Masal Türü ve Genel Özellikleri Soruları

Fabl Masalların çoğu sonradan yazıya geçirilmiştir. Coblda heyvan a kela orden koherentur Mosollr an der Wan Fabllar genellikle manzumşekildedir . Cin, deule Kobe Mother Toda kötü sonla bite Masallar genellikle bir tekerlemeyle başlar. dije bit her genan Fabllarda öğüt bölümü vardır. mot

X Masallar olay çevresinde gelişen, anlatmaya bağlı edebi metinlerdendir. Eski Yunan'da Ezop masalları dünyanın en eski masallarındandır. (H) Ezop masalları MÖ 6.yy'da yazıya geçirilmiş olup bu masallar daha çok, hayvanlar ara- sinda geçmektedir. (IV) Hint edebiyatındaki Pançatantra ve Beydaba'nın yazdığı Kelile ve Dimne de ilk masal örnekleri arasında yer almaktadır. W) Türk edebiyatının derlenen ilk masalları ise çok sevilen Keloğlan Masallar'dır. Numaralanmış cümlelerin hangisinde masallarla ilgili yanlışlık yapılmıştır? B) II. D) IV A)T. C) III. E) V.

30. 1. Anonim bir nitelik taşır. II. Yer ve zaman belirgindir. III. Olay etrafında gelişir. IV. Olağanüstü olaylar içerir. V. Eğitici yönü bulunur. Yukarıdaki numaralanmış yargılardan hangisi masalla ilgili olarak söylenemez? A) C) III D) IV E) V B) II 7. 9. SINIF (4. DENEME)

1. 1. Döşeme bölümünde kaliplaşmış sözler kullanılır. II. Zaman, mekân ve kahramanlar hayal ürünüdür. III. Anonim halk edebiyatı ürünlerindendir. IV. Hece ölçüsünün kullanıldığı manzum metinlerdir. V. Toplumun tamamı için büyük etkileri olmuş olaylar etrafında geçen kahramanlık hikâyeleridir . Numaralanmış özelliklerden hangileri halk masal- larıyla ilgili değildir? A) I ve II ... B) II ve III C) II ve V D) III ve IV E) IV ve V

18. Aşağıdakilerden hangisinin bir masalın “döşeme" bölümünden alındığı söylenebilir? A) Onlar ermiş muradına, darısı bu masalı ağzı açık dinleyenlerin başına. B) Keloğlan sihirli değneği alıp düşmüş yine yollara, az gitmiş uz gitmiş dere tepe düz gitmiş. C) Onlar orada safa sürsünler, ben bıraktım geldim; sonra ne ettiler bilmiyorum. D) Var varanın sür sürenin destursuz bağa girenin hâli budur hey. E) Gökten üç elma düşmüş; birisi bu masalı düzüp koşana, birisi oturup dinleyene, birisi de anlatana.

ARI hramanliklar 1. Metin nlara * I. Metin ve II. Metin parçalarını aşağıda verilen başlıklar doğrultusunda karşılaştırınız. brazlarlar. Sıra sırtlarına yüklemeye gelince büyüğü: una yüklemediği gibi acı bir cevap vermekten de geri kalmaz: çöpü mü sırtına yükleyemiyorsun." stanlara ise aittir. angibi ad Vaktivle Stirmeli Çukuru'nda iki kız kardes varmış. Bunlar birlikte dolaşır, evlerinin odun ihti- yaçlarını karşılarlarmış. Yine bir gün evlerine götürmek üzere ormanda odun hazırlarlar, odunları "Bacım, kurbanın olayım, gel şu yükü benim sırtıma yükleyiver." Bacısı odunları ablasının sir- Ben senin hizmetçin değilim ki kaldırayım. Kocaya gitmekte benden çabuk davranırsın da bir hålå işlemektedir. Birbirlerine beddua etmeye başlarlar: Derken iki kardeş kavga etmeye başlarlar. Sonunda döğüşmekten yorgun düşerler. Fakat dilleri "Allah seni öyle bir dağ etsin ki yaz kış üstünden kar eksik olmasın." "Sen de öyle bir dağ olasın ki başından yılan çiyan eksik olmasın." Her ikisinin de duaları kabul olur. Bugün biri Büyük Ağrı, diğeri de Küçük Ağrı olarak göğe baş çekmektedirler. Ayrıca büyüğü- nün tepesi daima karlı, küçüğü de yılanlı, akreplidir. Büyük ve Küçük Ağrı Saim SAKAOĞLU, 101 Anadolu Efsanesi Sevinç Han öteki boylara da elçiler gönderip birleşmek ve Moğollardan öç almak üzere anlaş- t. Hepsi birleşerek Moğol üzerine yürüdüler. Moğollar çadır ve sürülerini bir yere yığıp etrafina hendek kazdılar; beklediler. Sevinç Han geldi. in doğuşu de ortaya II. Metin rek Han, bütün han ve beyleri topladı. Gizlice görüştüler. Sevinç Han, "Biz bunlara hile yapmazsak işimiz bitiktir" dedi. Ertesi gün, tanla çadırlarını kaldırıp kötü mallarını ve birtakım ağırlıklarını bırakarak kaçtılar. Moğollar, güçsüzlükten kaçtıklarını sanarak bunları kovaladılar. Tatarlar dönüp gâhı zaptettiler. Bütün çadırları orda olduğu için Moğollardan bir aile bile kurtulmadı. Büyüklerini çarpıştılar. Bu sefer Moğollar yenildi. Ordugâhlarına gelinceye kadar onları kestiler. Bütün ordu- aldı. adını aldılar. Böylece dünyada Moğol'dan eser kalmadı. Ergenekon Destanı Büyük Türk Klasikleri Tema Anlatım Biçimi Anlatıcı Bakış Açısı Üslup

