Hayalindeki netler. İhtiyacın olan her şey. Tek platform.

Soru çözüm, yayın seti, birebir rehberlik, canlı dersler ve daha fazlası Kunduz’da. Şimdi al, netlerini artırmaya başla.

Lise Türkçe Soruları

TYT, AYT, YKS, LGS, KPSS, ALES hazırlık sürecinde dilediğin dersten soru çözüm desteği almak ister misin? Kunduz’a sorularını sor, alanında uzman eğitmenler cevaplasın.
mangisi 8.
M
A
mıştır.
edebi-
ak kul-
içinde
S
A
illerine
Aşağıdaki dizelerden hangisi farklı bir şiir geleneğiyle
yazılmıştır?
3628
70
A) Ağlayı ağlayı düştüm, yollara
Karışayım boz bulanık sellere
Lemell
B) Değirmenden geldim beygirim yüklü
200
Şu kızı görenin del'olur aklı
C) Aşamazsın Karaman'ın ilini
May nk resmio Hote
Köprüsü yok geçemezsin selini
D) Ağlamışsın gözyaşını sileyim
mühendunt
pinnermoy deb
Söyle derdin neyse ben de bileyim
son
E) Ani bir üzüntüyle bu rüyadan uyandım
Tekrar o alev gömleği giymiş gibi yandım
Diğer Sayfaya Geçiniz
Lise Türkçe
Halk Şiiri Özellikleri
mangisi 8. M A mıştır. edebi- ak kul- içinde S A illerine Aşağıdaki dizelerden hangisi farklı bir şiir geleneğiyle yazılmıştır? 3628 70 A) Ağlayı ağlayı düştüm, yollara Karışayım boz bulanık sellere Lemell B) Değirmenden geldim beygirim yüklü 200 Şu kızı görenin del'olur aklı C) Aşamazsın Karaman'ın ilini May nk resmio Hote Köprüsü yok geçemezsin selini D) Ağlamışsın gözyaşını sileyim mühendunt pinnermoy deb Söyle derdin neyse ben de bileyim son E) Ani bir üzüntüyle bu rüyadan uyandım Tekrar o alev gömleği giymiş gibi yandım Diğer Sayfaya Geçiniz
Türkçe
masina,
Miköy 10, bu
teşhis ve
mdilerde bu
de oturanlarda
erin ne eski
telikleri
bahçeleri;
erinde
10.
B
1. Bebeklerin gaz sancısını gidermek için yaygın
olarak kullanılan bitki çayları ve baharatlar, uzmanlar
tarafından kesinlikle tavsiye edilmiyor.
II. Anne sütünü bile doğru düzgün sindiremeyen
bebeğin bu tarz besinleri az miktar da olsa tolere
etmesi çok zor ve daha büyük problemlere yol
açabilir.
Yukarıda verilen II numaralı cümleyle ilgili olarak
aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?
Acümlede ifade edilen konuyla çelişen farklı bir
durodan söz edilmektedir.
B) cúmlede anlatılan durumun sebep olduğu bir
olumsuzluktan bahsedilmektedir.
C) cümlede sözü edilen olumsuzluğa karşı ne
yapılabileceği belirtilmektedir.
D)mlede belirtilen olgunun her durumda
gerçekleşmediği örneklenmektedir.
Eumlede değinilen düşüncenin bilimsel olarak
kanıtlandığı gösterilmektedir.
Lise Türkçe
Cümlede Anlam İlişkileri
Türkçe masina, Miköy 10, bu teşhis ve mdilerde bu de oturanlarda erin ne eski telikleri bahçeleri; erinde 10. B 1. Bebeklerin gaz sancısını gidermek için yaygın olarak kullanılan bitki çayları ve baharatlar, uzmanlar tarafından kesinlikle tavsiye edilmiyor. II. Anne sütünü bile doğru düzgün sindiremeyen bebeğin bu tarz besinleri az miktar da olsa tolere etmesi çok zor ve daha büyük problemlere yol açabilir. Yukarıda verilen II numaralı cümleyle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenebilir? Acümlede ifade edilen konuyla çelişen farklı bir durodan söz edilmektedir. B) cúmlede anlatılan durumun sebep olduğu bir olumsuzluktan bahsedilmektedir. C) cümlede sözü edilen olumsuzluğa karşı ne yapılabileceği belirtilmektedir. D)mlede belirtilen olgunun her durumda gerçekleşmediği örneklenmektedir. Eumlede değinilen düşüncenin bilimsel olarak kanıtlandığı gösterilmektedir.
11. "Bütün kuğular beyazdır ()" önermesini test etmek için
beyaz kuğuları göstermek () bilimsel açıdan yararlı değil-
dir. Önemli olan () eğer varsa () siyah kuğu aramaktır.
Çünkü binlerce beyaz kuğu, önermeyi sadece doğruya
yaklaştırır () tek bir siyah kuğu ise önermeyi çürütür.
