Lise Türkçe Soruları

SORU KALESİ YAYINLARI 19. Daldığımız uykularda ne zamandır bilgisayar, tablet, telefon ekranlarına kilitliyiz; sosyal ağ platformlarına zincirliyiz. Üç milyardan fazla kişi bu sosyal ağ platformlarını kullanıyor ve sosyal medya bağımlılığı, tıp literatüründe kalıcı bir yer edin- meye hazırlanıyor. Bu bağımlılık kişilerin sağlıklarına, sosyal ilişkilerine, diğer etkinlik alanlarına ciddi anlamda zarar veriyor. Dikkat eksikliğini, depresyonu, tüketim ve alışveriş bağımlılığını, benmerkezciliği, hakikat kavramının ortadan silinmesini, sahte haberciliğin ortama hâkim olmasını, korku ve nefret kültürünün yayılmasını körüklüyor. Bu sırada dünya nüfusunun yüzde biri gittikçe daha çok zenginleşirken en alttaki yüzde otuz açlıktan ve hastalıktan kırılıyor, ortadaki çoğunluk ise sosyal ağ platformlarının akışına zincirli bir şekilde bu mekanizmanın devam etmesine alet oluyor. Bu uyku, insanlığımızı tehdit eden bir uyku. Hızlandırılmış toplu bir ölüme doğru sürüklenmek istemiyorsak bir an önce uyanmamız gerekli. Ancak her saniye yüzlerce mesaj, uyarı, davet ve sinyal tarafından bölündüğü için dikkatimizi toplaya- mıyoruz. Uyanış için gereken farkındalığı, sorgulamayı, yara- tıcı düşünceyi ve iradeyi harekete geçiremiyoruz. Dikkatimiz işgal altında ve biz ona sahip çıkamıyoruz. Aşağıdakilerden hangisi bu parçada anlatılanlara uygun bir düşünce olamaz? A) Teknolojinin olumsuz etkilerini önlemek için umut verici bazı çalışmalar yapılmaya başlanmalı. B) İnsanlığın ilerlemesinin önünde teknolojinin kötüye kulla- nimi bir engeldir. C) Sosyal medya bağımlılığı zihnimizi doğru yönetememize neden olmaktadır. D) Sosyal ağların ve teknolojinin insan hayatına katkıları za- rarlarından daha fazladır. E) Teknolojinin gelişmesiyle artan sosyal medya bağımlılığı çözümsüz bir noktaya doğru ilerlemektedir.

"Romanın hayatı yansıttığını yazmışım bir ara. Dediklerine bakılırsa son derece yanılıyormuşum. Matematik hayatı ne kadar yansıtırsa roman da o kadar yansıtırmış. Yani roman yaşamdan çok matematiğe yakınmış. Çünkü yaşam gelişigüzelmiş, romansa keyfi - ama kurallı keyfi-." 6. Yukarıdaki parçadan hareketle edebî eserin gerçeklikle kurduğu ilişkinin nasıl olması gerektiği hakkındaki düşüncelerinizi aşağıdaki boşluklara yazınız.(5)

39. 1. Tarım işletmelerinin koyunculuk faaliyetine iliş- kin sorunları çok çeşitlilik göstermektedir. Bunla- nın başında koyun yetiştiriciliğinde yem fiyatların- daki artış gelmektedir. Yem temini ve fiyatlarda- ki artış, koyun yetiştiricilerini zor durumda bırak- maktadır. Koyun yetiştiricilerinin devletin hayvan- cılık politikası ile ilgili beklentileri istikrar, yapıcı- lık ve önlerini görebilmek olarak sıralanmaktadır. II. İşletmeler, koyunculuktan elde ettiği ürünlerin pa- zarlamasını pazara götürmek suretiyle yapmak- tadır. İşletmelerin önemli bir bölümü, ürünlerini pazarlama aşamasında çeşitli sorunlar yaşamak- tadır. Bu pazarlama zorlukları; ürün fiyatlarının belirsizliği ve istikrarsızlığı, pazar imkânlarının el- verişsizliği, ürünün vadeli ve zamanında satıla- maması, kooperatifleşme sorunu ve pazara gö- türme zorluğu şeklinde sıralanmaktadır. Bu iki parçayla ilgili olarak aşağıdakilerden han- gisi söylenebilir? A Aynı durumu birbiriyle çelişen sonuçlar üzerin- den ele almaktadırlar. B) Aynı olguyu farklı yönleriyle ele alıp değerlendir- mektedirler. C) iki farklı konunun birbiriyle benzerlik gösteren yanlarını sunmaktadırlar. DAynı düşünceyi farklı anlatım teknikleriyle ele al- maktadırlar. E) İki farklı konuyu benzer örneklerle pekiştirmek- tedirler. 40, Edebiyat, özel olarak kurgulanmış, estetik bir dille ilendiği bir

