1980 Sonrası Türk Edebiyatında Roman Özellikleri ve Sanatçıları Soruları

öne bir A) I 27. Büyük yazarların çoğu, bir elini geçmişte tutar. Geçmişin bil- gisini, kendinde birikmiş insani duyarlılığından geçirerek ye- niden bizimle buluşturur. Bu durum için şöyle bir söz söyle- 66 nebilir: "-__-" Bu parçada boş bırakılan yere düşüncenin akışına göre aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? Yazarlar, hem tarihe karşı hem de gelecek zamanlara kar- şi söz alırlar. B Sanatçı; duyduğunu, gördüğünü, bunların kendinde bi- raktığı izleri anlatır. Yazının sınırlarında dolanan kişiler, alabildiğine tanıdık ve canlıdır. Sözün, şekillendiği tabiat içinde varlık bulması eserleri sahici kılar. Tasvirler, tamlamalar, sözle kurulan dekorlar insanı daha bir görünür kılmaktadır. umulgal nalopo

şey- tmek inin du tahil vsi- dir biri 142 Elmalı Platosu'ndan birkaç yüz metre yükseldikten sonra ulaşabileceğiniz Sedir Araştırma Ormanı'nda dallar öylesine sık ki güneş ışığı aşağıya süzülemiyor bile. Ormanın içine doğru kilometrelerce uzanıp giden toprak yollar var. Sed ağacı neme ve darbeye dayanıklılığı, güzel kokusu nedeniy- le yapılarda tercih ediliyor. Bu parçada, 1. Ünsüz yumuşaması II. Ünsüz düşmesi ani III. Ünlü daralması Ünsüz türemesi V. Ünlü düşmesi ses olaylarından hangisine yer verilmemiştir? A) I. C) III. B) II. DIV VE)V.

03 A Türk Dili ve Edebiyatı-Sosyal Bilimler-1 A 22. Hikâye, roman, röportaj, şiir, gezi, tiyatro türlerinde eser- ler verdi. Ancak asıl ününü hikâyeci kimliğiyle kazandı. Hikâye kişilerini ve olayları insancıl, abartısız, iyimser bir bakış açısıyla anlattı. En bilinen hikâyesi olan Parasız Yatılı'da bir anne ve kızın yoksul hayatlarını, çektikleri sıkıntıları, hayal ve ümitlerini tasvir ederek okuyucu- nun duygularını harekete geçirmeye çalıştı. Hikâyede yaşantıları somut ayrıntılarla vermesi; "eşyayı" duygu, mana ve hatıra yüklü bir şekilde kullanması ile dikkat çekti. Sanatçının adı geçen eserden başka Kuşatma, Benim Sinemalarım, Gecenin Öteki Yüzü, Gül Mevsi- midir hikâye kitapları ve 47'liler, Berlin'in Nar Çiçeği adlı romanları vardır. A) Adalet Ağaoğlu B) Sevgi Soysal C) Yusuf Atılgan D) Ferit Edgü E) Füruzan Bu parçada hakkında bilgi verilen sanatçı aşağıda- kilerden hangisidir? A ebn (13 Moortivot tivatrosu ile Cumhuriyet tiyatrosu arasınc

5. Ağlamadan dillerim dolaşmadan yumruğum çözülmeden gecenin karşısında Ok şafaktan utanmayıp utandırmadan aşkı üzerime yüreğimden başka muska takmadan konuşmak istiyorum. Şehre neden smo esmer ve dölek yüzümle döndüm dağlardan kar vakti tarlaları kımıldatan soluğum niyedir sarmalasın vites dişlilerini defneler, nakışlar yok alnımda neden. Ağlamadan etimin iğneli beşiklerde bıraktığı izlere aldırmadan o mavi korularda ve dibektaşlarında bırakıp sözlerimin kalıntılarını açıkça konuşmak istiyorum 1 Bu dizelerde aşağıdaki tamlamalardan hangisinin örneği görülmez? A) Tamlayanı düşmüş isim tamlaması B) Belirtisiz isim tamlaması C) Belirtili isim tamlaması Ortak tamlananı olan tamlama Zincirleme isim tamlaması

29. Kafka "Sinemayı seviyor musunuz?" sorusuna, "Filmler demirden panjurlar gibidir." diye cevap verir. Roman ve hikayelerinde görselliğ ön planda tutan yazar, bu sözünü şöyle açıklar: "Bir göz insanıyım ben. Sinema ise görme eylemini kısıtlıyor. Hareketlerdeki çabukluk ve görüntülerin hızla değişmesi, insanın, gördüklerini yarım yamalak algılamasına neden oluyor. Bakışlarımız görüntülere değil, görüntüler bakışımıza hâkim oluyor. Böylece bu görüntüler, roman ve öykülerdeki görselliğin aksine bir taşkın gibi bilincimizin üzerine oturuyor." Bu parçaya göre 1. Sinema, hayal gücünü harekete geçirmektedir. II. Sinema, insan bilincini.olumsuz etkilemektedir. Edebiyat, görsellikte sinemaya göre daha özgür bir alan yaratır. yargılarından hangileri Kafka'nın sinemayla ilgili düşüncelerini desteklemez? Yalnız 1 I ve II B) Yalnız II E) I vet C) Yalner I

