Lise Türkçe Soruları

dükkân 29. Victor Hugo, Notre Dame Katedralini gezerken kule- lerden birinde, bir duvarın üzerinde, silik bir kelime görür: FATALIS. Notre Dame de Parisin ilhamı bu tek kelimedir. Biz de birçok yerde, birçok kelimey- le karşılaşıyor. Herkes birileri tarafından anlaşılmak için bir yerlere bir şeyler yazıyor. Ben de bir Topka- pi gezisinde "Bağrı Yanık Dilfirib" yazısını görmüş- tüm. "FATALİS" sözcüğünü bir kitap hâline getirip içine bir ömür sığdıran Hugo'ydu. "Bağrı Yanık Dil- firib" ifadesini yazan kişinin şanssızlığı ise Hugo'yla karşılaşmamış olmasıdır. Bu parçada aşağıdakilerden hangisi vurgulan- maktadır? A) Yabancı sözcüklerin anlam yoğunluğunun daha fazla olduğu B) Dünyanın en romantik kenti Paris'in sanatçılara ilham verdiği C) Kalıcılık ve anlaşılmak için yazılan duvar yazıla- rının sadece roman olabileceği D) Bir sözcükten bir romanı herkes değil sadece sanatçı ruhlu insanların çıkarabileceği E) Yazarların eserlerine konu seçimi için sürekli gezmek zorunda olduğu

28. Çağımızda kahramanlık da yeni bir görünüş kazan- dı. Eski zamanın kahramanı ile bugünün kahrama- ni arasında hiçbir yakınlık bulamıyoruz. Bunu ara- mamalıyız da. Ayrıca kahraman diye bir insanoğlu- nu kendi dışımızda, acayip, bizlerden üstün bir ya- ratık diye görmemeliyiz. Çağımızın kahramanı bel- ki de kahraman olduğunu bile bilmez, aklına bile ge- tirmemiştir. O üzerine aldığı görevi yerine getiren, yüklendiği işi başaran insandır. Bir havacıdır, gök- lerde savaşır; tabiatla boğuşur, mesafeleri aşar, öte- ki insanlar gibi gündelik hayatın olayları içine karışır gider. netz Bu parçada vurgulanan düşünce aşağıdakiler- den hangisidir? ne tids A) Günümüz kahramanlarının değerinin bilinmediği B) Eski kahramanların daha ilgi çekici olduğu C) Günümüz kahramanlarının eski kahramanlar gi- bi olduğu D) Günümüz kahramanlarının normal insanlar ol- duğu E) Günümüz edebiyatçılarının özgün kahramanlar yaratamadığı 29

37 ve 38. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız. Çoğu insan; kendi bedenine karşı, hastalandığında daha belirginleşen, garip bir edilgen tavır sergiler. Yatağına uzanıp mucize bir doktorun ve harikalar yaratan bir ilacın onu. kurtaracağı günü beklemeye koyulur. Penisilinin ve diğer antibiyotiklerin onu nasıl iyileştireceğini fevkalade eksiksiz öğrenmiş olmayı meziyet sayar. Ama bu, bedeninin farkında olan insanın sergileyeceği türden bir yaklaşım değildir. Ancak bedeninin bütünlüğünü algılamaktan yoksun olan bir insan "Zatürre mikrobu beni yatağa düşürdü ama penisilin beni yine ayağa kaldıracak." türünde pasif bir tavır içine girer. wwww. 7. Bu parçada insanla ilgili eleştirilen durum aşağıdakilerden hangisidir? A) Sağlıkla ilgili sıkıntılarını ifade etmede pasif bir tutum sergilemesi B) Kendisini gerçeği yansıtmayan birtakım niteliklerle tanıtmaya çalışması C) Tiptaki ilerlemeleri takip edip bunlardan faydalanmayı gereksiz görmesi D) Kendi bedeniyle ilgili farkındalık ve çabadan yoksun olması E) İlaçların faydaları ve zararları konusunda yetersiz bilgi sahibi olması

