1980 Sonrası Türk Şiirinin Özellikleri Soruları

5. Kardeş, senin dediklerin yok, Halay çekilen toprak bu toprak değil Çık hele, Anadolu'ya Kamyonlarla gel, kağnılarla gel gayrı O kadar uzak değil Gün doğar tarla kuşları uçuşur Ağır bir aydınlık, bildiğin şafak değil Öyle dalmış ki yüzyıllar süren uykusuna Uyandırmazsan Uyanacak değil Bu dizelerle ilgili olarak I. Uyak ve redif kullanılarak ahenk oluşturulmuştur. Serbest tarzda yazılmıştır. IN III. Anlam beş dizelik bentlerle ifade edilmiştir. yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız IL D) I ve Il E) I/II ve III C) Yalnız III

25. Ben kendimi gülün dibinde buldum Guru guru sevdaymış sarardım soldum Sevda bir düşmüş kendime yordum Ay karanlık aman gece vurdular beni ey Yârin çevresine sardılar beni ey Bu dizelerin nazım biçimi aşağıdakilerden han- gisidir? A) Mâni B) Türkü D) Semai C) Koşma E) Destan Diğer sayfaya geçin.

TYT / Türkçe 24. Günümüzde sokaklarda telefonlarıyla özçekim yapanla- ra veya video çekenlere sık rastlıyoruz. Oysa 20. yüzyıl başında sokakta kameraya rastlamak herkes için hoş bir sürprizdi. Bu sürpriz anlarından biri Amsterdam'ın Dam Meydanı'ndan günümüze ulaşır. 1900 yılı civarında çe- kilen bir filmde bugünkü gibi tramvaylar, bisikletler ve yayalarla kalabalık bir trafiği var meydanın. Ancak fil- mi esas ilginç kılan, birçok kişinin kameraya doğrudan bakarak âdeta donakalmış gibi durması: Ortadaki bele- diye işçisi, onun sağındaki genç çocuk, karşılarında bir süre duraksayan teyze, arkadaki büyülenmiş çocuklar... Fotoğraf çektirmenin adabına uyarak olabildiğince kı- pırtısız durmaya çalışıyorlar ki hayalet gibi değil de net çıkabilsinler. Bu parçada söz edilen filmden hareketle aşağıdaki- lerden hangisi söylenebilir? A) İnsanlar, yaşadıkları benzer olaylara benzer tepkiler verme eğilimindedirler. B) İnsanların daha önceki öğrenmeleri davranışların değişiminde etkilidir. C) Yeni karşılaşılan bir teknolojiye toplumun alışması belli bir zaman alır. D) Toplumun bir duruma gösterdiği ortak tepki bireyle- rin davranışlarını biçimlendirir. E) Farklı dönemlerle yaşasalar da insan davranışlarının oluşmasında beğeni ve güzellik duygusu etkilidir. 25

N Mehmet Emin Yurdakul, adlı şiiriyle tanınmıştır. Bu şiiri, kahramanlığın, coşkunun, yüreklendirmenin yo- ğun olarak verildiği bir şiirdir. naby Bu parçadaki boşluğa aşağıdakilerden hangisi ge- tirilmelidir? A) Ey Türk Uyan Tan Sesleri B) Cenge Giderken D) Ordunun Destanı E) Türkçe Şiirler

liği ve aklar 7. B B B B Türkiye'de görülen aşağıdaki özelliklerden hangisinde, Dünya'nın yıllık hareketinin ve eksen eğikliğinin bir etkisi yoktur? A) Güneş'in en erken Iğdır ilinde doğmasında B) Hatay ve Sinop illerinde aynı anda yaşanan gez sürelerinin farklı olmasında 2 C) Ankara'da yıllık sıcaklık farkının oluşmasında/ D) Yazın, aynı meridyen üzerinde bulunan iki ilden kuzeyde olanda Güneş'in daha erken doğup, daha geç batmasında E) İzmir'de her öğle vakti Güneş ışınlarının farklı açılara gelmesinde