Raun A 35. Doğan Hızlan'ın eleştiri anlayışında toplumculuk ya da bireycilik gibi bir ayrım yoktur. Sanatçı, yaşamı ve yaşanılan gerçekleri yorumlarken sanatın gerçeğini yansıtabiliyor mu, onun için önemli olan buydu. Bu yüzden, Doğan Hızlan'ın yazılarında; edebiyat ve sa- nat yaşamını, yaşamın ve sanatın gerçek yüzünū, geniş bir yelpaze içinde izleyebilirsiniz. Onun eleşti- rilerinde uzun boylu yergi ya da övgüler yoktur. O, ele aldığı sanat yapıtının, sanatçının, bizim bir oku- yuşta, bir izleyişte görmediğimiz, göremediğimiz bir yönünü gösterecektir. Bu, o yapıtın yaşayan, yaşa- yacak olan yönüdür. Evrensel yanıdır. Bu parçaya dayanarak "Doğan Hızlan'ın eleştiri an- layışı" ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylene- mez? AY Yapıtın sanatın gerekleriyle örtüşüp örtüşmedi- ğini odağına aldığı BY Gerek olumlu gerekse olumsuz eleştirilerinde aşı- rıya kaçmadığı Eserin zamana dayanabilecek yönünü bulmayı amaçladığı D) Yapıtı yazıldığı toplumsal koşullar ışığında de- ğerlendirdiği EX Eserin bütün insanlara hitap eden niteliğini bul- maya çalıştığı

7. Aşağıdaki cümlelerde altı çizili sözcüklerden hangisi- nin kökü türce diğerlerinden farklıdır? A) Güzelliğinden fışkıran bir pınardı. B) Eğildim kulağına; dur, gitme dedim. C) Çırpınan kalbini dinledim bir süre. D) Bir nağme yükseldi sevinçten ve hazdan. E) Soğuk sularından içtim, serinledim. 10

6. Yahya Kemal yokuş tırmanırken terlemiş, şişman ve ağır vücudunu taşıyamaz olmuştu. Tam o sırada mahalle bak- kalının önündeki sandalyeyi görüp oraya oturdu. Yağlı bir müşteri kazandığına memnun olan bakkal kibarca sordu: Ne alırsınız efendim? - İzin verirseniz biraz nefes alacağım. Bu parçada Yahya Kemal'in verdiği cevap aşağıdakile- rin hangisine örnek gösterilebilir? A) Öznel anlatım C) Kinayeli anlatım B) Dolaylı anlatım DNesnel anlatım E) Düz anlatım P E S

11. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili sözcüğün aldığı ek sözcüğün sadece anlamını değiştirmiştir? AV Günlerce yollarını gözledim. B) Sana gerçekleri mektupla bildireceğim. Yine bugünlerde çok dertlendim. D) Durakta seni bekledim epeyce. Umutlarım yorgunluktan bitiyor.

Kibir bütün dillerde yerilen bir huydur; Huyların en iyisi ise alçak gönüllülük(tür). Ululuk taslayan ve "ben ben" diyen kimseyi Ne halk ne (de) Allah sever. Günümüz Türkçesine aktarılarak verilen dörtlükte de görüldüğü gibi ahlâkî, öğretici tarzda beyitler ve dörtlükler hâlinde, Arapça ve Farsça kelimeleri de sıkça kullanarak şiirler yazan ve halka yararlı olma amacı güden 12. yüzyıl şairi ve ünlü yapıtı aşağıda- Klerden hangisidir? A A) Ahmet Yesevî - Divan-ı Hikmet B) Yusuf Has Hacib - Kutadgu Bilig C) Kaşgarlı Mahmut - Divanü Lügâti't Türk D) Edip Ahmet Yüknekî - Atabetü'l Hakayık E) Ali Şir Nevaî - Muhakemetü'l Lügâteyn

A 13. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde eylemi yapılış şekli yönünden tamamlayan bir öge vardır? A) Hiç kıpırdamaksızın, eski ve boyası dökülmüş ahşap bir sandalyede oturuyordu. B) Eve girer girmez yarınki misafirleri için yapacağı yemeklerin bir listesini hazırladı. C) Bir tarih kitabında rastladığı büyüleyici motifleri, ördüğü kazağa işlemeye çalışıyordu. D) Odanın duvarına astığım kahverengi saat dedemden geriye kalan tek hatıraydı. E) Yoğun bulutların kapladığı gökyüzü, az sonra kopacak bir kıyametin habercisiydi.

