Lise Türkçe Soruları

2011-ALES-Sonbahar 22. (1) "The Clink" Ingiltere'nin ilk hapishanesi. (II) Birkaç hücre ya da küçük nezarethane şeklinde 860 yılından beri var olsa da tam anlamıyla bir hapishaneye 1180 yılında dönüşmüş. (III) 18. yüzyıla kadar varlığını sür- düren, zalimce, insanlık dışı uygulamalarıyla tanınan bu yapının yerinde şimdi Clink Hapishane Müzesi var. (IV) Parmaklıklar arasında dilenen bir bal mumu hey- kelin, ziyaretçilerin yerden kaldırarak ilerleyebileceği zincirlerin ve demir topların yerleştirildiği bir bölümden geçilerek giriliyor içeriye. (V) Her odada ayrı bir görün- tü oluşturulmuş. (VI) Ağır ve eski bir hücre kapısı olan giriş kapısının hemen ardında sergilenen gardiyan hey- kellerinin ürkütücü görünüşüyle başlıyor müze, insanı hayrete düşürmeye. Bir hapishanenin dünkü ve bugünkü durumunun anlatildiği bu parçadaki numaralanmış cümlelerle ilgili olarak aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır? A) II. cümlede, tarihte geçirdiği değişiklikler hakkında bilgi verilmiştir. By III. cümlede, büyük acılara ev sahipliği yaptığından söz edilmiştir. C) IV. cümlede, müzenin girişinin nasıl düzenlendiği belirtilmiştir. D) V. cümlede, özenli bir çalışmanın ürünü olduğu üzerinde durulmuştur. 24. (1) BI- zama (11) K leri t E) VI. cümlede, sözü edilen ayrıntının insan üzerindeki etkisi dile getirilmiştir düğ insa kon virü cly bur Sir B SC ka C 25.

6. Aşağıdaki dizelerin hangisinde kişileştirilen var- lık yanlış gösterilmiştir? A) Hazin bir siyaha boyandı bulutlar İkimize ağlar bu nazlı yağmurlar B) Açtın dertlerini, kanattın beni Altında türküler düzdüğüm ağaç C) Besbelli her saat artar kederi Belki de yüreği yara dağların D) Bir bulut gezer yayla yayla Anadolu'yu Bir baştan başa selam götürür E) Yıldız gibi uçar ateş böcekleri Gecenin gözyaşı öper çiçekleri

K Kara Kutu Mağara ressamlığının en ünlü örneği Güney Fransa'daki Lascaux mağarasında yer almaktadır. Lascaux'nun duvar. larını süsleyen ellerin Magdalenion ressamlarına ait oldu. ğu düşünülmektedir. Bu ressamlar, sanatta ve alet yapı- minda günümüzden binlerce yıl öncesinin zirvesini temsil ediyordu. Mağara ressamları, olabilecek en basit malze- melerle çalışıyorlar; taş aletler, çakmak taşları, kemikler ve yosundan yaptıkları fırçaları kullanıyorlardı. Paletlerinde ise fazla renk seçeneği yoktu ve resimleri için siyah, kır- mızı ve sarıdan yararlanıyorlardı. Bugüne ulaşabilen bazı mineral kökenli renk pigmentleri; topraktaki demir oksit, manganez ve kömürden/elde edilmişti. Resimlerde öne çıkan temalar ise hayvanlar, insanlar ve soyut semboller- di. Ayrıca mağaranın fiziksel özelliğinden dolayı resimlerin hareket halindeymiş hissi vermesi, ressamların eserlerini daha da ilginç kılıyordu. Ünlü İspanyol ressam Pablo Pi- casso, Lascaux'yu gezdikten sonra "Son on bin yılda biz ressamlar yeni hiçbir şey öğrenememişiz." demişti. 35. Bu parçadan hareketle Magdalenion ressamları ile ilgi- li aşağıdakilerden hangisi söylenemez? Eserleri döneminin OME de takdir görmüştür. Canlı kalıntrarını araç gereç olarak kullanmışlardır. Kullandıkları renklerin bazılarını doğadan elde lerdir. etmjś- Besim sanatında yeni tekniklerin öncüsü olmuşlardır. ELEbecerisi gerektiren uğraşlarda ustalaşmışlardır. 36. Bu parçadaki altı çizili cümleyle anlatılmak istenen aşa- ğıdakilerden hangisidir? Modern ressamların soyut semboller üzerine yoğunlaş- madiği BY Resim sanatında uzun süre herhangi bir önemli geliş- menin yaşanmadığı Doğayı yansıtmada ilkel ve modern resimlerin yıllarca es değer sayıldığı D) Resim sanatına bakışın dönemsel farklılıklar göster- medigi Pi EX Günümüz ressamlarının mağara resim sanatından et- kilendiği