1940'li yıllarda ve 50'li yılların başlarında açık ve aydınlık şiirler yayımlayan İlhan Berk, 1958'de yayınlanan Galile Denizi'nde çağrışımlara ve soyut bir şiir anlayışına yöneldi. 60'lı yıllara doğru Fazıl Hüsnü Dağlarca soyutlamayı ön plana çıkardı. Sonradan ---- diye adlandırılacak olan şiir anlayışıyla yazan Cemal Süreya, Cemal Süreya, Ece Ayhan, Kemal Özer, Ülkü Tamer, Sezai Karakoç vb. daha genç şairler 50'li yılların sonunda bu anlayışta kitaplar çıkardı. 1) Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilebilir? A) Mavi hareketi B) Milli Edebiyat zevk ve anlayışını yansıtan şiir C) Toplumcu gerçekçi şiir D) Saf şiir (Öz şiir) E) İkinci Yeni Koyun verdi kuzu verdi süt verdi Yemek verdi ekmek verdi et verdi Kazma ile döğmeyince kit verdi Benim sadık yârim kara topraktır 2) Bu dizelerden yola çıkarak Aşık Veysel ile ilgili, 1. Hece ölçüsünü kullanır. II. Biçim onun için ön plandadır. III. Anlatımı soyut ve kapalıdır. IV. Tabiat konusunu da işlemiştir. yargılarından hangileri söylenemez? A) Yalnız I. B) Yalnız II. C) I ve II. D) II ve III. E) III ve IV. 3) Aşağıdaki sanatçı eser eşleştirmelerinden hangisi yanlıştır? A) Orhan Veli-Kitabe-i Seng-i Mezar B) Attila İlhan - Ben Sana Mecburum C) Ahmet Hamdi Tanpınar - Bursa'da Zaman D) İsmet Özel - Bir Bayrak Rüzgar Bekliyor E) Nazim Hikmet - Kerem Gibi Bir garip rüya rengiyle Uyumuş gibi her şekil Rüzgârda uçan tüy bile Benim kadar hafif değil 4) Yukarıdaki dörtlükten hareketle öz (saf) şiir ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenebilir? A) Milli konuların işlenmesi B) Şekilden çok içeriğe önem verilmesi C) Edebi sanatlardan, imgelerden yararlanılması D) Şiirde ahenge önem verilmez. E) Şiirdeki amacın toplumsal bir mesaj vermek olması 5) Aşağıdaki ifadelerin hangisi "milli edebiyat zevk ve anlayışını sürdüren şiir" ile ilgili olamaz? A) Söz oyunları ve süs B) Vatan övgüleri C) Hece ölçüsü D) Sade bir dil E) Kahramanlar 6) Aşağıdakilerden hangisi Toplumcu Gerçekçi Şiir özelliği olamaz? A) Serbest ölçüye bağlıdır. B) Emek, sömürü, başkaldırı, baskı gibi konuları işleme C) Ağır ve süslü bir dil kullanmaları D) Rus şair Mayakovski ve Fütürizm'den etkilenme E) Amaç halkın sorunlarını ve duygularını şiire yansıtmaktır. 7) Aşağıdaki dizelerden hangisinin Arif Nihat Asya'ya ait olduğu söylenemez? A) Süslemişler yurdu yer yer... Ki çocuğun geçer gider B) Şehitler tepesi boş değil, Toprağını kahramanlar bekliyor! C) Sen ki burçlara bayrak olacak kumaştasın Fatih'in İstanbul'u fethettiği yaştasın D) Ey mavi göklerin beyaz ve kızıl süsü Kız kardeşimin gelinliği, şehidimin son örtüsü E) Ben sana mecburum bilemezsin Adını mıh gibi aklımda tutuyorum Eski şiirin temellerini yıkarken bazı ilkeler ortaya koymuşlar, geleneğin getirdiği kalıplara ve edebi sanatlara sırt çevirmişler, hayal ve tasviri yok saymışlardır. Aynı zamanda şairane söyleyişe karşı olmuşlar, ölçü ve kafiyeyi kapı dışarı etmişler, şiiri İnsanın beş duyusuna değil kafasına hitap eden yani tamamen manadan ibaret" basit bir söz sanatı haline getirmek istemişler. 8) Yukarıda verilen özellikler aşağıdaki şiir anlayışlarından hangisini ifade etmektedir? A) Milli Edebiyat Anlayışını Sürdüren Şiir B) Saf Şiir C) Toplumcu Şiir D) İkinci Yeni E) Garipçiler "Göynünü Şirin'in aşkı sarınca Yol almış hayatın ufuklarınca, O hızla dağları Ferhat yarınca Başlamış akmağa çoban çeşmesi... 9) Yukarıdaki şiirle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? "1 A) Düz uyak örgüsüne sahiptir. B) Hece ölçüsünün 11'li kalıbıyla yazılmıştır. C) Milli edebiyat zevk ve anlayışını yansıtır. D) Şiirde ahenk unsurlarına yer verilmemiştir. E) Şiirin nazım birimi dörtlüktür. 10) Saf şiir anlayışı, hangi edebiyat akımından etkilenmiştir? A) Dadaizim D) Romantizm E) Parnasizm B) Sürrealizm C)Sembolizm

