Masal Türü ve Genel Özellikleri Soruları

Aşağıdaki boşluklara gerekenleri yazınız. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. Masallar üzere üç bölümden oluşur. İlk masallar Fabl geleneği Grimm Masalları Binbir Gece Masalları Binbir Gündüz Masalları..... La Fontaine Masalları Türk Masalı denince akla önce Aissopos (Ezop) masalları 11. Hayvan ve eşyaların konu edildiği masallara 12. Fabllar genellikle 13. Fabl ve masallarda 14. Masal ve fabllarda Andersen Masalları 15. Masallarda 16. Şinasi'nin çevirileridir. MASAL-FABL 19. Sadi'nin 20. Fabllarda lirizm değil UYGULAMA - 11 17. Türk edebiyatında 15.yy'da Şeyhi'nin kaleme aldığı 18. Fabllar plan bakımından. kaleme aldığı derlediği edebiyatına aittir. .'den çevirdiği bölümlerinden oluşur. ve Mavlana'nın ve edebiyatına aittir. edebiyatına aittir. edebiyatına aittir. edebiyatına aittir. olarak kaleme alınır. gelir. edebiyatına aittir. ön plandadır. bir dil kullanılır. zaman kullanılır. denir. olmak 'dir. ile başlar. anlatımlar kullanılır. Türkçeye çevrilen ilk fabl fabl türünde bir eserdir. ve fabl özellikleri görülür.

. Masallarla ilgili aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır? A) Degeme, serim, düğüm, çözüm ve dilek bölümlerinden oluşan öyküleyici metinlerdir. B) Kahramanları genellikle hayvanlardan oluşan Ezop Masallanı, dünya edebiyatının en eski masalları arasında sayılır. C) Aşık edebiyatına ait nesir türündeki ürünlerdir. Dy Evrensel mesajlar içeren bu metinler, olağanüstü nitelikte birçok unsur barindirir. E) Türk edebiyatının masal özelliği gösteren ilk ürünleri, Kalyanamkara ve Papamkara'dır. bo Diğer sayfaya geçi

14. Masal ve fabl türleri birbirlerine benzeseler de kimi açılardan 1₁ III. Masalda kahramanlar, devler, periler gibi olağa- nüstü varlıklarken fablda hayvanlar, bitkiler ve can- Sız varlıklardır. 11. Fabllarda döşeme bölümü varken masallarda yok- IV. tur. Masallar hep mutlu sonla biter, fabllarda böyle bir zorunluluk yoktur. Masallarda zaman ve mekân belliyken fabllarda belli değildir. OP01-09.05DES04 / Türk Dili ve Ed. farklıdırlar. Bu iki türün farklı yönleri şunlardır. fabl A Numaralanmış bu cümlelerin hangilerinde masal ve arasındaki farklar yanlış verilmiştir? Bitve TV ALLvet D) II ve IV C) II ve III E) III ve IV

3. (1) Okuduğunuz romanda kahramanı anlıyorsanız yazarı da anlamaya başlamışsınız demektir. (II) İş- te bu noktada verilen emek, yerine ulaşmış de- mektir. (III) Yazarın yazma süreci ve okuyucunun okuma süreci heba olmamış demektir. (IV) Yaza- ri anlama konusunda bizi bir adım öne götüren şey ise o yazarın hayatına dair öğrendiğimiz kü- çük bilgilerdir. (V) Ne şartlar altında, hangi ruh hâ- li içinde kaleminin elinde olduğunu bilmek, satır- larını daha iyi kavramamıza ve onu anlamamıza giden yol olacaktır. Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangi- sinden sonra "Ama bu bilgiler, yazarın hayatıyla ilgili bazı ayrıntılar bizi biraz daha yazara yaklaş- tirir. cümlesi getirilebilir? A) I B) V C) V D) II E) III -151-

ngisi J apılar ğıdaki 8. Günlük yaşantımızda çeşitli aktiviteler nedeniyle kan basıncı ve dokulardan geçen kan miktarı değişmektedir. Buna rağmen böbrekteki dengeleyici sistem sayesinde süzülme hızı belirli değerler arasında sabit tutulur. 3 Süzülme hızının bu şekilde sabit tutulması ile ilgili aşağıdaki yorumlardan hangisi yanlıştır? A) 1. damarın daralması, kan basıncının yüksek olduğu durumda glomerulusa giren kapın normal düzeye getirir. akım miktarını V B) Kan basıncının azaldığı durumda 1. damar genişle C) Kan basıncı arttığı durumda 1. damar daralır. Kan basıncının azaldığı durumda 2. damar daralır. X E) 3. damarın daralması, 1. damardaki kan basıncının az olduğunu gösterebilir. JcDort shley