25.insan çocukluğunda sevdiği bir şeyi daha sonrala- rı da sevebilir. (1) İnsan hayatındaki en sürekli sev- gi, çocukluk çağında gerçekten, derinliğine duyulan, yaşanan sevgidir. (II) Öteden beri sanıldığının aksi- ne, çocukluk çağına ait hiçbir şey çocukça değildir. (III) Değildir çünkü çocukça sayılan ve sanılan her şey, insan yaşadığı sürece bir şey olmakta, bir şey olarak etkilerini duyurmakta devam eder. (IV) Ge- ri kalmış ülkelerde insanlar sevgi ve saygı unsurla- rını pek de önemsemiyorlar. (V) Zaten insanın yaş- landıkça, olgunlaştıkça çocukluğuna dönmesi onun ne kadar önemli olduğunun kanıtıdır. Yukarıdaki numaralandırılmış cümlelerden han- gisi anlatım akışını bozmaktadır? A) I B) II C) III D) IV E) V

26.Bizde özellikle şairleri değerlendirirken, bugüne ne kaldı diye bir soru sorarlar. Evet, bir sanatçının yıl- ların yıkıcılığına ne ölçüde dayandığı da önemlidir; ama unutulmaması gereken bir iş de sanatçıların or- tamları ve koşulları içinde değerlendirilmesidir. Bu parçada anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir? A) Şairlerin başarısı kalıcı eserler vermeleriyle olur. B) Şiir işlediği konu ve konuyu işleyişi ile şairini ölümsüz kılar. C) Sanat yapıtlarının konuları kalıcı ve evrensel ko- nulardan seçilmelidir. D) Bir şairi değerlendirirken yaşadığı çevreyi ve dö- nemi dikkate almalıyız. E) Yaşadığı dönemde başarılı olmuş bir şair, kalıcı- lığa ulaşabilir.

4 30. Herkesin geleceğe ait birçok planı ve düşüncesi var- dır. Bunlar arasında kesinlikle olmazsa mutlu ola- mayacağımızı düşündüklerimiz bile vardır. Bütün mutluluğumuz bu istediğimiz şeyin gerçekleşmesine bağlıdır. Mutlu olmak için bir şey istiyorsak onu gö- nülden istememiz ona ulaşmak için yetecektir. Bu- na çevremden birçok örnek verebilirim: Mezun olun- ca bir dağ köyünde öğretmenlik yapmak isteyen ar- kadaşım bu isteğini o kadar çok söylerdi ki hepimiz onun bunu ne kadar istediğini bilirdik. Biraz gecik- meli de olsa şimdi bir dağ köyünde öğretmen. Bu parçada anlatılmak istenen ana düşünce aşa- ğıdakilerden hangisidir? A) Gelecekle ilgili planlamalarımızın gerçekçi olma- si gerekir. B) Olabilecek şeyleri istemek bireyleri mutlu eder. C) İstediğimiz şeylere çok çalışarak ulaşabiliriz. D) Bir şeyi çok istersek onu elde edebiliriz. E) Mutluluklarımızın kaynağını biz bilemeyiz.

Kültür mantarcılığında şapkalı mantar (A. bisporus) en çok yetiştirilen mantar türüdür. Toprak üstünde bulunan beyaz renkli sap ve şapka yenen kısmını oluşturur. Toprak altında ise kökleri bulunur. Şapka- nın alt kısmında birbirine az çok paralel ince yapı- li lameller bulunmaktadır. Bu lamellerin arasında bu- lunan sporlar gözle görülmeyecek kadar küçüktür ve uygun ortamda çimlenerek misiller oluşturur. Misiller ise ortama yayılarak yoğunlaşır ve mantarı meyda- na getirir. Mantar kendisi için gerekli tüm besin mad- delerini bulunduğu ortamdan hazır olarak almak zo- rundadır. Mantarların beslenmesi için gerekli olan or- tam, çeşitli (sap, saman, yaprak vb. bitkisel artiklar) organik maddelerin ayrıştırılması ve bazı elementle- rin ilavesi sonucu özel yöntemlerle hazırlanır. Özel şekilde hazırlanan bu ortama mantar yetiştiriciliğinde "kompost" adı verilir. Mantarların belirli sıcaklık, nem ve havalandırma gibi belirli istekleri vardır. Bu şartlar sağlandığı takdirde ----. Mantarlar farklı gelişim dev- relerinde farklı iklim isteklerine sahiptir. 35. Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? A) mantar yetiştirilmesi için sıcaklığa gerek duyul- maz B) kültür mantarcılığında verim düşük olur C) diğer şartların sağlanmasına da sıra gelmiştir D) mantar üretimi için doğal ortama ihtiyaç duyulur E) yıl boyu mantar üretimi gerçekleştirilebilir