Bu parçada ayraçlarla () belirtilen yerlere, aşağıdaki-
lerin hangisinde verilen noktalama işaretleri sırasıyla
getirilmelidir?
A) (.) ( ) ( ) ( ) (;)
C) (.) (;) () () ()
E) (.) (.) (;) (.) (.)
B) (:) () () () ()
D) (;) (;) (.) (.) (;)
Lise Türkçe
Noktalama İşaretleri
11. "Bütün kuğular beyazdır ()" önermesini test etmek için beyaz kuğuları göstermek () bilimsel açıdan yararlı değil- dir. Önemli olan () eğer varsa () siyah kuğu aramaktır. Çünkü binlerce beyaz kuğu, önermeyi sadece doğruya yaklaştırır () tek bir siyah kuğu ise önermeyi çürütür. Bu parçada ayraçlarla () belirtilen yerlere, aşağıdaki- lerin hangisinde verilen noktalama işaretleri sırasıyla getirilmelidir? A) (.) ( ) ( ) ( ) (;) C) (.) (;) () () () E) (.) (.) (;) (.) (.) B) (:) () () () () D) (;) (;) (.) (.) (;)
8.
13. yüzyıla kadar Türk dünyasının doğu kolunda iki ayrı böl-
gede Orhun Türkçesi ile Uygurca olmak üzere iki ayrı yazı dili
oluşmuştur. Bu iki yazı dili Ötüken'de ve daha sonra Doğu
Türkistan'daki Tarım bölgesinde kullanılmıştır. Bir diğeri de
Kaşgar'da ortaya çıkan Karahanlı Türkçesidir. Bu üç Türk yazı
dilinin niteliğini, 10. yüzyıl İslam coğrafyacılarından İstahri,
Mesâlikü'l-Memâlik adlı eserinde şöyle dile getirmiştir: "Çin
ülkesinde çeşitli diller konuşulur. Türklere gelince bunların
hepsi Tokuz Oğuzlara, Kırgızlara, Kimaklara, Oğuzlara, Kar-
luklara mensupturlar. Dilleri birdir. Birbirlerinin konuştuklarını
anlarlar."
Bu parçadan aşağıdaki yargıların hangisine ulaşılabilir?
A) Türklerin birden çok dil kullanmasının bir zenginlik oldu-
ğuna
B) Çin topraklarında yaşayan Türklerin, değerlerini koruyarak
yaşamını sürdürdüğüne
C) Türklerin yerleşik yaşama geçmelerinde yazıyı kullanma-
larının etkili olduğuna
D) İslam Öncesi Dönem'de yazı dilindeki farklılıkların konuş-
ma dilinde görülmediğine
E) Türk boylarının kullandıkları diller arasında büyük farklı-
lıklar olmadığına
Yanıt Yayınları
12.
Lise Türkçe
Anlam Bakımından Sözcükler
8. 13. yüzyıla kadar Türk dünyasının doğu kolunda iki ayrı böl- gede Orhun Türkçesi ile Uygurca olmak üzere iki ayrı yazı dili oluşmuştur. Bu iki yazı dili Ötüken'de ve daha sonra Doğu Türkistan'daki Tarım bölgesinde kullanılmıştır. Bir diğeri de Kaşgar'da ortaya çıkan Karahanlı Türkçesidir. Bu üç Türk yazı dilinin niteliğini, 10. yüzyıl İslam coğrafyacılarından İstahri, Mesâlikü'l-Memâlik adlı eserinde şöyle dile getirmiştir: "Çin ülkesinde çeşitli diller konuşulur. Türklere gelince bunların hepsi Tokuz Oğuzlara, Kırgızlara, Kimaklara, Oğuzlara, Kar- luklara mensupturlar. Dilleri birdir. Birbirlerinin konuştuklarını anlarlar." Bu parçadan aşağıdaki yargıların hangisine ulaşılabilir? A) Türklerin birden çok dil kullanmasının bir zenginlik oldu- ğuna B) Çin topraklarında yaşayan Türklerin, değerlerini koruyarak yaşamını sürdürdüğüne C) Türklerin yerleşik yaşama geçmelerinde yazıyı kullanma- larının etkili olduğuna D) İslam Öncesi Dönem'de yazı dilindeki farklılıkların konuş- ma dilinde görülmediğine E) Türk boylarının kullandıkları diller arasında büyük farklı- lıklar olmadığına Yanıt Yayınları 12.
| 10. I. Göktürk ve Uygur alfabesi kullanılmıştır.
II. Çoğunlukla kahramanlık, sevgi, doğa temaları ele alın-
mıştır.
III. Destanlar ve öteki edebî ürünler yazıya geçirilmiştir.
IV. Ulusal ölçümüz olan hece ölçüsü kullanılmıştır.
V. Ahenk büyük oranda yarım uyak ve redifle sağlanmıştır.
İslam öncesi yazılı dönemle ilgili olarak yukarıda verilen-
lerden hangisi yanlıştır?
A) I
B) II
C) III
D) IV
E) V
1.