6. Gördün mü hiç suyun yanmasını tuzda 1 || Gördüm ben bu yaşam boyu iniltiyi Büyük bahçelerin küçük içinde AV Saksılardan birinde V Numaralanmış sözcüklerin hangilerinde kaynaştırma ünsüzü, ünlü ile başlayan bir ekten önce kullanılmamıştır? A) I ve B) I ve IV D) III ve TV me Sınavı - 05 C) Il ve IV E) IV ve V 4

16. I. Bent Sanman bizi kim şire-i engür ile mestiz Biz ehli harábâtdanız mest-i Elest'iz Ter-dämen olanlar bizi álüde sanır lik Bizi mâil-i büs-i leb-i câm ü kef-i destiz Biz mest-i mey-i meygede-i âlem-i cânız Ser-halka-i cem'iyyet-i peymåne-keşánız VI. Bent Vardım seher-i taât içün mescide nagah Gördüm oturu halka olup bir nica gümrah Girmiş kimisi vahdete almış ele tesbih Her birisinün vir-i zebânı çil ü pencah *** Tahkik bu kim hep işimiz zerk ü riyâdır Taklide siz taâtiniz cümle hebådır Bu şiir aşağıdaki nazım şekillerinden hangisiyle yazıl- mıştır? A) Terciibent C) Kaside E) Kit'a B) Gazel D) Terkibibent

sir, gelişir. ini bulur. yapılmış in doğal si hâlde erinde V. 12. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım bozukluğu vardır? A) Hepimiz haftalardır bu anı heyecanla bekliyorduk. B-Kendini bize kelimelerini özenle seçerek tanıştırdı. C) Salonda nefesler tutulmuş, gözler dikkatle açılmıştı. D) Herkes oyunu çok beğenmiş, oyuncuları ayakta alkış lamıştı. E) Seyirciler arasında olmak beni çok sevindiriyordu. Ba sayılabil Aşağıdakile lardan biri Kanlic A) B) San C) Yılar D) Biz E) Yıll 3. Türk ley

radoks, nlardan asyona potaya Greli ya- TDK'nin almıyor. Şimdi karşılık sanımız lerinde irlar mi irmek", işmek" um bu u gibi, Elir. Za Coktan makta- urulan dan e Elen ayan. B 28. Aşağıdaki parçalardan hangisi "Bir yazanın elindeki en etkili ve asıl silah dildir, dili iyi kullanan yazarın eseri be- ğenilir." düşüncesine uzak düşmektedir? A Kaplanın Sırlunda, Zülfü Livaneli'nin son eseri. Sultan II. Abdülhamid Devri'ne aynanın öbür tarafından ba- kıyor ve dikkat çekici üslubuyla da okuru etkisi altına alıyor, B) Usta yazar George Martin, Taht Oyunlan serisinin geçtiği evreni genişletmeyi seviyor; böylelikle de hikâyenin geçtiği evrenin ileride kendini tekrar tekrar üreteceği, fantastik söyleyişlerle okuru kasıp kavura- cağı yapboz şablonunu başarıyla inşa ediyor. Paulo Coelho'nun bir okçunun hayatını anlattığı Ok çu'nun Yolu adlı eserini Mete Gazoz'a ithaf etmesi ile eser, Türkiye'de adından sıkça söz edilen bir kitap haline geldi. D) Harper Lee, Bülbülü Öldürmek adlı eserinde küçük bir kızın gözünden yetişkin insanlar olmanın en gü- Tünç, en anlarsız yönlerini aktanyor. Kitap, o kadar akıcı ki sarıp sarmalıyor sizi. James Joyce'un ünlü eseri Ulysses in duru ve güzel bir üslubunun olduğunu, kitabın akıp gittiğini çok duymuştum. Kitabı okuyunca bu övgülenn ne kadar yerinde olduğunu anladım.