37.-38. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız. Çoğu insan, ağrıyı vücuda iğne batırarak, buzla ovarak, ısı, sıcak kum ya da gübreyle örterek din- dirme fikrinin gülünç olduğunu düşünür. Dahası bu yöntemlerin ağrıyı dindirmek bir yana, daha da artır- dığı sanılır. Yine de çoğu eskiden beri kullanılagelen tedavi yöntemleridir. Örneğin, Çinlilerin akupunktur yöntemi 5000 yıllık bir geçmişe sahiptir. Gübre kü- rü de, romatizma tedavisinde kullanılan eski bir ir- landa yöntemidir. Üzerinden buhar tüten gübre yı- ğınlarının hastanelerde kullanılması düşünülemez ama benzer ilkelerden kaynaklanan çoğu tedavi yöntemi günümüz hekimlerinin ağrıyı kesmek için kullanmakta olduğu yöntemlerin önemli bir bölümü- nü oluşturmaktadır. Bir zamanlar hekimler tarafın- dan işe yaramaz düşüncesiyle bir kenara atılan es- ki ağrı kesici yöntemler, İngiltere ve ABD'de yeniden keşfedilerek ilaçla tedaviye almaşık bir yöntem ola- rak kullanılmaktadır. Yıllar önce, inanılması güç ve akıl dışı bulunarak reddedilen bu yöntemler, etkili ol- dukları için ve ağrı dediğimiz olgu üzerine ortaya atı- lan son durumlara uygun oldukları için yeniden eski saygınlıklarını kazanmaktadırlar. 37. Bu parçadan aşağıdakilerden hangisine ulaşılır? A) Geleneksel tedavi yöntemlerinin etkinliği kabul edilmiştir. B) Modern tip, çaresiz kaldığı durumlarda gözünü geçmişe dönmektedir. C) Ağrıyı dindirmek için ilaçtan daha etkili yöntem- ler vardır. D) Çin medeniyeti modern tibbin oluşmasında kay- naktır. E) Romatizmal hastalıklarda ilaç tedavisi sonuç vermemektedir. 38. Bu parçada geçen altı çizili sözcüğün anlamı aşağıdakilerden hangisidir? A) alternatif D) etkili B) karşılık C) orantılı E) etkisiz

1. (1) Anam bir sabah ekmeğin üstüne belli belirsiz tereyağı sürmüştü (II) Fakat o günkü tereyağın sevincini duyama- dim. (III) Gün oldu ki halkla -bu çarşıları, sefil dükkânları, pis aşçıları, kışlaları ve tezgâhları dolduran halkla-aram bir uçurum gibi açıldı. (IV) O tiyatrolarda, o koltuklarda otur- dum ki etrafımda insanlar dünyanın en kokulu lavantası- nı sürmüşlerdi. (V) Kayalara, dağlara, baharın oluşturduğu küçük çoban çocuklarına selam yolladım. Numaralanmış cümlelerin hangilerinde zarf yoktur? A) I ve II B) II ve III C) II ve V D III ve V E) IV ve V 4.