Lise Türkçe
Edebiyat Nedir?
| 10. I. Göktürk ve Uygur alfabesi kullanılmıştır. II. Çoğunlukla kahramanlık, sevgi, doğa temaları ele alın- mıştır. III. Destanlar ve öteki edebî ürünler yazıya geçirilmiştir. IV. Ulusal ölçümüz olan hece ölçüsü kullanılmıştır. V. Ahenk büyük oranda yarım uyak ve redifle sağlanmıştır. İslam öncesi yazılı dönemle ilgili olarak yukarıda verilen- lerden hangisi yanlıştır? A) I B) II C) III D) IV E) V 1.
Yakın zamanlara kadar "eğitim ekonomisi" gibi bir konu
gündeme gelmezdi. Bugün ise bu alan, ekonominin en
hızlı büyüyen dallarından biri hâline geldi. Eğitim eko-
nomisi ve sağlık ekonomisi; son yıllarda kalkınma eko-
nomisi, çalışma ekonomisi, uluslararası ticaret ve kamu
maliyesi gibi geleneksel ekonomi sahalarında sessizce
devrim gerçekleştirmiş bir araştırma alanı olan "insan
kaynakları ekonomisi'nin çekirdeğini oluşturmaktadır.
Sonuç olarak eğitim ekonomisi, temelinde insana yatı-
rim modeline dayalı oluşuyla, belli genel kabullere bağlı
geniş ekonomi sahalarını hızla dönüştürmüştür.
Bu parçadan hareketle ekonominin geleneksel dal-
ları ile ilgili,
I. İnsan kaynakları ekonomisinin ortaya çıkmasıyla
önemli ölçüde değişmiştir.
II. Ülke ekonomileri üzerindeki etkisini her geçen gün
yitirmektedir.
III. İnsan kaynakları ekonomisinin özünü oluşturmakta-
dır.
yargılarından hangileri söylenemez?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) II ve III
C) Lve 111
E) I, II ve ttt
Lise Türkçe
Anlatım Biçimleri
Yakın zamanlara kadar "eğitim ekonomisi" gibi bir konu gündeme gelmezdi. Bugün ise bu alan, ekonominin en hızlı büyüyen dallarından biri hâline geldi. Eğitim eko- nomisi ve sağlık ekonomisi; son yıllarda kalkınma eko- nomisi, çalışma ekonomisi, uluslararası ticaret ve kamu maliyesi gibi geleneksel ekonomi sahalarında sessizce devrim gerçekleştirmiş bir araştırma alanı olan "insan kaynakları ekonomisi'nin çekirdeğini oluşturmaktadır. Sonuç olarak eğitim ekonomisi, temelinde insana yatı- rim modeline dayalı oluşuyla, belli genel kabullere bağlı geniş ekonomi sahalarını hızla dönüştürmüştür. Bu parçadan hareketle ekonominin geleneksel dal- ları ile ilgili, I. İnsan kaynakları ekonomisinin ortaya çıkmasıyla önemli ölçüde değişmiştir. II. Ülke ekonomileri üzerindeki etkisini her geçen gün yitirmektedir. III. İnsan kaynakları ekonomisinin özünü oluşturmakta- dır. yargılarından hangileri söylenemez? A) Yalnız I B) Yalnız II D) II ve III C) Lve 111 E) I, II ve ttt
V
1-
li
u
e
Yanıt Yayınları
11. Köktürkler, Türkçenin bilinen ilk ve hacimli yazılı belgeleri olan
Türk dil ve kültür tarihine armağan eder. Orhun Irmağı
kıyısında bulunan ve adı verilen granit üzerine yazılan bu
metinler, 1893'te Danimarkalı bilgin ---- tarafından okunmuş,
Alman asıllı Rus türkolog ---- tarafından yayımlanmıştır.
MA
1===
Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıda verilenlerden
hangisi sırasıyla getirilmelidir?
