylem gelecek zamanın hikâyesiyle çekimlenmiştir. UĞUR 1

TEST 1 SÖZCÜK TÜRLERİ 1. Aşağıdaki seçeneklerin hangisinde eylemin za- manını bildiren sözcük yoktur? 1) A) Ortalama olarak her gün beş saat çalışırım. B) Hazırladığın projeyi yarın getirmeni istiyorum. C) Akşama arkadaşlarımı buraya davet edece- ğim. D) Aylardır gurbet yolunda azap görüyorum. Dünkü olayda kimin sorumlu olduğu anlaşıldı. 4. Aşağıdaki cümlelerde geçen altı çizili sözcük- erden hangisi, sözcük türü bakımından diğerle-

11. Aşağıdaki dizelerin hangisinde zarf kullanılmamıştır? 1-A A) Desem ki vakitlerden bir nisan akşamıdır B) Yeşil vadilerinde gezdik dün akşam C) Gözlerin gülüyor bana derinden D) Bahçemde açan en güzel çiçektin E) Tekrar duyduğun gün sesimi gökkubbede 2-C bry ir