iyi h ? 25. Mustafa Meraki Bey; kırk beş yaşında, alafrangaya aşırı derecede meraklı bir insandır. Bu beyin on beş yaşında Mihriban adında bir kızı ve yirmi yedi yaşında Fêlatun Bey adında bir oğlu vardır. Çocuklarını güzel giydirir ama eğitimlerine özen göstermez. Felâtun Bey; alafrangalık bakımından babasını bile geçen, tembelliğinden ve gezmeye eğlenmeye düşkünlüğünden kalemdeki işine haftada ancak üç saat uğrayan biridir. Babasının ayda yirmi bin kuruşu bulan gelirine güvenen Felâtun Bey; yeni çıkan Fransızca kitapları alıp okumadan kütüphanesine yerleştiren, bir giydiğini bir daha giymeyen gösteriş meraklısı bir gençtir. Bu parçada bir bölümü verilen eserin yazarı aşağıdakilerden hangisidir? A) Recaizade Mahmut Ekrem C) Namık Kemal B) Ahmet Mithat Efendi D) Nabizade Nazım E) Refik Halit Karay Caufaua Geciniz

ir. e- an dir ür. 7. ge- lan eliş- osu- Üçer misralık bentlerle yazılmış bir nazım şekilidir. Bent belirsizdir. Tek bir misra ile sona erer. Kafiye şema- sayısı si şöyledir: Aba bcb cdc ded e. İlk olarak İtalyan edebi- yatında görüldü. Dante İlah Komedya'sını bu nazım şek- liyle yazdı. (Terza Rima) Örüşük Uyak II/ Oyunun başkişileri Kavuklu ve Pişekâr'dır. Karagöz'ün çevrelediği bir meydanda belli bir konu etrafında her- hangi bir yazılı metne bağlı kalmadan, canlı oyuncular- la oynanan doğaçlama bir oyun türüdür. (Orta Oyunu) Bir edebî terim olarak kolayca söylenmiş gibi görünen, ancak benzerinin söylenmesi çok güç olan özlü söz ve ifadeyi belirtir. En belirgin özelliği doğallık, kısa anlatım ve anlaşılır olmaktır. Benzerinin yapılmasındaki zorluk da doğalhğı ve vecizliğiyle ilgilidir. (Sehl-i Mümteni) Die numesin alvetas Dize ortasında iç uyağı bulunan, dizenin ortası ile sonu kendi arasında uyaklı olan gazellerdir. Bu tip gazeller. de beyitler ortadan bölünüp alt alta dörtlük oluşturacak biçimde yazılacak olursa (abab / cccb / dddb) şeklin. de uyaklı dörtlükler meydana gelir. (Yekahenk Gazel) J₁. 18. V. Alışılmış şiir biçimlerinin dışında, ölçü ve uyak kullanıl madan, düzyazıya yakın bir tarzda yazılan şiirlerdir. Bu şiirde, şiir özellikleri korunmak için iç uyak gözetilmiş imgelerden faydalanılmıştır ama şekil olarak düzyazı bi çimindedir. (Mensur Şiir) Yukarıdaki açıklamalardan hangileri ayraç içinde veri len terimle uyuşmamaktadır? A) Yalnız II D) Yalnız IV ---- BYT ile III E) IV ile V Tile Il Disbrinem İstanbul'da kutlanan 75. yaş gününde şöyle söylüyor Ben halk çocuğuyum. Halk evladı bir ana ile babanın kuca ğında büyüdüm. Atalardan kalma halk öğütleriyle halk ninn leriyle çocukluğumu geçirdim. Biraz yetişkin çağa geldiğin ürdüm Kalemimi elim

X 12. I. AYT DENEME SINAVI Salındı bahçeye girdi Çiçekler selama durdu b Mor menekşe boyun eğdi Q Gül kızardı hicabından b 81, 11. Yürüktür bizim atımız i Yardan atlattı zatimiz Gurbet elde kıymatımız zb Ya bilinir ya bilinmez b 01 a T Aynı şiir geleneğine ait olma B) Aynı kafiye düzeninde yazılma C CAynı nazım şeklinde üretilme B Seme Aşağıdakilerden hangisi bu dörtlüklerin ortak özelliklerinden biri değildir? 3 fare:? 18 e 8'li hece ölçüsüyle yazılma Hem kafiyeye hem redife yer verilme B B 14. ₂3

10. (Zurna Kavuklu havası çalmaya başlar. Kavuklu arkasında Cüce ile gelir ve bir defa meydanı dolaşır.) KAVUKLU- (Cüce'ye) Kapıyı kilitledin mi? Anahtarı aldın mı? CÜCE - Kapıyı kilitledim ama anahtarı üstünde bıraktım. KAVUKLU- Anahtar kapı üstünde bırakılır mı? CÜCE-Geçen akşam hırsız, komşuya girerken, kapıda zahmet çekmiş, kırmış. Kolaylık olsun diye ben de anahtarı üstünde bıraktım. KAVUKLU Hay Allah müstahakkını versin! Anahtar hırsız girmesin diyedir, hırsıza kolaylık vermek için değil. PİŞEKÂR - (Arkalarından) Hay gidi aptallar hay! Anahtarlarını kaybetmişler, kilitli kalmışlar. - Bu parça orta oyununun aşağıdaki bölümlerinin hangisinden alınmış olabilir? B) Fasil A) Mukaddime D) Muhavere C) Bitiş E) Döşeme 12.