31. Avrupa'da Rönesans hareketinin bir çeviri dönemiy- le başladığı, dinde Reform'un da yine bir çeviri ol- gusundan kaynaklandığı, tartışmasız bir gerçektir. Türk kültür tarihinde de ilk programlı çeviri etkinliği- nin Lâle Devri'nde başlaması, Tanzimat'ın Batıcılı- ğıyla kültür değişimine girmesinin aynı zaman dili- minde çakışması bir rastlantı değildir. Yabancıyı öğ- renmeyi, tanımayı yabancı dil bilenlerin tekelinden kurtarıp geniş bir kadro için mümkün hâle getirmek, çeviriler aracılığıyla gerçekleşmiştir. Bu parçada asıl anlatılmak istenen aşağıdakiler- den hangisidir? A) Avrupa'da yenilik hareketleri, çeviri hareketleri- nin bir sonucudur. B) Çeviri etkinliği, genellikle kültür değişimleri dö- nemleriyle ilişkili bir olgudur. C) Çevirinin yaygınlaştığı her toplum, edebiyatta ilerlemiş demektir. D) Her milletin tarihinde önemli geçiş dönemleri ol- muştur. E) Türkler, Tanzimat Dönemi'nde çeviri eserlerle tanışmışlardır.

2. Hep günlük tutayım istedim, birkaç kez başladım, bir süre sürdürdüm de ama gerisini getiremedim. Daha doğrusu yazdığım günlükler sonradan okuduğumda başka birisinin günlükleri gibi geldi bana. Yazdıkları- mi bu nedenle hep yok ettim. 2 Bu parçanın yazarının günlüklerini yok etmesinin nedeni aşağıdakilerden hangisinde verilmiştir? A) Günlüklerinin nesnel olmadığını düşünmesi B) Sürekli yazmanın zor gelmesi C) Kendi bakış açısını yansıtamadığını düşünmesi D) Günlük yazmak için gerekli samimiyeti taşıma- ması E) Günlüklerinin kendisini ele vereceğini hissetmesi Diğer sayfaya geçiniz.

(1) Saatleri Ayarlama Enstitüsü, iki uygarlık ara- sında bocalayan toplumumuzun yanlış tutumları- nı, davranışlarını, saçmalıklarını alaya alan, eleş- tirel bir romandır. (II) Yapıt, çocukluğu II. Abdül- hamit Dönemi'nde geçen Meşrutiyet ve Cumhurri- yet Dönemlerinde de yaşayan Hayri İrdal'ın anıla- rı şeklinde verildiğine göre, söz konusu hicvin son elli yıllık Türk toplumuna yöneltilmiş olması gerekir. (III) Prof. Mehmet Kaplan bu kanida. (IV) Ama al- danmıyorsam Ahmet Hamdi Tanpınar, Írdal'ın ya- şamı içine sıkıştırılan bu elli yıllık zaman dilimin- de, toplumumuzun çok daha geniş bir tarih süreci içinde geçirdiği bunalımı anlatmaya çalışmaktadır. (V) Dört bölüme ayrılmış roman: "Büyük Ümitler", "Küçük Hakikatler", "Sabaha Doğru" ve "Her Mev- simin Bir Sonu Vardır." (VI) Yorumum doğruysa bi- rinci bölüm Tanzimat öncesini ele almaktadır; İkinci bölüm Tanzimat Dönemi'ni, üç ve dördüncü bölüm- lerde de Cumhuriyet Dönemi'nin başlarını ve deva- mini. (VII) Yazar söz konusu dönemleri gerçekçi bir yöntemle yansıtıyor demek istemiyorum tabi, toplu- mumuzun o dönemlerdeki bazı özelliklerini dolay- li yoldan dile getirip hicvettiğini söylemek istiyorum. . Bu parçada aşağıdakilerden hangisine değinil- miştir? A) A. Hamdi Tanpınar'ın sanat anlayışına B) İyi bir eserde bulunması gereken niteliklere C) Saatleri Ayarlama Enstitüsü romanının bazı özelliklerine D) Son elli yılın romancılarımızdaki yansımasına E) Türk toplumunun sanata bakışına TEST BİTTİ