A) Köktürk Yazıtları'nı - balbal - Radloff - Thomsen
B) Köktürk Yazıtları'nı - bengü taş - Lars Johanson - Robert
Dankoff
C) Köktürk Yazıtları'nı - dikili taş - Clauson - Jean Deny
D) Köktürk Yazıtları'nı - tamga - Andreas Tietze - Gerhard
Doerfer
E) Köktürk Yazıtları'nı - bengü taş - Thomsen - Radloff
Lise Türkçe
Geçiş Dönemi Türk Edebiyatı
V 1- li u e Yanıt Yayınları 11. Köktürkler, Türkçenin bilinen ilk ve hacimli yazılı belgeleri olan Türk dil ve kültür tarihine armağan eder. Orhun Irmağı kıyısında bulunan ve adı verilen granit üzerine yazılan bu metinler, 1893'te Danimarkalı bilgin ---- tarafından okunmuş, Alman asıllı Rus türkolog ---- tarafından yayımlanmıştır. MA 1=== Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıda verilenlerden hangisi sırasıyla getirilmelidir? A) Köktürk Yazıtları'nı - balbal - Radloff - Thomsen B) Köktürk Yazıtları'nı - bengü taş - Lars Johanson - Robert Dankoff C) Köktürk Yazıtları'nı - dikili taş - Clauson - Jean Deny D) Köktürk Yazıtları'nı - tamga - Andreas Tietze - Gerhard Doerfer E) Köktürk Yazıtları'nı - bengü taş - Thomsen - Radloff
ak
a-
ş-
11-
104
12. (I) Bu edebiyatın başlangıcı Orta Asya'da Türklerin yaşadığı
en eski zamana kadar iner. (II) Yabancı kaynaklarda bulunan
bazı kayıtlar bu edebî dönemin başlangıcını milattan önceki
yüzyıllara kadar indirmektedir. (III) Türklerin Şamanizme
inandıkları en eski dönemlerde kam, baksı, ozan isimleriyle
anılan şamanların dinî görevlerini yaparken ilahi mahiye-
tinde söyledikleri şiirler, bu dönemin ilk örnekleri olmalıdır.
(IV) Tarihçi Jordanes'in kaydettiği, Attila'nın ölümü (453)
üzerine orduda bulunan ozanların söylediği ağıt ile Kaşgarlı
Mahmut'un Kutadgu Bilig eserinde kaydettiği Alp Er Tunga
için söylenmiş olan "sagu" bu döneme ait örneklerdir. (V)
Çin'in kuzeyinde IV-V. yüzyılda yaşayan Türklere ait "kaval
şiirleri" adıyla Çinceye çevrilen şiirler kahramanlık, aşk ve
tabiat konularında yazılmış, duygu bakımından gelişmiş güzel
örneklerdir.
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisinde bilgi
yanlışı vardır?
A) I
B) II
C) III
D) IV
E) V
2.
3.
Lise Türkçe
Anlam İlişkisi Bakımından Sözcükler
ak a- ş- 11- 104 12. (I) Bu edebiyatın başlangıcı Orta Asya'da Türklerin yaşadığı en eski zamana kadar iner. (II) Yabancı kaynaklarda bulunan bazı kayıtlar bu edebî dönemin başlangıcını milattan önceki yüzyıllara kadar indirmektedir. (III) Türklerin Şamanizme inandıkları en eski dönemlerde kam, baksı, ozan isimleriyle anılan şamanların dinî görevlerini yaparken ilahi mahiye- tinde söyledikleri şiirler, bu dönemin ilk örnekleri olmalıdır. (IV) Tarihçi Jordanes'in kaydettiği, Attila'nın ölümü (453) üzerine orduda bulunan ozanların söylediği ağıt ile Kaşgarlı Mahmut'un Kutadgu Bilig eserinde kaydettiği Alp Er Tunga için söylenmiş olan "sagu" bu döneme ait örneklerdir. (V) Çin'in kuzeyinde IV-V. yüzyılda yaşayan Türklere ait "kaval şiirleri" adıyla Çinceye çevrilen şiirler kahramanlık, aşk ve tabiat konularında yazılmış, duygu bakımından gelişmiş güzel örneklerdir. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisinde bilgi yanlışı vardır? A) I B) II C) III D) IV E) V 2. 3.
7. (1) Köktürk Kağanlığı'nın 744 tarihinde yıkılmasıyla onun yerine
geçen Uygur Kağanlığı, kültürel etkinlikler ve gelişmeler yö-
nünden İslam Öncesi Türk tarihinin dikkate değer bölümünü
oluşturur. (II) Köktürklerden sonraki süreçte Uygur Türkleri
zengin edebiyat ürünleri ortaya koyar. (III) Köktürklerdeki gele-
neğe uygun olarak Uygurlarda da anı taşları dikme yaygındır,
o döneme ait pek çok yazılı taş vardır. (IV) Yine de Uygurlar
daha çok, kâğıtlara yazılmış edebî ürünler bırakmışlardır. (V)
Uygurlar kullanılagelen Köktürk alfabesini bırakmışlar, Arap
harflerinden yararlanarak kendilerine özgü yeni bir alfabe
geliştirmişlerdir.Alla
Bu parçada numaralanmış cümlelerden hangisinde yan-
lışlık yapılmıştır?
A) I
B) II
otale
C) III
D) IV
E) V
nümula kadar Türk dünyasının doğu kolunda iki ayrı böl-
Lise Türkçe
Edebiyat Nedir?