4. Ertesi gün başladı gün doğmadan yolculuk Soğuk bir mart sabahı... Buz tutuyor her soluk Ufku tutuşturmadan fecrin ilk alevleri Arkamızda kalıyor şehrin kenar evleri Bulutların ardında gün yanmadan sönüyor Höyükler bir dağ gibi uzaktan görünüyor Bu dizelerle ilgili olarak 1. Mesnevi biçiminde uyaklanmıştır. II. Hecenin 7+7 kalıbıyla yazılmıştır. III. Zengin uyak kullanılmıştır. IV. Epik şiir örneğidir. V. Ana izlek (tema) gurbettir. aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) I ve II D) III ve IV B) I ve III E) IV ve V C) II ve V

2. Doğuda bir yurdu vardı ozanların Her gece uykumda bir nal şakırtısı Serüvenlerini anlatır şarkısı At üzerinde ölen kahramanların Bu dörtlükle ilgili olarak aşağıdakilerden hangi- si yanlıştır? A) I. ve IV. dize arasında tam uyak vardır. B) Ek biçiminde redife yer verilmiştir. C) Sarma uyak düzenine göre yazılmıştır. D) 6+5 duraklı hece ölçüsüyle yazılmıştır. E) II. ve III. dize arasında yarım uyak vardır.

1. Hüsn ile bugün Yusuf-i devransın Ne incisin ne mercansin ne cansin Korkarım fitne-i ahir zamansın Mehdi misin Isfahan'dan mi geliş Güzel sevmek olmuş Zihni'ye âdet Ne bağda ser çektin a servi kamet Sormak ay'bolmasın ey çeşm-i âfet Mülk-ü lal-i Bedahşan'dan mi geliş Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangi- si söylenemez? A) Telmih sanatından yararlanıldığı B) Zengin uyaktan yararlanıldığı C) Duraklarda belli bir düzenin olmadığı D) Tapşırma geleneğine yer verildiği E) Divan edebiyatına özgü mazmunlara yer verildiği

4. Benim de yandı içim anlayınca derdinizi Fakat, baban sana ismarlayıp da gitti sizi O bunca yıl çalışıp alnının teriyle seni Nasıl büyüttü? Bugün, sen de kardeşini Yetim bırakmayarak besleyip büyütmelisin Küfeyle öyle mi - Hay hay! Neden bu söz lâkin Kuzum ayıp mı çalışmak, günah mı yük taşımak Ayıp, dilencilik; işlerken el, yürürken ayak - Ne doğru söyledi! Öp oğlum amcanın elini Unuttun öyle mi? Bayramda komşunun gelini "Hasan, dayım yatı mekteplerinde zabittir Senin de zihnin açık... Söylemiş olaydık bir Koyardı mektebe... Dur söyleyim." demişti hani Okutma sen de hamal yap bu yaşta şimdi beni Söz anladım ki uzun, hem de pek uzun sürecek Benimse vardı o gün pek çok işlerim görecek Bıraktım onları, saptım yokuşlu bir yoldan Ne oldu şimdi acep, kim bilir, zavallı Hasan - Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangi- si söylenemez? A) Ölçü ve uyağa bağlı kalınmıştır. B) Biçim ve içerik özelliklerine göre manzume türü- nün özelliklerini taşımaktadır. C) Şiir düzyazıya yaklaştırılmıştır. D) Öyküleyici anlatımdan yararlanılmıştır. E) Şiirsellik anlama tercih edilmiştir.