6. Coğrafi Keşifler 15. yüzyıldan itibaren Avrupalı- ların yeni ticaret yolları bulma amacıyla başlat- tıkları keşiflerdir. • Coğrafi Keşiflerin başlamasına neden olan en önemli unsur Haçlı Seferleri'dir. Bu iki cümlede ifade edilenlerin anlamca doğ- ru bir biçimde birleştirilmiş hâli aşağıdakilerden hangisidir? A) Haçlı Seferleri, Avrupalıların Doğu'nun zengin- liklerini ele geçirmek için yaptıkları askerî ve top- lumsal bir harekettir. B) Haçlı Seferleri, Avrupalıların yeni ticaret yolları bulma amacıyla 15. yüzyıldan itibaren başlattık- ları Coğrafi Keşifler'in başlamasının nedenlerinin başında gelir. C) Haçlı Seferleri sayesinde Avruplalılar birçok ge- lişmeden haberdar olmuş ve Doğu'dan öğren- dikleri bilgiler sayesinde pusula vb. araçlarla Coğrafi Keşifler'i yapmışlardır. D) Coğrafi Keşifler, Avrupa'nın bilim ve sanatta iler- lemesini hem nedeni hem de sonucudur. E) Coğrafi Keşifler 15. yüzyıldan itibaren Avrupa- lıların yeni ticaret yolları bulmalarıyla neticelen- miş ve Haçlı Seferleri 'ne neden olmuştur. Z F

5. (1) Müzik tarihinde yer etmiş önemli bestecilerin ne- redeyse tümü, ölümsüz eserlerinin yanı sıra yaz- mış oldukları mektuplarla da tanınırlar. (II) Mozart da mektuplaşmayı seven bestecilerden, kısacık öm- rüne yüzlerce mektup sığdırmıştır. (III) Ailesine yaz- mış olduğu samimi mektuplar, Mozar'tın yaşamı- ni ayrıntılarına, duygularına varana dek okuyabil- memize imkân tanıyor. (IV) Mektupları incelendi- ğinde Mozart'ın, yazdıklarını sansürlemeden olan- ca samimiyetiyle kağıda döktüğü anlaşılabiliyor. (V) Mozart'ın yaşama bakışını, müzik üzerine görüşleri- ni, kendi eserleri ve diğer bestecilerin eserleri hak- kında yaptığı yorumları, yazdığı mektuplarda bulabi- liriz. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangile- rinde mektupların içeriğinden" söz edilmektedir? A) I ve III. B) I ve V. D) III ve V. C) II ve IV. E) IV ve V.

23. (1) Her bireyin ilgi alanı birbirinden farklıdır. (II) Kimi resim, heykel, hat sanatı gibi göze hitap eden sanatlardan; kimi de çözülmesi zor problemlerie, bulmacalarla uğraşmaktan zevk alır. (III) Bireyin küçüklükten itibaren kişiliğini şekillendiren bu ilgi alanları; ailesinin, okulunun ve çevresinin etkisiyle oluşur. (IV) Kişiliğin oluşmasında aile kadar çevre de etkilidir. (V) Kültürlü ve yaşam standardı yüksek olan bir çevrede yetişmiş birey, kültürle ilgili aktivitelerden daha çok hoşlanır. (VI) Yaşam mücadelesiyle savaş içinde olan fakir bir çevrede yetişmiş birey ise kültürel aktivitelerden çok, yaşamını idame ettirecek işlere yoğunlaşır. Bu parça iki paragrafa ayrılmak istense ikinci paragraf numaralanmış cümlelerin hangisiyle başlar? A) II B) III C) IV D) V E) VI

24. 1. Tüm bu özelliklere sahip Beypazarı'na, Ankara'ya yolunuz düşerse mutlaka uğrayın. II. Beypazarı, Ankara'nın 98 km kuzeybatısında yer alan bir ilçedir. III. Bununla birlikte telkâri denilen gümüş işlemecilik, bakırcılık, yerel dokumacılık gibi el sanatları da Beypazarı'nda yaygındır. IV. Türkiye'nin en fazla havuç yetiştiren bölgesinde bulunan bu ilçe, ahşap evleri ve tarihi yapılarıyla ünlüdür. V. Beypazarı ayrıca yetenekli hanımların pişirdiği, Türk mutfağının seçme yemekleri ve Beypazarı kurusu ile de öne çıkmaktadır. Yukarıdaki numaralanmış cümleler anlamlı bir bütün oluşturacak biçimde sıralandığında baştan ikinci cümle hangisi olur? A) I B) II C) III D) IV E) V