10. Aşağıdaki cümlelerden hangisinde altı çizili sözcük türü yönüyle diğerlerinden farklıdır? for A) Bütün arkadaşlarıyla iyi geçinirdi. B) Sabahları sahilde koşarım. C) Akşam dışarı çıkarsan onu görebilirsin. D) Çocuk bir köşede usulca oturuyordu. E) Yukarıya çıkıp olanları anlattı. joc gaf

Sifat-ı hayvana düştü menzilim Ağzım mühürlendi, söylemez dilim Dedim ya Rab benim nic'olur hâlim Zâr ü figân edip efgâna geldim Sifat-ı hayvanda gezdim bir eyyâm Geçip menzillerim olunca tamâm Bildim aslım Âdem aleyhisselâm V Ahsen-i surette cihana geldim Bu dörtlüklerin nazım türü aşağıdakilerden hangisidir? A) Şathiye D) Nefes B) Devriye E) İlahi e) Nutuk LI

10. Aşağıdaki dizelerin hangisinde, ayraç içinde belirtilen sanat yoktur? A) Bir gün doludizgin boşanan atlarımızla Yerden yedi kat Arş'a kanatlandık o hızla (Mübalağa) B) Şuh Şirinler yüzünden dağ delen Ferhatlar Aslıhanlardan yanan âşık Keremler görmüşüz Tib (Telmih) C) Ufuklarda bu akşam ne sis var ne bulut var Selvilerin içinde bir alev Emir Sultan lip (Tariz) MaH (O D) Suya versin bâğban gülzârı zahmet çekmesin (0 Bir gül açılmaz yüzün tek verse bin gülzâre su (Tenasüp) E) Bir buse mi bir gül mü verirsin dedi gönlüm Bir nim tebessümle o afet gülüverdi. (Tevriye)

10. Gölgesinde otur amma Yaprak senden incinmesin. Temizlen de gir mezara Toprak senden incinmesin. Bu dörtlükte aşağıdaki şiir türlerinden hangisi- ne ait özellikler ağır basmaktadır? A) Dramatik D) Epik B) Satirik C) Didaktik E) birik

ŞİİR BİLGİSİ İşte her çiçeğin sakında ürperdiği çağlar Her çiçeğin bir buhurdan gibi uçtuğu lahza! dizeleriyle, I. sesler ve kokular dönüyor II. hazin bir vals III. bir baş dönmesidir bu rüzgar IV. akşam havasında, 1. Sözlerinin tümü kullanılarak sarma kafiye dü- zeninde anlamlı bir dörtlük oluşturulmak iste- nirse, son dizeyi aşağıdakilerden hangisi oluş- turur? A) IV D) III - IV B) II - I E) II - III C) I-III 4. HVE G