13. Aşağıdaki kalıplaşmış masal ifadeleri, bulundukları yere göre gruplandırıldığında hangisi dışta kalır? Develer tellal iken, pireler berber iken, annem kaşık- ta, babam beşikte iken... B) Az gittim uz gittim, dere tepe düz gittim, altı ay bir gün gittim, bir de baktım ki bir arpa boyu yol gitmişim. C) Bir varmış bir yokmuş, insanoğlunun başından ge- çenler dağdan taştan, kurttan kuştan daha çokmuş D) Karı koca barışmışlar. O günden sonra mutlu yaşa- mışlar. Onlar ermiş muradına, darısı sizin başınıza E) Pireye vurdum palanı, kırdı kaçtı kalani, masalcı ma- sal anlattı, bal ile kaymağı birbirine kattı.

♡ Ewel zaman içinde, kalbur saman içinde, cinler cirid oynarken, eski hamam içinde... Üşüdüm Al- lah üşüdüm, daldan armut düşürdüm. Armudumu yemişler, bana çirkin demişler... Çirkin değil, gü- zelim, inci, mercan dizerim. Ben mercandan ge- çemem, Aksaray'a göçemem... Aksaray'ın kilidi, bana vuran kim idi? Emmim oğlu Musacık, eli kolu kısacık... Çık çıkalım çardağa, taş atalım çaylağa; çaylak başın kaldırmış, ayvaları çaldırmış... Hani kâğıt, hani defter? Bir de gelmiş çevre ister; çev- rede güller, sendeki diller; ben gider oldum, duy- masın eller... Bu parçayla ilgili olarak, V Tekerleme geleneğinden yararlanılmıştır. II. Bir masalın serim bölümünden alınmıştır. III. Doğal gerçeklikte karşılığı olmayan kavrama yer verilmiştir. yargılarından hangileri söylenebilir? A) Yalnız ! B) Yalnız II C) I ve II DVI ve III E) I, II ve III otiv

B. Aşağıdaki cümlelerde boş bırakılan yerleri doldurunuz. 1. Kahramanlar genellikle hayvan olan ve sonun da ders verme amacı güden manzum öyklere denir. 2. Dünyadaki en ünlü fabl yazarlan * ve 'dir. 3. Hintli yazar 'nin Kelile ve Dimne adlı eseri fabl türünün Dünya edebiyatındaki en güzel örneklerindendir. 4. Masallarda genellikle zaman kullanılır. 5. Türk edebiyatında Türk masalları üzerine .ve gibi kişiler çalışmıştır. ..ve .. 6. Masallarda motiflere hiç yer verilmez. 7. Masallar genellikle amacıyla yazılır.

7. Aşağıdakilerden hangisi masalın işlevlerinden biri değildir? A Doğru ve yanlışlarla ilgili, insanları/ çocukları eğitmek BT Çocukları uyutmak CV Çocukları hayata hazırlamak D) çocuklara kitap okumayı sevdirmek E) Olmuş ya da olabilecek olaylar aracılığıyla empati sağlamak

siir türüne gir Manzum olarak yazılmış tiyatro eserleri -- Karşılıklı konuşma şeklinde yazılan bu şiirler, genellikle acıklı ya da korkunç olayları anlatır. Olaylar yazar tarafından anlatıl- maz, eserin kişileri tarafından doğrudan söylenir veya yaşanır. Anlatılan konu okuyucunun gözünde canlandırılır. 9 Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi ge- tirilmelidir? A) dramatik B) lirik minh lop 19 D) didaktik E) satirik Wysretic Celestri 10. Masal anlatıcısının dinleyicileri atmosfere hazırlamak, onları biraz güldürmek, biraz da ustalığını göstermek için sıraladığı söz zincirine döşeme denir. Anlatıcı; bunların çoğunu gele- nekten alır, biraz da kendi bulduğu sözleri anlatımına katar. Döşemeye ilgili ilgisiz, anlamlı anlamsız birçok söz doldurur. Söz zincirleri arasındaki kafiye ve redifler, ahengi ve bağlantıyı sağlar. Döşeme bölümünde kullanılan sözler kalıp ifadelerdir. Aşağıdakilerden hangisinin bir masalın döşeme bölümün- den alındığı söylenemez? A) Ben anamın beşiğini tingir mingir sallar iken, anam düştü beşikten. B) Az gittik uz gittik, dere tepe düz gittik, altı ay bir güz gittik. C) Gökten üç elma düşmüş: Biri yazana, biri söyleyene, biri de dinleyene. D) Ewel zaman içinde kalbur saman içinde, cinler cirit oynar- ken eski hamam içinde.. E) Bir de dönüp ardıma baktım ki ne göreyim? Gide gide bir arpa boyu yol gitmemiş miyim? Diğer sayfaya geçiniz. B3

16. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde "masal" ile ilgili bilgi yanlışlığı vardir? A) Masalların anlatımında genellikle "-miş'll geçmiş zaman anlatımı esastır. B) Egiticiliğin ön planda olduğu masallar bu yönüyle didaktik özellikler taşır. C) Masallarda, olağanüstü olaylar anlatılır; kahramanlar da olağanüstü özellikler taşır. Dj Masallarda zaman belirsizdir, yani hayali bir zaman söz konusudur. E) Masallar, yerli kaynaklardan beslenir; ulusal ögeler ve temalar içerir.

2. Zarfın üzerindeki yazıyı hemen tanımıştı. O hatlar, bir törende tanıdığı, yaşlı bir diplomata aitti. O diplomat, ülkemizin yeni tanıdığı küçük bir ülkenin fahri konsolosuydu. Diplomatları yakından tanıyordu. Ancak hiçbiri, bir süredir yazıştığı, o yaşlı diplomat kadar cana yakın değildi. Bu parçada "tanımak” sözcüğü aşağıdaki anlamlardan hangisine karşılık gelecek şekilde kullanılmamıştır? A) hatırlamak, bilmek B) tanışmak C) bağımsızlığını kabul etmek Dy hakkında bilgi sahibi olmak ✓ sorumlu bilmek

Metne Hazırlık öder 1. Sizce çocuk eğitiminde masalın yeri nedir? Açıklayınız. 2. Küçükken büyüklerinizden hiç masal dinlediniz mi? Dinlediyseniz bu sizin hayal dünyanızı nasıl etkiledi? 3. İnsanları hor görmenin doğru bir davranış olup olmadığını tartışınız. 4. Okuduğunuz metinlerden çıkardığınız dersler düşüncelerinizi, hayata bakışınızı etkiler mi? Bu konu- daki düşüncelerinizi açıklayınız. HÜSNÜ YUSUF ŞEHZADE bir yokmuş... Evvel zaman içinde, kalbur saman içinde... Bir padişahın çok güzel bir kızı varmış. Bir gün kızcağızın içi sıkılmış, dadı- Bir varmış, Pertev Naili Borata Zaman zaman içinde sina söylemiş. Dadisi: "Aa Sul uim de isle, eğlenirsin," demiş. Sul- Mile

tekdüze, ayni ses, . Çevresi- i değil bu; garip ses. içine ittiği an, başka- dan bir ses Türk boylarında yaygın olarak çocuğun doğumundan sonra ninni türü icra edilmektedir. Bütün Türk boylarında olduğu gibi Tatar Türkleri de ninniler söyleyerek çocuğu büyütürler. Tatarlar, bebeği beşikte sallarken sevgi yüklü ninniler söylerler. Bu ninnilerde genellikle çocuğun gele- ceğinden söz ederler. Tatar ninnilerinde annesi, yavru- sunun mutlaka bir alim olacağını umar. Bazı ninnilerde anne, çocuğuna zor kaderinden şikayet eder, yavrusu- nun kendisinden daha şanslı, daha mutlu olmasını diler. Ayni zamanda bebeğine etraftaki hayatı, insanları ve doğayı tanıtır. Beşikte yatan çocuğa söylenilen ninniler, Tatar Türklerinde "bişek cirlar" olarak adlandırılır. an şairin en kilan n uygularını 39. Bu parçadan hareketle aşağıdaki yargıların hangisi- ne ulaşılabilir? Türk boyları içinde çocuğu ninni söyleyerek büyüt- me ritüeli sadece Tatar Türklerinde vardır. B) Doğumdan sonra ninni icra ederek bebeğe söyle- mek Tatar Türklerinden yayılmıştır. lo Söylenen ninnilerde bebeklerin geçmişinden söz edilmektedir. DV Beşik cirları" olarak adlandırılan bu ninniler bebek doğmadan önce yazılıp söylenmektedir. E) Ninnilerde bebeğin şanslı, mutlu ve bilgin birisi ol- ması yönünde temenniler bulunmaktadır. çocukla- bir ödüle okumak- anla kitap asi girme- Se edece- akilerden e sahiptir. e yaparsa (40. Bu parçaya göre aşağıdakilerden hangisi Tatar Türk- lerinde bebeklere yakılan ninnilerin amaçları arasın- da gösterilemez? A Annenin, feleğin acımasızlığından, bununla başa çıkmanın zorluğundan şikayet etmesi By Annenin, yavrusunun şanslı ve mutlu olmasını iste- mesi SY Annenin, bebeğinin bilgin olmasını istemesi 0 Annenin, ninni aracılığıyla bebeğine yaşamı anlat- masi EX Annenin, yavrusuna insanları ve doğayı anlatması u . Sir.