Aşağıdakilerden hangisi masal ve fablın ortak özelliği değildir? A) Olağanüstülüklere yer verme Kişi, yer, zaman ögeleri içerme Hayalî ögelerden yararlanma D) Mutlaka ibret verici bir dersle sonlanma Kurmacaya dayalı anlatıma sahip olma

(1) Masallarda zaman belirsizdir, olayın hangi zaman- da geçtiğine dair kesin bir bilgi masal metninde yer almaz. (II) Masalın anlatımında genel olarak geniş zaman kullanılır. (III) Masaldaki olaylar masal ülkesi denilen yerlerde geçer. (IV) Bunlar arasında Kaf Dağı, periler ülkesi, devler ülkesi vb. adlarla anılan yerler vardır. (V) Bazı masallarda gerçek yer adlarından söz edilse bile bunların kullanımı, masalı gerçek hayata bağlayacak nitelikte olmadığından masallarda gerçek anlamda mekân kavramı yoktur. nalep Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisin- de bilgi yanlışı vardır?

7. Bir varmış, bir yokmuş. Evvel zaman içinde, kalbur saman içinde, develer tellal iken eski hamam içinde... Hamamcının tası yok. Külhancinin baltası yok... Arap bacı hamama gider, koltuğunda bohçası yok (...) Gi- dip havuzun kenarına oturmuş. Elleri titreye titreye üçüncü limonu çıkarıp kesmiş. Bu sefer içinden, ev- velkilerden daha güzel, ayın on dördü gibi bir kız çık- mış. Başlamış: - Su! Su! demeye... Şehzade hemen onu tutup havuzun içine atmış. Bol suya kavuşan Limon Kız, kana kana içmiş, doya doya yıkanmış. Şen kahkahalar atmaya başlamış (...) - Seni yalancı, hain kadın seni! diye bağırmış. Söyle bakalım, kırk katır mristersin, yoksa kırk satır mı? Arap kız: BLS YAYINLARI - Kırk satırı ne yapayım, diye cevap vermiş, kırk katır isterim ki memleketime döneyim! Arap kızı, hemen kırk katırın kuyruğuna bağlayıp dağ- lara salmışlar. Sarayda yeniden düğün hazırlıkları yapılmış. Şehza- de ile Limon Kız'ı kırk gün, kırk gece süren görülme- miş şenliklerle evlendirmişler. Bu parçayla ilgili aşağıdakilerden hangisi söyle- nemez? A Millî bir nitelik taşımaktadır. B) Olağanüstü olaylara yer verilmiştir. C) Kalıplaşmış sözlerle başlamıştır. D) Kötü kişi cezalandırılmıştır. E) Bir masaldan alınmıştır.

2. (1) Grimm Kardeşler (Jakob Ludwig Karl Grimm ve Wilhelm Grimm) İspanyol edebiyatına ilişkin masalları derlemiştir. (II) Çeşitli mahalli lehçeleri incelemişler, daha sonra köy köy, kasaba kasaba dolaşarak akşam sohbetlerinde yüzyıllar- dan beri anlatılagelen eski efsaneleri ve masalları derlevin edebi bir anlatımla yeniden yazarak 19.yy'da Çocuk ve Yuva Masalları (Kinder und Hausmärchen) adı altında yayın- lamışlardır. (IV) Grimm Kardeşler'in yaptığı masal derleme- sini Türkçeye "Şeytanın Altınları" adıyla çeviren yazar Ülkü Tamer'dir. (V) Grim Kardeşler'in masalları arasında Parmak Çocuk, Fareli Köyün Kavalcısı, Kurbağa Prens, Kırmızı Baş- lıklı Kız yer almaktadır. Numaralanmış cümlelerin hangisinde Grimm Kardeşler Masalları'yla ilgili yanlışlık yapılmıştır? A) I. BI. EGY (ON. DX. C) I D) IV. Palme Yayınevi