13. (1) Müzeyyen Hanım oturma odasına döndüğü zaman Turgut'u ayakta; aynı yerde, buldu. (II) Turgut, yavaş bir sesle sordu: "Odasına gidebilir miyim?" (III) Selim'in annesi, Selim'den bir şeyler taşıyan yüzünü yana çevirdi, gözyaşları- ni göstermemek için. (IV) Turgut bir an durdu, onun omzuna dokunmak istedi; vazgeçti. (V) Selim'in odasına yürüdü. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisinde nok- talama yanlışı yapılmıştır? A) I B) II - (C) III D) IV E) V BİLGİSİ BENİM HOCAM TAKTİKLERLE DİL BİLGİSİ

5. Aşağıdaki cümlelerin hangisinin yüklemi birleşik sözcüktür? A A) Son işinde de çok fazla sorun çıkardığı için açığa alındı. B) Yaşam, güzelliklerinin yanında olumsuzlukları da barındırır. C) Bu acı sözlerine kim katlanır. D) Bu işte de acemi çaylak olduğunu gördük. E) İnsanın kendini tanıması her şeyden önemlidir.

12. Bazı tamlamalarda tamlayan, tamlananın neye benzedi- ğini veya neden yapıldığını belirtir. D Aşağıdaki dizelerin hangisinde buna örnek bir tamla- ma yoktur? A) Tak tak ayak sesimi aç köpekler işitsin Yolumda bir tak olsun zulmetten taş kemerler B) Ensemin kökünde demir balyoz MAN Kapandım yatağa son çare diye C) Yağız atlar kişnedi, meşin kırbaç şakladı Bir dakika araba yerinde durakladı D Zeytin karası gözlerin, gözlerini özledim Taşa geçerdi amma sana geçmez sözlerim E) Neden sonra sarsıldı demir yaylar Gözlerimin önünden geçti kervansaraylar ▷ Doğru O > Yanlış

end 7. İnsanoğlunun masallarla büyüdüğü; acayip olayları, de- ğişik ülkelerde olup bitenleri yalan da olsa, uydurma da olsa dinleme merakının varlığı bir gerçektir. Bu sebeple insanın bu merakını doyuracak çeşitli araçlar her çağda mevcuttur. Günümüz çağının bir aracı bilim kurgudur. Bilim kurgu, bilimin izin verdiği oranda mümkün ola- bilecek olanı kullanan bir yazınsal türdür, gerçeklikle sınırlandırılmış bir düşçülüktür. Bilim kurgunun aslında çağdaş birtakım gerçeklerden yola çıktığını ve düşsel yöntemlerle bunları yeniden yorumladığını söyleyebili- - - riz. Bu parçadan bilim kurguyla ilgili olarak aşağıdaki- lerden hangisine ulaşılabilir? A) Anlatımında masalların anlatım olanaklarından ya- rarlanılır. B) Toplumsal sorunlara odaklanarak çözüm yolları üretebilir. C) İnsanların hayal dünyalarını geliştiren bir işleve sa- hiptir. D) Düşsel ögeler taşısa da çağın gerçekleriyle şekille- nir. E) Geleceğin dünyasına yön verebilecek nitelikler ta- Şır.

15. Aşağıdaki cümlelerden hangisi yapı bakımından diğerle- rinden farklıdır? K A) İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi 1948'de kabul edildiğin- de kadın ve erkeklerin eşit haklara sahip olduğu vurgula- ninn niyordu. B) İnsanın doğal olanaklarını geliştirebilmesi için doğrudan korunması gereken haklar vardır. C) İnsan hakları kişinin güvenliğine ilişkin temel taleplerden oluşur. D) Türkiye'de insan hakları ifadesinden başlamak üzere, yan- lış bilinen, yanlış anlaşılan birçok konu bulunmaktadır. E) İnsan haklarına saygı gösterilmesi etik bir sorundur. Hon 18

3 Çok su verince ölür ya çiçekler I 11 Çok ağlarım, toz olur tomurcuklarım III Ben senin gül bahçeninin goncasıyım. N V Seni seven yaramaz bir çocuğum ben. Bu dizelerde numaralanmış sözcüklerden hangisi- nin kökü ortak köktür? A) I B) II C) III D) IV E) V PAS YAYIF

1938 yılında yazılan "Üç İstanbul" adlı romanda İstanbul'la ilgili üç ayrı dönemden kesitler sunulmaktadır. Bu dönemlerin ilki II. Abdülhamit Dönemi İstanbul'u, ikincisi II. Meşrutiyet Dönemi İstanbul'u, üçüncüsü ise Mondros Mütarekesi sonrasının İstanbul'udur. Roman kahramanı Adnan'ın yetişmesi ve İttihatçıların güvendiği adamlardan olur. Avukatlığa başlayıp büyük davalar alır. Mütareke yıllarında ise bulunduğu konumdan uzaklaşır ve parasız kalır. Romandaki olaylar, içinde yaşanılan dönemin toplumsal olaylarıyla ilişkilendirilerek anlatılmıştır. 1.Bu parçada sözü edilen eserin yazarı aşağıdakilerden hangisidir? A)Mithat Cemal Kuntay B)Yakup Kadri Karaosmanoğlu C)Reşat Nuri Güntekin D)Halide Edip Adıvar E) Abdülhak Şinasi Hisar