7. Benim yerime düşünen bir kitabım, vicdanımın yerini tutan bir din adamım, perhizim ile ilgilenerek sağlığım için karar veren bir doktorum oldu mu zahmete katlanmama hiç gerek kalmaz artık. Bu cümlede anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir? A) Başkalarının denetim ve yönetim işlerini üstlenmek sanıldığı gibi kolay değildir. Ergin olamayan bir kimse, özel işleve sahip yükümlülüklerini başkalarından bekler. Rahata erişmek düşüncesi, kişisel ve toplumsal sorumlulukları sekteye uğratır. D) Sahip olduğu yükümlülükleri yapamayanlar, hayat karşısında pasivize olur. B) Vicdanının sesini dinleyen, fikirlerini savunan ve inancını koruyan insan her zorluğa göğüs gerer.

1. Aşağıdaki cümlelerde boş bırakılan yerlere doğru kelimeyi/kelimeleri yazınız. (16p) adlandırılan Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı'nda bazı şiir anlayışları ortaya çıkmıştır. Bunlardan ilki "öz şiir" olarak da ... anlayışıdır. Önemli temsilcileri arasında "zaman, rüya, hayal" "Çile şairi" olarak adlandırabileceğimiz "Fahriye Abla" şiiriyle de tanınan kavramlarını sıkça kullanan ***** sayılabilir. Bir diğeri 1923-1940 yılları arasında etkili olmuş, öncülüğünü Nâzım Hikmet'in yaptığı şiir anlayışıdır. Bu şiir anlayışında akımının etkisi vardır.. sürdüren şiir anlayışında Ahmet Kutsi Tecer, "Bayrak şairi" olarak adlandırılan anlayışın önemli isimleri olmuştur. 2. Aşağıda numaralar ile verilen şair isimlerini, harf ile verilen eser isimleri ile eşleştirerek harfleri numaraların yanındaki yay ayraçların içine yazınız.(8p) ŞAİRLER ( ) Haydar Ergülen ) Necip Fazıl Kısakürek. ( ) Cahit Zarifoğlu. ( ) Attila İlhan. ESERLER A)Kaldırımlar B) Yedi Güzel Adam C) Karşılığını Bulamamış Sorular D) Sisler Bulvarı Toplumcu gerçekçi anlayışla yazan şairlerimizdendir. Şiirlerinde sosyalist dünya görüşünü ve ideolojisini hitabet üslubuyla ortaya koymuştur. Rubailer, Saat 21-22 Şiirleri gibi çalışmalarında lirizmi güçlü bir şekilde kullanmıştır. Rubailer gibi çalışmalarında divan şiiri geleneğinden; Kuvay-1 Milliye Destanı, Simavne Kadısı Oğlu Şeyh Bedreddin Destanı adlı eserlerinde halk şiiri geleneğinden çağdaş bir tutumla yararlanmıştır. 3.Yukarıda kısaca tanıtılan Cumhuriyet Dönemi sanatçısının adını yazınız.(4p) 4. Aşağıdaki sanatçıların hangi şiir anlayışına bağlı olduğunu boş bırakılan yerlere yazınız.(10p) Melih Cevdet Anday.. Ülkü Tamer.... (1) Tarık Buğra Türk edebiyatının yapı taşlarındandır. (II) Eserlerinde Kurtuluş Savaşı ve Cumhuriyet'in ilk yıllarındaki dönemleri anlatır.(III) Akşehirli olan Tarık Buğra öldükten sonra adı oradaki bir ilkokula verilmiştir. (IV) Eserlerinin özgün yanı olayların çoğunun küçük kasabalarda geçmesidir. (V) Yazarın diğer bir özelliği halk dilini eserlerine yalın bir şekilde yansıtabilmesidir. 6.Yukarıdaki parçada kaç numaralı cümle anlam bütünlüğünü bozmaktadır? A) V B) IV C) III D) II E) I vb. 5.Garipçilerin (I.Yeniciler) özelliklerinden üç adet yazınız.(12p) En yakınındaki açılmak istedi. "Bilmediğim kaldı mı ki sende!" diyen gülümsemesini gördü gün yoldaşının dudak bükümünde. Anlatası kalmadı. 7."Açılmak" sözcüğü aşağıdakilerin hangisinde bu parçadaki anlamıyla kullanılmıştır? A) İki gün güneşte kalınca elbisemin rengi açıldı. B) Hava açılınca yola tekrar çıkmayı düşündüler. C) Uzun uğraşlar sonucu bir şube daha açıldı. D) Kimseye açılmayarak yaşadığım altı ay beni bitirdi. E) Kapanan yol açılmış, sürücüler rahat bir nefes almıştı.