A 18. Osmanlı-Türk modernleşmesinin ilk aşamalarında, genelde edebiyat özelde ise roman, topluma yol göstermenin önemli bir aracı olmuştur. Yazar da diğer edebiyat türlerinde verdiği eserlerinde olduğu gibi, romanlarında halkı eğitmeyi amaç edinmiştir. Böyle bir amaca hizmet eden önemli romanlarından biri alafrangalık kavramının merkeze alındığı Şıpsevdi'dir. Söz konusu romanda yazar, ironiye sıkça başvurarak Türk tiyatrosunun güldürürken düşündürme tekniğini başarıyla uygulamış; okurunun dikkatini toplumsal değişime çekmiştir. Bu parçada anlatılanlardan hareketle aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Sözü edilen yazar, toplumcu sanat anlayışına yakındır. PHüseyin Rahmi Gürpınar'ın sanat anlayışından söz edilmiştir. CSipsevdi romanında orta oyunu ve Karagöz'ü andıran nitelikler söz konusudur. D) Sözü edilen yazar, kuşağının yazarlarından farklı temalara yönelmiştir. E) Geçmişe dair sosyolojik araştırmalarda eserlerinden yararlanılabilecek bir yazar konu edinilmiştir.

24. Benim "yığınsal roman" olarak adlandırdığım boas romanların, okuru büyüleyen ve kendine bağlayan bazı özellikleri var. Öncelikle, kolay okunan, dümdüz, yey saydam bir anlatımları vardır bunların. Sözcükler, By konuşma dilindeki günlük anlamlarıyla kullanılır; söylem, değişmecelerin, eğretilemelerin her türüne kapalıdır. Sanatsal haz verme, estetiğin coşkusunu yaşatma gibi kaygılar taşımaz. Amaç, okurları içinde yaşadığı gerçekler dünyasından düşler dünyasına taşımaktır. Bir başka deyişle düşlerin renkli taşlarıyla ud döşenmiş mekânlarda özlemini çektikleri yeni yaşamlar sunmak, yeni serüvenler yaşatmaktır onlara. Düşsel düzeyde de olsa yaşamlarındaki yavanlığı, sıradanlığı gidermek ve gerçekleşmemiş arzularını doyurmaktır. Buna göre aşağıdakilerden hangisi "yığınsal roman" niteliği taşıyan bir eserin özelliği olamaz? A) Mecazlı söyleyişlerle günlük dilin dışına çıkma B) Okuru gerçeklerden kopararak düşler içinde yaşatma C) Anlatımda derinlikten yoksun olma smarona Ievi D) Okurun arzularını kışkırtmaya yönelik olma E) Sanat dışında bir gaye ile oluşturulma

N Karması Filmde teknolojiye ayak uyduramayan bireyler, dışına atılmaya mahkumdur görüşü benimsenmiştir. 10. Sadri Alışık, güldürü ve drama alanında çok sayıda film çekerek yeteneklerini sergilemiş güldürü ve dramayı har- manladığı pek çok filmi ile sinema tarihine geçmiştir. Oy- nadığı karakterleri halktan biri gibi yansıtmasıyla talep gören bir oyuncu olmuştur. Yerelliğe verdiği önem, hayat verdiği karakterlerde sıklıkla görülmektedir. Karakterler- deki konuşma, hareket ve davranışlar dönemin toplumsal yapısı hakkında izleyiciyi aydınlatmaktadır. Sadri Alışık'ın toplumun o tarihlerdeki sosyal-toplumsal ihtiyaçlarına ce- vap verdiği gözlenmektedir. Filmlerinde konuşmalarındaki sadelik ve kimi zaman argo tarz, davranış devinimleri, ka- rakter ve mekân ilişkileri halkın içinden gelen biri imajını daima desteklemiştir. Bu parçaya göre Sadri Alışık ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? Komik ve duygusal unsurları iç içe anlatan başarılı film- lere imza attığı B) Yerel karakterler üzerinden evrense) insan özelliklerini yansıttığı you. C) Donemin sinema seyircisinde ilgi uyandırmayı başardığı LOY Davranışları ve konuşma tarzıyla halkın içinden gelme imgesini güçlendirdiği EDöneminin insanını anlatmada yerelliği önemsediği Kallar Karması 162 12.