7. (1) Köktürk Kağanlığı'nın 744 tarihinde yıkılmasıyla onun yerine geçen Uygur Kağanlığı, kültürel etkinlikler ve gelişmeler yö- nünden İslam Öncesi Türk tarihinin dikkate değer bölümünü oluşturur. (II) Köktürklerden sonraki süreçte Uygur Türkleri zengin edebiyat ürünleri ortaya koyar. (III) Köktürklerdeki gele- neğe uygun olarak Uygurlarda da anı taşları dikme yaygındır, o döneme ait pek çok yazılı taş vardır. (IV) Yine de Uygurlar daha çok, kâğıtlara yazılmış edebî ürünler bırakmışlardır. (V) Uygurlar kullanılagelen Köktürk alfabesini bırakmışlar, Arap harflerinden yararlanarak kendilerine özgü yeni bir alfabe geliştirmişlerdir.Alla Bu parçada numaralanmış cümlelerden hangisinde yan- lışlık yapılmıştır? A) I B) II otale C) III D) IV E) V nümula kadar Türk dünyasının doğu kolunda iki ayrı böl-
29-30. soruları aşağıdaki dörtlüğe göre
cevaplayınız.
Karac'oğlan der ki çile çekilmez
Hozan tarlalara sümbül ekilmez o
Sak yabancı ile başa çıkılmaz
İçinden sidk ile yanan olmalı
testt
vapla
nt tc
bac
kim
bir
una
29. Bu dizelerle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
2
A) Divan şiiri geleneğine aittir.
B) Nazım birimi dörtlüktür.
Le Düz uyak düzeniyle oluşturulmuştur.
D11'li hece ölçüsüyle söylenmiştir.
E Tapşırmaya başvurulmuştur.
Lise Türkçe
1980 Sonrası Türk Şiirinin Özellikleri
29-30. soruları aşağıdaki dörtlüğe göre cevaplayınız. Karac'oğlan der ki çile çekilmez Hozan tarlalara sümbül ekilmez o Sak yabancı ile başa çıkılmaz İçinden sidk ile yanan olmalı testt vapla nt tc bac kim bir una 29. Bu dizelerle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? 2 A) Divan şiiri geleneğine aittir. B) Nazım birimi dörtlüktür. Le Düz uyak düzeniyle oluşturulmuştur. D11'li hece ölçüsüyle söylenmiştir. E Tapşırmaya başvurulmuştur.
ŞİİR-2
1
11. SIN TEKRAR TESTLERI 1
AR TESTLERI 2
08
4. Milli Edebiyat Dönemi'nde Ziya Gökalp ve çevresinde ge-
VT
lişen şiirlerin dil ve söyleyiş biçiminin kaynağı konuşma ve
KAZANIM
TESTI
halk şiiridir. Faruk Nafiz Çamlibel'in halkın yaşama tarzını
|||
ve değerlerini anlatan manzumelerinde kaynak, doğrudan
doğruya halkın dilidir. Bu dönemde bir başka koldan iler-
IV
leyen saf şiirin temsilcisi Ahmet Haşim'in dili ise kitabidir.
V
Bu parçadaki numaralanmış bölümlerin hangisinde
yanlışlık yapılmıştır?
A) I
B) II
C) HI D) IV E) V
5. Kızıl Elma adlı eserinde Turancılık düşüncesini savun-
muş, Yeni Hayat adlı
Lise Türkçe
Maveracılar ve Hisar Grubu
ŞİİR-2 1 11. SIN TEKRAR TESTLERI 1 AR TESTLERI 2 08 4. Milli Edebiyat Dönemi'nde Ziya Gökalp ve çevresinde ge- VT lişen şiirlerin dil ve söyleyiş biçiminin kaynağı konuşma ve KAZANIM TESTI halk şiiridir. Faruk Nafiz Çamlibel'in halkın yaşama tarzını ||| ve değerlerini anlatan manzumelerinde kaynak, doğrudan doğruya halkın dilidir. Bu dönemde bir başka koldan iler- IV leyen saf şiirin temsilcisi Ahmet Haşim'in dili ise kitabidir. V Bu parçadaki numaralanmış bölümlerin hangisinde yanlışlık yapılmıştır? A) I B) II C) HI D) IV E) V 5. Kızıl Elma adlı eserinde Turancılık düşüncesini savun- muş, Yeni Hayat adlı
4. .
●
●
incelik: Bir işin herkesçe görülemeyen nitelikleri
taşımak: Sahip olmak, özellik olarak bulundurmak
sağlamak: Bir işin olması için gerekli durumu, şartları
hazırlamak
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde "incelik, taşımak, sağla-
mak" sözcükleri belirtilen anlamlarını karşılayacak şekil-
de kullanılmıştır?
A) Eşyaları taşımak için bize yardım eden incelik sahibi
komşumuz Mehmet Bey, işlerimizin çabucak bitmesini
sağladı.
B) Böyle incelikli konularda sağlama yapmadan yola de-
vam etmek birtakım riskler taşımaktadır.
C) İncelik yapıp arkadaşlarına bir kahve ısmarladı ama bu
tavrı samimiyet taşımadığı için sıcak bir ortam sağlaya-
madı.
D) Dili, inceliklerine dikkat ederek güzel bir biçimde kullan-
ması, yapıtlarının kendi kültürünün ruhunu taşıması, her
dönemde okunan bir yazar olmasını sağlamıştır.