A 20. Aşağıdakilerin hangisinde Garipçiler ile ilgili verilen bilgi yanlıştır? inheir ortaya çıkmışlardır. LB) Kendilerine göre birtakım gerekçeler ileri sürerek ölçü, uyak gibi şiir ögelerini kullanmayı reddetmişler- dir. 10.30 C) Şiirin diğer sanat dallarına yakın olmasına ve şiirde de Lo şairaneliğe karşı çıkmışlardır. Kendilerinden önceki şiir anlayışlarına bir tepki olarak ebD) İnsana dair her şeyin ve günlük konuşma dilindeki her sözcüğün şiirde kullanılabileceği düşüncesinde- dirler. cono 5 21 Yo Şiiri, siyasal ve sosyal fikirlerini topluma ulaştırmanın bir aracı olarak değerlendirmişlerdir. gaylense caldsind absgag

S.19) Servetifünun ile ilgili verilen özelliklerin hangisi yanlıştır? A) Yabancı sözcük ve tamlamalara çokça yer verilmiştir. B) Şiirde musikiye önem verilmiş, kulak için kafiye anlayışı benimsenmiştir. C) Serbest müstezat nazım şekli geliştirilmiştir. D) Şiirin konusu genişlemiş, şiirde siyasî ve toplumsal konular işlenmiştir. E) Süslü, imgeli ve sanatlı bir anlatım vardır.

Mesnevi (...) "A tuz, ekmek haini; şimdi senin boynunu cellâda ve- verirdim ama o yeşil başlı derviş gözümün önüne geldi; ona bağışlıyorum seni, girmesine kanina girmeyece- ğim ama ömrünü, gününü zindanlarda çürüteceğim. Bundan geri, Zühre'm yıldız olsa başına doğmayacak senin!" deyip demir kuşaklı pehlivanların önüne kata- rak Mardin Kalesi'ne yollamış onu ama bu yol Zühre'nin köşkü önünden geçiyormuş. Bir firkat gelip Tahir'e bakalım ne demiş: Ne darağacı, ne zindan, Gönül geçer mi yârdan, Gözü çıkası baban, Sürdü beni diyardan. 7. wy Zühre korktuğuna uğrayınca ne diyeceğini bilememiş: İnan Tahir sözüme Ateş düştü özüme, Sensiz bu yalan dünya, Zindan olur gözüme, demiş. Daha da dizip koşacakmış ama demir kuşak- lilar aman vermemiş. (...) Bu parçayla ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır? =d² Nazım ve nesir karışık biçimde oluşturulmuştur. B) Biçim ve içerik olarak halk hikâyesi özelliği taşımak- tadır. Kahramanların söyleştikleri bölümlerde nazımdan faydalanılmıştır. b) Nazım bölümünde ahenk unsurları kullanılmıştır. E) Şüslü ve kapalı bir anlatımla oluşturulmuştur.