B B 34-35. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız. Batılının ruh dünyasındaki "savaş sonrası" kavramını bir Türk'ün anlaması hayli zor. Bizde sabanını bıra- kan silaha sarılır; harp bitince de silahını duvara asıp işine döner. Gazi olanlar övünür ve övülür; şehitler, Allah katında en makbul mertebeye yükselmiş kullar olarak gıpta ile anılır. Eski muharipler ise, uykuların- dan kan-ter içinde haykırarak uyanmaz; işini, eşini terk edip serseri bir hayat sürmez. Tevekkül, bütün yaraları çabucak sarar ve geride şerefle hatırlanan sahneler kalır. İşte şehitlik kutsal bir mertebedir biz- de. A) Karşılaştırma C) Deyim B 34. Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangisi yoktur? + 8) Benzetme D) Tanımlama + E) Mecazlı söyleyiş 35. Bu parçada asıl anlatılmak istenen aşağıdakiler den hangisidir?

Okta" anlamında airin kendisidir. n hangisi bu tür Dan hangisine e I, kazma kürek yaktırır. "İnsanız, en şerefli mahlûkuz!.. Deyip de pek fazla Övünmemiz haksız: Atamız elma çaldı cennetten. Biz o hırsızların çocuklarıyız!" ama 8. Altı çizili dizelerdeki söz sanatının benzeri aşağıdakilerin hangisinde vardır? A) İsmail'e çaldım bıçak, bıçak bana kâr etmedi, Hak beni azat eyledi, koç ile kurbanda idim. B) Bulamadım dünyada gönüle mekan Nerde bir gül bitse etrafı diken "Balık baştan kokar" bunu bilmemek Seyrâni gâfilin ahmaklığından D) Kuşlar küsmüş yuvaya, ağaçlar yaprak vermez Bu kavgalar bitecek, zulüm ebedî değil E) Gul tenli, kor dudaklı, kömür gözlü, sürmeli... Şeytan diyor ki, sarmalı, yüz kere öpmeli... Sen Sen kim gelesin meclise bir yer mi bulunmaz titrekti yaş inecekti

5. Döndüm daldan kopan kuru yaprağa Seher yeli dağıt beni, kır beni Götür tozlarımı burdan uzağa Yârin çıplak ayağına sür beni Ayın Şavkı vurur sazım üstüne Söz söyleyen yoktur sözüm üstüne Gel ey hilal kaşlım dizim üstüne Ay bir yandan sen bir yandan sar beni Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangi- si söylenemez? A) Birden fazla kafiye çeşidi içerdiği B) 11'li hece ölçüsü ile kaleme alındığı C) Bütün dizelerde aynı durak düzeninin bulunma- diği D) Yaşama sevinci temasının işlendiği E) İstiare ve nida sanatlarına yer verildiği

e lik Birden fazla kavramı söyledikten sonra bunların her birine ait özellikleri söyleme sanatıdır. İlk dizede en az iki şey söyleyip sonra onların her biriyle ilgili sözcükler kullanılarak yapılır. 14. Aşağıdakilerin hangisi parçada tanımı yapılan söz sanatına örnek olabilir? A) Kirpikleri uzundur yârin hayâle sığmaz Meşhûr bir meseldir mızrak çuvala sığmaz B) Ben bir ak güvercinim savaş ve barışa karşıyım Bir elimde mızrak, bir elimde zeytin dalı C) Bir masal meyvesi gibi paylaştık Mehtabı kızarmış dal uçlarından D) Yunus Emre bu dünyada iki kişi kalır derler Meğer Hızır, İlyas ola ab-ı hayat içmiş gibi E) Dur yolcu! Bilmeden gelip bastığın Bu toprak bir devrin battığı yerdir. 15. Aşağıdaki dizelerin hangisinde teşbih sanatı yoktur? hen ki haytayım.