E) Olayı bütün inceliğiyle anlatan görgü tanıkları depodaki
paketleri taşıyan hırsızların kısa sürede yakalanmasını
sağlamışlardı.
HIN
6.
Lise Türkçe
Anlam Bakımından Sözcükler
4. . ● ● incelik: Bir işin herkesçe görülemeyen nitelikleri taşımak: Sahip olmak, özellik olarak bulundurmak sağlamak: Bir işin olması için gerekli durumu, şartları hazırlamak Aşağıdaki cümlelerin hangisinde "incelik, taşımak, sağla- mak" sözcükleri belirtilen anlamlarını karşılayacak şekil- de kullanılmıştır? A) Eşyaları taşımak için bize yardım eden incelik sahibi komşumuz Mehmet Bey, işlerimizin çabucak bitmesini sağladı. B) Böyle incelikli konularda sağlama yapmadan yola de- vam etmek birtakım riskler taşımaktadır. C) İncelik yapıp arkadaşlarına bir kahve ısmarladı ama bu tavrı samimiyet taşımadığı için sıcak bir ortam sağlaya- madı. D) Dili, inceliklerine dikkat ederek güzel bir biçimde kullan- ması, yapıtlarının kendi kültürünün ruhunu taşıması, her dönemde okunan bir yazar olmasını sağlamıştır. E) Olayı bütün inceliğiyle anlatan görgü tanıkları depodaki paketleri taşıyan hırsızların kısa sürede yakalanmasını sağlamışlardı. HIN 6.
4.
Orhun Yazıtları, İslamiyetten önceki döneme ait elimizde bu-
lunan en eski Türkçe yazılı belgelerdir. Bunlar Orta Asya'nın
doğusunda devlet kurmuş olan Göktürklere ait dikili taşlardır.
Bu yazıtlardan biri 720'de kendisi tarafından dikilen Tonyukuk
yazıtıdır, Vezir Tonyukuk aynı zamanda bu yazıtın yazarıdır.
Tonyukuk'un dili yalın, cümleleri kısa ve özlüdür. Yazıt yer
yer savların kullanıldığı bilgece bir ifade özelliği taşır. Öteki
yazıtlar ise Kül Tigin ve Bilge Kağan adına dikilen yazıtlardır.
Bu eserlerin yazarı Yolluğ Tigin'dir. Her iki yazıt da Bilge
Kağan'ın ağzından kaleme alınmıştır. Söylev üslubu taşıyan
bu yazıtlar, düzgün ve etkili bir dille yazılmıştır. Yazıtlarda
paralel cümleler, tezatlar, yer yer secilerle, sanatlı fakat doğal
ve canlı bir nesir oluşturulmuştur. Orhun Yazıtları, Türkçenin
8. yüzyılda edebî bir dil olarak gelişmiş ve yüksek bir anlatım
gücü kazanmış olduğunu gösteren belgelerdir.
Bu parçada Orhun Yazıtları ile ilgili olarak aşağıdakilerden
hangisine değinilmemiştir?
A) Söylev türünün ilk örneği olduğuna
B) Metinlerin birden çok dikili taş üzerinde yer aldığına
C) Düzyazı şeklinde oluşturulduğuna
D) Sanatlı ve etkileyici bir söyleyişinin olduğuna
E) İslam Öncesi Dönem'e ait ilk yazılı metinler olduğuna
Lise Türkçe
Paragrafta Yapı
4. Orhun Yazıtları, İslamiyetten önceki döneme ait elimizde bu- lunan en eski Türkçe yazılı belgelerdir. Bunlar Orta Asya'nın doğusunda devlet kurmuş olan Göktürklere ait dikili taşlardır. Bu yazıtlardan biri 720'de kendisi tarafından dikilen Tonyukuk yazıtıdır, Vezir Tonyukuk aynı zamanda bu yazıtın yazarıdır. Tonyukuk'un dili yalın, cümleleri kısa ve özlüdür. Yazıt yer yer savların kullanıldığı bilgece bir ifade özelliği taşır. Öteki yazıtlar ise Kül Tigin ve Bilge Kağan adına dikilen yazıtlardır. Bu eserlerin yazarı Yolluğ Tigin'dir. Her iki yazıt da Bilge Kağan'ın ağzından kaleme alınmıştır. Söylev üslubu taşıyan bu yazıtlar, düzgün ve etkili bir dille yazılmıştır. Yazıtlarda paralel cümleler, tezatlar, yer yer secilerle, sanatlı fakat doğal ve canlı bir nesir oluşturulmuştur. Orhun Yazıtları, Türkçenin 8. yüzyılda edebî bir dil olarak gelişmiş ve yüksek bir anlatım gücü kazanmış olduğunu gösteren belgelerdir. Bu parçada Orhun Yazıtları ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisine değinilmemiştir? A) Söylev türünün ilk örneği olduğuna B) Metinlerin birden çok dikili taş üzerinde yer aldığına C) Düzyazı şeklinde oluşturulduğuna D) Sanatlı ve etkileyici bir söyleyişinin olduğuna E) İslam Öncesi Dönem'e ait ilk yazılı metinler olduğuna
PARAGRAF
ne-
akta-
nise
aza-
nekte
dolar
mlerin
ecek-
eşinci
k ka-
sağ-
liliğini
cer bir
Fik ka-
00 kişi
Gayri
1,1'i
erden Y
A
R
G
2. Şiir, fikirlerle değil kelimelerle yazılan bir ede-
bî türdür ve şiirde fikirler değil duygular ön
plandadır. Yahya Kemal ve Ahmet Haşim,
şiirlerinde düşünceye çok önem vermemişler;
onların öğrencisi olan Ahmet Hamdi Tanpı-
nar'ın şiirlerinde de fikir, arka planda esrarlı
bir kâinat gibi derinleşir. Ünlü Fransız sem-
bolist şair Valery de "Sanat eserinde fikir,
meyvenin içindeki tat gibi olmalıdır." derken
bu duruma dikkat çekmiştir. Özellikle Tan-
pınar'ın eserleri bu anlayışa oldukça uygun-
dur. Okuyucu onun şiirlerini, hikâyelerini ve
romanlarını okurken fikir bombardımanına
maruz kalmaz da bir masal âlemine girmiş
gibi büyülenir.