1. Grup 1. Meddah II. Orta oyunu III. Karagöz IV. Fabl A) I Masal II. Grup Kavuklu Döşeme Hayalbaz Doğaçlama Yukarıdaki I. grupta verilenlerden hangisi, II. gruptakilerden biriyle eşleştirilemez? B) II C) III (D) M Diğer sayfaya ged

Masallar, beş bölümden oluşur: Dinleyicilerin ilgisini çek- me amacı taşıyan tekerleme bölümüne dilek; kişilerin tanıtıldığı veya "Memleketin birinde..." gibi ifadelerle olaya girişin yapıldığı bölüme serim; olayların geliştiği, çatış- || manın ortaya konduğu, iyiler ile kötülerin belirginleştiği, olayın ayrıntılarına girildiği, merak duygusunun yoğun- luk kazandığı bölüme düğüm; iyilerin kazandığı, kötülerin ||| cezalandırıldığı bölüme çözüm; "Onlar ermiş muradına, IV biz çıkalım kerevetine", "Darısı yurdumuzun güzelleri başına" gibi kalıplaşmış sözlerle son bulan bölüme ise döşeme adı verilir. V Bu parçadaki bilgi yanlışını gidermek için numara- lanmış altı çizili yerlerden hangilerinin yer değiştir- mesi gerekir? A) I ve II D) I ve V B) II ve III E) IV ve V C) I ve IV

7. Bir varmış, bir yokmuş, evvel zaman içinde, kalbur sa- man içindeyken köylerin birinde bir Keloğlan ile anası yaşarmış. Anası saçını süpürge yapar, orada burada ça- lışarak günlük nasiplerini çıkarırmış. Oğlu Keloğlan, tem- belin tekiymiş. Bütün gün hiçbir işe bakmaz, miskin otu- rur veyahut da yatarak zamanını geçirirmiş. Kadın bakar ki olacak gibi değil! - "Keloğlum, keleş oğlum, el âlemin oğlu analarına bakıyor. Git sen de çalış, para kazan!" diyerek oğlu- na yolluk ekmek pişirip yola salar. Keloğlan, az gitmiş uz gitmiş. Bir tepenin yamacında sü- rülerini otlatan bir çoban görmüş. Hoşbeşten sonra: "Ekmeğim sende kalsın. Üç güne kadar geldim gel- dim, gelemedimse helâl - hoş olsun!" diyerek çekip gitmiş. Bu metinle ilgili olarak 1. Masal türünün özelliklerini yansıttığı - II. Diyaloglara yer verildiği III. Kalıplaşmış sözlerin kullanıldığı IV. Yer ve zaman unsurunun belirginleştiği belirlemelerinden hangileri söylenemez? A) Yalnız I B) II ve III D) Yalnız IV E) I ve IV C) III ve IV

Olağanüstü olay ve kişilerle örülü olması, eğitici ve 1 öğretici nitelikler taşıması, olayların belli bir zamana 11 ||| bağlanmaması, evrensel duygularla evrensel konu- IV ların işlenmesi, olayların bütünüyle gerçekçi ve ya- V şanabilir olması masalların belirleyici özelliklerin- dendir. Bu parçadaki numaralanmış bölümlerin hangi- sinde bir bilgi yanlışı vardır? A) 1 B) II C) III D) IV E) V

8 5. Çoğunlukla insanlar, hayvanlar ile cadı, cin, peri gibi varlıkların başından geçen olağanüstü olayların an- latıldığı masal türünün belirleyici özellikleri: Olayla- rin miş'li geçmiş zamanla anlatılması, olayların ha- 11 1 yal ürünü olması, yer ve zamanın belli olmaması, ||| toplumsal konuların işlenmesi, eğitici nitelik taşı- IV V ması şeklindedir. Bu parçadaki numaralanmış bölümlerden hangi. sinde bir bilgi yanlışı vardır? A) I B) II C) III D) IV E) V

9. Masalla ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yan- liştir? s A) Anonim niteliğe sahiptir. B) Insanı eğlendirirken ders verme amaçlanır. C) Olaylar, genellikle olağanüstü niteliktedir. D) Nazım - nesir karışık yazılır. E) Dinî ve millî ögelere hiç yer verilmez. 3 11. Hasene üzerine saklad Hase tim, aldı Ha G K

Masallarda üst sınıf karakterler yer alır. Aşağıdaki masalların ait oldukları milletleri yanlarına belirtiniz. Bin Bir Gece Masalları Grimm Kardeşler Masalları.. Andersen Masalları. Perrault Masalları..