1. I. Güneş çekip gidince gökten döküldü akşam Lambalar göz kırparken bir kara güldü akşam (Teşhis) II. Göz yumma ne kadar nuru kararsa Sönmez ebedî, her gecenin gündüzü vardır (Kinaye) III. İnsana sadakat yaraşır görse de ikrah Yardımcısıdır doğruların Hazret-i Allah (İrsalimesel) IV. Biz dalgalar, fırtınalar kahramanı yiğitleriz Ufuklardan ufuklara haber sorar gezeriz (Telmih) V. Bir köprü kurup zulmetin ardında, seherle Bildim gülüp eğlenmeyi ömrümce kederle (Hüsnütalil) Yukarıdaki numaralanmış dizelerin hangilerinde ayraç içindeki söz sanatı yoktur? A) I ve II B) I ve III D) III, IV ve V E) IV ve V C) II ve V

9. (1) Bazıları sanıyorlarki edebiyat da kimya ve benzeri bilimler gibi bir uzmanlık dalıdır ve yalnız uzmanları ilgilendirir. (II) Bu düşüncenin özellikle son zaman- lar da ülkemizde yaygınlaştığını görüyoruz. (III) Ede- biyat, okullarda okutulan edebiyat dersinden ibaret gibi algılanıyor herkesce. (IV) Bir çok kişi, hatip ola- maz ama her insan düzgün konuşma çabası göster- mek zorundadır. (V) Birtakım insanlar, şair olamaz ama her insan az çok şiir okumalıdır çünkü şiir, in- sanı daha ince ve daha duyarlı kılar. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangi- sinde yazım yanlışı yoktur? A) I B) II C) III D) IV E) V

27. İnsanlara ahlak dersi vermek amacıyla yazılmış olan 1 hayvan masallarında hayvanlar kendilerine www || özgü niteliklerini kaybederek insan kimliği ||| içindedirler. Bu tür masalların bilinen en eski örneği eski Hint edebiyatında "Kelile ve Dimne" ve eski Yu IV nan edebiyatında aisopos masallarıdır V A) V Bu parçada numaralandırılmış sözcüklerden han- gisi isim görevinde kullanılmamıştır? B) IV C) III D) II E)

2. Gidiyorum işte gör Beni ancak düşte gör Değerimi bilmedin Bir kötüye düş de gör Gönlüme yâr olasın Evime gül olasın Başkasını seversen Benden beter olasın 1. Cinaslı kafiye kullanılmıştır. II. 7'li hece ölçüsüyle oluşturulmuştur. III. Mâni tipi uyak örgüsüyle söylenmiştir. IV. Benzer bir istek belirtilmiştir. V. Ulama vardır. Yukarıdaki numaralanmış bilgilerden hangileri ve- rilen şiirlerin ortak özelliği değildir? A) Yalnız I C) Il ve V E) IV ve V B) II ve III D) III ve IV

an b a- ur. il- 7 8. - Bugün açız yine evlatlarım, diyordu peder, Bugün açız yine; lâkin yarın, ümit ederim, Sular biraz daha sakinleşir... Ne çare, kader! - - Hayır, sular ne kadar coşkun olsa ben giderim Diyordu oğlu, yarın sen biraz ninemle otur; Zavallıcık yine kaç gündür işte hasta... - Olur Biraz da sen çalış oğlum, biraz da sen çabala; Ninen baban, iki miskin, biz artık ölmeliyiz... Çocuk düşündü şikâyetli bir nazarla: - Ya biz, Ya ben nasıl yaşarım siz ölürseniz? Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangi- si söylenemez? A) Misralardaki anlam diğer dizelere taşınmıştır. B) Öykülemeye başvurulmuştur. C) Uyak ve redif gibi ahenk unsurları önemsenme- miştir. D) Toplumsal bir duyarlılıkla oluşturulmuştur. E) Düzyazıya yaklaşan bir havası vardır.