Y
Deneme-3
Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden
hangisi kullanılmamıştır?
A) Açıklama
Tanımlama
BY Örneklendirme
DY Tartışma
Tanık gösterme
Iirirley yürütür-
Lise Türkçe
Anlatım Biçimleri
PARAGRAF ne- akta- nise aza- nekte dolar mlerin ecek- eşinci k ka- sağ- liliğini cer bir Fik ka- 00 kişi Gayri 1,1'i erden Y A R G 2. Şiir, fikirlerle değil kelimelerle yazılan bir ede- bî türdür ve şiirde fikirler değil duygular ön plandadır. Yahya Kemal ve Ahmet Haşim, şiirlerinde düşünceye çok önem vermemişler; onların öğrencisi olan Ahmet Hamdi Tanpı- nar'ın şiirlerinde de fikir, arka planda esrarlı bir kâinat gibi derinleşir. Ünlü Fransız sem- bolist şair Valery de "Sanat eserinde fikir, meyvenin içindeki tat gibi olmalıdır." derken bu duruma dikkat çekmiştir. Özellikle Tan- pınar'ın eserleri bu anlayışa oldukça uygun- dur. Okuyucu onun şiirlerini, hikâyelerini ve romanlarını okurken fikir bombardımanına maruz kalmaz da bir masal âlemine girmiş gibi büyülenir. Y Deneme-3 Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangisi kullanılmamıştır? A) Açıklama Tanımlama BY Örneklendirme DY Tartışma Tanık gösterme Iirirley yürütür-
ARDIMCI DÜŞÜNCE
5. Gadamer'e göre, tarihsel bilgi objektivist bilgi modellerine
göre açıklanamaz. Anlamanın bütün niteliklerini tarihsel
bilgi edinme sürecinde görebiliriz. Anlamanın bu yönü ve
yapısı doğal olarak "gelenek" ile bağlantılıdır. Gadamer için
anlamanın bu biçimdeki yapısal durumunun kökeni
Antikçağ retorikçilerine kadar dayandırılabilir. Ona göre
anlama, bütün ile parça arasındaki ilişkiye benzer şekilde
veya Hegel'in diyalektiğindeki süreç gibi işlemektedir.
Gelgelelim Gadamer'de anlama süreci Hegel
diyalektiğindeki bilincin öz bilince doğru ilerleme
sürecinden farklı olarak meydana gelir. Bütün ve
parçalardan oluşan hermeneutik daire, beklentimizi
belirleyen durum ve anlamamızı yönlendiren şey;
gelenekle paylaştığımız şeydir. Bu duruma bağlı olarak
yorumcunun metinle ilişkili olarak kurduğu bağ, yorumcuyu
bir bakıma elçi hâline getirir. Ne var ki Gadamer'e göre
hermeneutik daire, bir kısır döngü, hatta yalnızca hoş
görülen bir daire düzeyine indirgenmemelidir. Bu dairede,
en ilkel türde bir bilmenin gerçek olanağı saklıdır. Gadamer
gerçek anlamanın amacını şu şekilde belirtir: Bir metni
okurken, onu anlamak isterken beklentimiz onun bizi bir
şey hakkında bilgilendirmesidir. Gerçek bir hermeneutik
tutumla oluşan bilinç, metne açık olmalıdır. Ancak bu
açıklık, objektivist bir yansızlıkla kazanılamaz; kendimizi
ayraçlar içine almamız ne olanaklıdır ne gereklidir ne de
arzu edilir bir şeydir.
Bu parçada aşağıdakilerin hangisine değinilmemiştir?
A)
Gadamer'e göre bir metni okurken, onu anlamak
isterken beklentimizin onun bize bilgi sunması
olduğuna
Gadamer'e göre kendimizi ayraçlar içine almamızın
imkânsız olduğuna
C) Gadamer'e göre metne yönelik açıklığın objektivist bir
"yansızlıkla" kazanılamayacağına
D) Gadamer'e göre hermeneutik dairede en ilkel türde
bir bilmenin gerçek olanağının gizli olduğuna
Gadamer'de anlama sürecinin Hegel diyalektiğindeki
bilincin öz bilince doğru ilerleme sürecine benzer
olarak meydana geldiğine
Lise Türkçe
Anlatım Biçimleri
ARDIMCI DÜŞÜNCE 5. Gadamer'e göre, tarihsel bilgi objektivist bilgi modellerine göre açıklanamaz. Anlamanın bütün niteliklerini tarihsel bilgi edinme sürecinde görebiliriz. Anlamanın bu yönü ve yapısı doğal olarak "gelenek" ile bağlantılıdır. Gadamer için anlamanın bu biçimdeki yapısal durumunun kökeni Antikçağ retorikçilerine kadar dayandırılabilir. Ona göre anlama, bütün ile parça arasındaki ilişkiye benzer şekilde veya Hegel'in diyalektiğindeki süreç gibi işlemektedir. Gelgelelim Gadamer'de anlama süreci Hegel diyalektiğindeki bilincin öz bilince doğru ilerleme sürecinden farklı olarak meydana gelir. Bütün ve parçalardan oluşan hermeneutik daire, beklentimizi belirleyen durum ve anlamamızı yönlendiren şey; gelenekle paylaştığımız şeydir. Bu duruma bağlı olarak yorumcunun metinle ilişkili olarak kurduğu bağ, yorumcuyu bir bakıma elçi hâline getirir. Ne var ki Gadamer'e göre hermeneutik daire, bir kısır döngü, hatta yalnızca hoş görülen bir daire düzeyine indirgenmemelidir. Bu dairede, en ilkel türde bir bilmenin gerçek olanağı saklıdır. Gadamer gerçek anlamanın amacını şu şekilde belirtir: Bir metni okurken, onu anlamak isterken beklentimiz onun bizi bir şey hakkında bilgilendirmesidir. Gerçek bir hermeneutik tutumla oluşan bilinç, metne açık olmalıdır. Ancak bu açıklık, objektivist bir yansızlıkla kazanılamaz; kendimizi ayraçlar içine almamız ne olanaklıdır ne gereklidir ne de arzu edilir bir şeydir. Bu parçada aşağıdakilerin hangisine değinilmemiştir? A) Gadamer'e göre bir metni okurken, onu anlamak isterken beklentimizin onun bize bilgi sunması olduğuna Gadamer'e göre kendimizi ayraçlar içine almamızın imkânsız olduğuna C) Gadamer'e göre metne yönelik açıklığın objektivist bir "yansızlıkla" kazanılamayacağına D) Gadamer'e göre hermeneutik dairede en ilkel türde bir bilmenin gerçek olanağının gizli olduğuna Gadamer'de anlama sürecinin Hegel diyalektiğindeki bilincin öz bilince doğru ilerleme sürecine benzer olarak meydana geldiğine
1. Osmanlı toplumunun çağdaş uygarlığı (medeniyet)
1
L
yakalayarak gelişebileceğini (inkişaf etmek),
||
bununsa Batı örnek alınarak gerçekleşebileceğini
savunan sanatçı, Batılılaşma hareketinin
öncülerinden (avangart) biridir. Gazetelerde
yazdığı makalelerle, Fransızcadan yaptığı şiir
çevirileriyle (tercüme), edebî ve toplumsal
IV
eleştirileriyle, yazdığı tiyatro yapıtlarıyla
VL
(yayın) ve kullandığı yalın dill edebiyatımızda Bati-
lılaşmanın ilk adımlarını atmıştır.
Bu parçada numaralanmış sözlerden hangi-
sinin anlamı parantez () içinde verilen açıkla-
mayla uyuşmamaktadır?
A) I
B) II
C) III
D) IV
?
E) V
3.
Lise Türkçe
Fabl Türü ve Genel Özellikleri
1. Osmanlı toplumunun çağdaş uygarlığı (medeniyet) 1 L yakalayarak gelişebileceğini (inkişaf etmek), || bununsa Batı örnek alınarak gerçekleşebileceğini savunan sanatçı, Batılılaşma hareketinin öncülerinden (avangart) biridir. Gazetelerde yazdığı makalelerle, Fransızcadan yaptığı şiir çevirileriyle (tercüme), edebî ve toplumsal IV eleştirileriyle, yazdığı tiyatro yapıtlarıyla VL (yayın) ve kullandığı yalın dill edebiyatımızda Bati- lılaşmanın ilk adımlarını atmıştır. Bu parçada numaralanmış sözlerden hangi- sinin anlamı parantez () içinde verilen açıkla- mayla uyuşmamaktadır? A) I B) II C) III D) IV ? E) V 3.